پرش به محتوا

تاجیکستان: تفاوت میان نسخه‌ها

۳٬۹۹۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۵
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:


====مسیحیت====
====مسیحیت====
 
[[مسیحیت|مسیحیان]] تاجیکستان از مراکز [[واتیکان]]، [[کانادا]]، [[آمریکا]]، [[سوئد]]، [[فنلاند]]، [[نروژ]] و... پشتیبانی می‌شوند و فعالیت‌های تبلیغی گسترده‌ای در این کشور دارند. بسیاری از مبلغان مسیحی در کوچه‌ها دیده می‌شوند که به خانه‌ها مراجعه می‌کنند و کتاب‌ها و مجلات خود را رایگان بین مردم تقسیم می‌کنند. <ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>
[[مسیحیت|مسیحیان]] از مراکز [[واتیکان]]، [[کانادا]]، [[آمریکا]]، [[سوئد]]، [[فنلاند]]، [[نروژ]] و دیگر کشورهای غربی پشتیبانی می‌شوند. با توجه به آنکه حدود ۸۰% مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند، گروه‌های مسیحی از این موقعیت استفاده کرده، با مقداری کمک به سرعت در بین مردم نفوذ می‌کنند. بعضی از کمک‌های آنها از این قرار است:
 
# منازلی را که بر اثر جنگ ویران شده، بازسازی و یا تعمیر می‌کنند؛
# به افراد نیازمند غذای رایگان می‌دهند؛
# در بین افراد نیازمند آرد، شکر و روغن توزیع می‌کنند.
 
بسیاری از مبلغان مسیحی در کوچه‌ها دیده می‌شوند که به خانه‌ها مراجعه می‌کنند و کتاب‌ها و مجلات خود را که با عکس‌های رنگی و زیبا آراسته‌اند، رایگان بین مردم تقسیم می‌کنند.
 
پروتستان‌ها در رستوران کلیسای سانمین در شهر دوشنبه روزانه تا ۲۰۰ نفر افراد بی‌بضاعت را غذای مجانی می‌دهند، به بیماران خدمت پزشکی رایگان ارایه می‌دهند، باشگاه‌های ورزشی دارند، و کتاب‌های زیادی به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می‌دهند.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>


====بهائیان====
====بهائیان====
 
مبلغین [[بهائیت|بهائی]] در دوران بازسازی توسط آوازخان معروف بهایی ایرانی‌تبار وارد تاجیکستان شده و در حال حاضر از همه فعال‌ترند. آنها در شهر دوشنبه، سغد و ختلان مشغول گسترش آیین خود هستند. بیشتر بهائیان تاجیکستان، یهودیان ایرانی‌تبار هستند و زبان فارسی را خوب می‌دانند. <ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>
مبلغین [[بهائیت|بهائی]] در دوران بازسازی توسط آوازخان معروف بهایی ایرانی تبار وارد تاجیکستان شده و در حال حاضر از همه فعال‌تر است. آنها در شهر دوشنبه، سغد و ختلان مشغول گسترش آیین خود می‌باشند.
 
بهائیان که اکثرا یهودیان ایرانی تبار هستند و زبان فارسی را خوب می‌دانند به تبلیغ بهائیت پرداخته، از روزنامه‌ها، مجله‌ها، رادیو و تلویزیون مؤثر استفاده می‌برند.
 
