پرش به محتوا

زینت السادات همایونی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
جز (ویکی سازی)
خط ۲۸: خط ۲۸:
| وب‌گاه رسمی        =
| وب‌گاه رسمی        =
}}
}}
'''زینت‌السادات علویه همایونی''' مشهور به '''بانو همایونی''' (۱۲۹۶-[[۱۳۹۵ش]])، از نزدیک‌ترین شاگردان [[بانو امین|بانو امین اصفهانی]] بود. وی نخستین دانشجوی زن دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی) بود که «مکتب فاطمه(س)» را به منظور ایجاد محیطی اختصاصی برای تحصیل زنان در علوم دینی پایه‌گذاری کرد. وی در سال ۱۳۸۸ش به ‌عنوان چهره ماندگار [[جمهوری اسلامی ایران]] انتخاب و در [[سال ۱۳۹۰ش]] در همایش «امینه امین» در اصفهان، از مقام او تجلیل شد. از بانو همایونی آثاری در زمینه [[علوم اسلامی]] و معارف [[اهل بیت]] منتشر شده است.
'''زینت‌السادات علویه همایونی''' مشهور به '''بانو همایونی''' (۱۲۹۶-[[۱۳۹۵ش]])، از نزدیک‌ترین شاگردان [[بانو امین|بانو امین اصفهانی]] بود. وی نخستین دانشجوی زن دانشکده وعظ و تبلیغ تهران (دانشکده الهیات کنونی) بود که «مکتب فاطمه(س)» را به منظور ایجاد محیطی اختصاصی برای تحصیل زنان در علوم دینی پایه‌گذاری کرد. وی در [[سال ۱۳۸۸ش]] به ‌عنوان چهره ماندگار [[جمهوری اسلامی ایران]] انتخاب و در [[سال ۱۳۹۰ش]] در همایش «امینه امین» در اصفهان، از مقام او تجلیل شد. از بانو همایونی آثاری در زمینه [[علوم اسلامی]] و معارف [[اهل بیت]] منتشر شده است.


==زندگی==
==زندگی==
خط ۳۸: خط ۳۸:


==تحصیل==
==تحصیل==
زینت‌السادات همایونی تحصیلات ابتدایی را در منزل، نزد مادر آغاز کرد و ضمن تحصیل خانگی، هنرهای زنانۀ متداول در زمان خود را نیز فرا‌گرفت. در سال ۱۳۱۳ش به شاگردی [[بانو امین]] پرداخت. او به جز تحصیل نزد بانو امین، ادبیات عرب و [[علم منطق|منطق]] را نزد حیدر علی محقق خواند. مدتی نیز نزد صدر کوپایی منطق و [[شرح منظومه]] [[ملاهادی سبزواری]] و کتاب مغنی و معالم و [[شرح لمعه]] خواند. او مدتی نیز نزد آیت‌الله نورالدین اشنی (قودجانی)[[اسفار اربعه]] [[ملاصدرا]] را خواند.<ref>علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵-۳۴.</ref>
زینت‌السادات همایونی تحصیلات ابتدایی را در منزل، نزد مادر آغاز کرد و ضمن تحصیل خانگی، هنرهای زنانۀ متداول در زمان خود را نیز فرا‌گرفت. در [[سال ۱۳۱۳ شمسی]] به شاگردی [[بانو امین]] پرداخت. او به جز تحصیل نزد بانو امین، ادبیات عرب و [[علم منطق|منطق]] را نزد حیدر علی محقق خواند. مدتی نیز نزد صدر کوپایی منطق و [[شرح منظومه]] [[ملاهادی سبزواری]] و کتاب مغنی و معالم و [[شرح لمعه]] خواند. او مدتی نیز نزد آیت‌الله نورالدین اشنی (قودجانی)[[اسفار اربعه]] [[ملاصدرا]] را خواند.<ref>علویه همایونی، سفرنامه، ۱۳۸۷ش، ص۴۵-۳۴.</ref>


