پرش به محتوا

حشد شعبی: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰: خط ۲۰:
حشد شعبی شامل بیش از چهل گروه نظامی و بیش از صد هزار نیرو است که در آن شیعه،‌ [[اهل سنت و جماعت|سنی]]، [[مسیحیت|مسیحی]]، عرب، ترکمن و کُرد حضور دارند. شاخه نظامی [[سازمان بدر]]، عصائب اهل الحق، کتائب حزب‌الله و سرایا العتبات، از جمله گروه‌های حشد شعبی‌اند.
حشد شعبی شامل بیش از چهل گروه نظامی و بیش از صد هزار نیرو است که در آن شیعه،‌ [[اهل سنت و جماعت|سنی]]، [[مسیحیت|مسیحی]]، عرب، ترکمن و کُرد حضور دارند. شاخه نظامی [[سازمان بدر]]، عصائب اهل الحق، کتائب حزب‌الله و سرایا العتبات، از جمله گروه‌های حشد شعبی‌اند.


حشد شعبی در مبارزه با داعش تأثیرگذار دانسته شده است. این سازمان پس از سقوط داعش، به پاکسازی بقایای داعش می‌پردازد و در خدمات اجتماعی نیز فعالیت دارد. بر اساس قانون «سازمان حشد شعبی»، این گروه مانند دیگر نیروهای نظامی عراق، از فعالیت‌های سیاسی منع شده است.
حشد شعبی در مبارزه با داعش تأثیرگذار بود. این سازمان پس از سقوط داعش، به پاکسازی بقایای داعش می‌پردازد و در خدمات اجتماعی نیز فعالیت دارد. بر اساس قانون «سازمان حشد شعبی»، این گروه مانند دیگر نیروهای نظامی عراق، از فعالیت‌های سیاسی منع شده است.


دولت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و [[عربستان سعودی|عربستان]] خواستار انحلال یا ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده‌اند و آمریکا در سال‌های [[سال ۱۳۹۸ هجری شمسی|۱۳۹۸]] و [[سال ۱۴۰۱ هجری شمسی|۱۴۰۱ش]] به پایگاه‌های حشد شعبی در عراق حمله کرده است. در مقابل، [[سوریه]]، [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و [[حزب‌الله لبنان]] از حامیان حشد شمرده شده‌اند. [[مقتدی صدر]]، روحانی شیعه و فعال سیاسی اهل عراق نیز، خواستار ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده و در مقابل [[سید کاظم حائری]]، مرجع تقلید، نیروی مستقلِ حشد شعبی را برای حفظ امنیت عراق لازم دانسته است.  
دولت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و [[عربستان سعودی|عربستان]] خواستار انحلال یا ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده‌اند و آمریکا در سال‌های [[سال ۱۳۹۸ هجری شمسی|۱۳۹۸]] و [[سال ۱۴۰۱ هجری شمسی|۱۴۰۱ش]] به پایگاه‌های حشد شعبی در عراق حمله کرده است. در مقابل، [[سوریه]]، [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی ایران]] و [[حزب‌الله لبنان]] از حامیان حشد شمرده شده‌اند. [[مقتدی صدر]]، روحانی شیعه و فعال سیاسی اهل عراق نیز، خواستار ادغام حشد شعبی در ارتش عراق شده و در مقابل [[سید کاظم حائری]]، مرجع تقلید، نیروی مستقلِ حشد شعبی را برای حفظ امنیت عراق لازم دانسته است.  
خط ۳۲: خط ۳۲:
هیئت وزیران به نخست‌وزیری [[نوری مالکی]] در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴م (۲۰ خرداد [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳ش]]) طی بیانیه‌ای از شهروندان عراقی درخواست کرد برای تشکیل بسیج مردمی و مبارزه با [[تروریست|تروریست‌ها]] داوطلب شوند.<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۶.</ref>  
هیئت وزیران به نخست‌وزیری [[نوری مالکی]] در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۴م (۲۰ خرداد [[سال ۱۳۹۳ هجری شمسی|۱۳۹۳ش]]) طی بیانیه‌ای از شهروندان عراقی درخواست کرد برای تشکیل بسیج مردمی و مبارزه با [[تروریست|تروریست‌ها]] داوطلب شوند.<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۶.</ref>  


صدور این بیانیه همزمان با سیطره داعش بر مناطق غربی، شمالی و مرکزی عراق و تهدید به گرفتن بغداد بود.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref>  
صدور این بیانیه همزمان با سیطره داعش بر مناطق غربی، شمالی و مرکزی عراق و تهدید آن‌ها مبنی بر تصرف بغداد بود.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref>  


