کاربر ناشناس
میرزا محمد اخباری: تفاوت میان نسخهها
جز
حذف علایم اضافه
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ردهانبوه: انتقال از رده:محدثان شیعه قرن13(قمری) به رده:محدثان شیعه قرن ۱۳ (قمری)) |
imported>Sama جز (حذف علایم اضافه) |
||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
==کرامات== | ==کرامات== | ||
در خلال سکونت میرزا محمد در [[تهران]]، کراماتی از او در میان عامه شهرت یافت، و او به | در خلال سکونت میرزا محمد در [[تهران]]، کراماتی از او در میان عامه شهرت یافت، و او به «صاحب الکرامات» ملقب شد<ref>ابراهیم، همانجا</ref>. یکی از کراماتی که به او منتسب شد، داستان پیشگویی در خصوص قتل تسیتسیانف فرمانده سپاه روسیه در منطقه قفقاز بود: میرزا محمد به [[فتحعلی شاه قاجار|فتحعلی شاه]] پیشنهاد کرد که حاضر است برای نابودی این فرمانده روسی چله بنشیند تا پس از گذشت ۴۰ روز، سرِ تسیتسیانف را برای شاه بیاورند و در عوض، حکومت [[قاجاریه|قاجار]] متعهد گردد که حقیقت ماجرا را آشکار، و از [[اخباری گری|اخباریگری]] حمایت کند. به دنبال این گفتوگو، میرزا محمد به [[حرم عبدالعظیم حسنی|مزار حضرت عبدالعظیم]] در [[ری]] رفت و در حجرهای در به روی خود بست و با اعمالی خاص، چله نشست<ref>درباره اعمال غریب او در این چله، نک: نفیسی، ج۱، صص۲۵۱-۲۵۲؛ سپهر، ج۱، صص۸۲ -۸۳.</ref>. پس از گذشت ۴۰ روز، سرِ سردار روس توسط سواری به درگاه فتحعلی شاه آورده شد. | ||
بر زبانها چنان بود که میرزا محمد چند سالی پیش از کشته شدنش در رسالهای، تاریخ کشته شدن خود را اینگونه پیش بینی کرده بود: | بر زبانها چنان بود که میرزا محمد چند سالی پیش از کشته شدنش در رسالهای، تاریخ کشته شدن خود را اینگونه پیش بینی کرده بود: «صدوق غلب، صار تاریخنا» <ref>معلم، همانجا</ref> که عبارت «صدوق غلب» به حساب ابجد ۱۲۳۲ق (<small>سال وفاتش</small>) را نشان میدهد. حتی برخی مدعی اند که او شب قبل از حادثه، به صراحت گفته بود که چند ساعتی بیش، از زندگانی وی باقی نمانده است<ref>سپهر، همانجا</ref>. | ||
==تقابل با اصولیان== | ==تقابل با اصولیان== | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
*'''ترک عراق''' | *'''ترک عراق''' | ||
فشار اصولیان سبب شد تا میرزا محمد، [[عراق]] را ترک گوید و راهی [[ایران]] شود. وی مدتی را در [[مشهد]] و دیگر شهرهای ایران گذراند و با استقبال دستگاه حکومتی فتحعلی شاه، مدت ۴ سال در [[تهران]] اقامت کرد<ref>شیروانی، همانجا</ref>. حضور او در تهران مصادف با شروع دوره اول جنگهای ایران و روسیه (<small>۱۲۱۸- ۱۲۲۸ق</small>) بوده است. وی در تمام این مدت مورد توجه و احترام شاه قاجار بود و روزگار را به تصنیف و تدریس میگذرانید و از آنجا که از او کراماتی در میان عامه شهرت یافت، به | فشار اصولیان سبب شد تا میرزا محمد، [[عراق]] را ترک گوید و راهی [[ایران]] شود. وی مدتی را در [[مشهد]] و دیگر شهرهای ایران گذراند و با استقبال دستگاه حکومتی فتحعلی شاه، مدت ۴ سال در [[تهران]] اقامت کرد<ref>شیروانی، همانجا</ref>. حضور او در تهران مصادف با شروع دوره اول جنگهای ایران و روسیه (<small>۱۲۱۸- ۱۲۲۸ق</small>) بوده است. وی در تمام این مدت مورد توجه و احترام شاه قاجار بود و روزگار را به تصنیف و تدریس میگذرانید و از آنجا که از او کراماتی در میان عامه شهرت یافت، به «صاحب الکرامات» ملقب شد<ref>ابراهیم، همانجا</ref>. | ||
