بنیاسرائیل: تفاوت میان نسخه‌ها
ویکی‌سازی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
Hasanejraei (بحث | مشارکتها) (ویکی‌سازی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:سرگردانی یهود در بیابان. تابلو فرش.jpg|300px|بندانگشتی|فرش دستباف مربوط به وقایع بنیاسرائیل در بیابان سینا.]] | [[پرونده:سرگردانی یهود در بیابان. تابلو فرش.jpg|300px|بندانگشتی|فرش دستباف مربوط به وقایع بنیاسرائیل در بیابان سینا.]] | ||
''' | '''بنیاسرائیل''' به دوازده فرزند یا قومی گفته می‌شود که به نام پدر و جدشان [[یعقوب|اسرائیل]] (یعقوب) نام‌گذاری شده‌اند. در [[قرآن]] ۴۱ بار از این واژه یاد شده و از نعمت‌ها و دستورهای خداوند به بنی‌اسرائيل و توبیخ‌های فراوانشان از سوی خدا سخن آمده است. | ||
اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به [[مصر]] رفتند و | اسرائیل و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]]، به [[مصر]] رفتند و نسلشان تا زمان [[موسی(ع)]] در مصر ماند. در این زمان به‌علت ستم فرعون از مصر خارج شدند.آنها بعد از آنکه موسی(ع) به [[طور سینا]] رفت و مدتی غایب بود، به [[گوساله سامری|گوساله‌پرستی]] روی آوردند. | ||
پس از وفات موسی(ع) و [[یوشع]]، عصر داوران بنیاسرائیل شروع شد. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات می‌پرداختند. سال‌ها بعد، عصر پادشاهان بنیاسرائیل با [[طالوت]] و سپس [[داوود]] و [[سلیمان(ع)]] آغاز شد. بعد از سلیمان(ع) فرزندش به پادشاهی رسید، اما ده طایفه از بین دوازده طایفه بنیاسرائیل از او پیروی نکردند و فقط دو طایفه بنیامین و یهودا از او اطاعت کردند. اینان در منطقه‌ای به نام یهودا در [[اورشلیم]] ساکن شدند. نام یهودی از همین طایفه ریشه گرفته است. | پس از وفات موسی(ع) و [[یوشع]]، عصر داوران بنیاسرائیل شروع شد. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات می‌پرداختند. سال‌ها بعد، عصر پادشاهان بنیاسرائیل با [[طالوت]] و سپس [[داوود]] و [[سلیمان(ع)]] آغاز شد. بعد از سلیمان(ع) فرزندش به پادشاهی رسید، اما ده طایفه از بین دوازده طایفه بنیاسرائیل از او پیروی نکردند و فقط دو طایفه بنیامین و یهودا از او اطاعت کردند. اینان در منطقه‌ای به نام یهودا در [[اورشلیم]] ساکن شدند. نام یهودی از همین طایفه ریشه گرفته است. | ||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
==واژه‌شناسی== | ==واژه‌شناسی== | ||
«بنیاسرائیل»، در لغت به‌معنای فرزندان [[یعقوب(ع)]] است؛ اما در کاربرد رایجش به قوم یهود گفته می‌شود<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۶، ص۲۹۴.</ref> که به نام لقب یعقوب، یعنی [[اسرائیل]]، بنیاسرائیل نام‌گذاری شده‌اند.<ref>مهروش، «بنیاسرائیل»، ۱۳۸۳ش، | «بنیاسرائیل»، در لغت به‌معنای فرزندان [[یعقوب(ع)]] است؛ اما در کاربرد رایجش به قوم یهود گفته می‌شود<ref>هاشمی رفسنجانی، فرهنگ قرآن، ۱۳۸۵ش، ج۶، ص۲۹۴.</ref> که به نام لقب یعقوب، یعنی [[اسرائیل]]، بنیاسرائیل نام‌گذاری شده‌اند.<ref>مهروش، «بنیاسرائیل»، ۱۳۸۳ش، ج۱۲، ص۶۲۹.</ref> در زبان عبری اسرائیل به‌معنای برگزیده خدا و یا بنده خدا است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۲۲۴۶.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
