سوره نور: تفاوت میان نسخه‌ها

سوره نور (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ اوت ۲۰۱۷، ساعت ۱۲:۲۷

۱۴٬۲۹۷ بایت حذف‌شده ، ‏۱۹ اوت ۲۰۱۷

جز

←‏آیات الاحکام: حذف آیات فقهی و ترجمه‌ها به دلیل غیرگزارشی بودن

دیداریویکی‌متن

کاربر ناشناس

imported>Salvand

@@ خط ۲۱: / خط ۲۱: @@
 آیات ۲، ۳ و ۴ـ۸ سوره نور را جزو [[آیات الاحکام]] برشمرده‌اند.<ref>ایروانی، دروس تمهیدیه، ج۱، صص ۳۵۶، ۵۶۷ و ۵۷۷؛ فاضل مقداد، کنز العرفان، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۲۹۴.</ref> آیه دو با اشاره به حکم شخص زناکار، حدّ چنین شخصی را صد ضربه تازیانه بیان می‌کند. فقها ذیل این آیه به این بحث پرداخته‌اند که مراد از زناکار در این آیه چه کسی است و اجرای تازیانه چه شرایطی دارد.<ref>برای مثال ر.ک: نجفی، جواهر الکلام، ‌۱۴۱۷ق، ج۴۱، ص۳۲۹</ref> آیه سه ازدواج فرد مؤمن با شخص زناکار را حرام می‌خواند. در تفاسیر آمده است منظور از شخص زناکار در این حکم، فردی است که مشهور به این کار است نه کسی که توبه کرده است.<ref>فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۴۱۷.</ref> آیات چهارم تا هشتم نیز درباره تهمت زنا سخن می‌گویند و حکم قذف و لعان را بیان می‌کنند.<ref>مقدس اردبیلی، زبدة البیان، نشر مکتبة المرتضویه، ص۶۱۳.</ref>
-از دیگر آیات الاحکام این سوره، آیه ۳۱ است که یکی از [[آیات حجاب]] به شمار می‌رود.<ref>ایروانی، دروس تمهیدیه، ج۱، ص۳۷۷ـ۳۸۴.</ref> این آیه زنان را به پاکدامنی و پوشاندن زینت‌هایشان دستور می‌دهد و کسانی را که زنان می‌توانند در برابر آنان حجاب نداشته باشند، نام می‌برد. آیه ۶۰ زنان سالخورده را از این حکم استثنا می‌کند.<ref>ایروانی، دروس تمهیدیه، ج۱، ص۳۸۶.</ref>
+از دیگر آیات الاحکام این سوره، آیه ۳۱ است که یکی از [[آیات حجاب]] به شمار می‌رود.<ref>ایروانی، دروس تمهیدیه، ج۱، ص۳۷۷ـ۳۸۴.</ref> این آیه زنان را به پاکدامنی و پوشاندن زینت‌هایشان دستور می‌دهد و کسانی را که زنان می‌توانند در برابر آنان حجاب نداشته باشند، نام می‌برد. آیه ۶۰ زنان سالخورده را با شرایطی از این حکم استثنا می‌کند.<ref>ایروانی، دروس تمهیدیه، ج۱، ص۳۸۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۵۴۲.</ref>
 همچنین آیات ۳۲ و ۳۳ را جزو آیاتی برشمرده‌اند که از آنها حکم شرعی برداشت می‌شود.<ref>مقدس اردبیلی، زبدة البیان، نشر مکتبة المرتضویه، صص۵۰۴ و ۳۶۷.</ref> این آیات دستور به ازدواج زنان و مردان می‌دهند و بیان می‌کنند اگر شرایط چنین کاری را ندارند باید عفت و پاکدامنی پیشه کنند.
-===حد زنا===
-{{اصلی|زنا}}
-الزَّانِیةُ وَالزَّانِی فَاجْلِدُوا کلَّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ وَلَا تَأْخُذْکم بِهِمَا رَ‌أْفَةٌ فِی دِینِ اللَّهِ إِن کنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیوْمِ الْآخِرِ‌ ۖ وَلْیشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِّنَ الْمُؤْمِنِینَ.. ﴿۲﴾
-'''ترجمه''': به هر زن زناکار و مرد زناکاری صد تازیانه بزنید، و اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، در [کار] دین خدا، نسبت به آن دو دلسوزی نکنید، و باید گروهی از مؤمنان در کیفر آن دو حضور یابند.
-آیه می‌گوید اگر زن و مردی مرتکب [[زنا]] شوند باید صد ضربه تازیانه بخورند و باید گروهی از مؤمنین نیز به هنگام اجرای [[حدّ]] حضور داشته باشند. در این آیه به سایر مؤمنین هشدار می‌دهد اگر به خدا و روز [[قیامت]] ایمان دارند نباید در اجرای این مجازات و حدود الهی رأفت نشان دهند. این تازیانه حدّ مرد یا زن زناکار بالغ، عاقل، آزاد و غیر [[زنای محصنه|مُحصِن]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ‌۱۴۱۷ق، ج۴۱، ص۳۲۹</ref>
-===حرمت ازدواج مومنین با زناکاران===
-الزَّانِی لَا ینکحُ إِلَّا زَانِیةً أَوْ مُشْرِ‌کةً وَالزَّانِیةُ لَا ینکحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِ‌ک ۚ وَحُرِّ‌مَ ذَٰلِک عَلَی الْمُؤْمِنِینَ ﴿۳﴾
-'''ترجمه''': مرد زناکار، جز زن زناکار یا مشرک را به همسری نگیرد، و زن زناکار، جز مرد زناکار یا مشرک را به زنی نگیرد، و بر مؤمنان این [امر] حرام گردیده است.