مبلغان بهائی از اسرائیل، آمریکا، و دیگر کشورهای اروپایی به تاجیکستان می‌آیند. بهائیان نیز از فقر مردم به صورت جدی سوء استفاده می‌کنند.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>


====شیعیان اسماعیلی====
====شیعیان اسماعیلی====
مردم منطقه بدخشان تاجیکستان که اکثرشان از مذهب اسماعیلی پیروی می‌کننند، از محافظان اصلی این مذهب در تاجیکستان و آسیای مرکزی به شمار می‌روند. مرکز اسماعیلیه در بدخشان شهرستان شیغنان است و پیروان این مذهب عموماً در واخان، لغمان و دره‌های اطراف آن ساکن هستند. در ارتفاعات پامیر، نزدیک مرز چین و منطقه اشکاشم نیز جمعیت قابل توجهی از اسماعیلیه سکونت دارند. این گروه از نظر قومی عموماً تاجیک هستند و اسماعیلیان تاجیکستان و افغانستان جزو اسماعیلیان نزاری محسوب می‌شوند.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۰</ref>
مردم منطقه بدخشان تاجیکستان که اکثرشان از مذهب اسماعیلی پیروی می‌کننند، از محافظان اصلی این مذهب در تاجیکستان و آسیای مرکزی به شمار می‌روند. مرکز اسماعیلیه در بدخشان شهرستان شیغنان است و پیروان این مذهب عموما در واخان، لغمان و دره‌های اطراف آن ساکن هستند. در ارتفاعات پامیر، نزدیک مرز چین و منطقه اشکاشم نیز جمعیت قابل توجهی از اسماعیلیه سکونت دارند. این گروه از نظر قومی عموما تاجیک هستند. اسماعیلیان تاجیکستان و [[افغانستان]]، از اسماعیلیان نزاری محسوب می‌شوند.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۰</ref>
 
بنابر نقلی به دلیل آنکه «آقاخان» رهبر آنها در [[انگلستان]] و [[فرانسه]] زندگی می‌کند و مورد حمایت انگلیس می‌باشد، با هماهنگی انگلیس به دنبال است که بدخشان تاجیکستان و بدخشان [[افغانستان]] را با یکدیگر متحد و کشور مستقل بدخشان و مرکز اسماعیلیه را ایجاد کند. به دنبال این سیاست، حدود ۲ ماه قبل انگلیس یک سفیر کارکشته ۶۵ ساله را به عنوان نماینده ویژه در بدخشان افغانستان مستقر کرده است. قابل توجه آنکه بدخشان از نقاط بسیار مرتفع دنیا است که شوروی سابق آن را محل شنود قرار داده بود و تا روی خلیج فارس را پوشش می‌داد. در مدت ۸ سال گذشته، آقاخان زندگی مردم بدخشان را با کمک‌های انگلیس تامین کرده است، از همین رو آنها معتقدند آقاخان آنها را زنده نگه داشته است.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>