یعقوب (اسرائیل) و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]] | یعقوب (اسرائیل) و پسرانش به سبب قحطی در [[کنعان]] به مصر رفتند.<ref>پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۲.</ref> نسل آنها تا زمان [[موسی(ع)]] در مصر ماند. در این زمان، به‌رهبری موسی(ع) از فشار حکومت [[فرعون]] فرار کردند و دوباره به کنعان بازگشتند. آنها حدود چهل سال در [[صحرای سینا]] سرگردان بودند<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۸۳.</ref> تا اینکه پس از وفات موسی، [[یوشع]] جانشین وی شد و به‌تدریج کنعان را فتح کرد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۸۳.</ref> | ||
این قوم در نگاه عرب پیش از [[اسلام]] | این قوم در نگاه عرب پیش از [[اسلام]] به‌دلیل برخورداری از کتاب آسمانی، مناسک دینی خاص و پیشینه تاریخی، اقلیتی فرهیخته‌تر دانسته می‌شدند. با وجود فرهنگ قرآنی صدر اسلام، بنیاسرائیل به منزله گروهی با هویت رقیب قرار گرفتند.<ref>مهروش، «بنیاسرائیل»، ۱۳۸۳ش، ج۱۲، ص۶۲۹.</ref> | ||
===داوران بنیاسرائیل=== | ===داوران بنیاسرائیل=== | ||
پس از [[یوشع(ع)]]، شخصیت‌های متعددی بنیاسرائیل را رهبری کردند که داوران | پس از [[یوشع(ع)]]، شخصیت‌های متعددی بنیاسرائیل را رهبری کردند که داوران بنیاسرائیل نامیده می‌شوند. آنان پادشاه نبودند و فقط به حل اختلافات داخلی بنیاسرائیل می‌پرداختند. آخرین داور بنیاسرائیل [[سموئیل]] بود. بعد از او، عصر پادشاهان بنیاسرائیل با [[طالوت]] و سپس [[داوود]] و [[سلیمان(ع)]] آغاز شد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۹۱ و ۹۳.</ref> | ||
[[پرونده:کوروش و بنی اسرائیل.jpg|260px|بندانگشتی|نقاشی گوستاو دوره نقاش معروف فرانسوی از کوروش، فتح بابِل و آزادی بنیاسرائیل.]] | [[پرونده:کوروش و بنی اسرائیل.jpg|260px|بندانگشتی|نقاشی گوستاو دوره نقاش معروف فرانسوی از کوروش، فتح بابِل و آزادی بنیاسرائیل.]] | ||
به‌گفته عهد عتیق، پس از مرگ [[سلیمان(ع)]]، فرزندش حکومت را به دست گرفت، اما به‌علت ستمکاری او ده طایفه از طایفه‌های دوازده‌گانه بنیاسرائیل از فرمان او سر باز زدند و تنها نوادگان یهودا و بنیامین در سرزمینی کوچک به نام یهودا که شامل شهر [[اورشلیم]] (قدس) می‌شد، برای او باقی ماند. نام یهودی از اینجا ریشه گرفته است. ده طایفه دیگر حکومت مستقلی به نام اسرائیل به رهبری یکی از سرداران سلیمان(ع) تشکیل دادند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۹۵.</ref> | |||
===هیکل سلیمان=== | ===هیکل سلیمان=== | ||
هیکل سلیمان نام معبدی است که سلیمان(ع) در هفت سال و نیم آن را بنا کرد. این معبد در اورشلیم بر [[کوه موریا]] بنا شده بود.<ref>حسن‌زاده آملی، دروس معرفت نفس، ۱۳۸۱ش، ص۶۱۵.</ref> بعد از جدایی بنی‌اسرئیل از یکدیگر، [[بخت النصر|بُخْتُ‌النَّصْر]] پادشاه [[بابل|بابِل]] این معبد را تخریب کرد و این قوم به اسارت به بابِل برده شدند.<ref> فیض کاشانی، الاصفی فی | هیکل سلیمان نام معبدی است که سلیمان(ع) در هفت سال و نیم آن را بنا کرد. این معبد در اورشلیم بر [[کوه موریا]] بنا شده بود.<ref>حسن‌زاده آملی، دروس معرفت نفس، ۱۳۸۱ش، ص۶۱۵.</ref> بعد از جدایی بنی‌اسرئیل از یکدیگر، [[بخت النصر|بُخْتُ‌النَّصْر]] پادشاه [[بابل|بابِل]] این معبد را تخریب کرد و این قوم به اسارت به بابِل برده شدند.<ref>فیض کاشانی، الاصفی فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۴۰۹.</ref> مدتی بعد، [[ایران]] قدرت یافت و کوروش بابِل را فتح کرد و به بنیاسرائیل اجازه داد به سرزمین خود برگردند. آنها دوباره معبد را بازسازی کردند، ولی بعد از مدتی بینشان اختلاف ایجاد شد و رومی‌ها که از حضورشان احساس خطر می‌کردند، در سال ۷۰م [[اورشلیم]] را اشغال و معبد سلیمان(ع) را برای بار دوم خراب کردند. پس از آن، بنیاسرائیل به‌کلی در مناطق مختلف پراکنده شدند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۸۳.</ref> | ||
