عبدالله بن جعفر الصادق: تفاوت میان نسخه‌ها

عبدالله دومین پسر [[امام صادق(ع)]] <small>(پس از [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل‌]])</small> بود.<ref>مفید، الارشاد، ج۲، ص۲۱۰</ref> مادرش فاطمه دختر حسین بن [[علی بن حسین بن علی]](ع) بود.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۲۰۹.</ref>

او بخاطرِ داشتن سرِ پهن (افطح الرأس<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹</ref>) یا پاهای پهن (افطح الرِجلَین<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۱۱</ref>) به عبدالله افطح معروف بود.

بنابر نقل [[شیخ مفید]]، جایگاه عبدالله نزد پدرش همانند دیگر برادرانش نبود چرا که او از نظر اعتقادی متهم به مخالفت با پدرش بود و با [[حشویه]] <ref group="یادداشت">این فرقه همان افراطیون اهل سنت هستند که به نظر عقلی بی‌اعتناء بوده و این نظرات را بدعت می‌دانند.(معتزلی، ابن ابی الحدید ؛شرح نهج البلاغة، قم،انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۴۳۶.)</ref> نشست و برخاست می‌کرد و به مذهب [[مرجئه]] <ref group="یادداشت">فرقه‌ای کلامی که معتقد بودند: عبادت کردن با کفر سودی ندارد وهمچنین گناه کردن هم چیزی از ایمان نمی کاهد؛ این فرقه نیت و عقیده را اصل و گفتار و کردار را فاقد اهمیت می‎دانستند.(شهرستانی، الملل و النحل، ج ۱، ص۱۲۵.) </ref> گرایش داشت.<ref>شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۱۱</ref>

از عبدالله نسلی باقی نماند<ref>ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۵۹</ref> ولی در برخی‌ منابع‌ [[اسماعیلیه|اسماعیلی‌]] و غیر آن<ref>ابن‌ حزم‌،  جمهرة أنساب العرب، ۵۹</ref> صریحاً گفته‌ شده‌ است‌ که‌ خلفای [[فاطمیان|فاطمی]] نخست‌ به‌ جای [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل‌]]، برادرش‌ عبدالله افطح را امام‌ و جدّ خود معرفی‌ می‌کردند و سپس‌ از این‌ امر عدول‌ و امامت‌ اسماعیل‌ را مطرح‌ کردند.

عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق(ع) از دنیا رفت.<ref>قاضی نعمان، شرح الأخبار، ج۳، ص۳۱۰</ref>

هنگام شهادت امام صادق(ع)، عبدالله بزرگترین پسر ایشان بود. او با استناد به اینکه امامت به پسر بزرگ امام می‌رسد، ادعای امامت کرد و در ابتدا گروهی از شیعیان به او گرویدند. نقل شده است امام صادق پیش از رحلت خود، از ادعای امامت توسط عبدالله خبر داده و به فرزندش امام کاظم سفارش کرده بود، عبدالله را واگذارد چراکه بزودی از دنیا خواهد رفت.<ref>مسعودی، إثبات الوصیة، ص۱۹۸</ref>

* سوالات برخی شیعیان [[خراسان بزرگ|خراسان]] که بعد از شهادت امام صادق(ع) به [[مدینه]] آمدند و عبدالله از جواب عاجز ماند.<ref> محدث نوری، مستدرک الوسائل، ج ۱۵ ص۴۶۷.</ref>

* [[هشام بن سالم]] و [[مومن طاق]] از وی در مورد زکات ۱۰۰ درهم پرسیدند. او درجواب دو درهم را معین نمود.<ref> نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۱.</ref>

*نقل شده است از عبدالله پرسیدند: اگر کسی بدون شاهد به همسرش بگوید: تو را [[طلاق]] دادم به تعداد ستارگان آسمان، صحیح است یا نه؟ جواب داد: طلاق صحیح است.. <ref>نباطی بیاضی، الصراط المستقیم، ج ۲ ص۱۹۲.</ref>

وقتی عبدالله ادعای امامت کرد، گروهی از شیعیان به او گرويدند که به [[فطحیه]] مشهور شدند.<ref>سبحانی، بحوث فی الملل والنحل، ج۸، ص۷۸</ref> با مرگ عبدالله هفتاد روز پس از شهادت امام صادق،<ref>شهرستانی، ملل و نحل، ج ۱، ص۱۴۸.</ref> باقیمانده پیروان او به امامت [[امام کاظم]] بازگشتند.

{{پانویس2}}

*ابن حزم اندلسی، جمهرة أنساب العرب، اوّل، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۸ ق.

* سبحانی، جعفر، بحوث فی الملل والنحل، قم، مؤسسه امام صادق، ۱۴۱۸ق.

*شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، الملل و النحل، چهارم، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۱۵ق.

*قاضی نعمان مغربی، نعمان بن محمد، شرح الأخبار فی فضائل الأئمة الأطهار، اوّل، قم، جامعه مدرسین، ۱۴۰۹ق.

*محدث نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت، علیهم‌السلام قم، ۱۴۰۸ ق.

*مسعودی، علی بن حسین، إثبات الوصیة للإمام علی بن أبی طالب، سوم، قم، انصاریان، ۱۴۲۶ق.

*شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الإرشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، اوّل، قم، کنگره شیخ مفید، ۱۴۱۳ ق.

*نباطی بیاضی، علی بن یونس، الصراط المستقیم إلی مستحقّی التقدیم، المکتبه المرتضویّه، نجف، ۱۳۸۴ ق.