مرکزاسماعیلیان که در سال ۲۰۰۹ م در شهر دوشنبه افتتاح گردید.  روزهای یک شنبه هر هفته درب‌های خود را به روی بازدید کنندگان باز نموده و راهنمایان آن ضمن معرفی بنا و معماری آن به معرفی و تبلیغ اسماعیلیه نیز می‌پردازند. در مورد تعداد افراد دارای این مذهب در تاجیکستان اطلاعات زیادی در دست نیست ،اما جمعیت آنها را در حدود ۲۰۰ هزار نفر تخمین می‌زنند که بیشتر در منطقه پامیر و شهردوشنبه ساکنند.اسماعیلیان تاجیک به‌خاطر شرایط دوران حکومت کمونیستی و قاعده تقیه، از آداب، رسوم و اعتقادات خود فاصله گرفته و جوانان اسماعیلی مسلک، عموماً چندان چیزی از آئین و مرام خود نمی‌دانند. از این روی تشکیلات اسماعیلیان تلاش وسیعی را برای آشنا کردن پیروان سابق و جذب افراد تازه که بدانها مستجیب گفته می‌شود انجام می‌دهد.<ref>مشکور، محمد جواد، تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام، انتشارات اشراقی، چاپ پنجم، ۱۳۷۲. همچنین دفتری، فرهاد، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، نشر فرزان، چاپ اول، ۱۳۷۵ و اشرافی مرتضی، گفتگو با مطراب مطراب اف، دکترای حقوق،‌کارمند مرکز اسمائیلیان تاجیکستان، گروه مطالعات راهبردی، فروردین ماه ۱۳۹۴</ref>
مرکز اسماعیلیان که در سال ۲۰۰۹ م در شهر دوشنبه افتتاح شد، روزهای یک شنبه هر هفته درهای خود را به روی بازدیدکنندگان باز نموده و راهنمایان آن ضمن معرفی بنا و معماری آن به معرفی و تبلیغ اسماعیلیه می‌پردازند. درباره تعداد افراد دارای این مذهب در تاجیکستان اطلاعات زیادی در دست نیست، اما جمعیت آنها را حدود ۲۰۰ هزار نفر تخمین می‌زنند که بیشتر در منطقه پامیر و شهر دوشنبه ساکنند. اسماعیلیان تاجیک به‌خاطر شرایط دوران حکومت کمونیستی و قاعده تقیه، از آداب، رسوم و اعتقادات خود فاصله گرفته و جوانان اسماعیلی، عموما چندان چیزی از آئین و مرام خود نمی‌دانند. از این روی تشکیلات اسماعیلیان تلاش وسیعی را برای آشنا کردن پیروان سابق و جذب افراد تازه که به آنها مستجیب گفته می‌شود انجام می‌دهد.<ref>مشکور، محمد جواد، تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام، انتشارات اشراقی، چاپ پنجم، ۱۳۷۲. همچنین دفتری، فرهاد، تاریخ و عقاید اسماعیلیه، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران، نشر فرزان، چاپ اول، ۱۳۷۵ و اشرافی مرتضی، گفتگو با مطراب مطراب اف، دکترای حقوق،‌کارمند مرکز اسمائیلیان تاجیکستان، گروه مطالعات راهبردی، فروردین ماه ۱۳۹۴</ref>


====عزاداری شیعیان اسماعیلیه در محرم و صفر====
====عزاداری شیعیان اسماعیلیه در محرم و صفر====
شیعیان اسماعیلی بدخشان در تاجیکستان، احترام و ارادت ویژه‌ای نسبت به اهل بیت، امام علی (ع)، حضرت زهرا (س) و اولاد ایشان دارند و حضرت فاطمه زهرا (س) را مادر خویش می‌دانند. اسماعیلیان بدخشان، ماه محرم و صفر را «شدّه» یا «عشورا» می‌نامند و در این مدت سوگواری و عزاداری می‌کنند، لباس سیاه به تن می‌کنند، و همه مناطق شهر غرق در ماتم است. مردان در این دو ماه محاسن خود را نمی‌تراشند و در خانه‌ها عزاداری برپا می‌کنند.


شیعیان اسماعیلی بدخشان در کشور تاجیکستان، احترام و ارادت ویژه‌ای نسبت به اهل بیت علیهم‌السلام، امام علی علیه السلام، حضرت زهرا سلام الله علیها  و اولاد ایشان دارند و حضرت فاطمه زهرا (س) را مادر خویش می‌دانند. اسماعیلیان بدخشان، ماه محرم و صفر را «شدّه» یا «عشورا» می‌نامند و در این مدت سوگواری و عزاداری می‌کنند، لباس سیاه به تن می‌کنند، و همه مناطق شهر غرق در ماتم است. مردان در این دو ماه محاسن خود را نمی‌تراشند و در خانه‌ها عزاداری برپا می‌کنند.
مردم بدخشان تاجیکستان همچنین در عزاداری‌های خود مشت بر سینه می‌کوبند و «یا حسن، وای حسین» می‌گویند و قاتلان امام حسین (ع) و خاندان او را پلیدترین و بی‌رحم‌ترین موجود عالم می‌دانند. «یزید» در این شهر مصداق روشن انسان منافق و رذل است و هر گاه بخواهند کسی را با این صفات یاد کنند، او را یزید می‌خوانند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2413891/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7 آداب و رسوم عاشورایی مردم دنیا]</ref>
 
