پرش به محتوا

امام علی (مجموعه تلویزیونی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
|وب‌گاه=
|وب‌گاه=
}}
}}
'''امام علی(ع)''' مجموعه‌ای تلویزیونی،به کارگردانی [[داود میرباقری]] که به حوادث اواخر دوران خلافت [[عثمان بن عفان|عثمان]] تا [[شهادت]] [[امیرالمؤمنین]] علی(ع) می‌پردازد. این مجموعه در صدا و سیمای [[جمهوری اسلامی ایران]] تهیه و محصول سال ۱۳۷۰-۱۳۷۵ است.
'''امام علی(ع)'''، مجموعه‌ای تلویزیونی به کارگردانی [[داود میرباقری]] که به حوادث اواخر دوران خلافت [[عثمان بن عفان|عثمان]] تا [[شهادت]] امام اول شیعیان می‌پردازد. این مجموعه در صدا و سیمای [[جمهوری اسلامی ایران]] تهیه و محصول سال ۱۳۷۰-۱۳۷۵ است.
[[پرونده:میرباقری.jpg|بندانگشتی|داود میرباقری، کارگردان]]
[[پرونده:میرباقری.jpg|بندانگشتی|داود میرباقری، کارگردان]]


==تولید==
==تولید==
سال ۱۳۷۰، علی لاریجانی ریاست صدا و سیما را برعهده داشت. داود میرباقری فیلمنامه‌ای با عنوان «خاری در گلو» را براساس زندگی [[امیرالمؤمنین]](ع) به صدا و سیما ارائه داد. از میرباقری خواسته شد فیلمنامه‌اش را بازنویسی كند و این روند و اعمال اصلاحیه‌ها تا چند بار تكرار می‌شود. سرانجام با تأیید مسؤولان وقت تلویزیون، نخستین مجموعه تلویزیونی مهم و تاریخی-مذهبی صدا و سیما در چنین ابعادی كلید خورد. «خاری در گلو» كه اشاره به خطبه [[خطبه شقشقیه|شقشقیه]] علی بن ابی طالب در [[نهج البلاغه]] دارد، در سال ۱۳۷۳ با حضور ۱۵۰ بازیگر اصلی و بیش از ۵ هزار هنرور از نیروهای ارتش مقابل دوربین رفت.<ref>[http://jamejamonline.ir/sima/1575502469853129989 پایگاه اطلاع رسانی جام جم سیما]</ref>
مجموعه تلویزیونی، حاصل بازنویسی فیلمنامه‌ای از داود میرباقری با عنوان اولیه «خاری در گلو»ست که در سال ۱۳۷۰ش به سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ارائه شد. فیلمنامه اولیه، بارها مورد بازنویسی و اصلاح قرار گرفته است. این مجموعه تلویزیونی، اولین پروژه مهم تاریخی و مذهبی سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بوده است. «خاری در گلو»، اشاره‌ای است به خطبه [[خطبه شقشقیه|شقشقیه]] علی بن ابی طالب. سریال امام علی (ع)، در سال ۱۳۷۳ش و با حضور ۱۵۰ بازیگر اصلی و بیش از ۵ هزار هنرور از نیروهای ارتش، مقابل دوربین رفت.<ref>[http://jamejamonline.ir/sima/1575502469853129989 پایگاه اطلاع رسانی جام جم سیما]</ref>


===داستان===
===داستان===
خط ۴۴: خط ۴۴:


===هزینه===
===هزینه===
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) در اوایل دهه هفتاد با بودجه‌ای در حدود ۲۷ میلیون تومان به عنوان یک تله تئاتر مقابل دوربین رفت. این مجموعه در طول مدت ساخت بیش از ۱۰ بار دچار اصلاح برآورد شد و در نهایت با بودجه‌ای معادل ۲۶۹ میلیون تومان به پایان تولید رسید. در این مجموعه داریوش ارجمند(در نقش [[مالک اشتر]]) ماهی ۹۵ هزار تومان دست مزد می‌گرفت كه در نهایت دست مزد این هنرپیشه به چهارده و نیم میلیون تومان رسید.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/177717/%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9-%D8%AA%D8%A7-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%83-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1 پایگاه خبری عصر ایران.]</ref>
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) در اوایل دهه هفتاد با بودجه‌ای در حدود ۲۷ میلیون تومان به عنوان یک تله‌تئاتر مقابل دوربین رفت. این مجموعه در طول مدت ساخت بیش از ۱۰ بار دچار اصلاح برآورد شد و در نهایت با بودجه‌ای معادل ۲۶۹ میلیون تومان به پایان تولید رسید. در این مجموعه داریوش ارجمند(در نقش [[مالک اشتر]]) ماهانه ۹۵ هزار تومان دستمزد می‌گرفت كه در نهایت دستمزد این هنرپیشه به ۱۴.۵ میلیون تومان رسید.<ref>[http://www.asriran.com/fa/news/177717/%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B9-%D8%AA%D8%A7-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%83-%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1 پایگاه خبری عصر ایران.]</ref>


== برخی از عوامل و بازیگران==
== برخی از عوامل و بازیگران==
{{ستون-شروع|3|جداساز=2}}
{{ستون-شروع|3|جداساز=2}}
* '''نویسنده و کارگردان''': [[داود میر باقری]]
* '''نویسنده و کارگردان''': [[داود میر باقری]]
* '''تهیه کننده''': محمد بیک زاده
* '''تهیه‌کننده''': محمد بیک‌زاده
* '''مدیر فیلمبرداری''': مازیار پرتو
* '''مدیر فیلمبرداری''': مازیار پرتو
* '''آهنگساز''': فرهاد فخرالدینی
* '''آهنگساز''': فرهاد فخرالدینی
خط ۵۵: خط ۵۵:
* '''غالب (ژانر)''': تاریخی - مذهبی
* '''غالب (ژانر)''': تاریخی - مذهبی
{{پایان}}
{{پایان}}
===بازیگران===
===بازیگران===
{{ستون-شروع|3|جداساز=2}}
{{ستون-شروع|3|جداساز=2}}
* داریوش ارجمند در نقش [[مالک اشتر]]
* داریوش ارجمند در نقش [[مالک اشتر]]
* محمدرضا شریفی نیا در نقش ولید بن عقبه
* محمدرضا شریفی‌نیا در نقش ولید بن عقبه
* سعید نیک‌پور در نقش [[عمار یاسر]]
* سعید نیک‌پور در نقش [[عمار یاسر]]
* عنایت بخشی در نقش عبدالله بن وهب راسبی
* عنایت بخشی در نقش عبدالله بن وهب راسبی
خط ۷۶: خط ۷۷:
* علی آزاد در نقش [[ابن عباس]]
* علی آزاد در نقش [[ابن عباس]]
* کریم اکبری مبارکه در نقش [[ابن ملجم]]
* کریم اکبری مبارکه در نقش [[ابن ملجم]]
* فرهاد اصلانی در نقش [[یزید]]<ref>فرهنگ سریال‌های تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»،شماره۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸.</ref>
* فرهاد اصلانی در نقش [[یزید]]<ref>فرهنگ سریال‌های تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


===پخش این مجموعه===
===پخش این مجموعه===
تلویزیون تا پیش از مجموعه امام علی(ع)، مجموعه دیگری با این گستردگی و وسعت تولید نکرده بود. این مجموعه مسیر را برای تولید آثاری عظیم با مایه‌های مذهبی هموار کرد.
تلویزیون تا پیش از مجموعه امام علی(ع)، مجموعه دیگری با این گستردگی و وسعت تولید نکرده بود. این مجموعه مسیر را برای تولید آثاری عظیم با مایه‌های مذهبی هموار کرد.
ساخت این اثر حدود چهار سال به طول انجامید و در نهایت پخش این مجموعه از سال ۱۳۷۵ در شبکه یک سیما آغاز شد.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=199713 سایت تبیان]</ref>
ساخت این اثر حدود چهار سال طول کشید و در نهایت پخش این مجموعه از سال ۱۳۷۵ در شبکه یک سیما آغاز شد.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=199713 سایت تبیان]</ref>


==واکنش ها==
==واکنش ها==
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) با نقدها و واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری مواجه گردید.
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) با نقدها و واکنش‌های مثبت و منفی بسیاری مواجه شد.