-منظور از مرد یا زن زناکار در این آیه، کسی است که مشهور به این عمل است و نه کسی که مرتکب آن شده و سپس توبه نموده و به این کار شهرتی ندارد.<ref>فیض کاشانی، تفسیر صافی، ۱۴۱۶ق، ج۳، ص۴۱۷.</ref> از [[امام باقر]](ع) نقل شده این آیه درباره زنان صاحب رایات (زنانی که در جلو خانه خود پرچم مخصوص روسبی گری می‌زدند) نازل شده است.<ref>حویزی، نور الثقلین، ۱۳۸۳ق، ج۳، ص۱۹۸، حدیث۲۰.</ref>
-===حد قذف===
-{{اصلی|قذف}}
-وَالَّذِینَ یرْ‌مُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ یأْتُوا بِأَرْ‌بَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِینَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا ۚ وَأُولَٰئِک هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۴﴾
-'''ترجمه''': و کسانی که نسبت زنا به زنان شوهردار می‌دهند، سپس چهار گواه نمی‌آورند، هشتاد تازیانه به آنان بزنید، و هیچگاه شهادتی از آنها نپذیرید، و اینانند که خود فاسقند.
-قذف به معنای متهم کردن شخصی به عمل منافی عفت است که اگر با لفظ صریح انجام گیرد، حد آن هشتاد ضربه شلاق است، و اگر صراحت نداشته باشد، مشمول حکم [[تعزیر]] است، یعنی تعیین مقدار مجازات و شلاق با نظر [[حاکم شرع]] است.<ref>شهید ثانی، اللمعه الدمشقیه، ۱۳۸۱ش، ص۴۴۴.</ref> در قانون مجازات اسلامی در ماده ۱۴۰ هم همین حکم آمده است.<ref>ولیدی، حقوق جزای اختصاصی، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۲۶۸.</ref>
-===اجرای حکم لعان برای مردی که زنش را قذف کند===
-{{اصلی|آیه لعان}}
-وَالَّذِینَ یرْ‌مُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ یکن لَّهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْ‌بَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِینَ ﴿۶﴾ وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَیهِ إِن کانَ مِنَ الْکاذِبِینَ ﴿۷﴾ وَیدْرَ‌أُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَن تَشْهَدَ أَرْ‌بَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ ۙ إِنَّهُ لَمِنَ الْکاذِبِینَ ﴿۸﴾
-'''ترجمه''': و کسانی که به همسران خود نسبت زنا می‌دهند، و جز خودشان گواهانی [دیگر] ندارند، هر یک از آنان [باید] چهار بار به خدا سوگند یاد کند که او قطعاً از راستگویان است. (۶) و [گواهی در دفعه‌] پنجم این است که [شوهر بگوید:] لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد. و از [زن،] کیفر ساقط می‌شود، در صورتی که چهار بار به خدا سوگند یاد کند که [شوهر] او جداً از دروغگویان است. (۸)
-لِعان یا مُلاعِنه مراسمی در [[فقه]] و حقوق اسلامی است که در آن زن و شوهر یکدیگر را لعنت می‌کنند. به این نحو که شوهر با سوگندهای ویژه‌ای به زن خود نسبت زنا دهد و همسرش با سوگندهای مشابهی اتهام شوهرش را رد کند. با تحقق لعان زن و شوهر از یکدیگر جدا شده و ازدواج دوبارهٔ آن‌ها تا اَبَد ممنوع است. کاربرد لعان در جایی است که شوهر زنای همسر خود را مشاهده کرده ولی امکان اثبات آن را ندارد و در صورتی که زنای او را فاش کند به اتهام [[قذف]] هشتاد ضربه شلاق می‌خورد. در این وضعیت مرد می‌تواند با انجام مراسم لعان همسر خود را رها کند. در صورت لعان حد قذف از مرد و حد زنا از زن ساقط می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۳۷۸و۳۷۷.</ref> در قوانین مدنی در ماده ۸۸۲ و ۸۸۳ و ۱۰۵۲ به لعان اشاره شده است.<ref>صفائی، حقوق مدنی۵ خانواده، ۱۳۷۰ش، ص۲۹۴و۲۹۳.</ref>
-===وجوب حجاب و بیان چگونگی آن===
-{{اصلی|آیه حجاب}}
-وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِ‌هِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُ‌وجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ‌ مِنْهَا ۖ وَلْیضْرِ‌بْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُیوبِهِنَّ ۖ.. ﴿۳۱﴾
-'''ترجمه''': و به زنان با ایمان بگو: «دیدگان خود را [از هر نامحرمی‌] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعاً از آن پیداست. و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو]اندازند..
