پرش به محتوا

عقیقه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ ژوئیهٔ ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''عَقیقه'''، به سنت [[قربانی]] کردن در روز هفتم ولادت فرزند، برای حفظ او از بلاها گفته می‌شود، عقیقه، از [[مستحبات|مستحباتی]] است که در روایات به آن سفارش شده است هرچند برخی به [[وجوب]] آن نیز قائل بوده اند. بنابر احادیث عقیقه از سنت ها و سیره مورد تأکید [[معصومین]] بوده است چنان که[[پیامبر اکرم(ص)]] برای [[حسنین]] (ع) و [[ابوطالب]] برای آن حضرت قربانی کرده‌اند. عقیقه احکام و آدابی در زمینه نحوه انتخاب حیوان، چگونگی ذبح و شرایط مصرف گوشت آن دارد.  
'''عَقیقه'''، به سنت [[قربانی]] کردن در روز هفتم ولادت فرزند، برای حفظ او از بلاها گفته می‌شود، عقیقه، از [[مستحبات|مستحباتی]] است که در روایات به آن سفارش شده است هرچند برخی به [[وجوب]] آن نیز قائل بوده‌اند. بنابر احادیث عقیقه از سنت‌ها و سیره مورد تأکید [[معصومین]] بوده است چنان که[[پیامبر اکرم(ص)]] برای [[حسنین]](ع) و [[ابوطالب]] برای آن حضرت قربانی کرده‌اند. عقیقه احکام و آدابی در زمینه نحوه انتخاب حیوان، چگونگی ذبح و شرایط مصرف گوشت آن دارد.
== مفهوم ==
== مفهوم ==
عققیه از عقّ یعقُّ عقّاً به معنای قطع کرد یا موی آغازین سر نوزاد را تراشید<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۵</ref> عقیقه از ماده عقّ، به معنای شکافته شدن چیزی است. به سرزمین [[عقیق]] از این‌رو عقیق گفته می‌شود که سیل، باعث شکاف و وسعت این محل گردیده است<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۶</ref> و به موی نوزاد نیز عقیقه گفته می‌شود؛ زیرا که پوست او را می‌شکافد.<ref> ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۵۸</ref>
عققیه از ''عقّ یعقُّ عقّاً'' به معنای قطع کرد یا موی آغازین سر نوزاد را تراشید<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۵</ref> عقیقه از ماده عقّ، به معنای شکافته شدن چیزی است. به سرزمین [[عقیق]] از این‌رو عقیق گفته می‌شود که سیل، باعث شکاف و وسعت این محل گردیده است<ref> طریحی، مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۶</ref> و به موی نوزاد نیز عقیقه گفته می‌شود؛ زیرا که پوست او را می‌شکافد.<ref> ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۵۸</ref>


عقیقه در اصطلاح فقهی، به حیوانی گفته می‌شود که در روز هفتم تولد نوزاد، قربانی می‌شود<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۳؛ مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۵</ref> چون در این روز، موی سر بچه تراشیده می‌شود، قربانی این روز را عقیقه می‌نامند.
عقیقه در اصطلاح فقهی، به حیوانی گفته می‌شود که در روز هفتم تولد نوزاد، قربانی می‌شود<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۳؛ مجمع البحرین، ج۵، ص۲۱۵</ref> چون در این روز، موی سر بچه تراشیده می‌شود، قربانی این روز را عقیقه می‌نامند.
خط ۹: خط ۹:


==عقیقه در سیره معصومان==
==عقیقه در سیره معصومان==
احادیث متعددی درباره عقیقه کردن برای [[حسنین]](ع) توسط پیامبر وارد شده است با این مضمون که پیامبر روز هفتم تولد حسنین موی سرشان را تراشید و هم وزن آن نقره [[صدقه]] داد و قوچی برای شان صدقه داد.<ref>بحارالانوار، ج 43،ص 257، ح38</ref>
احادیث متعددی درباره عقیقه کردن برای [[حسنین]](ع) توسط پیامبر وارد شده است با این مضمون که پیامبر روز هفتم تولد حسنین موی سرشان را تراشید و هم وزن آن نقره [[صدقه]] داد و قوچی برای شان صدقه داد.<ref>بحارالانوار، ج ۴۳،ص ۲۵۷، ح۳۸</ref>
در برخی روایت عقیقه و تراشیدن سر [[حسنین]](ع) به [[حضرت زهرا(س)]] نسبت داده شده است.<ref>بحارالانوار، ج 104، ص 112</ref>
در برخی روایت عقیقه و تراشیدن سر [[حسنین]](ع) به [[حضرت زهرا(س)]] نسبت داده شده است.<ref>بحارالانوار، ج ۱۰۴، ص ۱۱۲</ref>


در برخی روایات آمده است که [[پیامبر(ص)]] هنگامی که به [[رسالت]] [[بعثت|مبعوث]] شد برای خودش عقیقه کرد.<ref>وسایل الشیعه، ج 15، ص145، ح3</ref>
در برخی روایات آمده است که [[پیامبر(ص)]] هنگامی که به [[رسالت]] [[بعثت|مبعوث]] شد برای خودش عقیقه کرد.<ref>وسایل الشیعه، ج ۱۵، ص۱۴۵، ح۳</ref>


[[محمد بن مسلم|محمدبن مسلم]] نقل کرده است که [[امام باقر(ع)]] برای دو فرزند پسر خود که همزمان متولد شده بودند برادر خود [[زید بن علی]] را مأمور کرد که دو رأس حیوان جهت عقیقه خریداری کند.
[[محمد بن مسلم|محمدبن مسلم]] نقل کرده است که [[امام باقر(ع)]] برای دو فرزند پسر خود که همزمان متولد شده بودند برادر خود [[زید بن علی]] را مأمور کرد که دو رأس حیوان جهت عقیقه خریداری کند.
به علت کمبود و گرانی در آن دوره زید یک رأس خریداری کرد و خرید حیوان دوم برای او مشکل شد. به همین جهت از امام باقر(ع) پرسید آیا می توان قیمت آن را [[صدقه]] داد؟ حضرت پاسخ داد:« در جست و جوی خرید باش؛ زیرا [[خداوند]] عزو جل ریخته شدن خون ( سر بریدن حیوان) و بخشش طعام را دوست دارد.<ref>الکافی، ج6، ص 25، ح 8</ref>
به علت کمبود و گرانی در آن دوره زید یک رأس خریداری کرد و خرید حیوان دوم برای او مشکل شد. به همین جهت از امام باقر(ع) پرسید آیا می‌توان قیمت آن را [[صدقه]] داد؟ حضرت پاسخ داد:«در جست و جوی خرید باش؛ زیرا [[خداوند]] عزو جل ریخته شدن خون (سر بریدن حیوان) و بخشش طعام را دوست دارد.<ref>الکافی، ج۶، ص ۲۵، ح ۸</ref>


[[شیخ صدوق]] در کتاب [[کمال الدین]] نقل کرده است که [[امام حسن عسکری]] گوسفند زبح شده ای را برای کسی فرستاد و فرمود این عقیقه فرزندم (م ح م د) است.<ref>وسائل الشیعه، ج15، ص 172، ح3</ref>
[[شیخ صدوق]] در کتاب [[کمال الدین]] نقل کرده است که [[امام حسن عسکری]] گوسفند زبح شده‌ای را برای کسی فرستاد و فرمود این عقیقه فرزندم (م ح م د) است.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۵، ص ۱۷۲، ح۳</ref>


