پرش به محتوا

ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۲
جز
ویکی سازی
جز (تصحیح)
جز (ویکی سازی)
خط ۱۵۴: خط ۱۵۴:
'''ج: استانها و شهرهای شیعه نشین'''
'''ج: استانها و شهرهای شیعه نشین'''


*'''استانبول:''' در این شهر نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر شیعه زندگی می‌کنند که عموما در منطقه حاکلالی متمرکز هستند. شیعیان این شهر بیشتر مهاجرانی هستند که از شرق ترکیه به خصوص منطقه ایغدیر و قارص به استانبول آمده‌اند. گروه زینبیه نام شمار فراوانی شیعه است که در حاکلالی استقرار یافته و به رهبری شیخ صلاح الدین اورگندوز به سر می‌برند. نزدیک به ۶۰% مساجد برای شیعان است. از دیرباز مراسم [[عزاداری]] [[عاشورا]] توسط شیعان آذربایجانی در استانبول برگزار می‌شود و محل آن تکیه خان والده متعلق به ایرانیان مقیم استانبول است. در حال حاضر پس از فزونی شمار مهاجران ایغدیر و قارص مراسم عاشورا در حسینیه‌ها و مساجد برگزار می‌شود و در محله شیعه نشین باق جولار میدان بزرگی به نام (اوک میدان) مراسم عاشورا را در آنجا بر پا می‌کنند. مراسم عزاداری و [[تعزیه خوانی]] شیعیان استانبول در ماه [[محرم]] و [[صفر]] مورد اقبال عمومی بوده و حتی از شبکه‌های خبری پخش می‌شود.
*'''[[استانبول]]:''' در این شهر نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر شیعه زندگی می‌کنند که عموما در منطقه حاکلالی متمرکز هستند. شیعیان این شهر بیشتر مهاجرانی هستند که از شرق ترکیه به خصوص منطقه ایغدیر و قارص به استانبول آمده‌اند. گروه زینبیه نام شمار فراوانی شیعه است که در حاکلالی استقرار یافته و به رهبری شیخ صلاح الدین اورگندوز به سر می‌برند. نزدیک به ۶۰% مساجد برای شیعان است. از دیرباز مراسم [[عزاداری]] [[عاشورا]] توسط شیعان آذربایجانی در استانبول برگزار می‌شود و محل آن تکیه خان والده متعلق به ایرانیان مقیم استانبول است. در حال حاضر پس از فزونی شمار مهاجران ایغدیر و قارص مراسم عاشورا در حسینیه‌ها و مساجد برگزار می‌شود و در محله شیعه نشین باق جولار میدان بزرگی به نام (اوک میدان) مراسم عاشورا را در آنجا بر پا می‌کنند. مراسم عزاداری و [[تعزیه خوانی]] شیعیان استانبول در ماه [[محرم]] و [[صفر]] مورد اقبال عمومی بوده و حتی از شبکه‌های خبری پخش می‌شود.


*'''ایغدیر:''' ایغدیر بزرگترین مرکز شیعیان ترکیه است که در شرق ترکیه قرار دارد و با [[ایران]]، [[نخجوان]] و [[ارمنستان]] همسایه است. اکثر ساکنان این شهر یعنی ۶۰% آن شیعه آذری زبان هستند، اکثر ساکنین این شهر ساکنان قره باغ بوده‌اند که در اوائل قرن ۱۹ بعد از فشار [[روسیه]] آن نقطه را ترک و به این مناطق آمده‌اند. اغلب شهرهای تابع مانند توزلوجا، ارالیک، و قاضی عینیاب شیعه هستند. شیعیان در این شهر صاحب یک کتابخانه به نام طه و یک روزنامه به نام علمدار هستند
*'''[[ایغدیر]]:''' ایغدیر بزرگترین مرکز شیعیان ترکیه است که در شرق ترکیه قرار دارد و با [[ایران]]، [[نخجوان]] و [[ارمنستان]] همسایه است. اکثر ساکنان این شهر یعنی ۶۰% آن شیعه آذری زبان هستند، اکثر ساکنین این شهر ساکنان قره باغ بوده‌اند که در اوائل قرن ۱۹ بعد از فشار [[روسیه]] آن نقطه را ترک و به این مناطق آمده‌اند. اغلب شهرهای تابع مانند توزلوجا، ارالیک، و قاضی عینیاب شیعه هستند. شیعیان در این شهر صاحب یک کتابخانه به نام طه و یک روزنامه به نام علمدار هستند


*'''قارص:''' قارص در شرق ترکیه است و جمعیتی بالغ بر یکصد هزار نفر و اکثریت شیعه امامی هستند. بسیاری از شیعیان پس از تسلط کمونیستها در روسیه به قارص تبعید و تبعه ترکیه شده‌اند. در این شهر تعدادی از علویان نیز زندگی می‌کنند.
*'''[[قارص]]:''' قارص در شرق ترکیه است و جمعیتی بالغ بر یکصد هزار نفر و اکثریت شیعه امامی هستند. بسیاری از شیعیان پس از تسلط کمونیستها در روسیه به قارص تبعید و تبعه ترکیه شده‌اند. در این شهر تعدادی از علویان نیز زندگی می‌کنند.