==بنیاسرائیل در قرآن== | ==بنیاسرائیل در قرآن== | ||
در [[قرآن]]، واژه «بنیاسرائیل» ۴۱ بار به کار برده شده است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۵.</ref> آنچه در قرآن بیشتر مخاطب این نام قرار گرفته، پیروان موسی(ع) و | در [[قرآن]]، واژه «بنیاسرائیل» ۴۱ بار به کار برده شده است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۵.</ref> آنچه در قرآن بیشتر مخاطب این نام قرار گرفته، پیروان موسی(ع) و به عبارت دیگر، نسل یعقوب پس از موسی است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.</ref> برخی از موضوعات مطرح‌شده در قرآن درخصوص بنی‌اسرائيل عبارت‌اند از: نقیبان بنی‌اسرائيل، نعمت‌های خداوند برای بنی‌اسرائيل، دستورهای خدا به آنان و مذمت آنان: | ||
===دوازده نقیب=== | ===دوازده نقیب=== | ||
در قرآن، دوازده «نقیب» به بنیاسرائیل نسبت داده شده است که مفسران مسلمان برای آن معانی مختلفی ذکر کرده‌اند:<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.</ref> از جمله: | در قرآن، دوازده «نقیب» به بنیاسرائیل نسبت داده شده است که مفسران مسلمان برای آن معانی مختلفی ذکر کرده‌اند:<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.</ref> از جمله: | ||
*رئیسان بنی‌اسرائيل<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج۳، ص۴۶۵.</ref> | *رئیسان بنی‌اسرائيل<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج۳، ص۴۶۵.</ref> | ||
*شاهدانی که در برابر | *شاهدانی که در برابر آنها خدا یا [[موسی(ع)]] با بنیاسرائیل بیعت کردند<ref>طوسی، التبیان، بی‌تا، ج۳، ص۴۶۵.</ref> | ||
*ضامنانی که خدا یا موسی(ع) از | *ضامنانی که خدا یا موسی(ع) از آنها عهد گرفت<ref>قمی مشهدی، تفسیر کنز الدقائق، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۶۰.</ref> | ||
*فرزندان یعقوب (اسرائیل).<ref>العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۷.</ref> | *فرزندان یعقوب (اسرائیل).<ref>العروسی الحویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۸۷.</ref> | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
بنیاسرائیل از اقوامی هستند که قرآن در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند اشاره نموده است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.</ref> این نعمت‌ها عبارت‌اند از: | بنیاسرائیل از اقوامی هستند که قرآن در موارد گوناگون به نعمت‌هایی که از آن برخوردار شده‌اند اشاره نموده است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۸.</ref> این نعمت‌ها عبارت‌اند از: | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
*اعطای حکم(تشخیص خیر و شر)، [[نبوت]] و کتاب.<ref>سوره جاثیه، | *اعطای حکم (تشخیص خیر و شر)، [[نبوت]] و کتاب.<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref> | ||
*بهره‌مندی از روزی | *بهره‌مندی از روزی پاکیزه.<ref>سوره جاثیه، آیه ۱۶.</ref> | ||
*سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنیاسرائیل از گرمای بیابان.<ref>سوره بقره، | *سایه‌انداختن ابر برای حفظ بنیاسرائیل از گرمای بیابان.<ref>سوره بقره، آیه ۵۷.</ref> | ||
*برتری بر عالمیان.<ref>سوره بقره، | *برتری بر عالمیان.<ref>سوره بقره، آیه ۱۲۲.</ref> | ||
