Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
محمدجواد مغنیه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (انتقال از رده:علمای لبنان به رده:روحانیان شیعه اهل لبنان ردهانبوه) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
| لقب = شیخ مغنیه | | لقب = شیخ مغنیه | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| خویشاوندان سرشناس =شیخ محمود | | خویشاوندان سرشناس =شیخ محمود مغنیه • شیخ عبدالکریم مغنیه | ||
| تاریخ تولد = ۱۳۲۲ق | | تاریخ تولد = ۱۳۲۲ق | ||
| شهر تولد = | | شهر تولد = | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| شهر وفات = [[بیروت]] | | شهر وفات = [[بیروت]] | ||
| محل دفن = نجف، [[حرم امام علی(ع)]] | | محل دفن = نجف، [[حرم امام علی(ع)]] | ||
| استادان = [[آیت الله خویی]] | | استادان = [[آیت الله خویی]] • شیخ عبدالکریم مغنیه • محمدسعید فضل‌الله • شیخ حسین کربلائی | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| اجازه روایت از = | | اجازه روایت از = | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
=== دوران کودکی === | === دوران کودکی === | ||
وی پس از مرگ مادر همراه پدر به [[عراق]] رفت و در آنجا خط و حساب و زبان فارسی را آموخت. پدرش شیخ محمود بعد از ۴ سال اقامت در نجف، به دعوت مردم منطقه عبّاسیه، به جبل عامل بازگشت. محمد جواد پس از مرگ پدر در سال ۱۳۳۴ق همراه برادر کوچک خود به «طیردبا» بازگشت و برادر بزرگش، شیخ عبدالکریم سرپرستی آنان را بر عهده گرفت. با کوچ شیخ عبدالکریم به نجف، روزهای سختِ محمّد جواد آغاز گردید، روزهایی که فقط نخود و فندق غذای او را تشکیل می‌داد. گاه ۳ روز می‌گذشت و چیزی برای خوردن پیدا نمی‌کرد.<ref>مغنیه، تجارب | وی پس از مرگ مادر همراه پدر به [[عراق]] رفت و در آنجا خط و حساب و زبان فارسی را آموخت. پدرش شیخ محمود بعد از ۴ سال اقامت در نجف، به دعوت مردم منطقه عبّاسیه، به جبل عامل بازگشت. محمد جواد پس از مرگ پدر در سال ۱۳۳۴ق همراه برادر کوچک خود به «طیردبا» بازگشت و برادر بزرگش، شیخ عبدالکریم سرپرستی آنان را بر عهده گرفت. با کوچ شیخ عبدالکریم به نجف، روزهای سختِ محمّد جواد آغاز گردید، روزهایی که فقط نخود و فندق غذای او را تشکیل می‌داد. گاه ۳ روز می‌گذشت و چیزی برای خوردن پیدا نمی‌کرد.<ref>مغنیه، تجارب محمدجواد مغنیه، ص۲۵.</ref> | ||
===وفات === | ===وفات === | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
مهم‌ترین نگرانی شیخ محمدجواد، وحدت ملی و وحدت اسلامی بود. وی تلاش گسترده‌ای برای وحدت اسلامی انجام داد و در هر فرصتی با عالمان دینی اهل سنت مذاکره می‌کرد و راه‌های وحدت را بررسی می‌نمود. شیخ مغنیه به وحدت اعراب و مسلمانان می‌اندیشید و عقیده داشت که علّت دشمنی [[اهل تسنن|اهل تسنّن]] با شیعیان، عدم آگاهی آنان از عقاید اصیل شیعه است. | مهم‌ترین نگرانی شیخ محمدجواد، وحدت ملی و وحدت اسلامی بود. وی تلاش گسترده‌ای برای وحدت اسلامی انجام داد و در هر فرصتی با عالمان دینی اهل سنت مذاکره می‌کرد و راه‌های وحدت را بررسی می‌نمود. شیخ مغنیه به وحدت اعراب و مسلمانان می‌اندیشید و عقیده داشت که علّت دشمنی [[اهل تسنن|اهل تسنّن]] با شیعیان، عدم آگاهی آنان از عقاید اصیل شیعه است. | ||