در [[سال ۱۳۴۳ش]] که همسر بانو همایونی فوت کرد، او به اصرار برادرش در امتحان طلاب در [[مدرسۀ سپهسالار]] شرکت کرد. گفته شده است در آن زمان جز بانو امین زن دیگری در حوزۀ علوم دینی وجود نداشت و تا آن روز هیچ زنی در آزمون مدرسه سپهسالار شرکت نکرده بود. امتحان در دو رشتۀ منقول و معقول برگزار می‌شد. از ۳۷۰ نفری که داوطلب شرکت در امتحان بودند، تنها پنج نفر در رشتۀ معقول ثبت‌نام کرده بودند. پاسخگویی به سوالات امتحان برای زینت السادات همایونی دشوار نبود. چون بیش از آنچه مورد انتظار بود آموخته بود.
در [[سال ۱۳۴۳ش]] که همسر بانو همایونی فوت کرد، او به اصرار برادرش در امتحان طلاب در [[مدرسۀ سپهسالار]] شرکت کرد. گفته شده است در آن زمان جز بانو امین زن دیگری در حوزۀ علوم دینی وجود نداشت و تا آن روز هیچ زنی در آزمون مدرسه سپهسالار شرکت نکرده بود. امتحان در دو رشتۀ منقول و معقول برگزار می‌شد. از ۳۷۰ نفری که داوطلب شرکت در امتحان بودند، تنها پنج نفر در رشتۀ معقول ثبت‌نام کرده بودند. پاسخگویی به سوالات امتحان برای زینت السادات همایونی دشوار نبود. چون بیش از آنچه مورد انتظار بود آموخته بود.
خط ۴۷: خط ۴۷:
ایدۀ تاسیس مدرسه‌ای برای بانوان که در آن علوم دینی تدریس شود (یعنی همان حوزه علمیه بانوان) بعد از تجربۀ تحصیل در تهران به ذهن بانو همایونی رسید. او این ایده را با استادش [[بانو امین]] در میان گذاشت. ایدۀ تاسیس مدرسۀ علوم دینی بانوان با ایدۀ تاسیس دبیرستانی دخترانه که معلم مرد نداشته باشد، به هم پیوند خورد. بانو امین با ورقۀ [[اجتهاد]] خود برای هر دو مدرسه مجوز گرفت. مجوز مدرسۀ دینی بانوان با عنوان جواز تاسیس کلاس [[قرآن]] و [[رساله توضیح المسائل|رساله]] صادر شد. این نام به این دلیل بود که تا پیش از این مدرسه‌ای با این ماهیت سابقه نداشت.
ایدۀ تاسیس مدرسه‌ای برای بانوان که در آن علوم دینی تدریس شود (یعنی همان حوزه علمیه بانوان) بعد از تجربۀ تحصیل در تهران به ذهن بانو همایونی رسید. او این ایده را با استادش [[بانو امین]] در میان گذاشت. ایدۀ تاسیس مدرسۀ علوم دینی بانوان با ایدۀ تاسیس دبیرستانی دخترانه که معلم مرد نداشته باشد، به هم پیوند خورد. بانو امین با ورقۀ [[اجتهاد]] خود برای هر دو مدرسه مجوز گرفت. مجوز مدرسۀ دینی بانوان با عنوان جواز تاسیس کلاس [[قرآن]] و [[رساله توضیح المسائل|رساله]] صادر شد. این نام به این دلیل بود که تا پیش از این مدرسه‌ای با این ماهیت سابقه نداشت.


دستور خرید خانه‌ای به عنوان محل مدرسه از جانب بانو امین صادر شد و امورات مربوط به آن به وکیل بانو امین، میرزا علی خان تابش و عروس‌ بانو امین، فروغ‌السادات سپرده شد. این گونه دبیرستان دخترانۀ امین و مکتب فاطمه(س) در سال تحصیلی ۴۵-۱۳۴۴ش تأسیس شدند.
دستور خرید خانه‌ای به عنوان محل مدرسه از جانب بانو امین صادر شد و امورات مربوط به آن به وکیل بانو امین، میرزا علی خان تابش و عروس‌ بانو امین، فروغ‌السادات سپرده شد. این گونه دبیرستان دخترانۀ امین و مکتب فاطمه(س) در سال تحصیلی ۴۵-[[۱۳۴۴ش]] تأسیس شدند.
پس از آن بانو امین کلیۀ امور مربوط به مکتب را به بانو همایونی واگذار کرد. او نیز با الهام از برنامۀ درسی [[دانشکده الهیات دانشگاه تهران]]، برای مکتب فاطمه برنامۀ درسی نوشت. اساتید آن هم از میان شاگردان بانو امین انتخاب شدند و کار اولین حوزۀ علیمۀ بانوان با عنوان مکتب فاطمه با ۶۰ نفر بانویی که شوق آموختن علوم دینی داشتند، آغاز شد.
پس از آن بانو امین کلیۀ امور مربوط به مکتب را به بانو همایونی واگذار کرد. او نیز با الهام از برنامۀ درسی [[دانشکده الهیات دانشگاه تهران]]، برای مکتب فاطمه برنامۀ درسی نوشت. اساتید آن هم از میان شاگردان بانو امین انتخاب شدند و کار اولین حوزۀ علیمۀ بانوان با عنوان مکتب فاطمه با ۶۰ نفر بانویی که شوق آموختن علوم دینی داشتند، آغاز شد.