مردم بدخشان تاجیکستان همچنین در عزاداری‌های خود مشت بر سینه می‌کوبند و «یا حسن، وای حسین» می‌گویند و قاتلان امام حسین علیه‌السلام و خاندان او را پلیدترین و بی‌رحم‌ترین موجود عالم می‌دانند. «یزید» در این شهر مصداق روشن انسان منافق و رذل است و هر گاه بخواهند کسی را با این صفات یاد کنند، او را یزید می‌خوانند.<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2413891/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D8%B3%D9%88%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7 آداب و رسوم عاشورایی مردم دنیا]</ref>


علی‌اشرف مجتهد شبستری سفیر سابق ایران در تاجیکستان در مورد رنج‌های مردم تاجیکستان در برپایی عزاداری برای امام حسین(ع) در دوران حاکمیت کمونیسم گفت: «در زمان حضورم در تاجیکستان، یکی از دوستان تاجیک می‌گفت ما خیلی امام حسین(ع) را دوست داریم و در ایام دهه عاشورا وقتی می‌خواستیم مجلس عزاداری برپا کنیم، به زیرزمین‌هایی می‌رفتیم و یک نفر را جلوی پله‌های زیرزمین به نگهبانی می‌گماشتیم. اگر آن فرد نگهبان علامت می‌داد و متوجه می‌شدیم که ماموران KGB آمده‌اند، به سرعت مقابلمان ورق می‌گذاشتیم و وقتی ماموران می‌آمدند ما را در حالی می‌دیدند که گویی در حال ورق بازی کردن هستیم.»<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249593/%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-5-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1 تاجیک‌ها در عزاداری ماه محرم KGB را فریب می‌دادند]</ref>
علی اشرف مجتهد شبستری سفیر سابق ایران در تاجیکستان درباره رنج‌های مردم تاجیکستان در برپایی عزاداری برای امام حسین(ع) در دوران حاکمیت کمونیسم گفت: «در زمان حضورم در تاجیکستان، یکی از دوستان تاجیک می‌گفت ما خیلی امام حسین(ع) را دوست داریم و در ایام دهه عاشورا وقتی می‌خواستیم مجلس عزاداری برپا کنیم، به زیرزمین‌هایی می‌رفتیم و یک نفر را جلو پله‌های زیرزمین به نگهبانی می‌گماشتیم. اگر آن فرد نگهبان علامت می‌داد و متوجه می‌شدیم که ماموران KGB آمده‌اند، به سرعت مقابلمان ورق می‌گذاشتیم و وقتی ماموران می‌آمدند ما را در حالی می‌دیدند که گویی در حال ورق بازی کردن هستیم.»<ref>[http://www.mehrnews.com/news/2249593/%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-5-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D8%A7%D8%AC%DB%8C%DA%A9-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1 تاجیک‌ها در عزاداری ماه محرم KGB را فریب می‌دادند]</ref>


====وهابیان====
====وهابیان====
 
مبلغان [[وهابیت]] در تاجیکستان فعال هستند.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>
[[وهابیت]] در تاجیکستان فعال شده و از نقاط مختلف افرادی را به [[پاکستان]]، عربستان و مصر اعزام می‌کند و‌‌ همان گونه که مطرح شد در سال جاری ۲۹ نفر را تنها از منطقه خجند به عربستان اعزام کرده است.
 
این افراد هنگام بازگشت از جهت کتاب، کمک‌های مادی و بودجه‌ای برای اختصاص امکانات به مردم تهی دست به طور گسترده پشتیبانی می‌شوند.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>


====شیعه اثنی عشری====
====شیعه اثنی عشری====
درباره ورود مذهب [[امامیه|امامیه اثنی عشری]] به این منطقه، قول متقن و محکمی موجود نیست. اولین نامی که از شیعیان بدخشانی در تاریخ وجود دارد، به ۱۰۸۲ قمری برمی‌گردد که عبدالحسین خاتون آبادی از عده‌ای از شیعیان بدخشانی یاد کرده که در آن روزگار برای درخواست مبلغ و روحانی به [[مشهد]] آمده بودند.