=== فتوای جهاد کفایی سید علی سیستانی===
=== فتوای جهاد کفایی سید علی سیستانی===
{{اصلی|فتوای جهاد علیه داعش}}
{{اصلی|فتوای جهاد علیه داعش}}
[[سید علی حسینی سیستانی|سید علی سیستانی]]، مرجع تقلید شیعه ساکن عراق، در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴م (۲۳ خرداد ۱۳۹۳ش) سه روز پس از تهدید [[داعش]] و بیانیه هیئت وزیران درباره شکل‌گیری بسیج مردمی،<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref> در [[فتوا|فتوایی]] مبارزه با داعش را [[واجب کفایی]] اعلام کرد.<ref>کاطع ناهض، «انضمام الحشد الشعبی الی المؤسسة العسکریة»، ص۴۳۷.</ref> این فتوا را در مشرعیت‌بخشی به حشد شعبی<ref>«[https://www.independentpersian.com/node/104281 سیستانی در صدد برچیدن بساط حشد شعبی از زیر پای شبه‌نظامیان عراقی]»، خبرگزای ایندیپندنت فارسی.</ref> و پیوستن مردم به آن تأثیرگذار دانسته‌اند؛<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۶؛ حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref> به‌گونه‌ای که برخی پژوهشگران شکل‌گیری حشد شعبی را پس از فتوای سید علی سیستانی شمرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸؛ کاطع ناهض، «انضمام الحشد الشعبی الی المؤسسة العسکریة»، ص۴۳۷.</ref>
[[سید علی حسینی سیستانی|سید علی سیستانی]]، مرجع تقلید شیعه ساکن عراق، در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴م (۲۳ خرداد ۱۳۹۳ش) سه روز پس از تهدید [[داعش]] و بیانیه هیئت وزیران درباره شکل‌گیری بسیج مردمی،<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref> در [[فتوا|فتوایی]] مبارزه با داعش را [[واجب کفایی]] اعلام کرد.<ref>کاطع ناهض، «انضمام الحشد الشعبی الی المؤسسة العسکریة»، ص۴۳۷.</ref> این فتوا را در مشروعیت‌بخشی به حشد شعبی<ref>«[https://www.independentpersian.com/node/104281 سیستانی در صدد برچیدن بساط حشد شعبی از زیر پای شبه‌نظامیان عراقی]»، خبرگزای ایندیپندنت فارسی.</ref> و پیوستن مردم به آن تأثیرگذار دانسته‌اند؛<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۶؛ حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸.</ref> به‌گونه‌ای که برخی پژوهشگران شکل‌گیری حشد شعبی را پس از فتوای سید علی سیستانی می‌دانند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۰۸؛ کاطع ناهض، «انضمام الحشد الشعبی الی المؤسسة العسکریة»، ص۴۳۷.</ref>


=== مشروعیت قانونی ===
=== مشروعیت قانونی ===
خط ۷۶: خط ۷۶:


== مواضع دیگر کشورها درباره حشد شعبی ==
== مواضع دیگر کشورها درباره حشد شعبی ==
رکس تیلرسون، وزیر خارجه وقت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، حدود یک سال پس از تصویب قانون «سازمان حشد شعبی»، حشد شعبی را گروه‌های شبه‌نظامی [[ایران|ایرانی]] خواند<ref>«[https://www.alarabiya.net/saudi-today/2017/10/22/الجبير-بحثنا-مع-تيلرسون-خطر-إيران-على-المنطقة-وأزمة-قطر الجبیر: بحثنا مع تیلرسون خطر إیران و أزمة قطر]»، خبرگزاری العربیة.</ref> و درخواست کرد منحل یا در ارتش عراق ادغام شود.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۱۱.</ref> برخی تحلیل‌گران دلیل مخالفت‌های آمریکا با حشد را وجود برخی گروه‌های تأثیرگذار حشد شعبی مانند سپاه بدر، عصائب اهل الحق و کتائب حزب‌الله می‌دانند، که خواستار خروج نظامیان آمریکا از عراق هستند.<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۸ تا</ref> {{یادداشت|گروه‌های کتائب حزب‌الله و عصائب اهل الحق، در سال ۲۰۰۳م پیش از تشکیل سازمان حشد شعبی و پس از ورود نیروهای آمریکایی به عراق، علیه نیروهای آمریکایی فعالیت نظامی داشتند. (ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۵.)}} برخی تحلیل‌گران نیز دلیل مخالفت‌های آمریکا با حشد شعبی را نزدیکی برخی گروه‌های آن به ایران و سید علی سیستانی‌ و نیز ترس از تأثیرگذاری آنها در انتخابات‌های عراق دانسته‌اند.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۱۱ و ۱۱۲.</ref> وزیر امور خارجه وقت [[عربستان سعودی|عربستان]] نیز، در حدود ژوئن ۲۰۱۶م (خرداد/تیر [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|۱۳۹۵ش]])، حشد را باعث ایجاد تنش‌های فرقه‌ای دانست و خواستار انحلال آن شد.<ref>«[https://www.alhurra.com/choice-alhurra/2016/07/13 هل تمنع السعودية مقاتلي الحشد الشعبي من أداء الحج؟]»، خبرگزاری الحرة.</ref>
رکس تیلرسون، وزیر خارجه وقت [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]]، حدود یک سال پس از تصویب قانون «سازمان حشد شعبی»، حشد شعبی را گروه‌های شبه‌نظامی [[ایران|ایرانی]] خواند<ref>«[https://www.alarabiya.net/saudi-today/2017/10/22/الجبير-بحثنا-مع-تيلرسون-خطر-إيران-على-المنطقة-وأزمة-قطر الجبیر: بحثنا مع تیلرسون خطر إیران و أزمة قطر]»، خبرگزاری العربیة.</ref> و درخواست کرد منحل یا در ارتش عراق ادغام شود.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۱۱.</ref> برخی تحلیل‌گران دلیل مخالفت‌های آمریکا با حشد را وجود برخی گروه‌های تأثیرگذار حشد شعبی مانند سپاه بدر، عصائب اهل الحق و کتائب حزب‌الله می‌دانند، که خواستار خروج نظامیان آمریکا از عراق هستند.<ref>ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۸ تا</ref> {{یادداشت|گروه‌های کتائب حزب‌الله و عصائب اهل الحق، در سال ۲۰۰۳م پیش از تشکیل سازمان حشد شعبی و پس از ورود نیروهای آمریکایی به عراق، علیه نیروهای آمریکایی فعالیت نظامی داشتند. (ناصر، «الحشد الشعبی فی المنظور الامیرکی»، ص۱۱۵.)}} برخی دیگر دلیل آن را نزدیکی برخی گروه‌های آن به ایران و سید علی سیستانی‌ و نیز ترس از تأثیرگذاری آنها در انتخابات‌های عراق دانسته‌اند.<ref>حطاب، «توظیف الحشد الشعبی فی المدرک السیاسی العراقی»، ص۱۱۱ و ۱۱۲.</ref> وزیر امور خارجه وقت [[عربستان سعودی|عربستان]] نیز، در حدود ژوئن ۲۰۱۶م (خرداد/تیر [[سال ۱۳۹۵ هجری شمسی|۱۳۹۵ش]])، حشد را باعث ایجاد تنش‌های فرقه‌ای دانست و خواستار انحلال آن شد.<ref>«[https://www.alhurra.com/choice-alhurra/2016/07/13 هل تمنع السعودية مقاتلي الحشد الشعبي من أداء الحج؟]»، خبرگزاری الحرة.</ref>


