مصحف: تفاوت میان نسخه‌ها

مُصحَف در لغت به معنای چیزی بوده که صحیفه‌ها در آن جمع شده است؛ یعنی چیزی که دارای دو جلد بوده و در آن، اوراق جمع‌آوری و نگهداری می‌شد.<ref>فراهیدی، العین، ذیل واژه صحف؛ ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه صحف؛ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه صحف.</ref> این واژه بعدها برای قرآن به کار گرفته شد.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ص۱۰.</ref> واژه مُصحَف در قرآن مجید نیامده است؛ اما هم‌ریشه آن یعنی واژه صُحُف، ۸ بار به کار رفته است.{{یادداشت|«صُحُفِ إِبْرَ‌اهِیمَ وَمُوسَیٰ» (سوره اعلی، آیه ۱۹)، «صُحُفِ مُوسَیٰ» (سوره نجم، آیه ۳۶)، «الصُّحُفِ الْأُولَیٰ» (سوره طه، آیه ۱۳۳)، «صُحُفٍ مُّکرَّ‌مَةٍ: نامه‌های گرامی، لوح محفوظ یا کتب انبیا» (سوره عبس، آیه ۱۳)، «صُحُفًا مُّنَشَّرَ‌ةً: نامه‌های سرگشاده و افراخته» (سوره مدثر، آیه ۵۲)، «وَإِذَا الصُّحُفُ نُشِرَ‌تْ» (سوره تکویر، آیه ۱۰)، «صُحُفًا مُّطَهَّرَ‌ةً: نامه‌های پاکیزه» (سوره بینه، آیه ۲).}} صحف جمع صحیفه است و صحیفه صفحه‌ای است که بر آن می‌نویسند.<ref>رامیار، تاریخ قرآن، ص۹.</ref>

{{نوشتار اصلی|کتابت قرآن}}

نام یا اصطلاح مصحف، بیشتر در زمانی رواج یافت که قرآن به شکل امروزی آن تدوین شد؛ به عبارت دیگر، هنگامی که پس از رحلت [[پیامبر(ص)]] قرآن را یکجا جمع کردند و نوشتند، آن را «مُصحَف» خواندند. البته پیش از آن، یعنی زمانی که قرآن به صورت تدریجی نازل می‌شود، [[کاتبان وحی]] آیات را با نظارت مستقیم و مستمر پیامبر(ص) بر چرم پاره‌ها، ورق پاره‌ها، استخوان شانه شتر یا گوسفند و چوب یا سنگ‌های پهن و نازک می‌نوشتند. بنابراین قرآن در زمان پیامبر(ص) مکتوب بود؛ ولی به ترتیب کنونی تدوین نشده بود.<ref>خرمشاهی، قوام الدین، مصحف، در دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ج۲، ص۲۰۶۵.</ref>