پرش به محتوا

اهل سنت و جماعت: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۹: خط ۲۹:
از میان مذاهب گوناگون اهل سنت، چهار مذهب [[حنفی]]، [[مالکی]]، [[مذهب شافعی|شافعی]] و [[حنبلی]] در طول تاریخ بیش از همه اهمیت یافته و در حال حاضر نیز اکثریت قریب به اتفاق اهل سنت و جماعت پیرو همین مذاهب چهارگانه‌اند. به عنوان مذاهب دیگر فقهی در میان اهل سنت و جماعت باید از مذهب اوزاعی، مذهب سفیان ثوری، مذهب ابوثور و مذهب ظاهری یاد کرد که جز آثار بسیار محدود از مذهب اخیر، همگی به تاریخ سپرده شده‌اند. مذهب ظاهری امروزه به عنوان مذهبی از مذاهب هشتگانهٔ مسلمین، مورد توجهی محدود قرار گرفته است. افزون بر آنچه یاد شد، باید حرکت‌هایی اصلاح‌گرا در فقه اهل سنت و جماعت را موردتوجه قرار داد که به دنبال استنباط مستقیم احکام فقهی از ادله و نصوص شرعی است و پیروی مذهبی خاص از مذاهب اربعه را کنار نهاده است.<ref>«اهل سنت و جماعت»، ص۴۷۵</ref>
از میان مذاهب گوناگون اهل سنت، چهار مذهب [[حنفی]]، [[مالکی]]، [[مذهب شافعی|شافعی]] و [[حنبلی]] در طول تاریخ بیش از همه اهمیت یافته و در حال حاضر نیز اکثریت قریب به اتفاق اهل سنت و جماعت پیرو همین مذاهب چهارگانه‌اند. به عنوان مذاهب دیگر فقهی در میان اهل سنت و جماعت باید از مذهب اوزاعی، مذهب سفیان ثوری، مذهب ابوثور و مذهب ظاهری یاد کرد که جز آثار بسیار محدود از مذهب اخیر، همگی به تاریخ سپرده شده‌اند. مذهب ظاهری امروزه به عنوان مذهبی از مذاهب هشتگانهٔ مسلمین، مورد توجهی محدود قرار گرفته است. افزون بر آنچه یاد شد، باید حرکت‌هایی اصلاح‌گرا در فقه اهل سنت و جماعت را موردتوجه قرار داد که به دنبال استنباط مستقیم احکام فقهی از ادله و نصوص شرعی است و پیروی مذهبی خاص از مذاهب اربعه را کنار نهاده است.<ref>«اهل سنت و جماعت»، ص۴۷۵</ref>
=== حنفی ===
=== حنفی ===
بزرگ‌ترین مذهب اسلامی است. امام این مذهب [[ابو حنیفه|ابو حنیفه نعمان بن ثابت]] است. ابوحنیفه، مذهب فقهی خود را بر منابع قرآن، سنت نبوی، قول صحابی، قیاس، استحسان، اجماع و عرف بنا نهاد. برخی علت تمسک به قیاس در فقه ابوحنیفه را کمبود حدیث معتبر نزد وی دانسته‌اند.<ref> تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۶۸ </ref> آنچه در مساله قیاس موجب تمایز ابوحنیفه از دیگران بود، میزان کاربرد و به ویژه چگونگی برخورد در موارد تعارض قیاس با ادله ضعیف نقلی همچون [[خبر واحد]] و برخی ظواهر بود. همین نکته، باعث می‌شد تا برخی معاصران حدیث‌گرای ابوحنیفه همچون [[مالک بن انس بن مالک|مالک]] که خود قیاس را در فقه به کار می‌بستند، بر قیاس او اشکال گیرند.<ref>پاکتچی، «ابوحنیفه»، ص۳۹۸</ref>
بزرگ‌ترین مذهب اسلامی است. امام این مذهب [[ابو حنیفه|ابو حنیفه نعمان بن ثابت]] است. ابوحنیفه، مذهب فقهی خود را بر منابع [[قرآن]]، [[سنت نبوی]]، قول صحابی، [[قیاس]]، [[استحسان]]، [[اجماع]] و [[عرف]] بنا نهاد. برخی علت تمسک به قیاس در فقه ابوحنیفه را کمبود حدیث معتبر نزد وی دانسته‌اند.<ref> تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۶۸ </ref> آنچه در مساله قیاس موجب تمایز ابوحنیفه از دیگران بود، میزان کاربرد و به ویژه چگونگی برخورد در موارد تعارض قیاس با ادله ضعیف نقلی همچون [[خبر واحد]] و برخی ظواهر بود. همین نکته، باعث می‌شد تا برخی معاصران حدیث‌گرای ابوحنیفه همچون [[مالک بن انس بن مالک|مالک]] که خود قیاس را در فقه به کار می‌بستند، بر قیاس او اشکال گیرند.<ref>پاکتچی، «ابوحنیفه»، ص۳۹۸</ref>
 
=== مالکی ===
=== مالکی ===
به پیروان [[مالک بن انس]]، مالکی گفته می‌شود. مالک کتابی در حدیث با نام «الموطأ» دارد. او در «اجتهاد» خود اعتماد بر قرآن کریم و حدیث می‌کرد و اگر حدیثی پیدا نمی‌کرد به «قیاس» رجوع می‌نمود. مذهب مالکی در مدینه نشأت یافت و در حجاز منتشر گشت سپس اهل مغرب و اندلس آن را پذیرفتند و اکنون این مذهب در مراکش و الجزایر و تونس و لیبی و مصر و سودان و بحرین و کویت رواج دارد و پیروان آن قریب پنجاه میلیون مسلمانند.<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ۱۳۷۲ش، ص۳۸۴</ref>اصول مذهب فقهی مالکی عبارتند از قرآن، سنت نبوی، عمل اهل مدینه، قول صحابی (در صورت فقدان حدیث نبوی)، مصالح مرسله، قیاس، سد ذرایع، اجماع، عرف و عادت، استحسان و استصحاب.<ref>مدکور، مناهج الاجتهاد فی الاسلام، ۱۹۷۷م، ص۶۱۳-۶۱۶ </ref>
به پیروان [[مالک بن انس]]، مالکی گفته می‌شود. مالک کتابی در حدیث با نام «الموطأ» دارد. او در «اجتهاد» خود اعتماد بر قرآن کریم و حدیث می‌کرد و اگر حدیثی پیدا نمی‌کرد به «قیاس» رجوع می‌نمود. مذهب مالکی در مدینه نشأت یافت و در حجاز منتشر گشت سپس اهل مغرب و اندلس آن را پذیرفتند و اکنون این مذهب در مراکش و الجزایر و تونس و لیبی و مصر و سودان و بحرین و کویت رواج دارد و پیروان آن قریب پنجاه میلیون مسلمانند.<ref>مشکور، فرهنگ فرق اسلامی، ۱۳۷۲ش، ص۳۸۴</ref>اصول مذهب فقهی مالکی عبارتند از قرآن، سنت نبوی، عمل اهل مدینه، قول صحابی (در صورت فقدان حدیث نبوی)، مصالح مرسله، قیاس، سد ذرایع، اجماع، عرف و عادت، استحسان و استصحاب.<ref>مدکور، مناهج الاجتهاد فی الاسلام، ۱۹۷۷م، ص۶۱۳-۶۱۶ </ref>
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۴۷۳

ویرایش