کشکول شیخ بهائی (کتاب)

کشکول شیخ بهائی

کشکول شیخ بهایی کشکول شیخ بهایی
اطلاعات کتاب
نویسنده	شیخ بهائی
موضوع	موضوعات گوناگون
زبان	عربی
مجموعه	۳ جلد

الکشکول معروف به کشکول شیخ بهائی از مشهورترین تالیفات شیخ بهاءالدین محمد عاملی متوفای ۱۰۳۰ق در سه جلد و به زبان عربی است. بخش عمده‌ای از کشکول را، اشعار گوناگون عرب و فارسی تشکیل داه است و بخش اعظم باقی مانده آن را فرازهایی حکیمانه و اشاره به جملات ناب و نغز حکما و عرفا و اخلاقیون پیشین اسلامی، ایرانی و یونانی می‌سازد.

درباره مؤلف

مقالهٔ اصلی: بهاء الدین عاملی

محمد بن عزّالدین حسین (۹۵۳ق ۱۰۳۱/۱۰۳۰ق) متخلص به بهائی و معروف به شیخ بهائی و بهاءالدین عاملی، فقیه، محدث، حکیم، ریاضیدان و دانشمند ذوالفنون قرن ۱۰و ۱۱ق. شیخ بهائی دارای ۱۲۳ اثر در علوم دینی و شعر و ادبیات است.

درباره کتاب

کشکول، اثری است که استفاده از آن بسیار دشوار است. کتابی است مفصل و بسیار بی‌نظم، که در آن احادیث نبوی و تفاسیر قرآنی و قواعد نحوی با داستانهای سرگرم کننده و براهین هندسی و اشعار منتخب، درهم آمیخته است.

چنانچه در مقدمۀ کتاب گفته است، وی وقت گردآوری مطالب مرتب شده‌ای را نداشته و توضیح داده که آنها را به همان حال که بوده‌اند رها کرده است.

معنای کشکول

معنای کشکول، کشیدن به دوش است. کش به معنای کشیدن و کول دوش و کتف را گویند و چون معمولا درویشان زنجیر کشکول را روی دوش می‌انداختند، آنرا کشکول خواندند.

انگیزه تألیف

نویسنده کتاب خواسته است تاریخ ادب دوران پس از عصر کلاسیک و پیش از عصر جدید را در ادب عرب که کمتر مورد تحقیق قرار گرفته است تا اندازه‌ای روشن کند.

محتوا و ساختار کتاب

در ابتدا شرح حالی از مولف، به همراه ذکر آثار و درجۀ علمی وی مطرح گشته است. سپس با ذکر مقدمه‌ای از مولف پیرامون کتابش، مطالب آن ادامه می‌یابد. کشکول بهائی به سه جلد تقسیم بافته که این تقسیم هیچ دلالتی بر موضوع مجلدات ندارد. تبویب روشن دیگری هم در کتاب دیده نمی‌شود.
براساس تقسیم بندیهایی که محقق و مترجم این کتاب انجام داده است مطالب کتاب به بیست موضوع تقسیم می‌شود:

• سکه اول: مناجات و تضرع
• سکه دوم: معارف ناب
• سکه سوم: ظرایف
• سکه چهارم: تاریخ
• سکه پنجم: بیانات تفسیری
• سکه ششم: رسائل و نامه ها
• سکه هفتم: علوم و فنون
• سکه هشتم: گفتارهای حکمت آمیز
• سکه نهم: اشارات اخلاقی
• سکه دهم: خوابها و منایا
• سکه یازدهم: حکایات
• سکه دوازدهم: ادب و ادبیات
• سکه سیزدهم: احادیث
• سکه چهاردهم: نصایح
• سکه پانزدهم: عمل و عکس العمل
• سکه شانزدهم: اعلام و مشاهیر
• سکه هفدهم: گفتارهای بین الادیانی
• سکه هجدهم: قصة العشق
• سکه نوزدهم: غرایب
• سکه بیستم: اشعار.

منابع

• دوین جی استوارت؛ مترجم: معصومی همدانی،حسین؛ شیخ بهائی و «کشکول» او، نشر دانش، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۰ - شماره ۶۳.
• عاملی، بهاءالدین محمد، الکشکول، بیروت، اعلمی، ۱۴۰۳ق.
• عاملی، بهاءالدین محمد، کشکول، گروهی از مترجمان، قم، صبح پیروزی، ۱۳۸۸ش.
• عاملی، بهاءالدین محمد، کشکول، ترجمه و تحقیق: کریم فیضی.