پرش به محتوا

سید موسی شبیری زنجانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
کوتاه کردن مطالب،حذف مطالب زاید، تصحیح لینکها و مرتب کردن پانویس و منابع
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Fayaz
جز (کوتاه کردن مطالب،حذف مطالب زاید، تصحیح لینکها و مرتب کردن پانویس و منابع)
خط ۲۹: خط ۲۹:
| وبگاه رسمی = http://www.zanjani.ir/
| وبگاه رسمی = http://www.zanjani.ir/
}}
}}
'''سید موسی شُبیری زَنجانی''' (زاده [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]])، از [[مراجع تقلید شیعه]] و از استادان [[درس خارج]] [[فقه]] و [[اصول]] در قم است. او یکی از هفت فقیهی است که پس از درگذشت [[آیت‌الله اراکی]]، از سوی [[جامعه مدرسین]] [[حوزه علمیه قم]]، جایزالتقلید و واجد شرایط [[مرجعیت]] معرفی شد. شبیری زنجانی در [[قم]] و [[نجف]] به تحصیل پرداخت و در درس [[آیت الله بروجردی]]، [[آیت‌الله خویی]] و [[سید محمد داماد]] حاضر می‌شد. تبحر او در [[علم رجال]] و اعتقاد به عدم حجیت [[خبر واحد]]، برخی از ویژگی‌های اوست. برخی آثار از جمله تحقیق [[رجال نجاشی]] به قلم او منتشر شده است. او همچون پدرش [[سید احمد زنجانی]]، [[امام جماعت]] نمازهای صبح، مغرب و عشای [[حرم حضرت معصومه]] است.
'''سید موسی شُبیری زَنجانی''' (زاده [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]])، از [[مراجع تقلید شیعه]] و از استادان درس [[خارج فقه]] و [[خارج اصول]] در [[قم]] است. او یکی از هفت فقیه ایرانی است که پس از درگذشت [[آیت‌الله اراکی]]، از سوی [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، جایز التقلید و واجد شرایط [[مرجعیت]] معرفی شد. شبیری زنجانی در قم و [[نجف]] به تحصیل پرداخت و در درس [[سید حسین طباطبایی بروجردی|سیدحسین بروجردی]]، [[سید ابوالقاسم خویی]] و [[سید محمد داماد]] حاضر می‌شد. شبیری خبر واحد را حجت نمی‌داند. او تحقیقی بر [[رجال نجاشی]] نوشته است. شبیری همچون پدرش [[سید احمد زنجانی]]، [[امام جماعت]] در [[آستانه حضرت معصومه سلام الله علیها|حرم حضرت معصومه]] است.


==زندگی‌نامه==
==تولد==
سید موسی شبیری زنجانی، [[۸ رمضان]] [[سال ۱۳۴۶ هجری قمری|۱۳۴۶ق]]، [[۱۰ اسفند]] [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]] در [[قم]] زاده شد. پدر او [[سید احمد شبیری زنجانی]]، از عالمان دوره خود بوده و ۲۵ سال در مدرسه سیّد زنجان، مشغول به تحصیل و تدریس بوده است. سید احمد، پدر سید موسی شبیری زنجانی، از [[۲ جمادی‌الثانی]] ۱۳۴۶ق ساکن [[قم]] و از نزدیکان [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] دانسته شده است.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>
سید موسی شبیری زنجانی، [[۸ رمضان]] [[سال ۱۳۴۶ هجری قمری|۱۳۴۶ق]]، [[۱۰ اسفند]] [[سال ۱۳۰۶ هجری شمسی|۱۳۰۶ش]] در [[قم]] زاده شد. پدر او [[سید احمد شبیری زنجانی]]، از عالمان دوره خود بوده و ۲۵ سال در مدرسه سیّد زنجان، مشغول به تحصیل و تدریس بوده است. سید احمد، از [[۲ جمادی‌الثانی]] ۱۳۴۶ق ساکن [[قم]] و از نزدیکان [[شیخ عبدالکریم حائری یزدی]] دانسته شده است.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>


