پرش به محتوا

فضایل امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:


==فضایل قرآنی==
==فضایل قرآنی==
فضایل قرآنی، آیاتی از [[قرآن]] هستند که درباره امام علی(ع) [[نزول قرآن|نازل]] شده‌اند یا امام علی(ع) مصداق آنها معرفی شده است. از [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] نقل شده است آن مقدار از قرآن كه درباره على(ع) نازل شده، درباره هيچ‌كس نازل نشده است.<ref> ابن‌منظور، مختصر تاریخ دمشق، ۱۴۰۲ق، ج۱۸، ص۱۱.</ref> همچنین ابن‌عباس از رسول خدا(ص) نقل کرده خدا آیه‌ای را نازل نکرد که در آن «یا أیها الذین آمنوا» باشد، مگر آنکه علی در رأس مؤمنان و امیر آنان است.<ref> حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۶۳-۷۱؛ شبلنجی، نورالابصار، الشریف الرضی، ج۱، ص۱۵۹.</ref> او نزول بیش از ۳۰۰ [[آیه]] را در مدح علی(ع) دانسته است.<ref> گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۴۰۴ق، ص۲۳۱؛  قندوزی، ینابیع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>  برخی از فضایل قرآنی امام علی عبارت‌اند از:
فضایل قرآنی، آیاتی از [[قرآن]] هستند که درباره امام علی(ع) [[نزول قرآن|نازل]] شده‌اند یا امام علی(ع) مصداق آنها معرفی شده است. از [[عبدالله بن عباس|ابن‌عباس]] نقل شده است آن مقدار از قرآن كه درباره على(ع) نازل شده، درباره هيچ‌كس نازل نشده است.<ref> ابن‌منظور، مختصر تاریخ دمشق، ۱۴۰۲ق، ج۱۸، ص۱۱.</ref> همچنین ابن‌عباس از رسول خدا(ص) نقل کرده خدا آیه‌ای را نازل نکرد که در آن «یا أیها الذین آمنوا» باشد، مگر آنکه علی در رأس مؤمنان و امیر آنان است.<ref> حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۶۳-۷۱؛ شبلنجی، نورالابصار، الشریف الرضی، ج۱، ص۱۵۹.</ref> او نزول بیش از ۳۰۰ آیه را در مدح علی(ع) دانسته است.<ref> گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۴۰۴ق، ص۲۳۱؛  قندوزی، ینابیع المودة، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۳۳۷.</ref>  برخی از فضایل قرآنی امام علی عبارت‌اند از:


* [[آیه ولایت]]: آیه ۵۵ [[سوره مائده]] که می‌گوید [[خدا]]، پیامبر(ص) و کسانی که [[نماز]] را برپا می‌دارند و در حال رکوع [[زکات]] می‌دهند، بر مردم ولایت دارند.<ref>سوره مائده، آيه۵۵.</ref> مفسران شیعه و سنی، [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آيه را [[خاتم‌بخشی|ماجرای خاتم‌بخشی]] حضرت علی(ع) دانسته‌اند که در حال [[رکوع]]، انگشتر خود را به [[فقیر]] بخشید.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۲۵؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۹۳؛ حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۰۹-۲۳۹.</ref>
* [[آیه ولایت]]: آیه ۵۵ [[سوره مائده]] که می‌گوید [[خدا]]، پیامبر(ص) و کسانی که [[نماز]] را برپا می‌دارند و در حال رکوع [[زکات]] می‌دهند، بر مردم ولایت دارند.<ref>سوره مائده، آيه۵۵.</ref> مفسران شیعه و سنی، [[اسباب نزول|شأن نزول]] این آيه را [[خاتم‌بخشی|ماجرای خاتم‌بخشی]] حضرت علی(ع) دانسته‌اند که در حال [[رکوع]]، انگشتر خود را به [[فقیر]] بخشید.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۲۵؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۹۳؛ حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۲۰۹-۲۳۹.</ref>