*نجات از دشمنان.<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref> | *نجات از دشمنان.<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref> | ||
*ایجاد بهترین مکان برای زندگی.<ref>سوره اسراء، | *ایجاد بهترین مکان برای زندگی.<ref>سوره اسراء، آیه ۱۰۴.</ref> | ||
*نشان دادن معجزات الهی.<ref>سوره یونس، | *نشان دادن معجزات الهی.<ref>سوره یونس، آیه ۹۰.</ref> | ||
*نزول منّ و سلوی.<ref>سوره طه، | *نزول منّ و سلوی.<ref>سوره طه، آیه ۸۰.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
===دستورهای خدا به بنیاسرائیل=== | ===دستورهای خدا به بنیاسرائیل=== | ||
خداوند در قرآن در برابر نعمت‌هایی که به | خداوند در قرآن در برابر نعمت‌هایی که به بنیاسرائیل داده است، فرمان‌هایی هم به آنان داده است؛ از جمله: | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
*وفای به عهد.<ref>سوره بقره، | *وفای به عهد.<ref>سوره بقره، آیه ۴۵.</ref> | ||
*ترس از خدا.<ref>سوره بقره، | *ترس از خدا.<ref>سوره بقره، آیه ۴۰.</ref> | ||
*ایمان به [[وحی]].<ref>سوره بقره، | *ایمان به [[وحی]].<ref>سوره بقره، آیه ۴۱.</ref> | ||
*عدم خلط حق و باطل و کتمان حق.<ref>سوره بقره، | *عدم خلط حق و باطل و کتمان حق.<ref>سوره بقره، آیه ۴۲.</ref> | ||
*اقامه نماز و ادای زکات.<ref>سوره بقره، | *اقامه نماز و ادای زکات.<ref>سوره بقره، آیه ۴۳.</ref> | ||
*عبادت خدا، احسان به والدین و | *عبادت خدا، احسان به والدین و دستگیری از یتیمان و بینوایان.<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref> | ||
*گفتار نیکو.<ref>سوره بقره، | *گفتار نیکو.<ref>سوره بقره، آیه ۸۳.</ref> | ||
*پرهیز از زیاده‌روی.<ref>سوره طه، آیه ۸۱</ref> | *پرهیز از زیاده‌روی.<ref>سوره طه، آیه ۸۱.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
===مذمّت بنیاسرائیل=== | ===مذمّت بنیاسرائیل=== | ||
بنیاسرائیل در [[آیه|آیات]] متعددی مذمت شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند [[لعن]]، کوردلی و رسوایی در دنیا و [[آخرت]] اشاره و این | بنیاسرائیل در [[آیه|آیات]] متعددی مذمت شده‌اند و در این آیات به عذاب‌هایی مانند [[لعن]]، کوردلی و رسوایی در دنیا و [[آخرت]] اشاره و دلیل این عذاب، [[گناه|گناهان]] این قوم دانسته شده است؛<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۶۰.</ref> از جمله: | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
*گمراهی با وجود آیات فراوان.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۱.</ref> | *گمراهی با وجود آیات و نشانه‌های فراوان.<ref>سوره بقره، آیه ۲۱۱.</ref> | ||
*نافرمانی [[پیامبران]].<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۶.</ref> | *نافرمانی [[پیامبران]].<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۶.</ref> | ||
*انکار نبوّت [[پیامبر اسلام(ص)]].<ref>سوره شعراء، | *انکار نبوّت [[پیامبر اسلام(ص)]].<ref>سوره شعراء، آیه ۱۹۷.</ref> | ||
*عمل‌نکردن به کتاب آسمانی.<ref>سوره بقره، آیه ۸۵</ref> | *عمل‌نکردن به کتاب آسمانی.<ref>سوره بقره، آیه ۸۵.</ref> | ||
*[[اسراف]].<ref>سوره مائده، آیه ۳۲.</ref> | *[[اسراف]].<ref>سوره مائده، آیه ۳۲.</ref> | ||
*[[شرک]].<ref>سوره مائده، آیه ۷۲.</ref> | *[[شرک]].<ref>سوره مائده، آیه ۷۲.</ref> | ||