خط ۵۳: خط ۵۳:


به مرور ایدۀ تاسیس مدرسۀ دینی بانوان به دیگر شهرها هم رفت. خانم سالک، یکی از شاگردان مکتب فاطمه، در نجف‌آباد مکتب الزاهرا را تاسیس کرد.
به مرور ایدۀ تاسیس مدرسۀ دینی بانوان به دیگر شهرها هم رفت. خانم سالک، یکی از شاگردان مکتب فاطمه، در نجف‌آباد مکتب الزاهرا را تاسیس کرد.
زهرا مظاهری، دختر حاج شیخ مرتضی مظاهری نجفی، از دیگر شاگردان مکتب فاطمه که بعد از ازدواج به [[قم]] مهاجرت کرده بود، در سال تحصیلی ۵۰-۱۳۴۹ش به تشویق [[مرجع تقلید|مراجع]] قم، کلاس‌هایی برای بانوان دایر کرد که ثمرۀ آن تاسیس [[مکتب توحید]] بود که در سال ۱۳۵۴ش توسط [[علی قدوسی]] و برنامه‌ریزی خود ایشان، ایجاد شد. بعدها در سال ۱۳۶۵ش به فرمان [[امام خمینی]] مکاتب کوچک و پراکنده گرد هم آمدند و [[جامعة‌الزهرا]] تاسیس شد که مدتی هم بانو همایونی به عنوان استاد مدعو در آنجا تدریس می‌کرد.<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۶-۱۳۴.</ref>
زهرا مظاهری، دختر حاج شیخ مرتضی مظاهری نجفی، از دیگر شاگردان مکتب فاطمه که بعد از ازدواج به [[قم]] مهاجرت کرده بود، در سال تحصیلی ۵۰-۱۳۴۹ش به تشویق [[مرجع تقلید|مراجع]] قم، کلاس‌هایی برای بانوان دایر کرد که ثمرۀ آن تاسیس [[مکتب توحید]] بود که در [[سال ۱۳۵۴ش]] توسط [[علی قدوسی]] و برنامه‌ریزی خود ایشان، ایجاد شد. بعدها در [[سال ۱۳۶۵ خورشیدی|سال ۱۳۶۵ش]] به فرمان [[امام خمینی]] مکاتب کوچک و پراکنده گرد هم آمدند و [[جامعة‌الزهرا]] تاسیس شد که مدتی هم بانو همایونی به عنوان استاد مدعو در آنجا تدریس می‌کرد.<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۲۶-۱۳۴.</ref>


==فعالیت‌ها و تقدیرها==
==فعالیت‌ها و تقدیرها==
خط ۵۹: خط ۵۹:


همایونی مدتی نیز برای تدریس به قم رفت و آمد داشت. او در سال تحصیلی ۶۸-۱۳۶۷ هر هفته، چهارشنبه‌ها برای تدریس به [[جامعة‌الزهرا]] می‌رفت و جمعه‌ها به اصفهان برمی‌گشت. ولی این دوره هم به دلیل کثرت اشتغالات و سختی‌های سفر تعطیل شد.
همایونی مدتی نیز برای تدریس به قم رفت و آمد داشت. او در سال تحصیلی ۶۸-۱۳۶۷ هر هفته، چهارشنبه‌ها برای تدریس به [[جامعة‌الزهرا]] می‌رفت و جمعه‌ها به اصفهان برمی‌گشت. ولی این دوره هم به دلیل کثرت اشتغالات و سختی‌های سفر تعطیل شد.
در سال ۱۳۶۸ش بعد از فوت بانو امین در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور وقت [[آیت‌الله خامنه‌ای]]، تقاضای برگزاری کنگرۀ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورۀ این کنگره در سال ۱۳۷۱ش در اصفهان و دومین دورۀ آن در سال ۱۳۷۲ش در [[قم]] برگزار شد.
در سال ۱۳۶۸ش بعد از فوت بانو امین در نامه‌ای خطاب به رئیس جمهور وقت [[آیت‌الله خامنه‌ای]]، تقاضای برگزاری کنگرۀ بزرگداشت بانو امین را مطرح کرد. اولین دورۀ این کنگره در [[سال ۱۳۷۱ هجری شمسی|سال ۱۳۷۱ش]] در اصفهان و دومین دورۀ آن در سال ۱۳۷۲ش در [[قم]] برگزار شد.


