Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۸۸۴
ویرایش
النفلیة (کتاب): تفاوت میان نسخهها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←حواشی و شروح) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ألنَّفْلیَّة''' رسالهای [[فقه|فقهی]] و مختصر به زبان عربی تألیف [[شهید اول]] (متوفای | '''ألنَّفْلیَّة''' رسالهای [[فقه|فقهی]] و مختصر به زبان عربی تألیف [[شهید اول]] (متوفای ۷۸۶ق) است. روش تألیف این کتاب نظیر «[[الالفیة فی فقه الصلاة الیومیة|ألفیه]]» به صورت رسالهای و مختصر است که مؤلف، در نهایتِ اختصار، مباحث مقدمات، مُقارنات و مُنافیات نماز را همراه با دو مبحث [[تعقیبات نماز|تعقیب نماز]] و خصوصیات باقی نمازها ذکر نموده است. مؤلف در این کتاب، به بیان مستحبات مربوط به نماز پرداخته و در حدود ۳۰۰۰ مستحب را ذکر کرده است. این تعداد از مستحبات به ضمیمۀ ۱۰۰۰ واجب نماز که در کتاب «ألفیه» بیان شده، به [[تبرک]] قول [[امام صادق(ع)]] و [[امام رضا(ع)]] که فرمودند: "برای نماز چهار هزار حد است" جمعآوری شده است. | ||
== درباره مؤلف == | == درباره مؤلف == | ||
{{اصلی|شهید اول}} | {{اصلی|شهید اول}} | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== تاریخ تألیف == | == تاریخ تألیف == | ||
کتاب نفلیه پس از کتاب «[[الالفیة فی فقه الصلاة الیومیة (کتاب)|ألفیه]]» نوشته شده و از آنجایی که شهید اول در سال ۷۷۰ق به [[محمد بن عبدالعلی بن نجده]] (متوفای ۸۰۸ ق)، اجازۀ کتاب ألفیه را داده، بنابراین | کتاب نفلیه پس از کتاب «[[الالفیة فی فقه الصلاة الیومیة (کتاب)|ألفیه]]» نوشته شده و از آنجایی که شهید اول در سال ۷۷۰ق به [[محمد بن عبدالعلی بن نجده]] (متوفای ۸۰۸ ق)، اجازۀ کتاب ألفیه را داده، بنابراین احتمالاً این کتاب پس از سال ۷۷۰ق نوشته شده است.<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۱۰۴، ص۲۰۱.</ref> | ||
از طرفی اجازۀ شهید به علی بن خازن حائری در سال ۷۸۴ق برای نقل کتاب | از طرفی اجازۀ شهید به علی بن خازن حائری در سال ۷۸۴ق برای نقل کتاب نفلیه، نشانگر این است که این کتاب قبل از سال ۷۸۴ق نوشته شده،<ref>مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج ۱۰۴، ص۱۸۷.</ref> پس کتاب نفلیه حدوداً بین سالهای ۷۷۰ تا ۷۸۴ق تألیف شده است. | ||
== محتوا== | == محتوا== | ||
کتاب النفلیة شامل مقدمه و سه فصل و یک خاتمه است. | کتاب النفلیة شامل مقدمه و سه فصل و یک خاتمه است. | ||
* '''فصل اول''': در مقدمات [[مستحب]] نماز است که ۱۱ تا است: | * '''فصل اول''': در مقدمات [[مستحب]] نماز است که ۱۱ تا است: | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
# وظائف [[تخلی|تخلی]] | # وظائف [[تخلی|تخلی]] | ||
# از مستحبات [[وضو]] (۳۱ مورد) | # از مستحبات [[وضو]] (۳۱ مورد) | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
# مستحبات [[قبله]] (۹ مورد) | # مستحبات [[قبله]] (۹ مورد) | ||
# مستحبات [[اذان]] (۵ مورد) | # مستحبات [[اذان]] (۵ مورد) | ||
# مستحبات قصد رفتن به محل نماز (۱۰ مورد) | # مستحبات قصد رفتن به محل نماز (۱۰ مورد). | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
* '''فصل دوم''': شامل ۹ مستحب مقارن با نماز است که عبارتند از: | * '''فصل دوم''': شامل ۹ مستحب مقارن با نماز است که عبارتند از: | ||
{{ستون-شروع| | {{ستون-شروع|۲}} | ||
# مستحبات توجه (۲۱ مورد) | # مستحبات توجه (۲۱ مورد) | ||
# مستحبات نیت (۵ مورد) | # مستحبات نیت (۵ مورد) | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
== اهمیت و اعتبار == | == اهمیت و اعتبار == | ||
کتاب النفلیة از کتب مهم بجای مانده از شهید اول است که از زمان نگارش مورد توجه فقهای بزرگ واقع شده و در کتب فقهی و حدیثی همچون: [[بحار الأنوار]]، [[وسائل الشیعة]]، [[مستدرک الوسائل]]، [[المصباح کفعمی]]، [[الخیة الوافیة]] [[کفعمی]] | کتاب النفلیة از کتب مهم بجای مانده از شهید اول است که از زمان نگارش مورد توجه فقهای بزرگ واقع شده و در کتب فقهی و حدیثی همچون: [[بحار الأنوار]]، [[وسائل الشیعة]]، [[مستدرک الوسائل]]، [[المصباح کفعمی]]، [[الخیة الوافیة]] [[کفعمی]] مکرراً به آن استناد و از آن استفاده شده است. | ||
شهید اول در اجازۀ دو کتاب «الألفیة» و «النفلیة» به [[علی بن خازن حائری]] (زنده تا ۷۸۴ ق) اینگونه مینویسد: | شهید اول در اجازۀ دو کتاب «الألفیة» و «النفلیة» به [[علی بن خازن حائری]] (زنده تا ۷۸۴ ق) اینگونه مینویسد: | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
=== حواشی و شروح === | === حواشی و شروح === | ||
در مقدمه کتاب، به ۲۷ شرح و حاشیه بر کتاب اشاره شده<ref>شهید اول، الالفیه و النفلیه، ص۳۱ و ۳۲.</ref> که بعضی از مهمترین آنان عبارتند از: | در مقدمه کتاب، به ۲۷ شرح و حاشیه بر کتاب اشاره شده<ref>شهید اول، الالفیه و النفلیه، ص۳۱ و ۳۲.</ref> که بعضی از مهمترین آنان عبارتند از: | ||
* [[الفوائد الملیة]]؛ تألیف [[شهید ثانی]] (م | * [[الفوائد الملیة]]؛ تألیف [[شهید ثانی]] (م ۹۶۶ق).<ref>تهرانی، الذریعة، ج۱۴، ص۱۱۰؛ ج ۱۶، ص۳۶۰.</ref> | ||
* معراج المؤمنین فی شرح الألفیة و النفلیة الشهیدیة؛ تألیف شیخ [[محمدحسن بن محمدجعفر شریعتمداری]] (متوفای ۱۳۱۸ق).<ref>تهرانی، الذریعة، ج۱۲، ص۲۳۴.</ref> | * معراج المؤمنین فی شرح الألفیة و النفلیة الشهیدیة؛ تألیف شیخ [[محمدحسن بن محمدجعفر شریعتمداری]] (متوفای ۱۳۱۸ق).<ref>تهرانی، الذریعة، ج۱۲، ص۲۳۴.</ref> | ||
* تعلیقه و حاشیه بر نفلیه؛ سید محمدابراهیم بن ابیالحسن موسوی عاملی.<ref>امین، أعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۹، ص۵۹.</ref> | * تعلیقه و حاشیه بر نفلیه؛ سید محمدابراهیم بن ابیالحسن موسوی عاملی.<ref>امین، أعیان الشیعه، ۱۴۲۱ق، ج۹، ص۵۹.</ref> | ||
=== ترجمه و چاپ === | === ترجمه و چاپ === | ||
* ترجمه کتاب النفلیة؛ تألیف [[محمد تقی آقا نجفی اصفهانی]]، ( | * ترجمه کتاب النفلیة؛ تألیف [[محمد تقی آقا نجفی اصفهانی]]، (متوفای ۱۳۳۲ق).<ref>تهرانی، الذریعة، ج۴، ص۸۱.</ref> | ||
* ترجمه به زبان فارسی با نام «''سه هزار مستحب برای یک نماز''» توسط سید محسن | * ترجمه به زبان فارسی با نام «''سه هزار مستحب برای یک نماز''» توسط سید محسن طباطبایی. | ||
کتاب «النفلیة» مکرراً همراه با کتاب «الألفیة» یا همراه با «الفوائد الملیة» شهید ثانی چاپ شده است.<ref>مدرس، ریحانة الأدب، ۱۳۶۹ش، ج۳، ص۲۷۷.</ref> این کتاب در سال ۱۴۰۸ق به وسیلۀ [[مرکز نشر دفتر تبلیغات اسلامی]] انتشار یافته است. تحقیق و تصحیح کتاب توسط مرکز تحقیقات اسلامی و محقق آن فاضل قائینی نجفی بوده است. | |||
تحقیق و تصحیح کتاب توسط مرکز تحقیقات اسلامی و محقق آن فاضل قائینی نجفی بوده است. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* تهرانی، [[آقا بزرگ]]، [[الذریعة الی تصانیف الشیعه]]، [[بیروت]] | * تهرانی، [[آقا بزرگ]]، [[الذریعة الی تصانیف الشیعه]]، [[بیروت]]، دار الاضواء. | ||
* امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق. | * امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ق. | ||
* مدرس، محمد علی، ریحانه الادب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش. | * مدرس، محمد علی، ریحانه الادب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش. | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۲: | ||
* [[شهید اول]]، محمد بن مکی، النفلیه، قم، بوستان کتاب. | * [[شهید اول]]، محمد بن مکی، النفلیه، قم، بوستان کتاب. | ||
* نرمافزار جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. | * نرمافزار جامع فقه اهل البیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. | ||
{{کتاب های فقهی شیعه}} | {{کتاب های فقهی شیعه}} | ||