ولایت تکوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

به‌باور طرفداران ولایت تکوینی، برخی نمونه‌های ولایت تکوینی عبارت‌اند از:‌ معجزات و کرامات پیامبران و امامان، کارهای خارق‌العاده‌ای چون طی‌الارض،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> راه‌رفتن روی آب،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> آگاهی از باطن دیگران،<ref>مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶.</ref> سخن گفتن با حیوانات،<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۸۲.</ref> تخلیه بدن از روح،<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۴۹، ۵۰.</ref> تصرف در طبیعت به‌وسیله قدرت روحی.<ref>سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۴۹، ۵۰.</ref>

در منابع اسلامی، مسئله ولایت تکوینی بیشتر درباره انسان مطرح است و در آن پرسش این است که آیا انسان می‌تواند ولایت تکوینی داشته باشد یا خیر و اگر بله، گسترهٔ آن چقدر است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۸۲، ۹۹-۱۰۰؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۲۶.</ref>

به‌گفته مرتضی مطهری و برخی پژوهشگران، مسئله ولایت تکوینی خاستگاه عرفانی دارد.<ref>مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۹؛ رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۷۲.</ref> گفته‌اند این مسئله در قرون نخستین اسلامی مطرح نبوده است و نخستین بار، عارفی سنی‌مذهب به‌نام حکیم ترمذی که در قرن سوم قمری می‌زیسته آن را تحت عنوان «ولایت باطنی»<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۷۵.</ref> مطرح کرده و از توانایی عارف در تصرف در برخی امور هستی سخن گفته است.<ref>رحیمی، «بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن‌عربی در متون منثور عرفانی»، ص۷۲.</ref>

گروهی بر این باورند که معصومان می‌توانند تصرفاتی در طبیعت داشته باشند؛ ولی این تصرفات فراگیر نیست و در مواردی استثنایی روی می‌دهد. مرتضی مطهری، صافی گلپایگانی، محمدباقر مجلسی و جعفر سبحانی از این دسته‌اند.<ref>مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۵-۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۹۹-۱۰۰؛ مجلسی، مرآةالعقول، ج۳، ص۱۴۳؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۵۱.</ref>

مطهری می‌گوید: «از نظر شیعه در هر زمان یک «انسان کامل» که نفوذ غیبی دارد بر جهان و انسان، و ناظر بر ارواح و نفوس و قلوب است و دارای نوعی تسلّط تکوینی بر جهان و انسان است.»<ref>مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۶.</ref>

از نظر اینان ولایت تکوینی به این معنا نیست که همه‌چیز به معصومان  تفویض شده است و آنان سرپرستی کل جهان را در اختیار دارند و از جانب خدا، خلق می‌کنند، زنده می‌کنند و می‌میرانند.<ref>مطهری، مجموعه‌آثار، ۱۳۸۹ش، ج۳، ص۲۸۶؛ صافی گلپایگانی، ولایت تکوینی و ولایت تشریعی، ۱۳۹۳ش، ص۹۸؛ سبحانی، ولایت تکوینی و تشریعی از دیدگاه علم و فلسفه، ۱۳۸۵، ص۵۱.</ref>

*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۸۹ش.