* [[آیه لیلة المبیت|آیه شراء]]: آیه ۲۰۷ [[سوره بقره]]، کسانی را ستوده است که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند.<ref>سوره بقره، آیه ۲۰۷.</ref> به‌گفته [[ابن ابی‌الحدید|ابن‌ابی‌الحدید]] عالم معتزلی، همه مفسران بر این باورند که این آیه در فضیلت امام علی(ع) نازل شده است.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۲۶۲.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نوشته است: طبق روایات این آیه درباره [[لیلة المبیت|ماجرای لیلة المَبیت]] نازل شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۰۰.</ref> در لیلة المبیت مشرکان قصد داشتند به خانه [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] در [[مکه]] حمله کنند و او را به قتل برسانند. در این شب، امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر در بستر او خوابید.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶-۴۶۷.</ref>
* [[آیه لیلة المبیت|آیه شراء]]: آیه ۲۰۷ [[سوره بقره]]، کسانی را ستوده است که حاضرند جان خود را در ازای به‌دست‌آوردن رضایت خداوند فدا کنند.<ref>سوره بقره، آیه ۲۰۷.</ref> به‌گفته [[ابن ابی‌الحدید|ابن‌ابی‌الحدید]] عالم معتزلی، همه مفسران بر این باورند که این آیه در فضیلت امام علی(ع) نازل شده است.<ref> ابن‌ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۲۶۲.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] نوشته است: که طبق روایات این آیه درباره [[لیلة المبیت|ماجرای لیلة المَبیت]] نازل شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۱۰۰.</ref> در لیلة المبیت مشرکان قصد داشتند به خانه پیامبر اسلام(ص) در [[مکه]] حمله کنند و او را به قتل برسانند. در این شب، امام علی(ع) برای حفظ جان پیامبر در بستر او خوابید.<ref>طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۶۶-۴۶۷.</ref>
* [[آیه تبلیغ]]: آیه ۶۷ [[سوره مائده]] است که براساس آن، پیامبر اسلام(ص) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به‌انجام نرسانده است.<ref> سوره مائده، آیه۶۷.</ref> به‌گفته [[تفسیر قرآن|مفسران]] شیعه و سنی، آیه تبلیغ پس از بازگشت پیامبر از [[حجة الوداع|حجة‌الوداع]] در [[غدیر خم]] نازل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۹۸؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۰۵ق، ج۶، ص۱۹۴.</ref> در روایات، شأن نزول آیه تبلیغ [[واقعه غدیر]] و اعلام جانشینی حضرت علی دانسته شده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‌۱، ص‌۲۹۰؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۵۷.</ref>
* [[آیه تبلیغ]]: آیه ۶۷ [[سوره مائده]] است که براساس آن، پیامبر اسلام(ص) موظف شد پیامی را به مردم ابلاغ کند که اگر در رساندن آن کوتاهی کند، رسالت پیامبریِ خود را به‌انجام نرسانده است.<ref> سوره مائده، آیه۶۷.</ref> به‌گفته مفسران شیعه و سنی، آیه تبلیغ پس از بازگشت پیامبر از [[حجة الوداع|حجة‌الوداع]] در [[غدیر خم]] نازل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۳۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۹۸؛ آلوسی، روح‌المعانی، ۱۴۰۵ق، ج۶، ص۱۹۴.</ref> در روایات، شأن نزول آیه تبلیغ [[واقعه غدیر]] و اعلام جانشینی حضرت علی دانسته شده است.<ref> کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج‌۱، ص‌۲۹۰؛ طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۵۷.</ref>
