پرش به محتوا

مجلس خبرگان رهبری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{گسترش}}
{{گسترش}}
[[پرونده:مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|مجلس خبرگان رهبری]]
[[پرونده:مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|مجلس خبرگان رهبری]]
'''مجلس خبرگان رهبری'''(تأسیس [[سال ۱۳۶۲ هجری شمسی|۱۳۶۲ش]]) از نهادهای حکومتی [[جمهوری اسلامی ایران]] که وظیفه اصلی آن انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر عملکرد او است. هر دوره این مجلس ۸ سال است و اعضای آن را مردم انتخاب می‌کنند و شرط حضور در آن داشتن توانایی [[مجتهد|اجتهاد در حد تجزی]] است. این مجلس نخستین بار در سال ۱۳۶۲ش تشکیل شد و در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ انتخابات پنجمین دوره آن برگزار شد. مجلس خبرگان بعد از درگذشت [[امام خمینی]]، در [[۱۴ خرداد]] سال ۱۳۶۸ش [[آیت‌الله]] [[سید علی خامنه‌ای]] را برای رهبری جمهوری اسلامی انتخاب کرد.
'''مجلس خبرگان رهبری'''(تأسیس: [[سال ۱۳۶۲ هجری شمسی|۱۳۶۲ش]]) از نهادهای حکومتی [[جمهوری اسلامی ایران]] که وظیفه اصلی آن انتخاب رهبر جمهوری اسلامی ایران و نظارت بر عملکرد او است. هر دوره این مجلس ۸ سال است و اعضای آن را مردم انتخاب می‌کنند و شرط حضور در آن داشتن توانایی [[مجتهد|اجتهاد در حد تجزی]] است. این مجلس نخستین بار در سال ۱۳۶۲ش تشکیل شد و در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ انتخابات پنجمین دوره آن برگزار شد. مجلس خبرگان بعد از درگذشت [[امام خمینی]]، در [[۱۴ خرداد]] سال ۱۳۶۸ش [[آیت‌الله]] [[سید علی خامنه‌ای]] را برای رهبری جمهوری اسلامی انتخاب کرد.


