Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
مجلس خبرگان رهبری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{گسترش}} | {{گسترش}} | ||
[[پرونده:مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|مجلس خبرگان رهبری]] | [[پرونده:مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|مجلس خبرگان رهبری]] | ||
'''مجلس خبرگان رهبری'''(تأسیس [[سال ۱۳۶۲ هجری شمسی|۱۳۶۲ش]]) از نهادهای حکومتی [[جمهوری اسلامی ایران]] که وظیفه اصلی آن انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر عملکرد او است. هر دوره این مجلس ۸ سال است و اعضای آن را مردم انتخاب می‌کنند و شرط حضور در آن داشتن توانایی [[مجتهد|اجتهاد در حد تجزی]] است. این مجلس نخستین بار در سال ۱۳۶۲ش تشکیل شد و در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ انتخابات پنجمین دوره آن برگزار شد. مجلس خبرگان بعد از درگذشت [[امام خمینی]]، در [[۱۴ خرداد]] سال ۱۳۶۸ش [[آیت‌الله]] [[سید علی خامنه‌ای]] را برای رهبری جمهوری اسلامی انتخاب کرد. | '''مجلس خبرگان رهبری'''(تأسیس: [[سال ۱۳۶۲ هجری شمسی|۱۳۶۲ش]]) از نهادهای حکومتی [[جمهوری اسلامی ایران]] که وظیفه اصلی آن انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر عملکرد او است. هر دوره این مجلس ۸ سال است و اعضای آن را مردم انتخاب می‌کنند و شرط حضور در آن داشتن توانایی [[مجتهد|اجتهاد در حد تجزی]] است. این مجلس نخستین بار در سال ۱۳۶۲ش تشکیل شد و در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ انتخابات پنجمین دوره آن برگزار شد. مجلس خبرگان بعد از درگذشت [[امام خمینی]]، در [[۱۴ خرداد]] سال ۱۳۶۸ش [[آیت‌الله]] [[سید علی خامنه‌ای]] را برای رهبری جمهوری اسلامی انتخاب کرد. | ||
== جایگاه قانونی == | == جایگاه قانونی == | ||
در اصل‌های ۹۹، ۱۰۷، ۱۰۸، ۱۱۱ و ۱۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته است {{یادداشت|اصل یکصدوهشتم قانون اساسی : قانون مربوط به تعداد وشرایط خبرگان | در اصل‌های ۹۹، ۱۰۷، ۱۰۸، ۱۱۱ و ۱۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته است {{یادداشت|اصل یکصدوهشتم قانون اساسی : قانون مربوط به تعداد وشرایط خبرگان چگونگی انتخاب آنها و آئین‌نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آرا آنان تصویب شود و به تصویب نهائی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید نظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است.}}. به این ترتیب اولین قانون انتخابات خبرگان شامل تعیین تعداد و شرایط انتخاب شوندگان و در اجرای اصل ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون اساسی، در [[۱۰ مهر]] ۱۳۵۹ توسط شورای نگهبان تدوین و تنظیم گردید و به تصویب [[امام خمینی]] رهبر وقت ایران رسید. برخی از مواد این قانون با اصلاحاتی همراه بوده است، تغییراتی که در جلسات [[۲۴ تیر|۲۴]] و [[۲۵ تیر]] سال ۱۳۶۹ در مواد این قانون صورت گرفت از این جمله‌اند<ref>هاشمی، حقوق اساسی، ۱۳۸۶،ص ۴۴.</ref>، آخرین اصلاحیه مربوط به تاریخ ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ است. | ||
===تعداد خبرگان=== | ===تعداد خبرگان=== | ||
مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و | مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری (اصلاحی ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴) تعداد نمایندگان مجلس خبرگان رهبری ۸۸ نفر است که پراکندگی آنان در سطح کشور به این شرح است: | ||
{{ستون|شروع}} | {{ستون|شروع}} | ||
*استان تهران ۱۶ نماینده؛ | *استان تهران ۱۶ نماینده؛ | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، [[قم]]، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده. | *استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، [[قم]]، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.<ref>قانون انتخابات و | علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.<ref>قانون انتخابات و آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری.</ref> | ||
[[پرونده:یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری]] | [[پرونده:یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری]] | ||
=== شرایط نمایندگان خبرگان رهبری === | === شرایط نمایندگان خبرگان رهبری === | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
* بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز. | * بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز. | ||
* معتقدبودن به نظام جمهوری اسلامی ایران. | * معتقدبودن به نظام جمهوری اسلامی ایران. | ||
* نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.<ref>[http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=afe7b8aa-0832-4901-a2f0-85c145634260&LayoutID=26486264-caf3-4edb-b140-ba753a5c0890&CategoryID=ff0668dd-649c-4d53-a9ba-23ec1caed3be قانون انتخابات مجلس خبرگان | * نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.<ref>[http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=afe7b8aa-0832-4901-a2f0-85c145634260&LayoutID=26486264-caf3-4edb-b140-ba753a5c0890&CategoryID=ff0668dd-649c-4d53-a9ba-23ec1caed3be قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری]، سایت اطلاعرسانی شورای نگهبان.</ref> | ||
=== وظایف خبرگان رهبری === | === وظایف خبرگان رهبری === | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