==تحصیل و تدریس==
==تحصیل و تدریس==
شبیری زنجانی، دروس حوزوی را از سال ۱۳۵۹ یا ۱۳۶۰ق آغاز کرد و دروس دوره سطح را در سه یا چهار سال به پایان برد. پس از آن در درس [[سید صدرالدین صدر]] حاضر شد و کم‌سن‌ترین شرکت‌کننده در این درس بوده است.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>
شبیری زنجانی، دروس حوزوی را از سال ۱۳۵۹ یا ۱۳۶۰ق آغاز کرد و دروس دوره سطح را در سه یا چهار سال به پایان برد. پس از آن در درس [[سید صدرالدین صدر]] حاضر شد و به گفته سایت دفترش، او کم‌سن‌ترین شرکت‌کننده در این درس بود.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref> شبیری زنجانی، دو بار در سال‌های ۱۳۷۳ق و ۱۳۷۴ق به [[حوزه علمیه نجف]] رفت و در درس‌های [[خارج فقه]] جلسات [[سید عبدالهادی شیرازی]] و [[سید محسن حکیم]] شرکت کرد. او همچنین در درس فقه و [[اصول]] [[آیت‌الله خویی]] حاضر می‌شد.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref> شبیری در درس [[خارج فقه]] و [[خارج اصول]] نزد [[سید حسین طباطبایی بروجردی]] شرکت کرد و کتاب الغصب، کتاب الاجاره، و کتاب الصلوة را از وی آموخت. سید موسی شبیری زنجانی همچنین ۲۱ سال در درس خارج فقه [[سید محمد داماد]] به همراه [[سید موسی صدر]] و [[سید محمد حسینی بهشتی|سیدمحمد بهشتی]] شرکت کرد و یک دوره کامل درس خارج اصول را نیز از وی فراگرفت.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی؛ فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref>
او در درس [[خارج فقه]] و [[اصول]] [[آیت‌الله بروجردی]] شرکت کرد و کتاب الغصب، کتاب الاجاره، و کتاب الصلوة را از وی آموخت. سید موسی شبیری زنجانی همچنین ۲۱ سال در درس خارج فقه [[سید محمد داماد]] شرکت کرد و یک دوره کامل درس خارج اصول را نیز از وی فراگرفت.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref> او در کنار [[سید موسی صدر]] و [[شهید بهشتی]]، از شاگردان [[سید محمد داماد]] بوده است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref>


'''هجرت به نجف'''{{سخ}}
===آغاز تدریس درس خارج===
شبیری زنجانی، دو بار در سال‌های ۱۳۷۳ق و ۱۳۷۴ق به [[حوزه علمیه نجف]] رفت و در درس‌های [[خارج فقه]] [[سید عبدالهادی شیرازی]] و [[سید محسن حکیم]] شرکت کرد. او همچنین در درس فقه و [[اصول]] [[آیت‌الله خویی]] حاضر می‌شد.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>
سیدموسی شبیری زنجانی در دهه ۱۳۴۰ شمسی، از استادان [[مدرسه حقانی]] در [[قم]] بود.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref> او تدریس خارج فقه در موضوع کتاب الحج را پیش از سال ۱۳۸۸ق و در زمان حیات استاد خود [[محقق داماد]] آغاز کرد و این درس ۱۵ سال طول کشید. درس خارج اصول نیز سال‌ها از درس‌های اصلی وی بود، اما ادامه نیافته و نکات لازم اصولی، در ضمن درس خارج فقه بیان می‌شود.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>


'''آغاز تدریس درس خارج'''{{سخ}}
===شاگردان مشهور===
سید موسی شبیری زنجانی که در دهه ۱۳۴۰ شمسی، از استادان [[مدرسه حقانی]] در [[قم]] بوده است،<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref> تدریس خارج فقه در موضوع کتاب الحج را پیش از سال ۱۳۸۸ق و در زمان حیات استاد خود [[محقق داماد]] آغاز کرد و این درس ۱۵ سال طول کشید. درس خارج اصول نیز سال‌ها از درس‌های اصلی وی بود، اما ادامه نیافته و نکات لازم اصولی، در ضمن درس خارج فقه بیان می‌شود.<ref>[http://zanjani.ir/index.aspx?pid=10476 زندگی‌نامه]، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله شبیری زنجانی.</ref>
 