-خُمُر، جمعِ خِمار، به معنای مقنعه یا روسری زنان است.<ref>طبرسی، تفسیر مجمع البیان،ذیل آیه؛ ابن منظور، لسان العرب،ذیل «خمر».</ref> طبق گزارش‌های مفسران و اشارات حدیثی، زنان پیش از نزول این آیه روسری را از پشت گوش‌ها رد می‌کردند و آن را به پشت خود می‌انداختند، به طوری که گوش‌ها و گردن و گریبان آن‌ها نمایان بود. در این آیه به آن‌ها دستور داده شده است که روسری‌هایشان را به گونه‌ای بپوشند که گریبان و مقابل سینه آن‌ها را بپوشاند؛ یعنی، دو طرف آن را از راست و چپ به جلو آورند تا همه این قسمت‌ها پوشیده شود.<ref>محمدحسین طباطبائی، المیزان، ذیل آیه؛ محمد بن احمد قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ذیل آیه، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵؛ طبری، جامع، ذیل آیه.</ref> در واقع، زنان موی سر خود را می‌پوشانده‌اند اما اینک آیه در مقام بیان حد پوشش، از لزوم پوشاندن گردن و سینه سخن گفته ولی از پوشاندن چهره سخنی به میان نیاورده است.<ref>ابن حزم، المُحلّی، ج۳، ص۲۱۶، چاپ احمد محمد شاکر، بیروت: دارالآفاق الجدیدة، (بی‌تا)؛ محسن حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ج۵، ص۲۴۳، چاپ افست قم، ۱۴۰۴ق؛ محسن حکیم، مستمسک العروة الوثقی، ج۱۴، ص۲۸، چاپ افست قم، ۱۴۰۴ق.</ref> این آیه معروف‎ترین آیه‌ای است که [[مجتهد|فقها]] با توجه به جملۀ «وَ لیضرِبنَ بِخُمُرِهنَّ عَلی جُیوبِهنَّ» به وجوب [[حجاب]] بر بانوان [[فتوا]] داده‌اند.
-===آیه محارم===
-{{اصلی|آیه محارم}}
-وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِ‌هِنَّ وَیحْفَظْنَ فُرُ‌وجَهُنَّ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ‌ مِنْهَا ۖ وَلْیضْرِ‌بْنَ بِخُمُرِ‌هِنَّ عَلَیٰ جُیوبِهِنَّ ۖ وَلَا یبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکتْ أَیمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیرِ‌ أُولِی الْإِرْ‌بَةِ مِنَ الرِّ‌جَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ یظْهَرُ‌وا عَلَیٰ عَوْرَ‌اتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا یضْرِ‌بْنَ بِأَرْ‌جُلِهِنَّ لِیعْلَمَ مَا یخْفِینَ مِن زِینَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَی اللَّهِ جَمِیعًا أَیهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ ﴿۳۱﴾
-'''ترجمه''': و به زنان با ایمان بگو: «دیدگان خود را [از هر نامحرمی‌] فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعاً از آن پیداست. و باید روسری خود را بر گردن خویش [فرو ]اندازند، و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان [همکیش‌] خود یا کنیزانشان یا خدمتکاران مرد که [از زن‌] بی‌نیازند یا کودکانی که بر عورتهای زنان وقوف حاصل نکرده‌اند، آشکار نکنند؛ و پاهای خود را [به گونه‌ای به زمین‌] نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته می‌دارند معلوم گردد.‌ای مؤمنان، همگی [از مرد و زن‌] به درگاه خدا توبه کنید، امید که رستگار شوید.
-آیه سی و یک سوره نور برخی از [[محارم]] را برشمرده است. این آیه درباره عدم لزوم [[حجاب]] نزد محارم است.
-===ضروری نبودن حجاب برای زنان سالخورده===
-وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا یرْجُونَ نِکاحًا فَلَیسَ عَلَیهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ یضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِینَةٍ ۖ وَأَنْ یسْتَعْفِفْنَ خَیرٌ لَهُنَّ ۗ وَاللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ.
-'''ترجمه''': و بر زنان از کار افتاده‌ای که [دیگر] امید زناشویی ندارند گناهی نیست که پوشش خود را کنار نهند [به شرطی که‌] زینتی را آشکار نکنند؛ و عفّت ورزیدن برای آنها بهتر است، و خدا شنوای داناست.
-این آیه زنان سالخورده را از حکم حجاب مستثنی کرده و به آنان که [[یائسه]] شده و از فرزندآوری محروم‌اند اجازه می‌دهد که اگر بخواهند می‌توانند لباس‌های رو را در نزد نامحرمان نپوشند، بشرط آنکه خودآرایی نکنند. اگرچه آنها عفت بورزند و خود را بپوشانند برای آنها بهتر است. البته در اینجا منظور برهنه شدن و بیرون آوردن همه لباس‌ها نیست بلکه تنها کنار گذاشتن لباس‌های رویین است که بعضی روایات از آن تعبیر به چادر و روسری کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۴، ص۵۴۲.</ref>
 == آیات مشهور==