*'''ترک تهران''' | *'''ترک تهران''' | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۰۹: | ||
==انتسابش به صوفیه یا شیخیه== | ==انتسابش به صوفیه یا شیخیه== | ||
با آنکه میرزا محمد ردیههایی بر عقاید صوفیه نوشته است، صاحب [[بستان السیاحة]]، در طریقت، سلسله او را به طریقه | با آنکه میرزا محمد ردیههایی بر عقاید صوفیه نوشته است، صاحب [[بستان السیاحة]]، در طریقت، سلسله او را به طریقه «[[فرقه مهدیه|مهدیه]]» میرساند<ref>شیروانی، ص۵۸۱.</ref> که البته طریقهای ناشناخته است. برخی دیگر نیز عقایدی نزدیک به عقیده عرفانی [[شیخ احمد احسایی]] را بدو نسبت دادهاند و گفته میرزا محمد در کتاب [[ومضة النور]] را شاهد آوردهاند که وی شیخ احمد احسایی را با تعبیر «استادنا فی علم الیقین احمد بن زین الدین» ستوده است<ref>نک: شورا، ج۹، صص۵۸۴ - ۵۸۵.</ref>. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
#رساله در رد وحدت وجود و توجه صوفیان در نماز و دعا به مرشد<ref>همان، ج۱۰، ص۱۶۸۶.</ref>. | #رساله در رد وحدت وجود و توجه صوفیان در نماز و دعا به مرشد<ref>همان، ج۱۰، ص۱۶۸۶.</ref>. | ||
#رساله شهادت بر ولایت در اذان، که در پاسخ پرسش فتحعلیشاه در خصوص شهادت بر ولایت به هنگام اذان نوشته شده است<ref>شورا، ج۱۰، صص۷۲- ۷۳.</ref>. | #رساله شهادت بر ولایت در اذان، که در پاسخ پرسش فتحعلیشاه در خصوص شهادت بر ولایت به هنگام اذان نوشته شده است<ref>شورا، ج۱۰، صص۷۲- ۷۳.</ref>. | ||
#فلاح المؤمن و صلاح الامین، در سند دعای | #فلاح المؤمن و صلاح الامین، در سند دعای «الحرز الیمانی» ، معروف به [[دعای سیفی|دعای «سیفی »]] که مؤلف آن را به نام سید محمدخان بن میرزا معصوم خان طباطبایی تألیف کرده، و دارای ۵ فصل و یک خاتمه است<ref>نک: آقابزرگ، ج۱۲، ص۲۰۹.</ref>. | ||
#شمس الحقیقة، در تعالیم اخباریه که در ۳۴ | #شمس الحقیقة، در تعالیم اخباریه که در ۳۴ «شمس» تألیف شده است<ref>نک: همو، ج۱۴، ص۲۲۱.</ref>. | ||
#ضیاء المتقین، در رد اصولیه که مؤلف آن را در ۱۲۲۸ق در [[کاظمین|کاظمین]] نوشته است<ref>آستان، ۳۹۱؛ نیز نک: معلم، ج۳، ص۹۳۸.</ref>. | #ضیاء المتقین، در رد اصولیه که مؤلف آن را در ۱۲۲۸ق در [[کاظمین|کاظمین]] نوشته است<ref>آستان، ۳۹۱؛ نیز نک: معلم، ج۳، ص۹۳۸.</ref>. | ||
#قبسه العجول و منبهه الفحول (یا منیه الفحول) ، به زبان فارسی که در اخبار و اصول و رد بر عقاید اصولیه نوشته شده، و تألیف آن در پاسخ سؤال [[بحرالعلوم|سید بحرالعلوم]] بوده است<ref>نک: آقابزرگ، ج۱۷، صص۳۵-۳۶؛ آستان، ص۴۴۱</ref>. | #قبسه العجول و منبهه الفحول (یا منیه الفحول) ، به زبان فارسی که در اخبار و اصول و رد بر عقاید اصولیه نوشته شده، و تألیف آن در پاسخ سؤال [[بحرالعلوم|سید بحرالعلوم]] بوده است<ref>نک: آقابزرگ، ج۱۷، صص۳۵-۳۶؛ آستان، ص۴۴۱</ref>. | ||