== جایگاه قانونی ==
== جایگاه قانونی ==
در اصل‌های ۹۹، ۱۰۷، ۱۰۸، ۱۱۱ و ۱۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته است {{یادداشت|اصل یکصدوهشتم قانون اساسی : قانون مربوط به تعداد وشرایط خبرگان کیفیت انتخاب آنها و آئین نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آرا آنان تصویب شود و به تصویب نهائی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید نظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است.}}. به این ترتیب اولین قانون انتخابات خبرگان شامل تعیین تعداد و شرایط انتخاب شوندگان و در اجرای اصل ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون اساسی، در [[۱۰ مهر]] ۱۳۵۹ توسط شورای نگهبان تدوین و تنظیم گردید و به تصویب [[امام خمینی]] رهبر وقت ایران رسید. برخی از مواد این قانون با اصلاحاتی همراه بوده است، تغییراتی که در جلسات [[۲۴ تیر|۲۴]] و [[۲۵ تیر]] سال ۱۳۶۹ در مواد این قانون صورت گرفت از این جمله‌اند<ref>هاشمی، حقوق اساسی، ۱۳۸۶،ص ۴۴.</ref>، آخرین اصلاحیه مربوط به تاریخ ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ است.
در اصل‌های ۹۹، ۱۰۷، ۱۰۸، ۱۱۱ و ۱۷۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نام خبرگان رهبری ذکر شده است. اصل ۱۰۷ انتخاب رهبری را وظیفه خبرگان می‌داند و بر اساس اصل ۱۰۸ تعداد و شرایط خبرگان، کیفیت انتخاب آنها و آیین‌نامه داخلی جلسات آنان در صلاحیت خود خبرگان قرار گرفته است {{یادداشت|اصل یکصدوهشتم قانون اساسی : قانون مربوط به تعداد وشرایط خبرگان چگونگی انتخاب آنها و آئین‌نامه داخلی جلسات آنان برای نخستین دوره باید به وسیله فقهای اولین شورای نگهبان تهیه و با اکثریت آرا آنان تصویب شود و به تصویب نهائی رهبر انقلاب برسد. از آن پس هر گونه تغییر و تجدید نظر در این قانون و تصویب سایر مقررات مربوط به وظایف خبرگان در صلاحیت خود آنان است.}}. به این ترتیب اولین قانون انتخابات خبرگان شامل تعیین تعداد و شرایط انتخاب شوندگان و در اجرای اصل ۱۰۷ و ۱۰۸ قانون اساسی، در [[۱۰ مهر]] ۱۳۵۹ توسط شورای نگهبان تدوین و تنظیم گردید و به تصویب [[امام خمینی]] رهبر وقت ایران رسید. برخی از مواد این قانون با اصلاحاتی همراه بوده است، تغییراتی که در جلسات [[۲۴ تیر|۲۴]] و [[۲۵ تیر]] سال ۱۳۶۹ در مواد این قانون صورت گرفت از این جمله‌اند<ref>هاشمی، حقوق اساسی، ۱۳۸۶،ص ۴۴.</ref>، آخرین اصلاحیه مربوط به تاریخ ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴ است.
===تعداد خبرگان===
===تعداد خبرگان===
مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و آیین نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری (اصلاحی ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴) تعداد نمایندگان مجلس خبرگان رهبری ۸۸ نفر است که پراکندگی آنان در سطح کشور به‌ این شرح است:
مطابق با ماده ۱ قانون انتخابات و آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری (اصلاحی ۱۱/ ۶/ ۱۳۹۴) تعداد نمایندگان مجلس خبرگان رهبری ۸۸ نفر است که پراکندگی آنان در سطح کشور به‌ این شرح است:
{{ستون|شروع}}
{{ستون|شروع}}
*استان تهران ۱۶ نماینده؛
*استان تهران ۱۶ نماینده؛
خط ۱۶: خط ۱۶:
*استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، [[قم]]، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.
*استان‌های ایلام، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، [[قم]]، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و یزد هرکدام ۱ نماینده.
{{پایان}}
{{پایان}}
علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.<ref>قانون انتخابات و آیین نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری.</ref>
علاوه بر این مطابق با همین ماده: از تاریخ تصویب این قانون هرگونه افزایش تعداد نمایندگان خبرگان پس از بررسی‌های لازم و با توجه به میزان جمعیت و تقسیمات جغرافیای کشور و مصالح ملی براساس پیشنهاد هیئت‌رئیسه در آخرین سال هر دوره و تصویب مجلس خبرگان رهبری خواهد بود.<ref>قانون انتخابات و آیین‌نامه داخلی مجلس خبرگان رهبری.</ref>
[[پرونده:یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری]]
[[پرونده:یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری.jpg|300px|بندانگشتی|یکی از جلسات مجلس خبرگان رهبری]]
=== شرایط نمایندگان خبرگان رهبری ===
=== شرایط نمایندگان خبرگان رهبری ===
خط ۲۶: خط ۲۶:
* بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.
* بینش سیاسی و اجتماعی و آشنایی با مسائل روز.
* معتقدبودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.
* معتقدبودن به نظام جمهوری اسلامی ایران.
* نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.<ref>[http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=afe7b8aa-0832-4901-a2f0-85c145634260&LayoutID=26486264-caf3-4edb-b140-ba753a5c0890&CategoryID=ff0668dd-649c-4d53-a9ba-23ec1caed3be قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری، سایت اطلاع‎رسانی شورای نگهبان]</ref>
* نداشتن سوابق سوء سیاسی و اجتماعی.<ref>[http://www.shora-gc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=afe7b8aa-0832-4901-a2f0-85c145634260&LayoutID=26486264-caf3-4edb-b140-ba753a5c0890&CategoryID=ff0668dd-649c-4d53-a9ba-23ec1caed3be قانون انتخابات مجلس خبرگان رهبری]، سایت اطلاع‎رسانی شورای نگهبان.</ref>


=== وظایف خبرگان رهبری ===
=== وظایف خبرگان رهبری ===
خط ۴۹: خط ۴۹:


=== دوره پنجم خبرگان رهبری===
=== دوره پنجم خبرگان رهبری===
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در [[۴ خرداد]] ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه آیت الله [[احمد جنتی]] با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086089/ آیت الله جنتی رئیس مجلس خبرگان شد]</ref>
انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری در [[۷ اسفند]] ۱۳۹۴ برگزار شد. نخستین جلسه این مجلس نیز در [[۴ خرداد]] ۱۳۹۵ تشکیل شد. در این جلسه [[احمد جنتی]] با ۵۱ رای به ریاست خبرگان انتخاب شد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086089/ آیت الله جنتی رئیس مجلس خبرگان شد]، خبرگزاری ایرنا.</ref>