* [[آیه اکمال|آیه اِکمال]]: آیه ۳ [[سوره مائده]] است که از کامل‌شدن [[اسلام|دین اسلام]] سخن می‌گوید.<ref>سوره مائده، آیه۳.</ref> به‌گفته [[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر شیعه، در تفاسیر شیعه منظور از کامل‌شدن دین، اعلام ولایت و [[خلافت امام علی(ع)]] بر مسلمانان دانسته شده و روایات هم آن را تأیید می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۲۶۴و۲۶۵.</ref> عالمان شیعه بر این باورند که آیه اکمال درباره واقعه غدیر نازل شده است.<ref> امینی، الغدیر، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۱۱۵. </ref>  
* [[آیه اکمال|آیه اِکمال]]: آیه ۳ [[سوره مائده]] است که از کامل‌شدن [[اسلام|دین اسلام]] سخن می‌گوید.<ref>سوره مائده، آیه۳.</ref> به‌گفته [[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر شیعه، در تفاسیر شیعه منظور از کامل‌شدن دین، اعلام ولایت و [[خلافت امام علی(ع)]] بر مسلمانان دانسته شده و روایات هم آن را تأیید می‌کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۲۶۴و۲۶۵.</ref> عالمان شیعه بر این باورند که آیه اکمال درباره واقعه غدیر نازل شده است.<ref> امینی، الغدیر، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۱۱۵. </ref>  
* [[آیه صادقین]]: آیه ۱۱۹ [[سوره توبه]] است که به مؤمنان دستور می‌دهد همراه صادقین باشند و از آنان پیروی کنند.<ref>سوره توبه، آیه۱۱۹.</ref> در روایات [[شیعه]]، صادقین به اهل‌بیت(ع) تفسیر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۲۰۸؛ آمدی، غایة المرام، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۵۲.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی|محقق طوسی]] این آیه را از دلایل امامت علی(ع) دانسته است.<ref>حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۷۱.</ref>
* [[آیه صادقین]]: آیه ۱۱۹ [[سوره توبه]] است که به مؤمنان دستور می‌دهد همراه صادقین باشند و از آنان پیروی کنند.<ref>سوره توبه، آیه۱۱۹.</ref> در روایات [[شیعه]]، صادقین به اهل‌بیت(ع) تفسیر شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۲۰۸؛ آمدی، غایة المرام، ۱۳۹۱ق، ج۳، ص۵۲.</ref> [[خواجه نصیرالدین طوسی|محقق طوسی]] این آیه را از دلایل امامت علی(ع) دانسته است.<ref>حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۷۱.</ref>
* [[آیه خیر البریه]]: آیه هفتم [[سوره بینه]] است که کسانی را که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‌اند، برترین آفريدگان معرفی می‌کند.<ref>سوره بینه، آیه۷.</ref> براساس روایاتِ شیعه و سنی، این گروه به امام علی(ع) و [[شیعه|شیعیان]] او هستند.<ref>حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۵۹؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۷۹.</ref>  
* [[آیه خیر البریه]]: آیه هفتم [[سوره بینه]] است که کسانی را که ایمان آورده و [[عمل صالح]] انجام داده‌اند، برترین آفريدگان معرفی می‌کند.<ref>سوره بینه، آیه۷.</ref> براساس روایاتِ شیعه و سنی، این گروه امام علی(ع) و [[شیعه|شیعیان]] او هستند.<ref>حسکانی، شواهدالتنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۴۵۹؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۳۷۹.</ref>  
* [[آیه صالح‌المؤمنین]]: آیه ۴ [[سوره تحریم]] است که در آن خداوند علی(ع)، [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشته|فرشتگان]] را، پشتیبان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] قرار داده است. در تفاسیر با استناد به [[حدیث|روایاتی]] از طریق [[فریقین]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> تنها مصداق صالح‌المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref>
