پرش به محتوا

علم الیقین: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۵۸۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ اوت ۲۰۱۷
اضافه مطلب و تغییر ساختار کلی مدخل
imported>Movahhed
(رده)
imported>Movahhed
(اضافه مطلب و تغییر ساختار کلی مدخل)
خط ۱: خط ۱:
'''علم الیقین'''، یقینی است كه با علم و دانش به دست می‌آید و اولین مرتبه از مراتب سه گانه یقین در [[عرفان|عرفان اسلامی]] است.  
'''علم الیقین'''، یقینی است كه با علم و دانش به دست می‌آید و اولین مرتبه از مراتب سه گانه یقین در [[عرفان|عرفان اسلامی]] است.  
== مفهوم‌شناسی ==
يقين در معنای لغوی یعنی علمی که شک و تردیدی در آن نیست.<ref>فراهيدى، كتاب العين، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۲۰.</ref>  در اصطلاح عرفان اسلامی، اولین و پایین‌ترین مرتبه از مراتب سه‌گانه یقین است. منابع عرفانی آن را به معنای یقینی می‌دانند كه با علم و دانش و از راه دلیل و استدلال، به دست می‌آید و هیچ گونه شبهه‌ای در آن نیست.<ref>انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۸۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۲۸۵.</ref>
== در قرآن==
قرآن کریم در آیات چهارم و پنجم سوره تكاثر به «علم اليقين»، تصریح کرده است: كلاََّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ، لَترََوُنَّ الجَْحِيمَ (ترجمه: چنان نيست كه شما خيال می‌كنيد اگر شما علم اليقين (به آخرت) داشتيد، قطعاً جهنّم را خواهيد ديد!).<ref>سوره تکاثر، آیه ۵و۶.</ref> [[مفسران]] با استناد به این آیات می‌گویند اگر انسان «علم الیقین» داشته باشد، می‌تواند واقعیت‌ها را در همین دنیا مشاهده کند و سپس به مراحل بالاتر یقین دست پیدا کند.<ref>طباطبایی، الميزان، ۱۳۹۴ق، ج۲۰، ص۳۵۲.</ref>
== در قرآن ==
در [[عرفان اسلامی]] نیز یقین را دارای سه مرتبه می‌دانند؛ اولین و پایین ترین مرتبه یقین، «علم الیقین» است. مرتبه دوم آن، [[عین الیقین]] و مرحله سوم، [[عین الیقین]] نام دارد.<ref>انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۸۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۲۸۵.</ref> در عرفان اسلامی، کاربرد مرتبه علم الیقین محدودتر و پایین‌تر از دیگر مراتب یقین است.<ref>رضایی، «هویت شناسی یقین»، ص۴۱.</ref> [[ابن عربی]] معتقد است شناخت انسان از خداوند، اگر از راه عقل و دلیل باشد، «علم الیقین» و اگر از راه دل به ست آید «عین الیقین» و اگر با کشف و شهود به دست آید «حق الیقین» است.<ref>رضایی، «هویت شناسی یقین»، ص۴۱.</ref> وی می‌گوید: از راه عقل و با علم الیقین، تنها می‌توان خداوند را اثبات کرد، ولی با دو مرحله بالاتر یقین، می‌توان به خدا رسید.<ref>رضایی، «هویت شناسی یقین»، ص۴۱.</ref>


يقين در معنای لغوی یعنی علمی که شک و تردیدی در آن نیست.<ref>فراهيدى، كتاب العين، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۲۰.</ref> در اصطلاح عرفان اسلامی و بر اساس آیات [[قرآن کریم]]، یقین سه مرتبه دارد؛ اولین مرتبه آن، «علم الیقین» است و آن یقینی است كه با علم و دانش و از راه دلیل، به دست می‌آید.<ref>انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۸۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۲۸۵.</ref> مرتبه دوم آن، [[عین الیقین]] و مرحله سوم، [[عین الیقین]] نام دارد.<ref>انصاریان، عرفان اسلامی، ۱۳۸۶ش، ج۱، ص۳۸۵؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۲۸۵.</ref>


[[مفسران]] با استناد به آیات پنجم و ششم [[سوره تکاثر]]<ref>کَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقينِ،لَتَرَوُنَّ الْجَحيمَ: چنین نیست، اگر ( حقیقت امر را ) به علم الیقین ( علم غیر قابل تشکیک ) می‌دانستید، به یقین، جهنم را ( به دیده دل ) می‌دیدید. </ref> معتقدند اگر انسان «علم الیقین» داشته باشد، می‌تواند واقعیت‌ها را در همین دنیا مشاهده کند و سپس به مراحل بالاتر یقین دست پیدا کند.<ref>طباطبایی، الميزان، ۱۳۹۴ق، ج۲۰، ص۳۵۲.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
خط ۹: خط ۱۵:
*قرآن کریم.
*قرآن کریم.
*انصاریان، حسین، عرفان اسلامی، قم، دارالعرفان، ۱۳۸۶ش.
*انصاریان، حسین، عرفان اسلامی، قم، دارالعرفان، ۱۳۸۶ش.
*رضایی، «هویت شناسی یقین»، در مجله معرفت فلسفی، شماره ۲، زمستان ۱۳۸۳ش.
*طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسه اعلمی، بیروت،۱۳۹۴ق.
*طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسه اعلمی، بیروت،۱۳۹۴ق.
*فراهيدى، خليل بن احمد، كتاب العين، انتشارات هجرت، قم، ۱۴۱۰ق.
*فراهيدى، خليل بن احمد، كتاب العين، انتشارات هجرت، قم، ۱۴۱۰ق.
*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب، ۱۳۷۱ش.
*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب، ۱۳۷۱ش.
== پیوند به بیرون ==
[http://ensani.ir/fa/content/226947/default.aspx مقاله «هویت شناسی یقین».]


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
کاربر ناشناس