پرش به محتوا

احصان: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱ اوت ۲۰۱۷
جز
تمیزکاری
جز (ویرایش)
جز (تمیزکاری)
خط ۶: خط ۶:
در [[قرآن کریم]]، واژه «احصان» و مشتقات آن، در معانی مختلفی، از جمله؛ همسرداشتن،<ref>سوره نساء، آیه ۲۴؛ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ النِّساءِ إِلاَّ ما مَلَکَتْ أَيْمانُکُمْ...ترجمه: و زنان شوهردار ( بر شما حرام است ) مگر آنها را که ( از راه اسارت ) مالک شده اید (زیرا اسارت آنها در حکم طلاق است).</ref> پاکدامنی،<ref>سوره تحریم، آیه۱۲؛ «وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهِ مِن رُّوحِنَا...» ترجمه: و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت ، و ما از روح خود در آن دمیدیم.</ref> آزادبودن (در مقابل برده و کنیز)،<ref>سوره مائده، آیه۵؛ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ... ترجمه: و ( نیز حلال است بر شما ) زنان آزاد و پاکدامن از مؤمنان و زنان آزاد و پاکدامن از کسانی که پیش از شما به آنها کتاب ( آسمانی ) داده شده... .</ref> مسلمان بودن و [[بلوغ|بالغ شدن]].‌{{یادداشت|فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ»: در این آیه عده‌ای واژه «اُحصنَ» را به معنای مسلمانی و بعضی دیگر به معنای بالغ شدن زنان کنیز معنا کرده‌اند.}} به کار رفته است.<ref>دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۶، ذیل واژه احصان.</ref>
در [[قرآن کریم]]، واژه «احصان» و مشتقات آن، در معانی مختلفی، از جمله؛ همسرداشتن،<ref>سوره نساء، آیه ۲۴؛ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ النِّساءِ إِلاَّ ما مَلَکَتْ أَيْمانُکُمْ...ترجمه: و زنان شوهردار ( بر شما حرام است ) مگر آنها را که ( از راه اسارت ) مالک شده اید (زیرا اسارت آنها در حکم طلاق است).</ref> پاکدامنی،<ref>سوره تحریم، آیه۱۲؛ «وَمَرْيَمَ ابْنَتَ عِمْرَانَ الَّتِي أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِيهِ مِن رُّوحِنَا...» ترجمه: و همچنین به مریم دختر عمران که دامان خود را پاک نگه داشت ، و ما از روح خود در آن دمیدیم.</ref> آزادبودن (در مقابل برده و کنیز)،<ref>سوره مائده، آیه۵؛ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ... ترجمه: و ( نیز حلال است بر شما ) زنان آزاد و پاکدامن از مؤمنان و زنان آزاد و پاکدامن از کسانی که پیش از شما به آنها کتاب ( آسمانی ) داده شده... .</ref> مسلمان بودن و [[بلوغ|بالغ شدن]].‌{{یادداشت|فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ»: در این آیه عده‌ای واژه «اُحصنَ» را به معنای مسلمانی و بعضی دیگر به معنای بالغ شدن زنان کنیز معنا کرده‌اند.}} به کار رفته است.<ref>دایرةالمعارف اسلامی، ۱۳۷۳ش، ج۶، ذیل واژه احصان.</ref>


== کاربردهای فقهی ==
در [[فقه|فقه اسلامی]]، باب‌های [[زنا]]، [[قذف]] و [[لعان]] از «احصان» بحث می‌شود که در هر باب، شرایط ویژه‌ای دارد.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۰۷.</ref>  
در [[فقه|فقه اسلامی]]، باب‌های [[زنا]]، [[قذف]] و [[لعان]] از «احصان» بحث می‌شود که در هر باب، شرایط ویژه‌ای دارد.<ref>هاشمی شاهرودی، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۳۰۷.</ref>  
=== احصان در زنا ===
== احصان در زنا ==
بر پایه فقه اسلامی در باب زنا، هر شخص بالغ، آزاد (در مقابل برده) و عاقلی که همسری دارد که با او آمیزش کرده و اکنون نیز همسرش در دسترس اوست، دارای «احصان» است.<ref>رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۲ش، ص۸۹۶.</ref> چنین فردی (چه زن و چه مرد) اگر با دیگری زنا کند، عمل او را [[زنای محصنه]] می‌گویند.<ref>رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۲ش، ص۸۹۶.</ref>
بر پایه فقه اسلامی در باب زنا، هر شخص بالغ، آزاد (در مقابل برده) و عاقلی که همسری دارد که با او [[آمیزش]] کرده و نیز همسرش در دسترس اوست، دارای «احصان» است.<ref>رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۲ش، ص۸۹۶.</ref> چنین فردی (چه زن و چه مرد) اگر با دیگری زنا کند، عمل او را [[زنای محصنه]] می‌گویند.<ref>رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۳۷۲ش، ص۸۹۶.</ref>
بر اساس منابع فقهی، «احصان» باعث تشدید در مجازات زنا می‌شود و مجازات «زنای محصنه» [[سنگسار]] است.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۱۹۸. </ref>
بر اساس منابع فقهی، «احصان» باعث تشدید در مجازات زنا می‌شود و مجازات «زنای محصنه» [[سنگسار]] است.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۱۹۸. </ref>