* [[صالح المؤمنین|آیه صالح‌المؤمنین]]: آیه ۴ [[سوره تحریم]] است که در آن خداوند علی(ع)، [[جبرئیل]] و دیگر [[فرشته|فرشتگان]] را، پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در تفاسیر با استناد به [[حدیث|روایاتی]] از طریق [[فریقین]]،<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۲، ۳۴۱-۳۵۲؛ سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۲۴۴؛ صدوق، الامالی، ۱۳۷۶ش، ص۳۱؛ حویزی، تفسیر نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۷۰.</ref> تنها مصداق صالح‌المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.<ref> طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۹، ص۳۳۲.</ref>
* [[آیه انفاق]]:‌ آيه ۲۷۴ [[سوره بقره]] است. این آیه پاداش کسانی را که در شب و روز، و نهان و آشکارا، انفاق می‌کنند، نزد پروردگارشان دانسته است.<ref>سوره بقره، ص۲۷۴.</ref> به‌گفته مفسران، این آیه درباره على(ع) نازل شده که چهار درهم داشت و يكى را در شب انفاق كرد، يكى را در روز، يكى را در نهان و يكى را آشكارا.<ref>ابن‌عساكر، تاريخ مدينة دمشق، ج۳۸، ص۲۰۶.</ref>  
* [[آیه انفاق]]:‌ آيه ۲۷۴ [[سوره بقره]] است. این آیه پاداش کسانی را که در شب و روز، و نهان و آشکارا، انفاق می‌کنند، نزد پروردگارشان دانسته است.<ref>سوره بقره، ص۲۷۴.</ref> به‌گفته مفسران، این آیه درباره على(ع) نازل شده که چهار درهم داشت و يكى را در شب انفاق كرد، يكى را در روز، يكى را در نهان و يكى را آشكارا.<ref>ابن‌عساكر، تاريخ مدينة دمشق، ج۳۸، ص۲۰۶.</ref>  
* [[آیه نجوا]]: آیه ۱۲ [[سوره مجادله]] است که به مسلمانان ثروتمند دستور می‌دهد قبل از نجوا (گفتگوی سری) با پیامبر اسلام(ص)، باید [[صدقه]] بدهند.<ref>سوره مجادله، آيه۱۲.</ref> به‌گفته [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] بیشتر مفسران شیعه وسنی امام علی(ع) را تنها کسی دانسته اند که به این آیه عمل کرده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۳۸۰.</ref>
* [[آیه نجوا]]: آیه ۱۲ [[سوره مجادله]] است که به مسلمانان ثروتمند دستور می‌دهد قبل از نجوا (گفتگوی سری) با پیامبر اسلام(ص)، باید [[صدقه]] بدهند.<ref>سوره مجادله، آيه۱۲.</ref> به‌گفته [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] بیشتر مفسران شیعه وسنی امام علی(ع) را تنها کسی دانسته اند که به این آیه عمل کرده است.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۳۸۰.</ref>
* [[آیه ود|آیه وُدّ]]: آیه ۹۶ [[سوره مریم]] است که طبق آن خداوند محبت مؤمنان را در دل دیگران قرار می‌دهد.<ref>سوره مریم، آیه۹۶.</ref> برپایه برخی روایات، پیامبر(ص) از علی خواست بگوید؛ خدایا محبت من را در دل مؤمنان قرار بده. بعد از این درخواست، آیه ود نازل شد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۶.</ref>
* [[آیه ود|آیه وُدّ]]: آیه ۹۶ [[سوره مریم]] است که طبق آن خداوند محبت مؤمنان را در دل دیگران قرار می‌دهد.<ref>سوره مریم، آیه۹۶.</ref> برپایه برخی روایات، پیامبر(ص) از علی خواست بگوید؛ خدایا محبت من را در دل مؤمنان قرار بده. بعد از این درخواست، آیه ود نازل شد.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۵۶.</ref>