امروزه جعفریان به جز استانبول، قارص و اغدیر در شهرهای آنکارا، ازمیر، بورسا، یالوا، ازمیت، گبزه، توگوتلو و برخی شهرهای دیگر پراکنده شده‌اند.<ref>جعفریان، رسول، اطلس شیعه، ص۶۴۷-۶۴۹.</ref>
امروزه جعفریان به جز استانبول، قارص و اغدیر در شهرهای آنکارا، ازمیر، بورسا، یالوا، ازمیت، گبزه، توگوتلو و برخی شهرهای دیگر پراکنده شده‌اند.<ref>جعفریان، رسول، اطلس شیعه، ص۶۴۷-۶۴۹.</ref>
خط ۱۷۹: خط ۱۷۹:
'''و: مراکز دینی شیعیان و حوزه‌های علمیه'''
'''و: مراکز دینی شیعیان و حوزه‌های علمیه'''


شیعیان در ترکیه از نظر ظاهری تقریبا حضور بارز و برجسته‌ای ندارند و به عنوان اقلیت نیز فاقد رسمیت لازم هستند. مساجد شیعیان در بیشتر شهرها اکثراً غیر قانونی تلقی می‌شوند. در آنکارا دو مسجد برای بیست هزار شیعه ساکن آن، وجود دارد؛ یکی مسجد «الله اکبر» است که امام جماعت آن شخصی است به نام شیخ حسن از اهالی قارص. امامت مسجد دوم را هم میر عبدالله بر عهده دارد. لازم به یادآوری است که عبارت «اشهد ان علی ولی الله» نیز در [[اذان]] شیعیان از سوی سازمان دیانت ممنوع شد.<ref>پرند، شادان، سبحانی، زهرا، زمینه شناخت جامعه و فرهنگ ترکیه، ص۸۰.</ref> یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مساجد شیعه در استانبول، که از نظر تاریخی و معنوی اهمیت بسیاری دارد مسجد «والده خان» است. این مسجد در قرن هفدهم برای آذری‌ها وقف شده است. این مسجد که به مسجد ایرانی‌ها نیز شهرت دارد، کاملاتحت نظارت دولت قرار دارد.
شیعیان در ترکیه از نظر ظاهری تقریبا حضور بارز و برجسته‌ای ندارند و به عنوان اقلیت نیز فاقد رسمیت لازم هستند. مساجد شیعیان در بیشتر شهرها اکثراً غیر قانونی تلقی می‌شوند. در آنکارا دو مسجد برای بیست هزار شیعه ساکن آن، وجود دارد؛ یکی مسجد «الله اکبر» است که امام جماعت آن شخصی است به نام شیخ حسن از اهالی [[قارص]]. امامت مسجد دوم را هم میر عبدالله بر عهده دارد. لازم به یادآوری است که عبارت «اشهد ان علی ولی الله» نیز در [[اذان]] شیعیان از سوی سازمان دیانت ممنوع شد.<ref>پرند، شادان، سبحانی، زهرا، زمینه شناخت جامعه و فرهنگ ترکیه، ص۸۰.</ref> یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مساجد شیعه در استانبول، که از نظر تاریخی و معنوی اهمیت بسیاری دارد مسجد «والده خان» است. این مسجد در قرن هفدهم برای آذری‌ها وقف شده است. این مسجد که به مسجد ایرانی‌ها نیز شهرت دارد، کاملاتحت نظارت دولت قرار دارد.
[[پرونده:مسجد والده خان.jpg|بندانگشتی|۲۵۰px|مسجد والده خان]]
[[پرونده:مسجد والده خان.jpg|بندانگشتی|۲۵۰px|مسجد والده خان]]
'''ز: مساجد'''
'''ز: مساجد'''


