confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۴۷
ویرایش
صاحب فخ: تفاوت میان نسخه‌ها
←معرفی
(←معرفی) |
|||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''صاحب فَخّ'''، لقب حسین بن علی از نوادگان [[امام حسن مجتبی(ع)]] و رهبر [[واقعه فخ|قیام فخ]] است. او در [[سال ۱۶۹ قمری]] علیه [[هادی عباسی]] قیام کرد و در منطقه فخ به شهادت رسید. | '''صاحب فَخّ'''، لقب حسین بن علی از نوادگان [[امام حسن مجتبی(ع)]] و رهبر [[واقعه فخ|قیام فخ]] است. او در [[سال ۱۶۹ قمری]] علیه [[هادی عباسی]] قیام کرد و در منطقه فخ به شهادت رسید. | ||
== معرفی == | == معرفی و جایگاه == | ||
حسین بن علی معروف به صاحب فَخّ، از پدر و مادر از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دار المعرفه، ص۳۶۴.</ref> با توجه به درگذشت او در [[سال ۱۶۹ هجری قمری|سال ۱۶۹ق]] و در ۴۱ سالگی<ref>هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶-۲۸.</ref>، پژوهشگران تولدش را به [[سال ۱۲۸ هجری قمری|سال ۱۲۸ق]] تاریخ‌گذاری کرده‌اند.<ref>رازی، اخبار فخ، تحقیق ماهر جرّار، ۱۹۹۵م، ص۴۴؛ گلستانی و میرابوالقاسمی، «صاحب فخ»، ص۱۰۹.</ref> با این حال در گزارش دیگری سن ۵۷ سالگی را سن وفات او دانسته‌اند.<ref>بیهقی، لباب الانساب، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۴۱۲.</ref> پدرش، علی (معروف به علیِ نیکو و بزرگوار) و مادرش، زینب (دختر [[عبدالله محض]]) بود که به دلیل عبادت فراوانشان، به زوج صالح شهرت داشتند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۴؛ المُحَلِّی، الحَدائِق الوَرْدیّة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۱۷</ref> پدر صاحب فخ، یعنی علی، در پی قیام [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]]، همراه با جمع دیگری از علویان، به دستور [[منصور عباسی]]، دستگیر شد و اندکی بعد در زندان درگذشت.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۱۷۶.</ref> | حسین بن علی معروف به صاحب فَخّ، از پدر و مادر از نوادگان [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] بود.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، دار المعرفه، ص۳۶۴.</ref> با توجه به درگذشت او در [[سال ۱۶۹ هجری قمری|سال ۱۶۹ق]] و در ۴۱ سالگی<ref>هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶-۲۸.</ref>، پژوهشگران تولدش را به [[سال ۱۲۸ هجری قمری|سال ۱۲۸ق]] تاریخ‌گذاری کرده‌اند.<ref>رازی، اخبار فخ، تحقیق ماهر جرّار، ۱۹۹۵م، ص۴۴؛ گلستانی و میرابوالقاسمی، «صاحب فخ»، ص۱۰۹.</ref> با این حال در گزارش دیگری سن ۵۷ سالگی را سن وفات او دانسته‌اند.<ref>بیهقی، لباب الانساب، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۴۱۲.</ref> پدرش، علی (معروف به علیِ نیکو و بزرگوار) و مادرش، زینب (دختر [[عبدالله محض]]) بود که به دلیل عبادت فراوانشان، به زوج صالح شهرت داشتند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۴؛ المُحَلِّی، الحَدائِق الوَرْدیّة، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۳۱۷</ref> پدر صاحب فخ، یعنی علی، در پی قیام [[محمد بن عبدالله بن حسن|نفس زکیه]]، همراه با جمع دیگری از علویان، به دستور [[منصور عباسی]]، دستگیر شد و اندکی بعد در زندان درگذشت.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۱۷۶.</ref> | ||
<div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه امام حسن مجتبی}}</div> | <div style="display: block;overflow-y: auto;">{{تبارنامه امام حسن مجتبی}}</div> | ||
صاحب فخ را فردی شجاع و کریم معرفی کرده<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۶، ص۹۴؛ هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶.</ref>، در سخاوتش روایت‌های مختلفی بیان کرده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۸-۳۷۱.</ref> شیخ طوسی وی را در زمرۀ اصحاب امام صادق(ع) بر‌می‌شمارد.<ref>طوسی، الرجال، ص۱۸۲.</ref> از او فرزندی به جای نمانده است.<ref>بخاری، سرّ السلسلة العلویة، ۱۹۶۳م، ص۱۵.</ref> بر اساس روایتی که ابوالفرج اصفهانی نقل کرده است، [[پیامبر(ص)]] و [[امام صادق(ع)]] از کشته شدن حسین بن علی در فخ پیشگویی کرده و از بهشتی بودن او خبر داده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۶-۳۶۷.</ref> | صاحب فخ را فردی شجاع و کریم معرفی کرده<ref>ابن‌اثیر، الکامل، ۱۳۸۵ق، ج۶، ص۹۴؛ هارونی، الافادة فی تاریخ الأئمة السادة، ۱۳۸۷ش، ص۲۶.</ref>، در سخاوتش روایت‌های مختلفی بیان کرده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۸-۳۷۱.</ref> شیخ طوسی وی را در زمرۀ اصحاب امام صادق(ع) بر‌می‌شمارد.<ref>طوسی، الرجال، ص۱۸۲.</ref> از او فرزندی به جای نمانده است.<ref>بخاری، سرّ السلسلة العلویة، ۱۹۶۳م، ص۱۵.</ref> بر اساس روایتی که ابوالفرج اصفهانی نقل کرده است، [[پیامبر(ص)]] و [[امام صادق(ع)]] از کشته شدن حسین بن علی در فخ پیشگویی کرده و از بهشتی بودن او خبر داده‌اند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۰۸ق، ص۳۶۶-۳۶۷.</ref> | ||
مطابق گزارش بیهقی در لباب الانساب، پس از درگذشت صاحب فخ، [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم]] بر پیکرش [[نماز میت|نماز]] خواند.<ref>بیهقی، لباب الانساب، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۴۱۲.</ref> گفته شده است [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] با گریه بر شهدای فخ، از خداوند برای قاتلان آنها مرگ و عذاب شدید درخواست می‌کرد.<ref>امینی، بطل فخ، ۱۳۸۸ق، ص۱۳۹.</ref> مطابق نقل ابوالفرج اصفهانی، امام کاظم پس از کشته شدن حسین بن علی و با دیدن سر بریده‌اش، [[آیه استرجاع]] را خواند و با ذکر خوبی‌هایش، او را فردی درستکار معرفی کرد.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۴۱۹ق، ص۳۸۰.</ref> همچنین امام کاظم [[کفالت]] ایتام و بیوگانِ علویانی را که در فخ به شهادت رسیدند، بر عهده گرفت.<ref>امینی، بطل فخ، ۱۳۸۸ق، ص۱۳۹.</ref> واقعه فخ در اشعار شاعران متعددی انعکاس یافته است که از آن جمله می‌توان به شعر [[تائیه دعبل|تائیه]] سروده [[دعبل بن علی خزاعی|دعبل خزاعی]] اشاره کرد.<ref>اربلی، کشف الغمة فی معرفة الأئمة، ۱۳۸۱ق، ج۲، ص۳۲۲.</ref> | |||
== فعالیت‌های سیاسی == | == فعالیت‌های سیاسی == | ||