confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
عمر بن عبدالعزیز: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| پس از = یزید بن عبدالملک | | پس از = یزید بن عبدالملک | ||
}} | }} | ||
'''عُمَر بن عَبدالعَزیز بن مَروان''' ([[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳]]-[[سال ۱۰۱ قمری|۱۰۱ق]]) هشتمین خلیفه [[اموی]] بود که از | '''عُمَر بن عَبدالعَزیز بن مَروان''' ([[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳]]-[[سال ۱۰۱ قمری|۱۰۱ق]]) هشتمین خلیفه [[اموی]] بود که از [[سال ۹۹ قمری]] تا [[سال ۱۰۱ قمری]] حکومت کرد. شیوه حکومتی وی با دیگر [[خلفای بنی امیه]] متفاوت بود، از این‌رو [[اهل سنت]] نقل کرده‌اند که [[امام باقر(ع)]] او را نجیب بنی‌امیه خوانده است؛ هرچند بنا به روایتی دیگر، به خاطر نشستن در جایگاهی که حق [[امامان شیعه]] بوده، در آسمان‌ها [[لعن]] شده است. | ||
او به مدت دو سال و نیم [[خلافت]] کرد و از جمله کارهای وی در دوران خلافتش، جلوگیری از [[سب علی(ع)]]، بازگرداندن [[فدک]] به [[بنی فاطمه|فرزندان فاطمه]]، برداشتن [[منع کتابت حدیث|ممنوعیت کتابت حدیث]] و [[رد مظالم|رد مظالمی]] بود که از سوی خاندانش به مردم شده بود. وی همچنین پیش از خلافت که از سوی [[ولید بن عبدالملک]] خلیفه وقت، حاکم [[مدینه]] بود، [[مسجد النبی]] را توسعه داد و حجره [[همسران پیامبر]] را داخل مسجد قرار داد. | او به مدت دو سال و نیم [[خلافت]] کرد و از جمله کارهای وی در دوران خلافتش، جلوگیری از [[سب علی(ع)]]، بازگرداندن [[فدک]] به [[بنی فاطمه|فرزندان فاطمه]]، برداشتن [[منع کتابت حدیث|ممنوعیت کتابت حدیث]] و [[رد مظالم|رد مظالمی]] بود که از سوی خاندانش به مردم شده بود. وی همچنین پیش از خلافت که از سوی [[ولید بن عبدالملک]] خلیفه وقت، حاکم [[مدینه]] بود، [[مسجد النبی]] را توسعه داد و حجره [[همسران پیامبر]] را داخل مسجد قرار داد. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==خاندان== | ==خاندان== | ||
عمر بن عبدالعزیز بن مروان بن حکم در سال ۶۱<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۹۲.</ref>، یا ۶۲<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۲۷.</ref> و یا [[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳]] قمری به دنیا آمد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> کنیه او ابوفحص بود<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۳.</ref> پدرش عبدالعزیز بن مروان بن حکم و مادرش، ام عاصم دختر عاصم بن عمر بن خطاب بوده است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۳.</ref> [[عبدالملک بن مروان]] خلیفه وقت، (حک: [[سال ۶۵ | عمر بن عبدالعزیز بن مروان بن حکم در [[سال ۶۱ قمری]] <ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۹۲.</ref>، یا [[سال ۶۲ قمری]]<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۲۷.</ref> و یا [[سال ۶۳ هجری قمری|۶۳]] قمری به دنیا آمد.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۴.</ref> کنیه او ابوفحص بود<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۳.</ref> پدرش عبدالعزیز بن مروان بن حکم و مادرش، ام عاصم دختر عاصم بن عمر بن خطاب بوده است.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۳.</ref> [[عبدالملک بن مروان]] خلیفه وقت، (حک: [[سال ۶۵ قمری]]-[[سال ۸۶ قمری]]) عموی عمر بن عبدالعزیز در اواخر خلافت خود در [[سال ۸۵ قمری]] پس از درگذشت پدر عمر، او را از [[مدینه]] فراخواند و دخترش فاطمه را به همسری او درآورد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۹، ص۱۹۳.</ref> | ||