[[بشار اسد]] رئیس‌جمهور [[سوریه]] در ۳ مارس ۲۰۲۲م (۱۲ اسفند [[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|۱۴۰۰ش]]) با رئیس حشد شعبی دیدار کرد و در آن دیدار بر مقابله با کشورهای حامی تروریست تأکید شد.<ref>«[https://www.almayadeen.net/news/politics/الأسد-يبحث-مع-رئيس-الحشد-الشعبي-القضايا-الأمنية-المشتركة الأسد يبحث مع رئيس الحشد الشعبي القضايا الأمنية المشتركة]»،  المیادین.</ref> همچنین به گفته هادی عامری، معاون حشد شعبی، در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۶م (۲۶ آبان ۱۳۹۵ش)، بشار اسد از حشد شعبی دعوت کرد پس از آزادسازی عراق برای مبارزه با داعش به سوریه بروند.<ref>«[http://rudaw.net/arabic/middleeast/iraq/161120166 هادي العامري: الحشد الشعبي تلقى دعوة من الأسد للدخول إلى سوريا]»، شبكة روداوو الإعلامية.</ref> سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز، در گفتگو با [[سید عمار حکیم]]، رهبر [[جریان حکمت ملی عراق]]، حشد شعبی را سرمایه عراق شمرد که باید از آن حمایت شود.<ref> «[http://www.center-lcrc.com/news/14834 خامنئی لقادة الشیعی: لا تثقوا بالامیرکیین]»،  المرکز اللبنانی للابحاث و الاستشارات.</ref> همچنین [[سید حسن نصرالله]] در ۱۹ آگوست ۲۰۲۱م (۲۵ مرداد ۱۴۰۰ش)، تقویت حشد شعبی را برای حفظ امنیت عراق لازم دانست.<ref>«[https://www.todaynewsiq.net/52884--.html السيد نصر الله: الحشد الشعبي الضمانة الحقيقية للعراق في مواجهة داعش والتكفيريين]»، تودی نیوز.</ref>  
[[بشار اسد]] رئیس‌جمهور [[سوریه]] در ۳ مارس ۲۰۲۲م (۱۲ اسفند [[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|۱۴۰۰ش]]) با رئیس حشد شعبی دیدار کرد و در آن دیدار بر مقابله با کشورهای حامی تروریست تأکید شد.<ref>«[https://www.almayadeen.net/news/politics/الأسد-يبحث-مع-رئيس-الحشد-الشعبي-القضايا-الأمنية-المشتركة الأسد يبحث مع رئيس الحشد الشعبي القضايا الأمنية المشتركة]»،  المیادین.</ref> همچنین به گفته هادی عامری، معاون حشد شعبی، در ۱۶ نوامبر ۲۰۱۶م (۲۶ آبان ۱۳۹۵ش)، بشار اسد از حشد شعبی دعوت کرد پس از آزادسازی عراق برای مبارزه با داعش به سوریه بروند.<ref>«[http://rudaw.net/arabic/middleeast/iraq/161120166 هادي العامري: الحشد الشعبي تلقى دعوة من الأسد للدخول إلى سوريا]»، شبكة روداوو الإعلامية.</ref> سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران نیز، در گفتگو با [[سید عمار حکیم]]، رهبر [[جریان حکمت ملی عراق]]، حشد شعبی را سرمایه عراق شمرد که باید از آن حمایت شود.<ref> «[http://www.center-lcrc.com/news/14834 خامنئی لقادة الشیعی: لا تثقوا بالامیرکیین]»،  المرکز اللبنانی للابحاث و الاستشارات.</ref> همچنین [[سید حسن نصرالله]] در ۱۹ آگوست ۲۰۲۱م (۲۵ مرداد ۱۴۰۰ش)، تقویت حشد شعبی را برای حفظ امنیت عراق لازم دانست.<ref>«[https://www.todaynewsiq.net/52884--.html السيد نصر الله: الحشد الشعبي الضمانة الحقيقية للعراق في مواجهة داعش والتكفيريين]»، تودی نیوز.</ref>  
خط ۸۴: خط ۸۴:
</ref>
</ref>


آمریکا در ۸ ژوئن ۲۰۲۱م (۱۱ خرداد ۱۴۰۱ش) نیز، به پایگاه‌های حشد در مرز عراق و سوریه حمله کرد که باعث کشته شدن چهار تن از نیروهای حشد شعبی شد. آمریکا این حمله را پاسخی به حملات پهپادی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران، علیه پرسنل و تأسیسات آمریکایی در عراق دانست.<ref>«[https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57633518 القصف الأمریکی: غارات أمریکیة فی العراق وسوریا]»، خبرگزاری BBC عربی.</ref> در مقابل،‌ حشد شعبی اعلام کرد نیروهای هدف قرار گرفته، فعالیتی علیه نیروهای خارجی در کشور عراق نداشتند.<ref>«[https://www.aa.com.tr/ar/الدول-العربية/العراق-يدين-الهجوم-الأمريكي-على-مواقع-للحشد-الشعبي/2287585 العراق یدین الهجوم الأمریکی علی مواقع للحشد الشعبی]»، وکالة الأناضول.</ref>
آمریکا در ۸ ژوئن ۲۰۲۱م (۱۸ خرداد ۱۴۰۰ش) نیز، به پایگاه‌های حشد در مرز عراق و سوریه حمله کرد که باعث کشته شدن چهار تن از نیروهای حشد شعبی شد. آمریکا این حمله را پاسخی به حملات پهپادی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران، علیه پرسنل و تأسیسات آمریکایی در عراق دانست.<ref>«[https://www.bbc.com/arabic/middleeast-57633518 القصف الأمریکی: غارات أمریکیة فی العراق وسوریا]»، خبرگزاری BBC عربی.</ref> در مقابل،‌ حشد شعبی اعلام کرد نیروهای هدف قرار گرفته، فعالیتی علیه نیروهای خارجی در کشور عراق نداشتند.<ref>«[https://www.aa.com.tr/ar/الدول-العربية/العراق-يدين-الهجوم-الأمريكي-على-مواقع-للحشد-الشعبي/2287585 العراق یدین الهجوم الأمریکی علی مواقع للحشد الشعبی]»، وکالة الأناضول.</ref>


== مواضع داخلی عراق درباره حشد شعبی ==
== مواضع داخلی عراق درباره حشد شعبی ==
confirmed، protected، templateeditor
۱۵۴

ویرایش