*آسیب‌رسانی به پیامبران و انکار آنان.<ref>سوره مائده، | *آسیب‌رسانی به پیامبران و انکار آنان.<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۰.</ref> | ||
*تفرقه و اختلاف با وجود نعمت‌های الهی.<ref>سوره یونس، آیه ۹۳.</ref> | *تفرقه و اختلاف با وجود نعمت‌های الهی.<ref>سوره یونس، آیه ۹۳.</ref> | ||
*فساد در زمین.<ref>سوره اسراء، آیه ۴.</ref> | *فساد در زمین.<ref>سوره اسراء، آیه ۴.</ref> | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
*پول‌دوستی و فخر‌فروشی.<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref> | *پول‌دوستی و فخر‌فروشی.<ref>سوره بقره، آیه ۲۴۷.</ref> | ||
*خون‌ریزی.<ref>سوره بقره، آیه ۸۴ و ۸۵.</ref> | *خون‌ریزی.<ref>سوره بقره، آیه ۸۴ و ۸۵.</ref> | ||
*استکبار در برابر | *استکبار در برابر پیامبران الهی.<ref>سوره بقره، آیه ۸۳و۸۷.</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==بنی‌اسرائيل در کتاب مقدس== | ==بنی‌اسرائيل در کتاب مقدس== | ||
اگرچه واژه «بنیاسرائیل» | اگرچه واژه «بنیاسرائیل» به‌صورت مرکّب نخستین بار در [[قرآن]] به کار رفته است،<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۶.</ref> در بخش‌های مختلف کتاب مقدس از فرزندان و نوادگان [[یعقوب(ع)]] سخن به میان آمده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به کتاب مقدس، سفر خروج، ۱:۳-۱۸؛ سفر پیدایش ۴۶-۵۰، سفر اعداد، ۱۱؛ سفر لاویان، ۲۱.</ref> در کتاب مقدس، با مفاهیمی چون نسل اسرائیل (یعقوب)، گروهی از مؤمنان که فرزندان روحانی خدا هستند و ملک اسرائیل از بنی‌اسرائيل یاد شده است. البته مفهوم نخست رواج بیشتری داشته است.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۶.</ref> | ||
در عهد عتیق، ماجرای بنیاسرائیل و پدرشان اسرائیل، از قحطی [[کنعان]]، هجرت یعقوب(ع) به مصر و دیدار او با یوسف آغاز می‌شود.<ref>کتاب مقدس، سفر پیدایش، ۴۶-۴۷.</ref> در ادامه هم از مشکلات | در عهد عتیق، ماجرای بنیاسرائیل و پدرشان اسرائیل، از قحطی [[کنعان]]، هجرت یعقوب(ع) به مصر و دیدار او با یوسف آغاز می‌شود.<ref>کتاب مقدس، سفر پیدایش، ۴۶-۴۷.</ref> در ادامه هم از مشکلات پیشروی آنان و حضور پیامبران متعدد در میانشان سخن می‌رود.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ص۵۶.</ref> | ||
==پیامبران بنی‌اسرائيل== | ==پیامبران بنی‌اسرائيل== | ||
به نقل از برخی احادیث [[شیعه]]، بنی‌اسرائيل ششصد پیامبر داشته‌اند که | به نقل از برخی احادیث [[شیعه]]، بنی‌اسرائيل ششصد پیامبر داشته‌اند که نخستینشان موسی(ع) و آخرینشان عیسی(ع) بوده است.<ref>صدوق، خصال، بی‌تا، ج۲، ص۶۲۴.</ref> از این میان، [[موسی(ع)]] و [[عیسی(ع)]] را [[اولوالعزم]] می‌گویند؛ یعنی پیامبرانی که شریعت جدیدی داشتند که خدا به آنها وحی کرده بود.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> برخی دیگر از پیامبران بنیاسرائیل عبارت‌اند از: یعقوب، [[یوسف]]، [[یوشع|یوشَع]]، [[هارون]]، [[داوود(ع)|داوود]]، [[سلیمان]]، [[الیاس (پیامبر)|الیاس]]، [[الیسع (پیامبر)|الیَسَع]]، [[یونس]]، [[عزیر|عُزَیر]] و [[زکریا]].<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۷۷ش، ج۲، ص۱۶۸.</ref> | ||
==عید پِسَح== | ==عید پِسَح== | ||