=== دوره پنجم خبرگان رهبری=== | === دوره پنجم خبرگان رهبری=== | ||
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در [[۴ خرداد]] ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه | انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در [[۴ خرداد]] ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه [[احمد جنتی]] با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086089/ آیت الله جنتی رئیس مجلس خبرگان شد]، خبرگزاری ایرنا.</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
| دوره سوم{{سخ}}سال ۱۳۸۵ - ۱۳۷۷{{سخ}}۱۶ جلسه|| مشکینی (رئیس){{سخ}} هاشمی رفسنجانی و امینی (نواب رییس){{سخ}} سید حسن طاهری خرم آبادی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی)|| | | دوره سوم{{سخ}}سال ۱۳۸۵ - ۱۳۷۷{{سخ}}۱۶ جلسه|| مشکینی (رئیس){{سخ}} هاشمی رفسنجانی و امینی (نواب رییس){{سخ}} سید حسن طاهری خرم آبادی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی)|| | ||
|- | |- | ||
|دوره چهارم{{سخ}}سال ۱۳۹۴-۱۳۸۵ {{سخ}}۱۶ جلسه|| سال اول: مشکینی (رییس)، هاشمی رفسنجانی و یزدی (نواب رییس)، دری نجف آبادی و سید احمد خاتمی (منشی){{سخ}}سال ۸۶ تا ۸۹: هاشمی رفسنجانی (رییس)، محمد مومن و محمد یزدی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی){{سخ}}۸۹ تا۹۳: مهدوی کنی (رییس)، محمد یزدی و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی (منشی){{سخ}}اسفند ۹۳ تا پایان: محمد یزدی (رییس)، هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی (منشی)||برای اولین بار در این دوره از انتخابات یک چهره غیرروحانی (محسن اسماعیلی) برای حضور در انتخابات تایید صلاحیت شد.{{سخ}}دوره چهارم خبرگان رهبری استثنائاً ده ساله شد.{{سخ}}درگذشت آیت الله علی مشکینی رییس همه دوره‌های مجلس خبرگان{{سخ}}درگذشت آیت الله [[محمد رضا مهدوی کنی]] سومین رییس این دوره از خبرگان{{سخ}}ریاست چهار نفر بر این دوره از مجلس خبرگان{{سخ}} تصویب افزایش اعضای این مجلس از ۸۶ نفر به ۸۸ نفر.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/489042/Politics/parties سایت خبرآنلاین | |دوره چهارم{{سخ}}سال ۱۳۹۴-۱۳۸۵ {{سخ}}۱۶ جلسه|| سال اول: مشکینی (رییس)، هاشمی رفسنجانی و یزدی (نواب رییس)، دری نجف آبادی و سید احمد خاتمی (منشی){{سخ}}سال ۸۶ تا ۸۹: هاشمی رفسنجانی (رییس)، محمد مومن و محمد یزدی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی){{سخ}}۸۹ تا۹۳: مهدوی کنی (رییس)، محمد یزدی و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی (منشی){{سخ}}اسفند ۹۳ تا پایان: محمد یزدی (رییس)، هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف‌آبادی (منشی)||برای اولین بار در این دوره از انتخابات یک چهره غیرروحانی (محسن اسماعیلی) برای حضور در انتخابات تایید صلاحیت شد.{{سخ}}دوره چهارم خبرگان رهبری استثنائاً ده ساله شد.{{سخ}}درگذشت آیت الله علی مشکینی رییس همه دوره‌های مجلس خبرگان{{سخ}}درگذشت آیت الله [[محمد رضا مهدوی کنی]] سومین رییس این دوره از خبرگان{{سخ}}ریاست چهار نفر بر این دوره از مجلس خبرگان{{سخ}} تصویب افزایش اعضای این مجلس از ۸۶ نفر به ۸۸ نفر.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/489042/Politics/parties متن و حاشیه ۴ دوره مجلس خبرگان رهبری؛ از انتخاب جانشین امام(ره) تا رقابت آیات هاشمی و یزدی]، سایت خبرآنلاین.</ref> | ||
|- | |- | ||
|دوره پنجم{{سخ}}۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ش{{سخ}}||[[احمد جنتی]] (رئیس)، محمدعلی موحدی کرمانی و سید محمود هاشمی شاهرودی (نواب رئیس) دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی (منشی)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086215/ هیئت رئیسه خبرگان پنجم]</ref>||برای نخستین بار یک چهره بدون لباس روحانیت ([[محسن اسماعیلی]]) به عنوان نماینده انتخاب شد. | |دوره پنجم{{سخ}}۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ش{{سخ}}||[[احمد جنتی]] (رئیس)، محمدعلی موحدی کرمانی و سید محمود هاشمی شاهرودی (نواب رئیس) دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی (منشی)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086215/ هیئت رئیسه خبرگان پنجم]، خبرگزاری ایرنا.</ref>||برای نخستین بار یک چهره بدون لباس روحانیت ([[محسن اسماعیلی]]) به عنوان نماینده انتخاب شد. | ||
|} | |} | ||
== فهرست نمایندگان مجلس خبرگان== | == فهرست نمایندگان مجلس خبرگان== | ||
اسامی نمایندگان ادوار مختلف مجلس خبرگان عبارت است از:<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/505379 سایت خبرآنلاین | اسامی نمایندگان ادوار مختلف مجلس خبرگان عبارت است از:<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/505379 چه کسانی در این چهار دوره بر صندلی‌های قرمز مجلس خبرگان تکیه زده‌اند؟]، سایت خبرآنلاین.</ref> | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|- | |- | ||
| خط ۱۴۲: | خط ۱۴۲: | ||
* [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] | * [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] | ||
{{جمهوری اسلامی ایران}} | {{جمهوری اسلامی ایران}} | ||
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | [[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | ||
[[رده:نهادهای سیاسی ایران]] | [[رده:نهادهای سیاسی ایران]] | ||