[[محمد مهدی شمس الدین|محمّد مهدی شمس الدین]] می‌گوید: «''مهم‌ترین نگرانی شیخ | [[محمد مهدی شمس الدین|محمّد مهدی شمس الدین]] می‌گوید: «''مهم‌ترین نگرانی شیخ محمّدجواد مغنیه در این بحران فتنه انگیز که گریبان گیر ما شده است، وحدت ملّی، وحدت اسلامی و جنوب لبنان بود.''»<ref>[http://www.nbo.ir/fa-ir/%D8%A7%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86__a-v-0-0-204-11.aspx سایت فرهیختگان.]</ref> | ||
=== شیخ مغنیه و شیخ شلتوت === | === شیخ مغنیه و شیخ شلتوت === | ||
سابقه آشنایی شیخ مغنیه با شیخ الازهر، شیخ [[محمود شلتوت]] به | سابقه آشنایی شیخ مغنیه با شیخ الازهر، شیخ [[محمود شلتوت]] به ۱۳۶۸ق برمی‌گردد. شیخ شلتوت از بانیان «''دارالتقریب بین المذاهب''» و از منادیان وحدت اسلامی به شمار می‌رود. محبوبیت او در بین علمای شیعه به سبب صدور [[فتوا|فتوای]] او بر «''جواز عمل به فقه شیعه''» است. نامه‌های زیادی بین آنان ردّ و بدل شد. شیخ مغنیه در سال ۱۳۸۲ ه.ق. در [[مصر]]، با شیخ شلتوت ملاقات کرد. او در شرح دیدارش می‌نویسد:{{سخ}} | ||
«''به خانه شلتوت رفتم. از من استقبال کرد و خوش‌آمد گفت. وقتی سخن از شیعه به میان آمد، او گفت: شیعیان، [[الازهر]] را تأسیس کردند و مدت کوتاهی علوم و مذهب تشیع در الازهر تدریس می‌شد، تا این که به پادارندگان این مذهب از آن اعراض کردند و الازهر را از نور خیره کننده و فوائد آن محروم کردند''.{{سخ}} | «''به خانه شلتوت رفتم. از من استقبال کرد و خوش‌آمد گفت. وقتی سخن از شیعه به میان آمد، او گفت: شیعیان، [[الازهر]] را تأسیس کردند و مدت کوتاهی علوم و مذهب تشیع در الازهر تدریس می‌شد، تا این که به پادارندگان این مذهب از آن اعراض کردند و الازهر را از نور خیره کننده و فوائد آن محروم کردند''.{{سخ}} | ||
من به او گفتم: ''علمای شیعه شما را محترم می‌شمارند، چون ارزش خدمات شما را به [[دین]] می‌دانند و جرأت شما را در بیان حق و عدل که از ملامت هیچ کس نمی‌هراسید، می‌ستایند''. و به او گفتم: ''شیعیان خلافت بعد از پیغمبر را حقِّ امام علی می‌دانند، ولی عقیده دارند که نباید به اختلافی دامن زد که موجب تفرقه و به ضرر [[اسلام]] باشد همان طور که امام علی این کار را کرد.''{{سخ}} | من به او گفتم: ''علمای شیعه شما را محترم می‌شمارند، چون ارزش خدمات شما را به [[دین]] می‌دانند و جرأت شما را در بیان حق و عدل که از ملامت هیچ کس نمی‌هراسید، می‌ستایند''. و به او گفتم: ''شیعیان خلافت بعد از پیغمبر را حقِّ امام علی می‌دانند، ولی عقیده دارند که نباید به اختلافی دامن زد که موجب تفرقه و به ضرر [[اسلام]] باشد همان طور که امام علی این کار را کرد.''{{سخ}} | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
وی با عنایت به نقش ارزشهای اخلاقی در پیشرفت جوامع اسلامی اقدام به تألیف کتابی در همین زمینه تحت عنوان «ارزشهای اخلاقی در فقه امام صادق علیه‌السلام» می‌نماید که سید محمّد رادمنش آن را به فارسی ترجمه کرده است.{{سخ}} | وی با عنایت به نقش ارزشهای اخلاقی در پیشرفت جوامع اسلامی اقدام به تألیف کتابی در همین زمینه تحت عنوان «ارزشهای اخلاقی در فقه امام صادق علیه‌السلام» می‌نماید که سید محمّد رادمنش آن را به فارسی ترجمه کرده است.{{سخ}} | ||