===نقاط قوت===
===نقاط قوت===
استفاده از زبان محاوره برای شخصیت‌های تاریخی-برخلاف لحن کتابی مجموعه‌های مشابه- و همچنین دیالوگ‌های متفاوت و باور پذیر برای هریک از دو قطب مثبت و منفی داستان، شخصیت پردازی و چهره پردازی(گریم) جاندار و محکم، جلوه‌های ویژه و همچنین انتخاب لشگری از بهترین بازیگران چند نسل از هنرمندان ایران برای ایفای نقش‌ها از نقاط قوت این مجموعه تلویزیونی به شمار می‌رود.
استفاده از زبان محاوره برای شخصیت‌های تاریخی (بر خلاف لحن کتابی مجموعه‌های مشابه) و همچنین دیالوگ‌های متفاوت و باورپذیر برای هر یک از دو قطب مثبت و منفی داستان، شخصیت‌پردازی و چهره‌پردازی(گریم) جاندار و محکم، جلوه‌های ویژه و همچنین انتخاب لشگری از بهترین بازیگران و چند نسل از هنرمندان ایران برای ایفای نقش‌ها، از نقاط قوت این مجموعه تلویزیونی به شمار می‌رود.


===نقاط ضعف===
===نقاط ضعف===
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) به دلیل موضوعی که داشت، بیشتر واکنش ها را در حوزه مسایل تاریخی و شخصیت پردازی برانگیخت.
مجموعه تلویزیونی امام علی(ع) به دلیل موضوعی که داشت، بیشتر واکنش‌ها را در حوزه مسایل تاریخی و شخصیت‌پردازی برانگیخت.
[[پرونده:آهنگساز سریال امام علی.jpg|250px|بندانگشتی|آهنگساز و خواننده تیتراژ مجموعه تلویزیونی امام علی(ع)]]
[[پرونده:آهنگساز سریال امام علی.jpg|250px|بندانگشتی|آهنگساز و خواننده تیتراژ مجموعه تلویزیونی امام علی(ع)]]
منتقدان معتقد بودند تصویر ارایه شده از [[عثمان|خلیفه سوم]] و [[عایشه]] غیر واقعی و شخصیت پردازی یاران امام علی(ع)، مثل [[مالک اشتر|مالک]]، [[ابوذر]] و [[عمار یاسر|عمار]] فاقد هرگونه ظرافت‌ها و نکته سنجی‌ها، تک بعدی، غیر شاداب، جدی، عصبی و با چهره‌های تکیده و افسرده و حتی سیاه و فاقد فصاحت در کلامند. بخلاف چهره‌های منفی داستان مثل [[معاویه]]، [[عمرو بن عاص سهمی|عمروعاص]] و ولید که پرانرژی و اهل شوخی و خنده و به کمک گریم چهره‌هایی گیرا و دیالوگ‌های ادیبانه و در نهایت فصاحت و بلاغت به ایفای نقش می‌پرداختند.<ref>[http://www.parsine.com/fa/news/246016/%DB%8C%DA%A9-%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AA%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B9 پایگاه تحلیلی خبری پارسینه]</ref>
منتقدان معتقد بودند تصویر ارایه شده از [[عثمان|خلیفه سوم]] و [[عایشه]] غیرواقعی و شخصیت‌پردازی یاران امام علی(ع)، مثل [[مالک اشتر|مالک]]، [[ابوذر]] و [[عمار یاسر|عمار]] فاقد هر گونه ظرافت و نکته‌سنجی، تک‌بعدی، غیرشاداب، جدی، عصبی و با چهره‌های تکیده و افسرده و حتی سیاه و فاقد فصاحت در کلامند؛ بر خلاف چهره‌های منفی داستان مثل [[معاویه]]، [[عمرو بن عاص سهمی|عمروعاص]] و ولید که پرانرژی و اهل شوخی و خنده و به کمک گریم، چهره‌هایی گیرا و دیالوگ‌های ادیبانه و در نهایت فصاحت و بلاغت به ایفای نقش می‌پرداختند.<ref>[http://www.parsine.com/fa/news/246016/%DB%8C%DA%A9-%D9%86%D9%82%D8%AF-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AA%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B9 پایگاه تحلیلی خبری پارسینه]</ref>