* [[آیه مباهله]]: آیه ۶۱ [[سوره آل عمران]] است که ماجرای [[مباهله]] پیامبر(ص) با مسیحیان [[نجران]] را بیان می‌کند. بنابر تفاسیر، امام علی(ع) در این آیه به‌منزله نَفْس و جان [[پیامبر(ص)]] معرفی شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۹؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۷۶۴؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۰.</ref>  
* [[آیه مباهله]]: آیه ۶۱ [[سوره آل‌عمران]] است که ماجرای مباهله پیامبر(ص) با مسیحیان نجران را بیان می‌کند. بنابر تفاسیر، امام علی(ع) در این آیه به‌منزله نَفْس و جان پیامبر(ص) معرفی شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۹؛ طبرسی، مجمع‌البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۷۶۴؛ طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۰.</ref>  
* [[آیه تطهیر]]: بخشی از [[آیه]] ۳۳ [[سوره احزاب]] است که در آن از [[اراده خداوند]] بر پاکی [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت(ع)]] از رجس و پلیدی سخن آمده است. مفسران شیعه معتقدند این آیه در خصوص [[اصحاب کساء]] نازل شده است.<ref>ابن حکم، تفسیر الحبری، ۱۴۰۸ق، ص۲۹۷-۳۱۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۶۰؛ طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۱۱.</ref>
* [[آیه تطهیر]]: بخشی از [[آیه]] ۳۳ [[سوره احزاب]] است که در آن از [[اراده الهی|اراده خداوند]] بر پاکی اهل بیت(ع) از رجس و پلیدی سخن آمده است. مفسران شیعه معتقدند این آیه در خصوص [[اصحاب کساء]] نازل شده است.<ref>ابن حکم، تفسیر الحبری، ۱۴۰۸ق، ص۲۹۷-۳۱۱؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۶۰؛ طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۱۱.</ref>
* [[آیه اولی الامر]]: آیه ۵۹ [[سوره نساء]] است که مؤمنان را به اطاعت از [[خدا]] و [[رسول خدا(ص)]] و [[اولی ‎الامر]] دستور می‌دهد.<ref>سوره نساء، آيه۵۹.</ref> از نظر مفسران شیعه و سنی آیه مذکور بر عصمت [[اولی‎ الامر]] دلالت دارد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۳۸۹؛ فخر رازی، مفاتیح‌الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۳.</ref> در [[روایات]] منظور از اولی‌‎الامر امامان شیعه معرفی شده است.<ref> قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲، ج۱، ص۳۴۱؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۲۵۱-۲۵۲.</ref>
* [[آیه اولی‌الامر]]: آیه ۵۹ [[سوره نساء]] است که مؤمنان را به اطاعت از [[خدا]] و رسول خدا(ص) و اولی‌الامر دستور می‌دهد.<ref>سوره نساء، آيه۵۹.</ref> از نظر مفسران شیعه و سنی آیه مذکور بر عصمت [[اولوالامر|اولی‎ الامر]] دلالت دارد.<ref>برای نمونه نگاه کنید به طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۳۸۹؛ فخر رازی، مفاتیح‌الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۳.</ref> در روایات منظور از اولی‌‎الامر امامان شیعه معرفی شده است.<ref> قندوزی، ینابیع الموده، ۱۴۲۲، ج۱، ص۳۴۱؛ عیاشی، تفسیر عیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۲۵۱-۲۵۲.</ref>
* [[آیه مودت]]: آیه ۲۳ [[سوره شوری]] است. در این آیه، مودت و محبتِ «اَلْقُرْبیٰ» به‌عنوان مزد رسالت پیامبر بر مسلمانان واجب شده است.<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> از [[ابن‌عباس]] نقل شده که پیامبر منظور از القربی را علی، فاطمه، حسن و حسین بیان کرده است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳، ص۲۳۲.</ref>