{{تبارنامه بنی‌امیه}} | {{تبارنامه بنی‌امیه}} | ||
== پیش از خلافت== | == پیش از خلافت== | ||
{{خلافت بنی امیه}} | {{خلافت بنی امیه}} | ||
[[عبدالملک بن مروان]] در سال | [[عبدالملک بن مروان]] در [[سال ۸۵ قمری]] حکومت «خناصره» (منطقه‌ای در [[حلب]])<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۲، ص۳۱۴.</ref> را به او سپرد.<ref>طقوش، دولت امویان، ۱۳۸۰ش، ص۱۴۲.</ref> [[ولید بن عبدالملک]]، در [[سال ۸۷ قمری]] حکومت مدینه را به عمر بن عبدالعزیز سپرد<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۵۵؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۲۷.</ref> و او را [[امیر الحاج|امیر حج]] کرد، <ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۳۴۳.</ref> ولی در [[سال ۹۳ قمری]] بنا به درخواست [[حجاج بن یوسف]] از حکومت مدینه برکنار شد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۸۱.</ref> حجاج در نامه‌ای به ولید یادآور شده بود که «بی‌دینان و اختلاف‌جویان و شورشیان [[عراق|عراقی]] از عراق به مدینه و [[مکه]] پناه می‌برند و این امر مایه وهن است».<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۸۱-۴۸۲.</ref> | ||
او در دوره حکمرانی بر مدینه، [[مسجد النبی]] را بازسازی کرد و توسعه داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۸۴.</ref> در [[سال ۸۸ قمری]] ولید بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز را مأمور کرد که مسجدالنبی را توسعه دهد و حجره‌های [[همسران پیامبر(ص)]] در مسجد قرار گیرند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۸۴؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۳۶.</ref> | او در دوره حکمرانی بر مدینه، [[مسجد النبی]] را بازسازی کرد و توسعه داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۸۴.</ref> در [[سال ۸۸ قمری]] ولید بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز را مأمور کرد که مسجدالنبی را توسعه دهد و حجره‌های [[همسران پیامبر(ص)]] در مسجد قرار گیرند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۲۸۴؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۳۶.</ref> | ||
پس از مرگ [[ولید بن عبدالملک]] در سال | پس از مرگ [[ولید بن عبدالملک]] در [[سال ۹۷ قمری]]، عمر بن عبدالعزیز بر جنازه او [[نماز میت|نماز]] خواند.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۴۹۵.</ref> در دوره [[سلیمان بن عبدالملک]] ([[سال ۹۶ قمری]] تا [[سال ۹۹ قمری]]) عمر مشاور او بود<ref>ترکمنی آذر، تاریخ سیاسی شیعیان اثناعشری در ایران، ۱۳۹۰ش، ص۵۶.</ref> و پس از مرگ سلیمان، بر جنازه او نیز نماز خواند.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۶۰.</ref> | ||
==خلافت== | ==خلافت== | ||
عمر بن عبدالعزیز در سال | عمر بن عبدالعزیز در [[سال ۹۹ قمری]] پس از سلیمان بن عبدالملک به [[خلافت]] رسید و تا [[سال ۱۰۱ قمری]] به مدت دو سال و نیم حکومت را در دست داشت.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۶۶.</ref> سلیمان بن عبدالملک بنا به گفته خودش برای جلوگیری از فتنه، عمر بن عبدالعزیز را جانشین خود قرار داد<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۵۰.</ref> و پس از او، [[یزید بن عبدالملک]] به خلافت رسید.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۷۸.</ref> به گفته طبری، او پس از رسیدن به خلافت [[آیه استرجاع]] (انا لله و انا الیه راجعون) را بر زبان جاری کرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۶، ص۵۵۲.</ref> و در سخنان خود در آغاز خلافت گفت: «بعد از قرآن هیچ کتابی و بعد از حضرت محمد(ص) هیچ پیامبری نیست. من قاضی نیستم، بلکه مجری هستم. بدعت‌گذار نیستم، بلکه تابع هستم».<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۲۶۲.</ref> | ||