اکنون در استانبول بالغ بر ۲۰ مسجد، در از میر ۳ مسجد، در بورسا ۳ مسجد، در آنکارا ۲ مسجد و در دیگر شهرهای شیعه نشین دست کم یک مسجد متعلق به شیعیان وجود دارد. شهر [[ایغدیر]] مرکز [[شیعیان]] ترکیه است و بیشتر مساجدِ شهر متعلق به شیعیان است. البته در بسیاری از این مساجد، تنها فعالیت‌های عادی مانند برگزاری نمازهای یومیه و [[نماز جمعه]] انجام می‌گیرد.<ref>فلاح زاده، محمد هادی، آشنایی با کشورهای اسلامی، ج۳، ص۱۳۵-۱۴۴.</ref>
اکنون در استانبول بالغ بر ۲۰ مسجد، در ازمیر ۳ مسجد، در بورسا ۳ مسجد، در آنکارا ۲ مسجد و در دیگر شهرهای شیعه نشین دست کم یک مسجد متعلق به شیعیان وجود دارد. شهر [[ایغدیر]] مرکز [[شیعیان]] ترکیه است و بیشتر مساجدِ شهر متعلق به شیعیان است. البته در بسیاری از این مساجد، تنها فعالیت‌های عادی مانند برگزاری نمازهای یومیه و [[نماز جمعه]] انجام می‌گیرد.<ref>فلاح زاده، محمد هادی، آشنایی با کشورهای اسلامی، ج۳، ص۱۳۵-۱۴۴.</ref>


'''ح: مراکز و مؤسسات علمی-فرهنگی'''
'''ح: مراکز و مؤسسات علمی-فرهنگی'''
خط ۱۸۹: خط ۱۸۹:
به جز مساجد، برخی مؤسسه‌های وابسته به شیعیان، برای فعالیت‌های فرهنگی؛ مانند [[وقف]] و مراکز انتشاراتی ایجاد شده است. بخشی از این مؤسسه‌ها در استانبول و یک مؤسسه در آنکارا به نام وقف باب علی فعالیت می‌کنند. همچنین مراکز انتشاراتی شیعیان، نیز فعالیت‌هایی در زمینه انتشار کتب اسلامی و شیعی انجام می‌دهند:
به جز مساجد، برخی مؤسسه‌های وابسته به شیعیان، برای فعالیت‌های فرهنگی؛ مانند [[وقف]] و مراکز انتشاراتی ایجاد شده است. بخشی از این مؤسسه‌ها در استانبول و یک مؤسسه در آنکارا به نام وقف باب علی فعالیت می‌کنند. همچنین مراکز انتشاراتی شیعیان، نیز فعالیت‌هایی در زمینه انتشار کتب اسلامی و شیعی انجام می‌دهند:


*'''گروه زینبیه:''' قدیمی‌ترین گروه شیعی در ترکیه، گروه زینبیه به رهبری شیخ [[صلاح‌الدین اوزگوندوز]] است. این گروه بیشتر شامل مسلمانان مهاجر از مناطق شرقی ترکیه به استانبول هستند که به منظور فعالیت‌های اقتصادی به این شهر آمده‌اند. گروه زینبیه ابتدا به‌صورت پراکنده در منطقۀ هالکالی مستقر شدند و فعالیت خود را با تأسیس مسجدی به نام زینبیه و گرد آوردن شیعیان مهاجر در استانبول آغاز کردند. این مسجد یک سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تأسیس شد. شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز رهبر این گروه و شیخ [[حمید توران]] امام جماعت مسجد زینبیه، در ابتدای پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] از وقایع رخ‌داده در ایران حمایت کردند و به همین علت از سوی نظام لائیک به زندان محکوم شدند. در آن ایام مسئولان گروه زینبیه معتقد بودند که اگر تنها یک مسجد داشته باشند، به‌راحتی می‌توانند آن را تعطیل کنند، اما اگر شیعیان دارای چندین مسجد باشند، امکان مقابله با آنها کمتر خواهد شد. از همین‌رو طرح احداث مسجد در مناطق شیعه‌نشین استانبول را آغاز کردند. در همین راستا مساجد متعددی همچون مسجد امام علی(ع)، مسجد امام حسن (‌ع)، مسجد امام حسین(ع)، مسجد ابوطالب و … احداث شد که همان ایام روزنامۀ حریت (از پرتیراژترین روزنامه‌های ترکیه) نسبت به افزایش مساجد شیعیان در این کشور هشدار داد. در حال حاضر مسئولان زینبیه روابط نسبتاً خوبی با دولت اردوغان دارند و دولت ترکیه شیخ‌صلاح‌الدین را به عنوان رهبر شیعیان ترکیه مورد توجه قرار می‌دهد. اگر چه مسئولان آن روابط خوبی با مقامات و نهادهای ایرانی هم دارند و در برنامه‌های مختلف دینی و سیاسی در ایران از ایشان دعوت بعمل می‌آید اما گفته می‌شود آنها چندان تمایلی برای آشکار نمودن این روابط در داخل ترکیه ندارند. این گروه پایگاه اینترنتی چند زبانه‌ای به آدرس [http://www.zeynebiye.com/ www.zeynebiye.com] دارد.
*'''گروه زینبیه:''' قدیمی‌ترین گروه شیعی در ترکیه، گروه زینبیه به رهبری [[صلاح‌الدین اوزگوندوز]] است. این گروه بیشتر شامل مسلمانان مهاجر از مناطق شرقی ترکیه به استانبول هستند که به منظور فعالیت‌های اقتصادی به این شهر آمده‌اند. گروه زینبیه ابتدا به‌صورت پراکنده در منطقۀ هالکالی مستقر شدند و فعالیت خود را با تأسیس مسجدی به نام زینبیه و گرد آوردن شیعیان مهاجر در استانبول آغاز کردند. این مسجد یک سال پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران تأسیس شد. شیخ صلاح‌الدین اوزگوندوز رهبر این گروه و [[حمید توران]] امام جماعت مسجد زینبیه، در ابتدای پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] از وقایع رخ‌داده در ایران حمایت کردند و به همین علت از سوی نظام لائیک به زندان محکوم شدند. در آن ایام مسئولان گروه زینبیه معتقد بودند که اگر تنها یک مسجد داشته باشند، به‌راحتی می‌توانند آن را تعطیل کنند، اما اگر شیعیان دارای چندین مسجد باشند، امکان مقابله با آنها کمتر خواهد شد. از همین‌رو طرح احداث مسجد در مناطق شیعه‌نشین استانبول را آغاز کردند. در همین راستا مساجد متعددی همچون مسجد امام علی(ع)، مسجد امام حسن (‌ع)، مسجد امام حسین(ع)، مسجد ابوطالب و … احداث شد که همان ایام روزنامۀ حریت (از پرتیراژترین روزنامه‌های ترکیه) نسبت به افزایش مساجد شیعیان در این کشور هشدار داد. در حال حاضر مسئولان زینبیه روابط نسبتاً خوبی با دولت اردوغان دارند و دولت ترکیه شیخ‌صلاح‌الدین را به عنوان رهبر شیعیان ترکیه مورد توجه قرار می‌دهد. اگر چه مسئولان آن روابط خوبی با مقامات و نهادهای ایرانی هم دارند و در برنامه‌های مختلف دینی و سیاسی در ایران از ایشان دعوت بعمل می‌آید اما گفته می‌شود آنها چندان تمایلی برای آشکار نمودن این روابط در داخل ترکیه ندارند. این گروه پایگاه اینترنتی چند زبانه‌ای به آدرس [http://www.zeynebiye.com/ www.zeynebiye.com] دارد.
::::::::'''درگذشت امام جماعت مسجد زینبیه''':
::::::::'''درگذشت امام جماعت مسجد زینبیه''':
ناگفته نماند حمید توران امام جماعت مسجد زینبیه، در [[۲۲ بهمن]] ۱۳۹۵ به دلیل بیماری قلبی در بیمارستان محمت آکیف درگذشت و تشییع جنازه وی با حضور چشمگیر مردم و بسیاری از شخصیت های اسلامی و دولتی برگزار شد.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/136509/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8%B9-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%88-%DA%A9%D9%85-%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87 تشییع با شکوه و کم نظیر شیخ توران در ترکیه، پایگاه خبری تحلیلی شیعه نیوز، بازدید،۱۳۹۵/۱۱/۲۵.]</ref>
ناگفته نماند حمید توران امام جماعت مسجد زینبیه، در [[۲۲ بهمن]] ۱۳۹۵ به دلیل بیماری قلبی در بیمارستان محمت آکیف درگذشت و تشییع جنازه وی با حضور چشمگیر مردم و بسیاری از شخصیت های اسلامی و دولتی برگزار شد.<ref>[http://www.shia-news.com/fa/news/136509/%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8%B9-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%87-%D9%88-%DA%A9%D9%85-%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D9%87 تشییع با شکوه و کم نظیر شیخ توران در ترکیه، پایگاه خبری تحلیلی شیعه نیوز، بازدید،۱۳۹۵/۱۱/۲۵.]</ref>
۹٬۵۲۷

ویرایش