خط ۱۴۴: | خط ۱۴۴: | ||
#میزان التمییز فی العلم العزیز، شامل مباحثی از علم کلام و عرفان که الحجه البالغه نیز نامیده شده است<ref>منزوی، همان، ج۲، ص۱۴۳۳.</ref>. | #میزان التمییز فی العلم العزیز، شامل مباحثی از علم کلام و عرفان که الحجه البالغه نیز نامیده شده است<ref>منزوی، همان، ج۲، ص۱۴۳۳.</ref>. | ||
#المیزان لمعرفه الفرقان، در پاسخ سؤال شیخ عبدالله ابن شیخ مبارک بن علی بن حمیدان که در آن به ادله علمای اخباری در خصوص چگونگی قرائت [[تسبیحات|تسبیحات]] اشاره میشود<ref>نک: آقابزرگ، ج۲۳، ص۳۱۷.</ref>. | #المیزان لمعرفه الفرقان، در پاسخ سؤال شیخ عبدالله ابن شیخ مبارک بن علی بن حمیدان که در آن به ادله علمای اخباری در خصوص چگونگی قرائت [[تسبیحات|تسبیحات]] اشاره میشود<ref>نک: آقابزرگ، ج۲۳، ص۳۱۷.</ref>. | ||
#ومضة النور. مؤلف در این کتاب در تطبیق اسماء الله و اسماء ائمه (ع) کوشیده، و اَشکالی رسم کرده است. مثنوی فارسی | #ومضة النور. مؤلف در این کتاب در تطبیق اسماء الله و اسماء ائمه (ع) کوشیده، و اَشکالی رسم کرده است. مثنوی فارسی «مثلث الاسماء الحسنی» از میرزا محمد نیز در این کتاب آمده است<ref>شورا، ج۹، صص۵۸۴ -۵۸۶.</ref>. | ||
#مجالی المجالی، در رد بر [[ملاعلی نوری]] که تألیف آن در ۱۲۲۱ق به اتمام رسیده است. یکی از شاگردان میرزا محمد به نام [[محمدابراهیم بن علی طبسی|محمد ابراهیم بن علی طبسی]]، این کتاب را به نام مرآت آگاهی یا آیینه شاهی به فارسی ترجمه کرده که نسخه اصلی آن باقی است<ref>نک: معلم، ج۳، ص۹۴۰، برای اطلاع از دیگر آثار وی، نیز نک: ج۳، صص۹۳۵-۹۴۰.</ref>. | #مجالی المجالی، در رد بر [[ملاعلی نوری]] که تألیف آن در ۱۲۲۱ق به اتمام رسیده است. یکی از شاگردان میرزا محمد به نام [[محمدابراهیم بن علی طبسی|محمد ابراهیم بن علی طبسی]]، این کتاب را به نام مرآت آگاهی یا آیینه شاهی به فارسی ترجمه کرده که نسخه اصلی آن باقی است<ref>نک: معلم، ج۳، ص۹۴۰، برای اطلاع از دیگر آثار وی، نیز نک: ج۳، صص۹۳۵-۹۴۰.</ref>. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
*آستان قدس ، فهرست. | *آستان قدس ، فهرست. | ||
*[[آقابزرگ]]، [[الذریعه]]. | *[[آقابزرگ]]، [[الذریعه]]. | ||
*ابراهیم بن میرزا احمد، | *ابراهیم بن میرزا احمد، «ترجمه میرزا محمد الاخباری»، همراه ایقاظ النبیه میرزا محمد اخباری، قاهره، ۱۳۵۶ق/ ۱۹۳۷م. | ||
*ابن عنبه، احمد، عمده الطالب، نجف، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۱م. | *ابن عنبه، احمد، عمده الطالب، نجف، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۱م. | ||
*امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. | *امین، محسن، اعیان الشیعه، بیروت، ۱۴۰۳ق/۱۹۸۳م. |