خط ۶۳: خط ۶۳:
| دوره سوم{{سخ}}سال ۱۳۸۵ - ۱۳۷۷{{سخ}}۱۶ جلسه|| مشکینی (رئیس){{سخ}} هاشمی رفسنجانی و امینی (نواب رییس){{سخ}} سید حسن طاهری خرم آبادی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی)||  
| دوره سوم{{سخ}}سال ۱۳۸۵ - ۱۳۷۷{{سخ}}۱۶ جلسه|| مشکینی (رئیس){{سخ}} هاشمی رفسنجانی و امینی (نواب رییس){{سخ}} سید حسن طاهری خرم آبادی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی)||  
|-
|-
|دوره چهارم{{سخ}}سال ۱۳۹۴-۱۳۸۵ {{سخ}}۱۶ جلسه|| سال اول: مشکینی (رییس)، هاشمی رفسنجانی و یزدی (نواب رییس)، دری نجف آبادی و سید احمد خاتمی (منشی){{سخ}}سال ۸۶ تا ۸۹: هاشمی رفسنجانی (رییس)، محمد مومن و محمد یزدی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی){{سخ}}۸۹ تا۹۳: مهدوی کنی (رییس)، محمد یزدی و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربان‌علی دری نجف‌آبادی (منشی){{سخ}}اسفند ۹۳ تا پایان: محمد یزدی (رییس)، هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربان‌علی دری نجف‌آبادی (منشی)||برای اولین بار در این دوره از انتخابات یک چهره غیرروحانی (محسن اسماعیلی) برای حضور در انتخابات تایید صلاحیت شد.{{سخ}}دوره چهارم خبرگان رهبری استثنائاً ده ساله شد.{{سخ}}درگذشت آیت الله علی مشکینی رییس همه دوره‌های مجلس خبرگان{{سخ}}درگذشت آیت الله [[محمد رضا مهدوی کنی]] سومین رییس این دوره از خبرگان{{سخ}}ریاست چهار نفر بر این دوره از مجلس خبرگان{{سخ}} تصویب افزایش اعضای این مجلس از ۸۶ نفر به ۸۸ نفر.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/489042/Politics/parties سایت خبرآنلاین]</ref>
|دوره چهارم{{سخ}}سال ۱۳۹۴-۱۳۸۵ {{سخ}}۱۶ جلسه|| سال اول: مشکینی (رییس)، هاشمی رفسنجانی و یزدی (نواب رییس)، دری نجف آبادی و سید احمد خاتمی (منشی){{سخ}}سال ۸۶ تا ۸۹: هاشمی رفسنجانی (رییس)، محمد مومن و محمد یزدی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربانعلی دری نجف آبادی (منشی){{سخ}}۸۹ تا۹۳: مهدوی کنی (رییس)، محمد یزدی و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]] (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربان‌علی دری نجف‌آبادی (منشی){{سخ}}اسفند ۹۳ تا پایان: محمد یزدی (رییس)، هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی (نواب رییس)، سید احمد خاتمی و قربان‌علی دری نجف‌آبادی (منشی)||برای اولین بار در این دوره از انتخابات یک چهره غیرروحانی (محسن اسماعیلی) برای حضور در انتخابات تایید صلاحیت شد.{{سخ}}دوره چهارم خبرگان رهبری استثنائاً ده ساله شد.{{سخ}}درگذشت آیت الله علی مشکینی رییس همه دوره‌های مجلس خبرگان{{سخ}}درگذشت آیت الله [[محمد رضا مهدوی کنی]] سومین رییس این دوره از خبرگان{{سخ}}ریاست چهار نفر بر این دوره از مجلس خبرگان{{سخ}} تصویب افزایش اعضای این مجلس از ۸۶ نفر به ۸۸ نفر.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/489042/Politics/parties متن و حاشیه ۴ دوره مجلس خبرگان رهبری؛ از انتخاب جانشین امام(ره) تا رقابت آیات هاشمی و یزدی]، سایت خبرآنلاین.</ref>
|-
|-
|دوره پنجم{{سخ}}۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ش{{سخ}}||[[احمد جنتی]] (رئیس)، محمدعلی موحدی کرمانی و سید محمود هاشمی شاهرودی (نواب رئیس) دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی (منشی)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086215/ هیئت رئیسه خبرگان پنجم]</ref>||برای نخستین بار یک چهره بدون لباس روحانیت ([[محسن اسماعیلی]]) به عنوان نماینده انتخاب شد.
|دوره پنجم{{سخ}}۱۳۹۵ تا ۱۴۰۳ش{{سخ}}||[[احمد جنتی]] (رئیس)، محمدعلی موحدی کرمانی و سید محمود هاشمی شاهرودی (نواب رئیس) دری نجف‌آبادی و سید احمد خاتمی (منشی)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/82086215/ هیئت رئیسه خبرگان پنجم]، خبرگزاری ایرنا.</ref>||برای نخستین بار یک چهره بدون لباس روحانیت ([[محسن اسماعیلی]]) به عنوان نماینده انتخاب شد.
|}
|}


== فهرست نمایندگان مجلس خبرگان==
== فهرست نمایندگان مجلس خبرگان==
اسامی نمایندگان ادوار مختلف مجلس خبرگان عبارت است از:<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/505379 سایت خبرآنلاین]</ref>  
اسامی نمایندگان ادوار مختلف مجلس خبرگان عبارت است از:<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/505379 چه کسانی در این چهار دوره بر صندلی‌های قرمز مجلس خبرگان تکیه زده‌اند؟]، سایت خبرآنلاین.</ref>  
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
خط ۱۴۲: خط ۱۴۲:
* [[مجلس خبرگان قانون اساسی]]
* [[مجلس خبرگان قانون اساسی]]
{{جمهوری اسلامی ایران}}
{{جمهوری اسلامی ایران}}
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]]
[[Category:نهادهای سیاسی ایران]]


[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]]
[[رده:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]]
[[رده:نهادهای سیاسی ایران]]
[[رده:نهادهای سیاسی ایران]]
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۳۵

ویرایش