===شاگردان===
در طیّ سالیان طولانی تدریس آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی افراد بسیاری از دروس او بهره برده‌اند؛ از جمله:
#[[رضا استادی]]<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰.</ref>
#[[رضا استادی]]<ref>صالح، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ۱۳۸۵ش، ج۳، ص۴۰.</ref>
#[[مهدی شب‌زنده‌دار ]]<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13920425000697 «شب‌زنده‌دار کیست؟»]، خبرگزاری فارس.</ref>
#[[مهدی شب‌زنده‌دار ]]<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13920425000697 «شب‌زنده‌دار کیست؟»]، خبرگزاری فارس.</ref>
خط ۵۱: خط ۴۶:


==مرجعیت==
==مرجعیت==
آیت‌الله شبیری زنجانی، یکی از هفت فقیهی است که [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، پس از درگذشت [[آیت‌الله اراکی]] در سال ۱۳۷۳ش، آنها را جایزالتقلید خواند.<ref>[http://www.tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=30&NewsId=4181 «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان».]</ref>
آیت‌الله شبیری زنجانی، یکی از هفت فقیه ایرانی است که [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]]، پس از درگذشت [[آیت‌الله اراکی]] در سال ۱۳۷۳ش، آنها را جایزالتقلید خواند.<ref>[http://www.tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=30&NewsId=4181 «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان».]</ref>
===نظرات خاص===
شبیری زنجانی، خبر واحد را حجت نمی‌داند. او به آرای [[سید محسن حکیم]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] توجه ویژه داشته، اعتقاد به انسداد باب علم و عدم اعتقاد به اختیارات گسترده حکومتی برای فقها، از دیگر دیدگاه‌های فقهی شبیری زنجانی است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان». ص۵.</ref>


تبحر آیت‌الله شبیری زنجانی در [[علم رجال]]، توجه ویژه به روایات، و اعتقاد او به عدم حجیت [[خبر واحد]]، از ویژگی‌های اندیشه فقهی او دانسته شده است. توجه ویژه به آرای [[سید محسن حکیم]] و [[ابوالقاسم خویی]]، اعتقاد به انسداد باب علم و عدم اعتقاد به اختیارات گسترده حکومتی برای فقها، برخی دیگر از شاخصه‌های اندیشه فقهی شبیری زنجانی است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان». ص۵.</ref>
==آثار==
* تحقیق [[فهرست اسماء مصنفی الشیعة (کتاب)|رجال نجاشی]]. این کتاب در سال ۱۴۱۶ق (۱۳۷۴ش) توسط انتشارات [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] به چاپ رسید.<ref>[http://www.ghbook.ir/index.php?option=com_mtree&task=viewlink&link_id=3417&Itemid=0&lang=fa رجوع کنید به: «رجال نجاشی».]</ref> تحقیق این اثر، با استفاده از ۱۴ نسخه رجال نجاشی صورت گرفته است.<ref>جاودان، «رجال نجاشی؛ سیر رجال‌نویسی متقدمان»، ص۱۶.</ref>
* تعلیقه بر کتاب «آشنای حق»: آشنای حق، شامل آثار و احوال عرفانی [[آقامحمد بیدآبادی]] (سده ۱۲ق) است. این کتاب در سال ۱۳۹۱ش از سوی انتشارات خویی چاپ شد.<ref>[http://www.dare-akherat.ir/old/index.php?option=com_content&view=article&id=392:1391-05-14-13-48-53&catid=40:2011-05-08-11-32-55&Itemid=105 «آشنای حق: درباره آقا محمد بیدآبادی».]</ref> کتاب اصلی در سال ۱۳۷۹ش از سوی نشر نهاوندی انتشار یافته است.<ref>[http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=229886 رجوع کنید به: «آشنای حق».]</ref>
* جرعه‌ای از دریا: کتابی حاوی برخی از آثار منتشر نشده و منتشر شده شبیری زنجانی است. هم‌چنین فصلی با عنوان «طریقیات» دارد که پاره‌ای از گفته‌های وی در مسیر خانه تا حرم حضرت معصومه (س) است. فصل اول این کتاب، حاوی ۱۴ اثر فارسی، شامل مقالات، مصاحبه‌ها و تعلیقه‌های وی بر آثار فارسی است. فصل دوم، هشت اثر عربی است که بیشتر آنها تعلیقات است و فصل پایانی کتاب، طریقیات است که نکاتی علمی، تاریخی و اخلاقی را بازگو می‌کند و اشاراتی به شرح حال و ویژگی‌های ۴۰ تن از عالمان دارد. این کتاب در سه جلد، از سوی [[موسسه کتاب‌شناسی شیعه]] منتشر شده است.<ref>[http://al-athar.ir/home/Content/3594 «جرعه‌ای از دریا».]</ref> کتاب سه جلدی جرعه‌ای از دریا، در سال ۱۳۸۸ش در موسسه کتاب‌شناسی شیعه در قم و به زبان فارسی چاپ شد.<ref>[http://mtif.org/p/book/9740/%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7 «جرعه‌ای از دریا»]، بنیاد محقق طباطبایی.</ref>