* [[آیه مودت]]: آیه ۲۳ [[سوره شوری]] است. در این آیه، مودت و محبتِ «اَلْقُرْبیٰ» به‌عنوان مزد رسالت پیامبر بر مسلمانان واجب شده است.<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> از ابن‌عباس نقل شده که پیامبر منظور از القربی را علی، [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|فاطمه]]، [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|حسن]] و [[امام حسین علیه‌السلام|حسین]] دانسته است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۳، ص۲۳۲.</ref>
* [[آیه اطعام]]: این آیه نیکوکاران را کسانی معرفی می‌کند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به [[مسکین]]، [[یتیم]] و [[اسیر]] می‌دهند.<ref>سوره انسان، آيه۸و۹.</ref> بنابر روایات این آیه، درباره بخشش امام علی(ع) و [[حضرت زهرا(س)]] نازل شد.<ref>علامه طباطبایی، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۱۳۲.</ref> طبق احادیث، حضرت علی(ع)، فاطمه(س) به‌خاطر شفای [[حسنین(ع)]] سه روز [[روزه]] گرفتند و هر سه روز هنگام [[افطار]] با اینکه خود گرسنه بودند، غذایشان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۶۷۰.</ref>
* [[آیه اطعام]]: این آیه نیکوکاران را کسانی معرفی می‌کند که با آنکه خودشان به غذا نیاز دارند آن را به‌خاطر خدا به [[فقیر|مسکین]]، [[یتیم]] و [[اسیر]] می‌دهند.<ref>سوره انسان، آيه۸و۹.</ref> بنابر روایات این آیه، درباره بخشش امام علی(ع) و حضرت زهرا(س) نازل شد.<ref>علامه طباطبایی، ۱۴۱۷ق، ج۲۰، ص۱۳۲.</ref> طبق احادیث، حضرت علی(ع)، فاطمه(س) به‌خاطر شفای حسنین(ع) سه روز [[روزه]] گرفتند و هر سه روز هنگام [[افطار]] با اینکه خود گرسنه بودند، غذایشان را به مسکین و یتیم و اسیر بخشیدند.<ref>کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۵۲۷-۵۲۹؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۶۷۰.</ref>
* [[آیه اهل الذکر|آیه اهل‌الذکر]]: آیه ۴۳ [[سوره نحل]] و ۷ [[سوره انبیاء]] است که بر پرسیدن سؤال از اهل ذکر تأکید می‌کند.<ref>سوره نحل، آیه۴۳؛‌ سوره انبیاء، آيه۷.</ref>  بر پایه برخی روایات، اهل ذکر منحصر در اهل‌بیت پیامبر است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۳۲.</ref>
* [[آیه اهل الذکر|آیه اهل‌الذکر]]: آیه ۴۳ [[سوره نحل]] و ۷ [[سوره انبیاء]] است که بر پرسیدن سؤال از اهل ذکر تأکید می‌کند.<ref>سوره نحل، آیه۴۳؛‌ سوره انبیاء، آيه۷.</ref>  بر پایه برخی روایات، اهل ذکر منحصر در اهل‌بیت پیامبر است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۳۲.</ref>
* [[آیه نصر]]: آیه ۶۲ [[سوره انفال ]] است. به نظر [[ناصر مکارم شیرازی| آیت‌الله مکارم شیرازی]]، هر مؤمنی که [[رسول اکرم(ص)]] را یاری کرده، مشمول این آیه است ولی تردیدی نیست که مصداق أکمل و فرد شاخص مؤمنان در این آیه، [[حضرت علی(ع)]] است. <ref>مکارم شیرازی، آیات ولایت در قرآن، ۱۳۸۶ش‏، ص۳۱۲.</ref> او در کتاب [[آیات ولایت در قرآن]] تصریح کرده است که آيه نصر، يكى از آيات فضيلت [[امیرالمؤمنین(ع)]] است.‏<ref>مکارم شیرازی، آیات ولایت در قرآن، ۱۳۸۶ش‏، ص۳۰۷.</ref>
* [[آیه نصر]]: آیه ۶۲ [[سوره انفال ]] است. به نظر [[ناصر مکارم شیرازی| آیت‌الله مکارم شیرازی]]، هر مؤمنی که رسول اکرم(ص) را یاری کرده، مشمول این آیه است ولی تردیدی نیست که مصداق أکمل و فرد شاخص مؤمنان در این آیه، حضرت علی(ع) است. <ref>مکارم شیرازی، آیات ولایت در قرآن، ۱۳۸۶ش‏، ص۳۱۲.</ref> او در کتاب [[آیات ولایت در قرآن]] تصریح کرده است که آيه نصر، يكى از آيات فضيلت امیرالمؤمنین(ع) است.‏<ref>مکارم شیرازی، آیات ولایت در قرآن، ۱۳۸۶ش‏، ص۳۰۷.</ref>