همایونی در سال ۱۳۷۱ش مکتب فاطمه را وقف کرد واز آن به بعد خانه‌نشینی اختیار کرده و به ترجمه و تالیف کتب پرداخت.<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۳۶-۱۳۴.</ref>
همایونی در سال ۱۳۷۱ش مکتب فاطمه را وقف کرد واز آن به بعد خانه‌نشینی اختیار کرده و به ترجمه و تالیف کتب پرداخت.<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۱۳۶-۱۳۴.</ref>


زینت السادات همایونی در سال ۱۳۸۸ش به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش امینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل شد. [[سید علی خامنه‌ای|آیت الله خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بود، بانو همایونی را از مفاخر جامعۀ زنان [[ایران]] اسلامی خواند.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=11861 پیام تقدیر از خدمات علمی و قرآنی سرکار حاجیه خانم همایونی]، وبسایت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>
زینت السادات همایونی در [[سال ۱۳۸۸ش]] به عنوان چهره ماندگار جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد. همچنین در سال ۱۳۹۰ در همایش امینه امین که در اصفهان برگزار شد، از مقام او تجلیل شد. [[سید علی خامنه‌ای|آیت الله خامنه‌ای]]، رهبر [[جمهوری اسلامی ایران]]، در پیامی که برای این همایش ابلاغ کرده بود، بانو همایونی را از مفاخر جامعۀ زنان [[ایران]] اسلامی خواند.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=11861 پیام تقدیر از خدمات علمی و قرآنی سرکار حاجیه خانم همایونی]، وبسایت آیت‌الله خامنه‌ای.</ref>


==اجازه روایت==
==اجازه روایت==
بانو همایونی در تاریخ ۱۳۵۵ش از جانب [[بانو امین]] [[اجازه روایت|اجازۀ روایت]] دریافت کرد. متن اجازه بانو امین چنین است:
بانو همایونی در [[۱۳۵۵ش]] از جانب [[بانو امین]] [[اجازه روایت|اجازۀ روایت]] دریافت کرد. متن اجازه بانو امین چنین است:


«و امابعد، سیدۀ جلیله، عاملۀ فاضله، زینت‌السادات همایونی، فرزند مرحوم سید رحیم، از حقیر اجازه خواست. پس در اجازه دادن به او از [[خدا]] [[استخاره]] کردم و به او اجازه دادم که از طریق من، از مشایخ بزرگوارم به روش‌های مخصوصی که در محل خودش روشن و ثبت شده است، تمام روایاتی را که برای من صحیح می‌باشد، نقل روایت کند، از کتب [[تفسیر]]، [[دعا|ادعیه]]، [[حدیث]] و [[فقه]] و غیر اینها از مصنفات [[شیعه]] و روایات [[اهل سنت]].»<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۲۸۹.</ref>
«و امابعد، سیدۀ جلیله، عاملۀ فاضله، زینت‌السادات همایونی، فرزند مرحوم سید رحیم، از حقیر اجازه خواست. پس در اجازه دادن به او از [[خدا]] [[استخاره]] کردم و به او اجازه دادم که از طریق من، از مشایخ بزرگوارم به روش‌های مخصوصی که در محل خودش روشن و ثبت شده است، تمام روایاتی را که برای من صحیح می‌باشد، نقل روایت کند، از کتب [[تفسیر]]، [[دعا|ادعیه]]، [[حدیث]] و [[فقه]] و غیر اینها از مصنفات [[شیعه]] و روایات [[اهل سنت]].»<ref>طیبی، زندگانی بانوی ایرانی، ۱۳۸۰ش، ص۲۸۹.</ref>
۹٬۴۴۹

ویرایش