یكی از مهمترین نقدها به این مجموعه این بود كه چرا نویسنده و كارگردان تمركز بیشتری روی شخصیت‌های منفی به خصوص ولید و [[قطام]] (منابع تاریخی نیز تا این حد به قطام اشاره ندارند) داشته و در مقابل، چندان به خود حضرت و اصحابش نپرداخته است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3385/15554/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C(%D8%B9) پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>
یكی از مهمترین نقدها به این مجموعه، این بود كه چرا نویسنده و كارگردان تمركز بیشتری روی شخصیت‌های منفی به خصوص ولید و [[قطام]] (منابع تاریخی نیز تا این حد به قطام اشاره ندارند) داشته و در مقابل، چندان به خود حضرت و اصحابش نپرداخته است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3385/15554/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%B9%D9%84%DB%8C(%D8%B9) پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref>


عدم تصویرگری [[شهادت]] عمار یاسر در [[جنگ صفین]] به دلیل اهمیت آن، و ضعف صحنه سازی شهادت خود امام (در قیاس با قوت صحنه کشته شدن خلیفه سوم) از دیگر نقدهای وارده به این مجموعه تلویزیونی بود.
عدم تصویرگری [[شهادت]] عمار یاسر در [[جنگ صفین]] با وجود اهمیت آن، و ضعف صحنه‌سازی شهادت خود امام (در قیاس با قوت صحنه کشته‌شدن خلیفه سوم)، از دیگر نقدهای وارده به این مجموعه تلویزیونی بود.


میرباقری در گفت وگویی با هفته نامه سروش در واکنش به این انتقادات (۱۷شهریور ۷۵) گفت: «هشتاد درصد این مجموعه تخیل است كه در ارتباط با درك و دریافتم از تحقیقات در تاریخ اسلام به این نتایج رسیده‌ام. اگرچه بیست درصد مكتوب تاریخی اساس قرار گرفت، ولی چندان بی‌ربط با تخیلات نیست و منشأ آن به اسناد تاریخی برمی‌گردد.»<ref>گزارشی از سریال امام علی(ع)، مجله سروش (شنبه۱۷ شهریور۱۳۷۵)ش ۸۰۲، ص۳۴.</ref>
میرباقری در گفت وگویی با هفته‌نامه سروش در واکنش به این انتقادات (۱۷شهریور ۷۵) گفت: «هشتاد درصد این مجموعه تخیل است كه در ارتباط با درک و دریافتم از تحقیقات در تاریخ اسلام به این نتایج رسیده‌ام. اگرچه بیست درصد مكتوب تاریخی اساس قرار گرفت، ولی چندان بی‌ربط با تخیلات نیست و منشأ آن به اسناد تاریخی برمی‌گردد.»<ref>گزارشی از سریال امام علی(ع)، مجله سروش (شنبه۱۷ شهریور۱۳۷۵)، ش ۸۰۲، ص ۳۴.</ref>


===موسیقی===
===موسیقی===
موسیقی این مجموعه تلویزیونی که فرهاد فخرالدینی با استفاده از سرودهٔ «عبدالقادر مراغه‌ای» ساخته و اجرای تیتراژ که «صدیق تعریف» آن را خوانده است یکی از به یادماندنی‌ترین آثار تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است.
موسیقی این مجموعه تلویزیونی که فرهاد فخرالدینی با استفاده از سروده «عبدالقادر مراغه‌ای» ساخته و اجرای تیتراژ که «صدیق تعریف» آن را خوانده، یکی از به یادماندنی‌ترین آثار تلویزیون جمهوری اسلامی ایران است.