=== اقدامات=== | === اقدامات=== | ||
* '''جلوگیری از سب علی''': عمر بن عبدالعزیز دستور داد کسی حق ندارد حضرت علی(ع) را [[سب علی|سب]] کند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> پیش از این به دستور [[معاویة بن ابی سفیان]]، حدود ۶۰ سال امام علی(ع) [[صحابی پیامبر]] و نخستین [[امام]] شیعیان بر روی منابر [[لعن]] می‌شد.<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۹۴.</ref> گفته شده عمر بن عبدالعزیز، در نوجوانی که پدرش زنده بود، به خرده‌گیری از علی(ع) می‌پرداخت، اما پس از آن در نتیجهٔ نهی استادش، عبیدالله بن عبدالله، از امام علی به نیکی یاد می‌کرد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۹۳.</ref> | * '''جلوگیری از سب علی''': عمر بن عبدالعزیز دستور داد کسی حق ندارد [[حضرت علی(ع)]] را [[سب علی|سب]] کند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> پیش از این به دستور [[معاویة بن ابی سفیان]]، حدود ۶۰ سال امام علی(ع) [[صحابی پیامبر]] و نخستین [[امام]] شیعیان بر روی منابر [[لعن]] می‌شد.<ref>ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۳، ص۹۴.</ref> گفته شده عمر بن عبدالعزیز، در نوجوانی که پدرش زنده بود، به خرده‌گیری از علی(ع) می‌پرداخت، اما پس از آن در نتیجهٔ نهی استادش، عبیدالله بن عبدالله، از امام علی به نیکی یاد می‌کرد.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۹، ص۱۹۳.</ref> | ||
*'''بازگرداندن فدک ''': عمر بن عبدالعزیز [[فدک]] را که معاویه به [[مروان بن حکم]] داده بود و او هم آن را به پسرش عبدالعزیز بخشیده بود و عمر آن را ارث برده بود،<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ج۱۶، ص۲۱۶؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵-۳۰۶.</ref> به [[بنی فاطمه|فرزندان فاطمه(س)]] بازگرداند.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۱؛ امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۲۶۴؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> فدک دهکده‌ای حاصل‌خیز در نزدیکی [[خیبر]]،<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref> در منطقه [[حجاز]] و به فاصله ۱۶۰ کیلومتری [[مدینه]] بود<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref> که [[یهود|یهودیان]] در آن زندگی می‌کردند. این منطقه بدون جنگ در اختیار [[پیامبر(ص)]] قرار گرفت و پیامبر آن را به دخترش [[فاطمه(س)]] بخشید.<ref>سبحانی، فروغ ولایت، ۱۳۸۰ش، ص۲۱۹؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۴۷۸.</ref> [[ابوبکر]] فدک را از [[فاطمه(س)]] گرفت و آن را به نفع خلافت مصادره کرد.<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۹ و ۲۹۰.</ref> عمر بن عبدالعزیز همچنین [[خمس]] را به [[بنی هاشم]] می‌داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> | *'''بازگرداندن فدک ''': عمر بن عبدالعزیز [[فدک]] را که معاویه به [[مروان بن حکم]] داده بود و او هم آن را به پسرش عبدالعزیز بخشیده بود و عمر آن را ارث برده بود،<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی، ج۱۶، ص۲۱۶؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵-۳۰۶.</ref> به [[بنی فاطمه|فرزندان فاطمه(س)]] بازگرداند.<ref>بلاذری، فتوح البلدان، ۱۹۸۸م، ص۴۱؛ امینی، الغدیر، ۱۴۱۶ق، ج۷، ص۲۶۴؛ یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> فدک دهکده‌ای حاصل‌خیز در نزدیکی [[خیبر]]،<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref> در منطقه [[حجاز]] و به فاصله ۱۶۰ کیلومتری [[مدینه]] بود<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۴، ص۲۳۸.</ref> که [[یهود|یهودیان]] در آن زندگی می‌کردند. این منطقه بدون جنگ در اختیار [[پیامبر(ص)]] قرار گرفت و پیامبر آن را به دخترش [[فاطمه(س)]] بخشید.<ref>سبحانی، فروغ ولایت، ۱۳۸۰ش، ص۲۱۹؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۴۷۸.</ref> [[ابوبکر]] فدک را از [[فاطمه(س)]] گرفت و آن را به نفع خلافت مصادره کرد.<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۲۸۹ و ۲۹۰.</ref> عمر بن عبدالعزیز همچنین [[خمس]] را به [[بنی هاشم]] می‌داد.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> | ||
*'''رفع منع کتابت حدیث''': عمر بن عبدالعزیز در نامه‌ای به [[ابوبکر بن حزم]]، والی مدینه دستور داد که احادیث پیامبراکرم(ص) را مکتوب کند.<ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۳.</ref> پیش از آن، از زمان خلافت [[ابوبکر|ابوبکر]]، سیاست [[منع حدیث]] اجرا و از نوشتن احادیث پیامبر جلوگیری می‌شد.<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۱-۱۲.</ref> | *'''رفع منع کتابت حدیث''': عمر بن عبدالعزیز در نامه‌ای به [[ابوبکر بن حزم]]، والی [[مدینه]] دستور داد که احادیث پیامبراکرم(ص) را مکتوب کند.<ref>بخاری، صحیح بخاری، ۱۴۰۱ق، ج۱، ص۳۳.</ref> پیش از آن، از زمان خلافت [[ابوبکر|ابوبکر]]، سیاست [[منع حدیث]] اجرا و از نوشتن احادیث پیامبر جلوگیری می‌شد.<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۱-۱۲.</ref> | ||
* '''برداشتن خراج و جزیه''': عمر بن عبدالعزیز در نامه‌ای به عبدالحمید بن عبدالرحمن، کارگزارش در کوفه، علاوه بر سفارش به عدالت و احسان و آبادانی دستور داد از مسلمانان خراج نگیرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۶۹.</ref> او همچنین به کارگزارانش دستور داد از نومسلمانان جزیه گرفته نشود.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۳۰۱، ۲۷۵؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۹۹.</ref> | * '''برداشتن خراج و جزیه''': عمر بن عبدالعزیز در نامه‌ای به عبدالحمید بن عبدالرحمن، کارگزارش در کوفه، علاوه بر سفارش به عدالت و احسان و آبادانی دستور داد از مسلمانان خراج نگیرد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۶۹.</ref> او همچنین به کارگزارانش دستور داد از نومسلمانان جزیه گرفته نشود.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۵، ص۳۰۱، ۲۷۵؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۹۹.</ref> | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==موضع امام باقر == | ==موضع امام باقر == | ||