== آدب عقیقه ==
== آدب عقیقه ==
خط ۲۳: خط ۲۳:
*اگر عقیقه تا هنگام بلوغ، داده نشود، [[مستحب]] است انسان خود پس از [[بلوغ]]، عقیقه دهد.<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۴</ref>
*اگر عقیقه تا هنگام بلوغ، داده نشود، [[مستحب]] است انسان خود پس از [[بلوغ]]، عقیقه دهد.<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۴</ref>
*عقیده مشهور فقهای شیعه [[استحباب]] عقیقه است.<ref> شیخ طوسی، خلاف، ج۶، ص۶۷؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۷</ref> اما [[سید مرتضی]] و به گفته [[صاحب جواهر]] [[ابن جنید اسکافی]] عقیقه را [[واجب]] می‌دانسته‌اند.<ref> سید مرتضی، الانتصار، ص۴۰۶؛ محقق داماد، إثنا عشر رسالة، ص۱۲۱؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۶</ref> احادیثی نیز در [[وجوب]] آن وارد شده است<ref> نک:کلینی، کافی، ج۶، ص۲۴-۳۶؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۵-۲۶۶</ref> که از نظر دیگر فقها بر [[استحباب]] مؤکد حمل می‌شوند.
*عقیده مشهور فقهای شیعه [[استحباب]] عقیقه است.<ref> شیخ طوسی، خلاف، ج۶، ص۶۷؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۷</ref> اما [[سید مرتضی]] و به گفته [[صاحب جواهر]] [[ابن جنید اسکافی]] عقیقه را [[واجب]] می‌دانسته‌اند.<ref> سید مرتضی، الانتصار، ص۴۰۶؛ محقق داماد، إثنا عشر رسالة، ص۱۲۱؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۶</ref> احادیثی نیز در [[وجوب]] آن وارد شده است<ref> نک:کلینی، کافی، ج۶، ص۲۴-۳۶؛ نجفی، جواهر، ج۳۱، ص۲۶۵-۲۶۶</ref> که از نظر دیگر فقها بر [[استحباب]] مؤکد حمل می‌شوند.
*دربعضی احادیث آمده است که قربانی به جای عقیقه کفایت می کند. مقصود از این روایات را قربانی حج دانسته اند. <ref>وسائل الشیعه، ج15، ص 172، ح 1و 2و3</ref>
*دربعضی احادیث آمده است که قربانی به جای عقیقه کفایت می‌کند. مقصود از این روایات را قربانی حج دانسته‌اند.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۵، ص ۱۷۲، ح ۱و ۲و۳</ref>


== احکام و شرایط عقیقه ==
== احکام و شرایط عقیقه ==
خط ۴۲: خط ۴۲:
دعای دیگری نیز در این زمینه وارد شده است:
دعای دیگری نیز در این زمینه وارد شده است:
:«یا قوم انی برئ مما تشرکون انی وجهت وجهی للذی فطر السموات والارض حنیفا مسلما و ما انا من المشرکین ان صلوتی ونسکی ومحیای ومماتی لله رب العالمین لا شریک له وبذلک امرت وانا من المسلمین اللهم منک ولک بسم الله والله اکبر»<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۴؛ کلینی، کافی، ج۶، ۳۱-۳۰</ref>
:«یا قوم انی برئ مما تشرکون انی وجهت وجهی للذی فطر السموات والارض حنیفا مسلما و ما انا من المشرکین ان صلوتی ونسکی ومحیای ومماتی لله رب العالمین لا شریک له وبذلک امرت وانا من المسلمین اللهم منک ولک بسم الله والله اکبر»<ref> شیخ بهائی، جامع عباسی، ص۳۰۴؛ کلینی، کافی، ج۶، ۳۱-۳۰</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|۳}}
{{پانویس2}}
== منابع ==
== منابع ==
* شیخ بهائی، جامع عباسی، ناشر: مؤسسة انتشارات فراهانی، طهران. (چاپ سنگی).
* شیخ بهائی، جامع عباسی، ناشر: مؤسسة انتشارات فراهانی، طهران. (چاپ سنگی).
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش