صاحب فخ: تفاوت میان نسخه‌ها

حسین بن علی معروف به صاحب فَخّ، از پدر و مادر از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دار المعرفه، ص۳۶۴.</ref> با توجه به درگذشت او در [[سال ۱۶۹ هجری قمری|سال ۱۶۹ق]] و در ۴۱ سالگی<ref>هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶-۲۸.</ref>، پژوهشگران تولدش را به [[سال ۱۲۸ هجری قمری|سال ۱۲۸ق]] تاریخ‌گذاری کرده‌اند.<ref>رازی، اخبار فخ، تحقیق ماهر جرّار، ۱۹۹۵م، ص۴۴؛ گلستانی و میرابوالقاسمی، «صاحب فخ»، ص۱۰۹.</ref> با این حال در گزارش دیگری ۵۷ سالگی را سن وفات او دانسته‌اند.<ref>بیهقی، لباب الانساب، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۴۱۲.</ref> پدرش، علی (معروف به علیِ نیکو و بزرگوار) و مادرش، زینب (دختر [[عبدالله بن حسن مثنی|عبدالله محض]]) بود که به دلیل عبادت فراوانشان، به زوج صالح شهرت داشتند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۴؛ المُحَلِّی، الحَدائِق الوَرْدیّة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۱۷</ref> پدر صاحب فخ، یعنی علی، در پی قیام [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]]، همراه با جمع دیگری از علویان، به دستور [[منصور عباسی]]، دستگیر شد و اندکی بعد در زندان درگذشت.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۱۷۶.</ref>

صاحب فخ را فردی شجاع و کریم معرفی کرده<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۶، ص۹۴؛ هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶.</ref>، در سخاوتش روایت‌های مختلفی بیان کرده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۸-۳۷۱.</ref> [[شیخ طوسی]] از فقهای شیعه در قرن چهارم و پنجم، وی را در زمرۀ [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|اصحاب امام صادق(ع)]] بر‌می‌شمارد.<ref>طوسی، الرجال، ص۱۸۲.</ref> از او فرزندی به جای نمانده است.<ref>بخاری، سرّ السلسلة العلویة، ۱۹۶۳م، ص۱۵.</ref> بر اساس روایتی که [[ابوالفرج اصفهانی]] مؤلف [[مقاتل الطالبیین (کتاب)|مقاتل الطالبیین]] نقل کرده است، [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] و [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] از کشته شدن حسین بن علی در فخ پیشگویی کرده و از بهشتی بودن او خبر داده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۶-۳۶۷.</ref> طبق روایتی از [[امام جواد علیه‌السلام|امام جواد(ع)]] پس از [[واقعه کربلا]]، [[واقعه فخ]] بزرگ‌ترین ابتلای [[اهل‌بیت(ع)]] بوده است.<ref>بخاری، سرّ السلسلة العلویة، ۱۹۶۳م، ص۱۴-۱۵.</ref>  

طبق گزارش ابوالفرج اصفهانی، صاحب فخ در قیام [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]] نیز شرکت داشت، اما نفس زکیه به این امید که صاحب فخ در آینده راه او را ادامه دهد، وی را از همراهی خود نهی کرد.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۲۴۶.</ref> بر اساس روایت ابن‌تغری مورخ قرن نهم هجری، حسین یک بار هم پیش از ۱۶۹ق قیام کرده بود.<ref>ابن‌تغری، النجوم الزاهرة، وزارة الثقافة و الارشاد القومی، ج۲، ص۵۹.</ref> بر اساس برخی گزارش‌ها، مدتی پیش از قیام وی، گروهی از شیعیان [[کوفه]] با او بیعت کرده بودند تا در موسم [[حج]] همراه او قیام کرده، [[مکه]] را به تصرف خود در آورند.<ref>حسنی، المصابیح، ۱۴۲۳ق، ص۴۶۸.</ref>

* امینی، محمدهادی، بطل فخ، بیروت، ۱۹۹۳م.