کاربر ناشناس
قبرستان تخت فولاد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
اگرچه آغاز تاریخ تخت فولاد را دورة الجایتو دانسته اند، شهرت وجود مقبره ای به نام لسان الارض در شمال شرقی آن، تاریخش را به گذشته های بسیار دور پیوند می زند. لسان الارض را متعلق به یوشع ، از پیامبران بنی اسرائیل ، دانسته اند<ref>جابری انصاری ، 1378ش ، ج 2، ص 173، ج 4، ص 444؛ خوانساری ، ج 1، ص 19 آن را متعلق به اشعیا می داند</ref> و از قدیم مردم در شبهای جمعه برای عبادت و دعا در آنجا گرد می آمده اند.<ref>ارباب اصفهانی ، ص 47</ref> برخی، تاریخ بنای مقبره لسان الارض را به دوره دیالمه بازمی گردانند. این ناحیه در روزگار دیلمیان و آل زیار محل رخدادهای مهمی بوده است، از جمله آتش بازی معروف مرداویچ ، پسر زیار، در جشن سده 323 که به کشته شدن وی انجامید.<ref>مهدوی، ص 29؛ جابری انصاری ، 1321ش ، ص 77؛ بزرگزاد، ص 106ـ 108</ref> | اگرچه آغاز تاریخ تخت فولاد را دورة الجایتو دانسته اند، شهرت وجود مقبره ای به نام لسان الارض در شمال شرقی آن، تاریخش را به گذشته های بسیار دور پیوند می زند. لسان الارض را متعلق به یوشع ، از پیامبران بنی اسرائیل ، دانسته اند<ref>جابری انصاری ، 1378ش ، ج 2، ص 173، ج 4، ص 444؛ خوانساری ، ج 1، ص 19 آن را متعلق به اشعیا می داند</ref> و از قدیم مردم در شبهای جمعه برای عبادت و دعا در آنجا گرد می آمده اند.<ref>ارباب اصفهانی ، ص 47</ref> برخی، تاریخ بنای مقبره لسان الارض را به دوره دیالمه بازمی گردانند. این ناحیه در روزگار دیلمیان و آل زیار محل رخدادهای مهمی بوده است، از جمله آتش بازی معروف مرداویچ ، پسر زیار، در جشن سده 323 که به کشته شدن وی انجامید.<ref>مهدوی، ص 29؛ جابری انصاری ، 1321ش ، ص 77؛ بزرگزاد، ص 106ـ 108</ref> | ||
=== | ===عارفان و زاهدان=== | ||
عارفان و زاهدان سده های پنجم تا نهم، در این ناحیه زوایا و عبادتگاه هایی ساخته بودند<ref>مهدوی ، ص 24</ref> چنانکه کمال الدین اسماعیل اصفهانی (متوفی 635)، شاعر معروف، در یکی از همین تکایای تخت فولاد به دست مغولان کشته شد.<ref>ظل السلطان ، ج 1، ص 380ـ381</ref> | عارفان و زاهدان سده های پنجم تا نهم، در این ناحیه زوایا و عبادتگاه هایی ساخته بودند<ref>مهدوی ، ص 24</ref> چنانکه کمال الدین اسماعیل اصفهانی (متوفی 635)، شاعر معروف، در یکی از همین تکایای تخت فولاد به دست مغولان کشته شد.<ref>ظل السلطان ، ج 1، ص 380ـ381</ref> | ||
در سده های هفتم وهشتم شماری از عرفای بزرگ ـ که در آن عصر معمولاً به «بابا» یا «عمو» شهرت داشتند ـ در تخت فولاد ساکن شدند که مشهورترین آنان بابا رکن الدین بود. در مجاورت قبر بابا رکن الدین اتاقهایی متصل به هم وجود داشته است که در یکی از آنها، معروف به چله خانه ، سابقاً مرتاضان چله نشینی می کرده اند.<ref>هنرفر، ص 500</ref> | در سده های هفتم وهشتم شماری از عرفای بزرگ ـ که در آن عصر معمولاً به «بابا» یا «عمو» شهرت داشتند ـ در تخت فولاد ساکن شدند که مشهورترین آنان بابا رکن الدین بود. در مجاورت قبر بابا رکن الدین اتاقهایی متصل به هم وجود داشته است که در یکی از آنها، معروف به چله خانه ، سابقاً مرتاضان چله نشینی می کرده اند.<ref>هنرفر، ص 500</ref> | ||