به گزارش عهد عتیق، بعد از قتل و فشار حاکمان [[مصر]] به بنیاسرائیل، [[موسی(ع)]] به دستور خداوند، رهبران قوم را جمع کرد و از آنان خواست برای نجات خود به منطقه [[کنعان]] برگردند تا از نعمت‌های آن بهره‌مند شوند. [[موسی]] و برادرش [[هارون]] به مصر رفتند و با معجزه مشکلاتی برای [[فرعون]] به وجود آوردند که او مجبور شد بنیاسرائیل را آزاد کند. یهودیان این روز رهایی را | به گزارش عهد عتیق، بعد از قتل و فشار حاکمان [[مصر]] به بنیاسرائیل، [[موسی(ع)]] به دستور خداوند، رهبران قوم را جمع کرد و از آنان خواست برای نجات خود به منطقه [[کنعان]] برگردند تا از نعمت‌های آن بهره‌مند شوند. [[موسی]] و برادرش [[هارون]] به مصر رفتند و با معجزه مشکلاتی برای [[فرعون]] به وجود آوردند که او مجبور شد بنیاسرائیل را آزاد کند. یهودیان این روز رهایی را به‌عنوان عید پِسَح جشن می‌گیرند.<ref>روحی، «سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین»، ۱۳۸۴ش، ص۵۶.</ref> | ||
==گوساله‌پرستی== | ==گوساله‌پرستی== | ||
{{اصلی|گوساله سامری}} | {{اصلی|گوساله سامری}} | ||
ماجرای گوساله‌پرستی | ماجرای گوساله‌پرستی بنی‌اسرائيل، هم در قرآن و هم در کتاب مقدس روایت شده است. بنابر گزارش عهد عتیق، موسی(ع) در برگشت از [[طور سینا]] تأخیر کرد. بنیاسرائیل نزد [[هارون(ع)]] رفتند و از او خواستند که برایشان خدایی بسازد. سرانجام گوساله‌ای از طلا ساختند و آن را عبادت کردند. موسی(ع) با مشاهده گوساله‌پرستی بنیاسرائیل ناراحت شد و لوح سنگی را شکست و دوباره برای دریافت آن چهل روز عبادت کرد تا آنکه این لوح بار دیگر به او داده شد.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۸۹.</ref> قرآن این داستان را تقریباً به همین شکل روایت می‌کند، جز اینکه هارون(ع) را از ساختن بت مبرا می‌داند و سازنده گوساله را فردی به نام [[سامری]] معرفی می‌کند.<ref>توفیقی، ادیان بزرگ، ۱۳۸۹ش، ص۸۹.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۶: | ||
*فیض کاشانی، ملا محسن، الاصفی فی تفسیرالقرآن، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق. | *فیض کاشانی، ملا محسن، الاصفی فی تفسیرالقرآن، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۸ق. | ||
*قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | *قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، تهران، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۸ش. | ||
* | *مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران، انتشارات صدرا، ۱۳۷۷ش. | ||
*مهروش، فرهنگ، «بنیاسرائیل»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، نشر مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۳ش. | *مهروش، فرهنگ، «بنیاسرائیل»، در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، نشر مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۳ش. | ||
*هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش. | *هاشمی رفسنجانی، اکبر، فرهنگ قرآن، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۵ش. | ||
| خط ۱۲۲: | خط ۱۲۲: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://rch.ac.ir/article/Details/11762 دانشنامه جهان اسلام] | * [http://rch.ac.ir/article/Details/11762 بنیاسرائیل در دانشنامه جهان اسلام] | ||
* [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/229027 | * [https://www.cgie.org.ir/Fa/article/229027 بنیاسرائیل در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی] | ||
* [http:// | * [http://ensani.ir/fa/article/68982 سیمای بنیاسرائیل در قرآن و عهدین، نوشته ابوالفضل روحی] | ||
{{پیامبران در قرآن}} | {{پیامبران در قرآن}} | ||
{{بنی‌اسرائيل}} | {{بنی‌اسرائيل}} | ||