در خصوص ورود مذهب [[امامیه|امامیه اثنی عشری]] به این منطقه قول متقن و محکمی موجود نیست، ولی اولین نامی که از شیعیان بدخشانی در تاریخ وجود دارد به ۱۰۸۲ قمری برمی گردد که «عبدالحسین خاتون آبادی» از عده ای از شیعیان بدخشانی یاد کرده که در آن روزگار برای درخواست مبلغ و روحانی به [[مشهد]] آمده بودند.
در دوران انقلاب [[روسیه]]، تعداد شیعیان این منطقه بالغ بر ۵ هزار خانوار بود، ولی با ورود یک مبلغ قدرتمند اسماعیلی از [[بخارا]] و دیگر مبلغان از سایر مذاهب و همچنین وجود جو اختناق و تفتیش عقاید بر ضد شیعه اثنی عشری و فقدان مبلغ و روحانی، بسیاری از آن‌ها به فرقه‌های [[اسماعیلیه]] و [[حنفیه]] گرویده‌اند؛ به گونه‌ای که به تدریج در طول سالیان متمادی از جمعیت ۵ هزار خانواری شیعه، فقط ۶۰۰ خانواده مؤمن به این آئین و مذهب باقی مانده‌اند.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۶</ref>
 
در دوران انقلاب [[روسیه]]، تعداد شیعیان این منطقه بالغ بر پنج هزار خانوار بود ولی با ورود یک مبلغ قدرتمند اسماعیلی از [[بخارا]] و دیگر مبلغان از سایر مذاهب و همچنین وجود جو اختناق و تفتیش عقاید بر ضد شیعه اثنی عشری و فقدان مبلغ و روحانی، بسیاری از آن‌ها به فرقه‌های [[اسماعیلیه]] و [[حنفیه]] گرویده‌اند به گونه‌ای که به تدریج در طول سالیان متمادی از جمعیت پنج هزار خانواری شیعه، فقط ششصد خانواده مؤمن به این آئین و مذهب باقی مانده است.<ref>بهمن، ژئوپلتیک تشیع در آسیای مرکزی، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۶</ref>
 
شیعه اثنی عشری هم اکنون:
 
# حدود 4۰۰ خانوار شیعه در دوشنبه می‌باشد؛
# حدود 500 خانوار در اطراف دوشنبه (قرقان تپه، کولاب و وحدت) زندگی می‌کنند؛
# بیش از ۵۰۰ خانوار در شمال تاجیکستان در  ولایت سغد که مرکز آن خجند می‌باشد، وجود دارند.


کمیته امداد امام خمینی (ره) کمک‌هایی به فقرای تاجیکستان دارد که در مناطقی از محبوبیت مناسبی برخوردار است.<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>
شیعیان اثنی عشری تاجیکستان:
همچنین جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان شعبه داشته و  تعدادی از تاجران بومی ایرانی ساکن شهر دوشنبه بیمارستانی تخصصی به‌نام ابن سینا را در دوشنبه راه اندازه نموده‌اند.
# حدود ۴۰۰ خانوار شیعه در دوشنبه
# حدود ۵۰۰ خانوار در اطراف دوشنبه (قرقان تپه، کولاب و وحدت)
# بیش از ۵۰۰ خانوار در شمال تاجیکستان در  ولایت سغد که مرکز آن خجند است<ref>[http://www.ahlulbaytportal.com/fa.php/page,3262A53149.html ره آورد سفر به تاجیکستان]</ref>


===گرایش به ارزش‌های اسلامی===
===گرایش به ارزش‌های اسلامی===
۳۸۶

ویرایش