===بزرگان و اندیشمندان دوره معاصر=== | |||
[[پرونده:مقبره آقا رحیم ارباب.JPG|بندانگشتی|مقبره آقا رحیم ارباب در تخت فولاد اصفهان]] | |||
[[پرونده:سنگ قبر آقا رحیم ارباب.jpg|بندانگشتی|سنگ قبر آقا رحیم ارباب]] | |||
در دورة معاصر در تخت فولاد برای برخی از بزرگان و اندیشمندان ، بقعه و بنای یادبود احداث کرده اند، از جمله : بنای یادبود بهاءالدین محمد اصفهانی (فاضل هندی)، آیت اللّه حاج آقارحیم ارباب ، حکیم جهانگیرخان قشقایی ، ملااسماعیل خواجویی ، استاد جلال تاج اصفهانی ، آیت اللّه شمس آبادی ، بانو نصرت الحاجیه امین. | |||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
تخت فولاد از دورة الجایتو (703ـ716) گورستان بوده است<ref>جابری انصاری ، همانجا</ref> و تا اواخر دورة صفوی، مزار بابا رکن الدین نیز خوانده می شد.<ref>هنرفر، ص 493</ref> | تخت فولاد از دورة الجایتو (703ـ716) گورستان بوده است<ref>جابری انصاری ، همانجا</ref> و تا اواخر دورة صفوی، مزار بابا رکن الدین نیز خوانده می شد.<ref>هنرفر، ص 493</ref> | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۵: | ||
تخت فولادِ کنونی از جنوب به خیابانهای سعادت آباد و خیابان سجاد، از غرب به خیابان جهانگیرخان قشقایی ، از شمال به کوچة تکیه میر و کوچة شهید مصطفی کیانی و از شرق و جنوب شرقی به بخش دیگری از خیابان سجاد محدود است و برخی تکیه ها و مقابر از این محدوده بیرون اند. بین تکایا و مقابر محدودة تخت فولاد، منازل مسکونی متعددی به صورت حاشیه نشین وجود دارد. در سالهای اخیر نمازهای اعیاد، به امامت آیت اللّه شیخ عباسعلی ادیب ، در مکان مصلاّ ی این منطقه اقامه شده است . پیشینة معنوی ، رخدادهای عبادی و آیینی ، وجود مساجد و زیارتگاهها و مصلاّیِ وسیعِ در حال ساخت با بنایی بسیار عظیم و معماری ویژه و مأذنه های بسیار بلند، گواه توجه خاص به منطقه در دوران کنونی است . | تخت فولادِ کنونی از جنوب به خیابانهای سعادت آباد و خیابان سجاد، از غرب به خیابان جهانگیرخان قشقایی ، از شمال به کوچة تکیه میر و کوچة شهید مصطفی کیانی و از شرق و جنوب شرقی به بخش دیگری از خیابان سجاد محدود است و برخی تکیه ها و مقابر از این محدوده بیرون اند. بین تکایا و مقابر محدودة تخت فولاد، منازل مسکونی متعددی به صورت حاشیه نشین وجود دارد. در سالهای اخیر نمازهای اعیاد، به امامت آیت اللّه شیخ عباسعلی ادیب ، در مکان مصلاّ ی این منطقه اقامه شده است . پیشینة معنوی ، رخدادهای عبادی و آیینی ، وجود مساجد و زیارتگاهها و مصلاّیِ وسیعِ در حال ساخت با بنایی بسیار عظیم و معماری ویژه و مأذنه های بسیار بلند، گواه توجه خاص به منطقه در دوران کنونی است . | ||
==آثار هنری در تخت فولاد== | ==آثار هنری در تخت فولاد== | ||