==آثار ==
==فعالیت‌ها==
سید موسی شبیری زنجانی، علاوه بر آثار تألیفی، دست به تصحیح، تحقیق و تعلیقه بر برخی کتب مهم شیعی نیز زده است. مهمترین آثار وی عبارتند از:
# تاسیس مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع). این مدرسه در ۱۳۸۰ش تأسیس شد و هدف از راه‌اندازی آن، مطالعات فقهی و پرورش فقیهان قوی‌بنیه اعلام شده است.<ref>[http://www.mfeb.ir/aboutmf.html «صفحه معرفی مختصر مدرسه».]</ref> دوره آموزشی این مدرسه، از پایه هفتم حوزه آغاز می‌شود و مجموعا ۱۲ سال ادامه می‌یابد.<ref>[http://www.mfeb.ir/component/content/article/4-madrese/8-nezamooz.html «نظام آموزشی مدرسه».]</ref>
* تحقیق رجال نجاشی: رجال نجاشی با تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، در سال ۱۴۱۶ق (۱۳۷۴ش) از سوی انتشارات [[جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] به چاپ رسید.<ref>[http://www.ghbook.ir/index.php?option=com_mtree&task=viewlink&link_id=3417&Itemid=0&lang=fa رجوع کنید به: «رجال نجاشی».]</ref> تحقیق این اثر، با استفاده از ۱۴ نسخه معتبر از [[رجال نجاشی]] صورت گرفته است.<ref>جاودان، «رجال نجاشی؛ سیر رجال‌نویسی متقدمان»، ص۱۶.</ref>
# مرکز فقهی امام محمد باقر(ع). با هدف احیای آثار [[سید احمد شبیری زنجانی]] و نشر آثار سید موسی شبیری زنجانی، در اردیبهشت ۱۳۹۱ش تأسیس شد و در حوزه علوم [[فقه]]، [[اصول فقه]]، [[رجال]]، و فقه الحدیث فعالیت می‌کند. پاسخگویی به سوالات شرعی، تدوین و تنظیم دروس خارج آیت‌الله شبیری زنجانی، و تدوین متون درسی و کمک‌درسی حوزه، بخشی از اقدامات این مرکز است.<ref>[http://m-feqhi.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=149&Itemid=592 «درباره ما»]، مرکز فقهی امام محمدباقر(ع).</ref>  
* تعلیقه بر «آشنای حق»: آثار و احوال عرفانی [[آقامحمد بیدآبادی]]، در کتابی فارسی به نام «آشنای حق»، توسط علی صدرایی خویی نوشته شده و آیت‌الله شبیری زنجانی، تعلیقاتی بر آن نوشته است. این کتاب در سال ۱۳۹۱ش از سوی انتشارات خویی چاپ شد.<ref>[http://www.dare-akherat.ir/old/index.php?option=com_content&view=article&id=392:1391-05-14-13-48-53&catid=40:2011-05-08-11-32-55&Itemid=105 «آشنای حق: درباره آقا محمد بیدآبادی».]</ref> کتاب اصلی در سال ۱۳۷۹ش از سوی نشر نهاوندی انتشار یافته است.<ref>[http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=229886 رجوع کنید به: «آشنای حق».]</ref>
# شبیری زنجانی برخی از اعلامیه‌های علیه نظام پهلوی را در دوران مبارزه امضاء کرده است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref>
* جرعه‌ای از دریا: کتابی حاوی برخی از آثار منتشر نشده و تعداد محدودی از آثار منتشر شده آیت‌الله شبیری زنجانی، به همراه فصلی با عنوان «طریقیات» که پاره‌ای از گفته‌های وی در مسیر خانه تا حرم حضرت معصومه (س) است. فصل اول این کتاب، حاوی ۱۴ اثر فارسی، شامل مقالات، مصاحبه‌ها و تعلیقه‌های وی بر آثار فارسی است. فصل دوم، هشت اثر عربی است که بیشتر آنها تعلیقات است و فصل پایانی کتاب، طریقیات است که نکاتی علمی، تاریخی و اخلاقی را بازگو می‌کند و اشاراتی به شرح حال و ویژگی‌های ۴۰ تن از عالمان دارد. این کتاب سه جلدی، از سوی [[موسسه کتاب‌شناسی شیعه]] منتشر شده است.<ref>[http://al-athar.ir/home/Content/3594 «جرعه‌ای از دریا».]</ref> کتاب سه جلدی جرعه‌ای از دریا، در سال ۱۳۸۸ش در موسسه کتاب‌شناسی شیعه در قم و به زبان فارسی چاپ شد.<ref>[http://mtif.org/p/book/9740/%D8%AC%D8%B1%D8%B9%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7 «جرعه‌ای از دریا»]، بنیاد محقق طباطبایی.</ref>
# اقامه [[نماز جماعت]] در [[حرم حضرت معصومه(س)]] پس از درگذشت پدرش، [[سید احمد شبیری زنجانی]] است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref>


==فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی==
==پانویس‌==
تأسیس دو مدرسه و مرکز فقهی، از جمله فعالیت‌های آیت‌الله شبیری زنجانی است:
{{پانویس|۲}}
'''مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع)'''، در سال ۱۳۸۰ش تأسیس شده و هدف از راه‌اندازی آن، مطالعات فقهی و پرورش فقیهان قوی‌بنیه اعلام شده است.<ref>[http://www.mfeb.ir/aboutmf.html «صفحه معرفی مختصر مدرسه».]</ref> دوره آموزشی این مدرسه، از پایه هفتم حوزه آغاز می‌شود و مجموعا ۱۲ سال ادامه می‌یابد.<ref>[http://www.mfeb.ir/component/content/article/4-madrese/8-nezamooz.html «نظام آموزشی مدرسه».]</ref>


'''مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)'''، با هدف احیای آثار [[سید احمد شبیری زنجانی]] و نشر آثار سید موسی شبیری زنجانی، در اردیبهشت ۱۳۹۱ش تأسیس شد و در حوزه علوم [[فقه]]، [[اصول فقه]]، [[رجال]و فقه الحدیث فعالیت می‌کند. پاسخگویی به سوالات شرعی، تدوین و تنظیم دروس خارج آیت‌الله شبیری زنجانی، و تدوین متون درسی و کمک‌درسی حوزه، بخشی از اقدامات این مرکز است.<ref>[http://m-feqhi.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=149&Itemid=592 «درباره ما»]، مرکز فقهی امام محمدباقر(ع).</ref>
==منابع==
# جاودان، محمد، «رجال نجاشی؛ سیر رجال‌نویسی متقدمان»، در مجله کیهان فرهنگی، ش۳۷، ص۱۶.
# صالح، سید محسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، از آغاز تا اکنون، تهران، مرکز اسناد اسلامی، ۱۳۸۵ش.
# فتحی، علی اشرف، «از نجف‌آباد تا زنجان»، در نشریه بهار زنجان، ش۳۰۸، ۱۲ دی ۱۳۸۸ش، ص۵.
# نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، [۱۴۰۷ق].
# [http://www.tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=30&NewsId=4181 «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان»]، سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۱۱ فروردین ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://www.dare-akherat.ir/old/index.php?option=com_content&view=article&id=392:1391-05-14-13-48-53&catid=40:2011-05-08-11-32-55&Itemid=105 «آشنای حق: اندیشه و رفتارهای سلوکی آقا محمد بیدآبادی»سایت دار آخرت، تاریخ درج مطلب: ۱۴ مرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=229886 «آشنای حق: شرح احوال و افکار آقامحمد بیدآبادی»]، سایت خانه کتاب، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54358&itemid=70536 «آغاز دروس معظم له»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54359&itemid=70536 «اساتید اصلی معظم له در دروس خارج»سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# افشار، صبا، [http://al-athar.ir/home/Content/3594 «جرعه‌ای از دریا»]، سایت موسسه کتابشناسی شیعه، تاریخ درج مطلب: ۲۰ آبان ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://mtif.org/book/9740/ «جرعه‌ای از دریا»سایت بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۶ش.
# [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54364&itemid=70536 «سفر معظم له به نجف اشرف»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://m-feqhi.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=149&Itemid=592 «درباره ما»]، سایت مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://www.mfeb.ir/aboutmf.html «معرفی مختصر مدرسه»]، سایت مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://www.mfeb.ir/component/content/article/4-madrese/8-nezamooz.html «نظام آموزشی مدرسه»]، سایت مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
# [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54356&itemid=70536 «ولادت»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.


شبیری زنجانی برخی از اعلامیه‌های علیه نظام پهلوی را در دوران مبارزه امضاء کرده است.


از دیگر فعالیت‌های او، اقامه [[نماز جماعت]] در [[حرم حضرت معصومه(س)]] پس از درگذشت پدرش، [[سید احمد شبیری زنجانی]] است.<ref>فتحی، «از نجف‌آباد تا زنجان»، ص۵.</ref>
==پانویس‌==
{{ستون شروع|۲}}
{{پانویس اصلی}}
{{پایان}}
==منابع==
{{منابع}}
* [http://www.tarikhirani.ir/Modules/News/Phtml/News.PrintVersion.Html.php?Lang=fa&TypeId=30&NewsId=4181 «۱۳۷۳: سال معرفی مراجع تقلید شیعیان»]، سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۱۱ فروردین ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://www.dare-akherat.ir/old/index.php?option=com_content&view=article&id=392:1391-05-14-13-48-53&catid=40:2011-05-08-11-32-55&Itemid=105 «آشنای حق: اندیشه و رفتارهای سلوکی آقا محمد بیدآبادی»]، سایت دار آخرت، تاریخ درج مطلب: ۱۴ مرداد ۱۳۹۱ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://www.ketab.ir/modules.php?name=News&op=pirbook&bcode=229886 «آشنای حق: شرح احوال و افکار آقامحمد بیدآبادی»]، سایت خانه کتاب، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54358&itemid=70536 «آغاز دروس معظم له»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54359&itemid=70536 «اساتید اصلی معظم له در دروس خارج»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* افشار، صبا، [http://al-athar.ir/home/Content/3594 «جرعه‌ای از دریا»]، سایت موسسه کتابشناسی شیعه، تاریخ درج مطلب: ۲۰ آبان ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* جاودان، محمد، «رجال نجاشی؛ سیر رجال‌نویسی متقدمان»، در مجله کیهان فرهنگی، ش۳۷، ص۱۶.
* صالح، سید محسن، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، از آغاز تا اکنون، تهران، مرکز اسناد اسلامی، ۱۳۸۵ش.
* [http://mtif.org/book/9740/ «جرعه‌ای از دریا»]، سایت بنیاد محقق طباطبایی، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۶ش.
* [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54364&itemid=70536 «سفر معظم له به نجف اشرف»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* فتحی، علی اشرف، «از نجف‌آباد تا زنجان»، در نشریه بهار زنجان، ش۳۰۸، ۱۲ دی ۱۳۸۸ش، ص۵.
* [http://m-feqhi.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=149&Itemid=592 «درباره ما»]، سایت مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://www.mfeb.ir/aboutmf.html «معرفی مختصر مدرسه»]، سایت مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، تحقیق سید موسی شبیری زنجانی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، [۱۴۰۷ق].
* [http://www.mfeb.ir/component/content/article/4-madrese/8-nezamooz.html «نظام آموزشی مدرسه»]، سایت مدرسه فقهی امام محمد باقر(ع)، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
* [http://zanjani.net/index.aspx?pid=99&articleid=54356&itemid=70536 «ولادت»]، سایت اطلاع‌رسانی آیت الله شبیری زنجانی، تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۳۹۳، تاریخ بازدید: ۱۴ فروردین ۱۳۹۷ش.
{{پایان}}
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{مراجع تقلید شیعه}}
{{فقیهان شیعه (قرن ۱۵ قمری)}}
{{فقیهان شیعه (قرن ۱۵ قمری)}}
کاربر ناشناس