بنا بر نظر برخی از [[فقیهان]] و قانون مجازات ایران، اموری همانند [[حیض]]، [[نفاس]]، مسافرت، حبس، بیماری‌های مانع از آمیزش جنسی در طرف مقابل، می‌توانند مرد یا زن را از احصان خارج کنند.<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۱۵۱؛ موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۷۷.</ref> بنا بر نظر فقیهان، هرگاه زن و مرد با [[طلاق بائن]] از همدیگر جدا شوند، بلافاصله از احصان خارج می‌شوند؛ اما در اینکه آیا [[طلاق رجعی]] باعث خروج زن و مرد از احصان می‌شود، اختلاف فتوا وجود دارد.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۳۴. </ref> همچنین عده‌ای معتقدند اگر زوج [[مرتد|مرتد فطری]] گردد، از احصان خارج می‌گردد.<ref>موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۷۸.</ref>
=== خروج از احصان===
=== احصان در قذف و لعان ===
بنا بر نظر برخی از [[فقیهان]] و قانون مجازات ایران، اموری همانند [[حیض]]، [[نفاس]]، مسافرت، حبس، بیماری‌های مانع از آمیزش جنسی در طرف مقابل، می‌توانند مرد یا زن را از احصان خارج کنند.<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۱۵۱؛ موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۷۷.</ref> بنا بر نظر فقیهان، هرگاه زن و مرد با [[طلاق بائن]] از همدیگر جدا شوند، بلافاصله از احصان خارج می‌شوند؛ اما در اینکه آیا [[طلاق رجعی]] باعث خروج زن و مرد از احصان می‌شود، اختلاف وجود دارد.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود والتعزیرات، ۱۴۳۷ق، ج۱، ص۲۳۴. </ref> همچنین عده‌ای معتقدند اگر زوج [[مرتد|مرتد فطری]] گردد، از احصان خارج می‌گردد.<ref>موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۱۷۸.</ref>
 
== احصان در قذف و لعان ==
* فقیهان در باب [[قذف]] معتقدند هر فرد مسلمانی که بالغ، عاقل، آزاد و پاکدامن باشد، دارای «احصان» است و اگر کسی به چنین فردی، تهمت [[لواط]] یا [[زنا]] بزند باید حد قذف بر او جاری شود که هشتاد ضربه شلاق است.<ref>موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۲۳۹.</ref>  
* فقیهان در باب [[قذف]] معتقدند هر فرد مسلمانی که بالغ، عاقل، آزاد و پاکدامن باشد، دارای «احصان» است و اگر کسی به چنین فردی، تهمت [[لواط]] یا [[زنا]] بزند باید حد قذف بر او جاری شود که هشتاد ضربه شلاق است.<ref>موسوی خمینی، ترجمه تحریر الوسیله، ۱۴۲۵ق، ج۴، ص۲۳۹.</ref>  
*بر پایه فقه اسلامی در باب [[لعان]]، اگر مردی، ادعا کند همسرش (زن محصنه) زنا کرده، یا بگوید فرزندم از من نیست، ولی هیچ شاهدی بر سخن خویش نداشته باشد، زن و مرد می‌توانند همدیگر را لعن کنند که در این صورت از همدیگر جدا شده و بر هم حرام ابدی می‌شوند.<ref>شیخ بهائی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۷۳۱.</ref>
*بر پایه فقه اسلامی در باب [[لعان]]، اگر مردی، ادعا کند همسرش (زن محصنه) زنا کرده، یا بگوید فرزندم از من نیست، ولی هیچ شاهدی بر سخن خویش نداشته باشد، زن و مرد می‌توانند همدیگر را لعن کنند که در این صورت از همدیگر جدا شده و بر هم حرام ابدی می‌شوند.<ref>شیخ بهائی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۷۳۱.</ref>