از دیگر ابعاد علمی مغنیه، بعد [[کلام|کلامی]] و [[فلسفه|فلسفی]] ایشان است. وی بر اساس اعتقاد راسخ خود نسبت به مسایل کلامی و احساس مسئولیتی که در این زمینه می‌کند، ابتدا به بررسی مسایل [[توحید]] و اثبات وجود [[خداوند]] و صفات او و اثبات نبوت حضرت [[پیامبر(ص)|خاتم الانبیاء(ص)]] پرداخته و در این زمینه علاوه بر مسایل کلامی که در هر دو [[تفسیر]] خود بدان‌ها اشاره کرده است، کتابی را تحت عنوان «''فلسفة التوحید و النبوة''» به نگارش در آورده است. گرچه این کتاب از حجم کمی برخوردار است امّا مسایل توحید و [[نبوت]] را با استناد به دلایل عقلی و آیات قرآن به اثبات رسانیده است.{{سخ}} | از دیگر ابعاد علمی مغنیه، بعد [[کلام|کلامی]] و [[فلسفه|فلسفی]] ایشان است. وی بر اساس اعتقاد راسخ خود نسبت به مسایل کلامی و احساس مسئولیتی که در این زمینه می‌کند، ابتدا به بررسی مسایل [[توحید]] و اثبات وجود [[خداوند]] و صفات او و اثبات نبوت حضرت [[پیامبر(ص)|خاتم الانبیاء(ص)]] پرداخته و در این زمینه علاوه بر مسایل کلامی که در هر دو [[تفسیر]] خود بدان‌ها اشاره کرده است، کتابی را تحت عنوان «''فلسفة التوحید و النبوة''» به نگارش در آورده است. گرچه این کتاب از حجم کمی برخوردار است امّا مسایل توحید و [[نبوت]] را با استناد به دلایل عقلی و آیات قرآن به اثبات رسانیده است.{{سخ}} | ||
مغنیه در سال‌های آخر عمر خود جهت کسب علم و تدریس در [[حوزه علمیه قم]] به ایران مهاجرت کرد و چند سال نیز در آنجا به تحقیق، پژوهش و تدریس علوم حوزوی از جمله تفسیر قرآن پرداخت که حاصل | مغنیه در سال‌های آخر عمر خود جهت کسب علم و تدریس در [[حوزه علمیه قم]] به ایران مهاجرت کرد و چند سال نیز در آنجا به تحقیق، پژوهش و تدریس علوم حوزوی از جمله تفسیر قرآن پرداخت که حاصل تلاشهای او دهها اثر ارزشمند در زمینه‌های مختلف علوم اسلامی است.<ref>کاظمی، مفسر عالی‌قدر محمدجواد مغنیه و آثار او، ۱۳۷۷ش.</ref>{{سخ}} | ||
مجموعه آثار جواد مغنیه در قالب نرم‌افزار از سوی [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور|مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور]] تهیه و توزیع شده است. | مجموعه آثار جواد مغنیه در قالب نرم‌افزار از سوی [[مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور|مرکز تحقیقات علوم اسلامی نور]] تهیه و توزیع شده است. | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۱: | ||
=== ضرورت اصلاح حوزه‌های علمیه === | === ضرورت اصلاح حوزه‌های علمیه === | ||
به اعتقاد شیخ محمدجواد، کتاب‌های حوزوی متأسفانه | به اعتقاد شیخ محمدجواد، کتاب‌های حوزوی متأسفانه یک‌بُعدی است و به زوایای دیگر علمی که در جامعه مطرح است، توجه نمی‌کند و غالباً طلاب حوزه‌ها از علوم روز دنیا مطلع نیستند. وی درباره حوزه علمیه نجف می‌گوید: «''از ویژگی‌های این حوزه آن است که علوم جدید را نمی‌داند، بلکه نمی‌خواهد در مواد درسی و اسلوب حوزوی بگنجاند. حوزه در برابر قضایای مسلمین و مردم عالم از حرکت ایستاده و در برابر مثلاً نهضت [[الجزایر]] یا جنگ‌های استعماری و سلاح‌های مرگ بار آنان هیچ صدایی از آن شنیده نشد. حوزه نجف نیاز به اصلاح دارد و این مسئله را شیوخ و طلاب آن حوزه فهمیده‌اند''».<ref>کسار، محمدجواد مغنیه حیاته و منهجه فی التفسیر.</ref> | ||
=== مغنیه و دموکراسی اسلامی === | === مغنیه و دموکراسی اسلامی === | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ ق. | * امین عاملی، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف، ۱۴۲۱ ق. | ||
* کاظمی، شهاب، مفسر | * کاظمی، شهاب، مفسر عالی‌قدر محمدجواد مغنیه و آثار او، بینات، زمستان ۱۳۷۷ - شماره ۲۰. | ||
* محمدجواد مغنیه، عبدالحسین مغنیه، تجارب محمدجواد مغنیه، انوار الهدی، ۱۳۸۵ش. | * محمدجواد مغنیه، عبدالحسین مغنیه، تجارب محمدجواد مغنیه، انوار الهدی، ۱۳۸۵ش. | ||
* کسار، جوادعلی، محمدجواد مغنیه حیاته و منهجه فی التفسیر. | * کسار، جوادعلی، محمدجواد مغنیه حیاته و منهجه فی التفسیر. | ||