* '''صراط مستقیم''': در روایات متعددی علی و [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] همان صراط مستقیم در قرآن معرفی شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی،‌ الکافی، ‌۱۴۰۷ق، ج۱،‌ ص۴۱۶ و ۴۱۷ و ۴۳۳؛ قمی،‌ تفسیر القمی،‌ ۱۴۰۴ق، ج۲،‌ ص۹۲، ۲۷۹، ۲۸۰ و ۲۸۶؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۷ ،‌۱۷۸، ۴۰۰، ۴۱۷ و ۴۳۳.</ref>
* '''صراط مستقیم''': در روایات متعددی علی و [[ولایت امام علی(ع)|ولایت علی(ع)]] همان صراط مستقیم در قرآن معرفی شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کلینی،‌ الکافی، ‌۱۴۰۷ق، ج۱،‌ ص۴۱۶ و ۴۱۷ و ۴۳۳؛ قمی،‌ تفسیر القمی،‌ ۱۴۰۴ق، ج۲،‌ ص۹۲، ۲۷۹، ۲۸۰ و ۲۸۶؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۷ ،‌۱۷۸، ۴۰۰، ۴۱۷ و ۴۳۳.</ref>


==فضایل روایی==
==فضایل روایی==
[[پرونده:Zekre ali.jpg|بندانگشتی|خوشنویسی حدیث «ذِکرُ علی عبادة» اثر رضا بدرالسماء]]
[[پرونده:Zekre ali.jpg|بندانگشتی|خوشنویسی حدیث «ذِکرُ علی عبادة» اثر رضا بدرالسماء]]
فضایل روایی، احادیثی از [[پیامبر]] است که مدح یا فضلیتی برای [[امام علی(ع)]] بیان می‌کنند. برخی از این احادیث عبارت‌اند از:
فضایل روایی، احادیثی از پیامبر(ص) است که مدح یا فضلیتی برای امام علی(ع) بیان می‌کنند. برخی از این احادیث عبارت‌اند از:
* [[حدیث غدیر]]: خِطابه‌ای است از پیامبر اسلام(ص) در [[غدیر خم]] که علی(ع) را مولای مسلمانان معرفی می‌کند. این حدیث در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده<ref>ابن حنبل، فضائل امیر المومنین، ۱۴۳۳ق، ص۱۹۷؛ امینی، الغدیر، ج۱، ص۱۴و۱۵.</ref> و از دلایل شیعیان برای اثبات امامت و خلافت حضرت علی به‌شمار می‌آید.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۹.</ref>
* [[حدیث غدیر]]: خِطابه‌ای است از پیامبر اسلام(ص) در [[غدیر خم]] که علی(ع) را مولای مسلمانان معرفی می‌کند. این حدیث در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] نقل شده<ref>ابن حنبل، فضائل امیر المومنین، ۱۴۳۳ق، ص۱۹۷؛ امینی، الغدیر، ج۱، ص۱۴و۱۵.</ref> و از دلایل شیعیان برای اثبات امامت و خلافت حضرت علی به‌شمار می‌آید.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۹.</ref>
* [[حدیث منزلت]]: روایتی است که جایگاه امام علی(ع) را نسبت به پیامبر اسلام(ص)، همانند جایگاه [[هارون (پیامبر)|هارون]] نسبت به [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی]] معرفی می‌کند.<ref>بخاری، صحیح‌البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۱۹، باب مناقب جعفر بن ابی‌طالب، حدیث ۳۷۰۶؛  مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۰و۱۸۷۱، حدیث ۲۴۰۴؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۰۶و۱۰۷، حدیث ۸۰؛ ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۵۶.</ref>
* [[حدیث منزلت]]: روایتی است که جایگاه امام علی(ع) را نسبت به پیامبر اسلام(ص)، همانند جایگاه [[هارون (پیامبر)|هارون]] نسبت به [[موسی (پیامبر)|حضرت موسی]] معرفی می‌کند.<ref>بخاری، صحیح‌البخاری، ۱۴۲۲ق، ج۵، ص۱۹، باب مناقب جعفر بن ابی‌طالب، حدیث ۳۷۰۶؛  مسلم، صحیح مسلم، دار احیاء التراث العربی، ج۴، ص۱۸۷۰و۱۸۷۱، حدیث ۲۴۰۴؛ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۰۶و۱۰۷، حدیث ۸۰؛ ابن‌حنبل، فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب، ۱۴۳۳ق، ص۱۵۶.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱

ویرایش