پس از پخش این مجموعه در شبکه‌های ملی و محلی جمهوری [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]]، موسیقی تیتراژ آن مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفت و براساس آن سرودهای دینی به زبان آذری ساخته شد. در عروسی‌های مذهبی‌ای که در این کشور به عروسی‌های درویشی مشهور است، خوانندگان مذهبی این سرودها را می‌خوانند.<ref>[http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100820859313 جام جم.]</ref>
پس از پخش این مجموعه در شبکه‌های ملی و محلی جمهوری [[آذربایجان (کشور)|آذربایجان]]، موسیقی تیتراژ آن مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفت و براساس آن سرودهای دینی به زبان آذری ساخته شد. در عروسی‌های مذهبی‌ای که در این کشور به عروسی‌های درویشی مشهور است، خوانندگان مذهبی این سرودها را می‌خوانند.<ref>[http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100820859313 جام جم.]</ref>


==استقبال خارجی==
==استقبال خارجی==
تا کنون شبکه‌های تلویزیونی «الاعلام العراقی» (شبکه رسانه‌ای عراق)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81514020/ ایرنا(خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران)]</ref> و «آینس» جمهوری آذربایجان اقدام به خرید و پخش این مجموعه ایرانی کرده‌اند.<ref>[http://www.ccsi.ir/vdcc.xq0a2bq10la82.html بنیاد مطالعات قفقاز]</ref>
تاکنون شبکه‌های تلویزیونی «الاعلام العراقی» (شبکه رسانه‌ای عراق)<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81514020/ ایرنا(خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران)]</ref> و «آینس» جمهوری آذربایجان اقدام به خرید و پخش این مجموعه ایرانی کرده‌اند.<ref>[http://www.ccsi.ir/vdcc.xq0a2bq10la82.html بنیاد مطالعات قفقاز]</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۱۳: خط ۱۱۴:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ماهنامه سینمایی فیلم،شماره۲۴۵،آذر ۱۳۷۸ش.
* ماهنامه سینمایی فیلم، شماره ۲۴۵، آذر ۱۳۷۸ش.
* [http://jamejamonline.ir/sima/1575502469853129989 جام جم آنلاین.]
* [http://jamejamonline.ir/sima/1575502469853129989 جام جم آنلاین.]
* [www.asriran.com/fa/news/177717 پایگاه اطلاع رسانی عصر ایران.]
* [www.asriran.com/fa/news/177717 پایگاه اطلاع رسانی عصر ایران.]
خط ۱۱۹: خط ۱۲۰:
* [http://www.parsine.com/fa/news/246016 پایگاه خبری تحلیلی پارسینه.]
* [http://www.parsine.com/fa/news/246016 پایگاه خبری تحلیلی پارسینه.]
* [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3385/15554 پایگاه تحلیلی حوزه.]
* [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3385/15554 پایگاه تحلیلی حوزه.]
* هفته نامه سروش،ش ۸۰۲، شهریور۱۳۷۵.
* هفته نامه سروش، ش ۸۰۲، شهریور۱۳۷۵.
* [http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100820859313 جام جم.]
* [http://www1.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100820859313 جام جم.]
* [http://www.ccsi.ir/vdcc.xq0a2bq10la82.html بنیاد مطالعات قفقاز.]
* [http://www.ccsi.ir/vdcc.xq0a2bq10la82.html بنیاد مطالعات قفقاز.]
۳۹۹

ویرایش