از آنجا که دوران حکومت عمر بن عبدالعزیز (۹۹ـ۱۰۱ق) همزمان با دوران امامت [[ | از آنجا که دوران حکومت عمر بن عبدالعزیز (۹۹ـ۱۰۱ق) همزمان با دوران [[امامت]] [[امام باقر (ع)]] (۹۵ـ۱۱۴ق) بود، در منابع از ارتباط امام پنجم شیعیان و عمر بن عبدالعزیز گزارش‌هایی نقل شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> برخی محققان موضع امام باقر(ع) در مقابل عمر بن عبدالعزیز را ناصحانه ارزیابی می‌کنند.<ref>نگاه کنید به: دیلمی، «شخصیت و عملکرد عمربن عبدالعزیز و دیدگاه امام باقر(ع) درباره او».</ref> امام باقر(ع) از روی خیرخواهی او را نصیحت می‌کرد و از عاقبت ظلم و ستم می‌ترساند و این نصیحت‌ها را متناسب با روحیه عمر بن عبدالعزیز که می‌خواست عدالت پیشه باشد می‌دانست.<ref>نگاه کنید به: یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۵.</ref> | ||
در روایات آمده که امام باقر(ع) او را نجیب [[بنی امیه]] خطاب کرده است.<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، داراحیاء التراث العربی، ج۱، ص۱۱۹.</ref> با این وجود معتقد بود که او علی‌رغم عدالت‌پیشگی پس از مرگش در آسمان‌ها [[لعن]] خواهد شد؛ چرا که بر جایگاهی نشسته است که حق [[امامان شیعه|امامان]] است و او هیچ حقی در آن نداشت.<ref>راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۷۶.</ref> | در روایات آمده که امام باقر(ع) او را نجیب [[بنی امیه]] خطاب کرده است.<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، داراحیاء التراث العربی، ج۱، ص۱۱۹.</ref> با این وجود معتقد بود که او علی‌رغم عدالت‌پیشگی پس از مرگش در آسمان‌ها [[لعن]] خواهد شد؛ چرا که بر جایگاهی نشسته است که حق [[امامان شیعه|امامان]] است و او هیچ حقی در آن نداشت.<ref>راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۷۶.</ref> | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
[[پرونده:مقبره عمر بن عبدالعزیز.jpg|بندانگشتی|مقبره عمر بن عبدالعزیز در نزدیکی معمرة النعمان در منطقه [[حمص]] در [[سوریه]]]] | [[پرونده:مقبره عمر بن عبدالعزیز.jpg|بندانگشتی|مقبره عمر بن عبدالعزیز در نزدیکی معمرة النعمان در منطقه [[حمص]] در [[سوریه]]]] | ||
عمر بن عبدالعزیز در ۳۹ سالگی در [[رجب]] | عمر بن عبدالعزیز در ۳۹ سالگی در [[رجب]] [[سال ۱۰۱ قمری]] در خُناصِرَه درگذشت و در دیر سمعان [[دفن]] شد.<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۶، ص۵۶۶.</ref> دیر سمعان در منطقه [[حمص]] در [[سوریه]] است.<ref>مسعودی، التنبیه و الاشراف، دار الصاوی، ص۲۷۶.</ref> مقبره وی در شش کیلومتری معمرة النعمان (از شهرهای شرقی کشور [[سوریه]]) قرار دارد و در زمان حکومت [[ایوبیان]] در قرن ششم قمری بر آن [[ضریح|ضریحی]] ساخته شده است.<ref>[http://www.syriatourism.org/ar/page3711/%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A9_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2 «ضریح الخلیفة عمر بن عبدالعزیز»].</ref> برخی معتقدند خاندان [[اموی]] از بیم آنکه خلافت از دستشان بیرون رود، عمر بن عبدالعزیز را مسموم کردند.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، دار صادر، ج۲، ص۳۰۸.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۵: | ||
[[id:Umar bin Abdul Aziz]] | [[id:Umar bin Abdul Aziz]] | ||
[[fr:Umar b. Abd al-’Azîz b. Marwân]] | [[fr:Umar b. Abd al-’Azîz b. Marwân]] | ||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[Category:خلفای بنی‌امیه]] | |||
[[Category:خلفای معاصر امام باقر]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:مروانیان]] | |||
[[Category:مدفونان در سوریه]] | |||
[[Category:مقاله‌های آماده ترجمه]] | |||
[[رده:خلفای بنی‌امیه]] | [[رده:خلفای بنی‌امیه]] | ||