confirmed، templateeditor
۱۱٬۰۷۳
ویرایش
imported>M.r.seifi (←آثار) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل تحصیل = | | محل تحصیل = | ||
| محل زندگی =بغداد • مصر • ارمنستان | | محل زندگی =[[بغداد]] • [[مصر]] • ارمنستان | ||
| تاریخ وفات =۲۸۴ یا ۲۹۲ قمری | | تاریخ وفات =۲۸۴ یا ۲۹۲ قمری | ||
| شهر وفات =نامعلوم | | شهر وفات =نامعلوم | ||
خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| وبگاه رسمی =}} | | وبگاه رسمی =}} | ||
'''احمد بن ابی یعقوب''' (درگذشته ۲۸۴ یا ۲۹۲ قمری) معروف به یعقوبی، تاریخنگار و جغرافیدان سده سوم [[هجری قمری|هجری]]. کتابهایی از جمله [[تاریخ یعقوبی]]، «البلدان» و «مشاکلة الناس لزمانهم» از او به جا مانده است. گرایش [[ | '''احمد بن ابی یعقوب''' (درگذشته ۲۸۴ یا ۲۹۲ قمری) معروف به یعقوبی، تاریخنگار و جغرافیدان سده سوم [[هجری قمری|هجری]]. کتابهایی از جمله [[تاریخ یعقوبی]]، «البلدان» و «مشاکلة الناس لزمانهم» از او به جا مانده است. گرایش [[شیعی]] وی، از محتوای کتاب تاریخ یعقوبی و سبک نگارش و تحلیل او از وقایع تاریخی آشکار است. پدران یعقوبی نیز با اینکه در دستگاه [[عباسیان|خلافت عباسی]] صاحب منصب بودند، به [[تشیع]] گرایش داشتند. | ||
==زندگی نامه== | ==زندگی نامه== | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
===البلدان=== | ===البلدان=== | ||
[[پرونده:جلد کتاب البلدان یعقوبی.jpg|150px|چپ]] | [[پرونده:جلد کتاب البلدان یعقوبی.jpg|150px|چپ]] | ||
این کتاب از منابع اصلی جغرافیای عمومی جهان اسلام در سده سوم هجری است. یعقوبی این اثر را در سالهای پایان عمرش و حدود سال ۲۷۸ق. نگاشته است. | این کتاب از منابع اصلی جغرافیای عمومی [[جهان اسلام]] در سده سوم هجری است. یعقوبی این اثر را در سالهای پایان عمرش و حدود سال ۲۷۸ق. نگاشته است. | ||
کتاب وی شامل معرفی مختصری از شهرها، ولایتها و بخشهای هر ولایت و اشاره به سران و حاکمان و مردم و قبایل زندگی کننده در آن است. وی همچنین از راهها بحث کرده است و کتابش را به راهنمایی برای مسافران تبدیل کرد. یعقوبی در این کتاب خود نیز رویکردی عقلانی دارد و اثرش از نقل اخبار عجایب خالی است.<ref>نک: کراچکوفسکی، تاریخ نوشتههای جغرافیایی در جهان اسلام، ص۱۲۴-۱۲۶.</ref> به کار بردن روش مشاهده در توصیف اماکن، توجه به جغرافیای تاریخی، جمعیت شناسی و مردم نگاری و ذکر آداب و رسوم و توجه به جغرافیای اقتصادی و تجاری و کشاورزی مناطق از جمله ویژگیهای ارزشمند جغرافینگاری یعقوبی است.<ref>حضرتی، مشکله فرهنگ در تاریخنگاری یعقوبی، ص۹۲.</ref> | کتاب وی شامل معرفی مختصری از شهرها، ولایتها و بخشهای هر ولایت و اشاره به سران و حاکمان و مردم و قبایل زندگی کننده در آن است. وی همچنین از راهها بحث کرده است و کتابش را به راهنمایی برای مسافران تبدیل کرد. یعقوبی در این کتاب خود نیز رویکردی عقلانی دارد و اثرش از نقل اخبار عجایب خالی است.<ref>نک: کراچکوفسکی، تاریخ نوشتههای جغرافیایی در جهان اسلام، ص۱۲۴-۱۲۶.</ref> به کار بردن روش مشاهده در توصیف اماکن، توجه به جغرافیای تاریخی، جمعیت شناسی و مردم نگاری و ذکر آداب و رسوم و توجه به جغرافیای اقتصادی و تجاری و کشاورزی مناطق از جمله ویژگیهای ارزشمند جغرافینگاری یعقوبی است.<ref>حضرتی، مشکله فرهنگ در تاریخنگاری یعقوبی، ص۹۲.</ref> | ||
===مشاکله الناس لزمانهم=== | ===مشاکله الناس لزمانهم=== | ||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
افزون بر سابقه [[تشیع]] در خاندان یعقوبی که پیشتر بدان اشاره شد، نشانههایی بر تشیع یعقوبی در آثار وی بخصوص کتاب [[تاریخ یعقوبی]] وجود دارد که با توجه به آنها، بسیاری از نویسندگان وی را شیعه دانستهاند.<ref>طهرانی، الذریعه، ج ۳، ص۲۹۷؛الامین، اعیان الشیعه، ج۳، ص۲۰۲؛ جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ص۱۵۵؛ منتظری مقدم، بررسی زندگانی و اثار احمد بن واضح یعقوبی، ص۲۱۸.</ref> فهرست زیر برخی از آن نشانهها است: | افزون بر سابقه [[تشیع]] در خاندان یعقوبی که پیشتر بدان اشاره شد، نشانههایی بر تشیع یعقوبی در آثار وی بخصوص کتاب [[تاریخ یعقوبی]] وجود دارد که با توجه به آنها، بسیاری از نویسندگان وی را شیعه دانستهاند.<ref>طهرانی، الذریعه، ج ۳، ص۲۹۷؛الامین، اعیان الشیعه، ج۳، ص۲۰۲؛ جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ص۱۵۵؛ منتظری مقدم، بررسی زندگانی و اثار احمد بن واضح یعقوبی، ص۲۱۸.</ref> فهرست زیر برخی از آن نشانهها است: | ||
* پرداختن به تاریخ شیعیان و زندگی [[امامان]] شیعه | * پرداختن به تاریخ شیعیان و زندگی [[امامان]] شیعه.<ref>برای نمونه نک: یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۳۰۳، ۳۲۰، ۳۸۱، ۴۵۳، ۵۰۳.</ref> | ||
* ادبیات حاکی از احترام و علاقه نسبت به امامان(ع).<ref> همان؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، مقدمه فارسی، صبیست؛ عزیزی،ابن واضح یعقوبی، ص۸۱.</ref> | * ادبیات حاکی از احترام و علاقه نسبت به امامان(ع).<ref> همان؛ یعقوبی، تاریخ یعقوبی، مقدمه فارسی، صبیست؛ عزیزی،ابن واضح یعقوبی، ص۸۱.</ref> | ||
* نقل تعداد زیادی از روایات حاکی از | * نقل تعداد زیادی از روایات حاکی از [[فضایل امام علی(ع)]]<ref>تبریز نیا تبریزی، فضائل امام علی در سیره ابن هشام، تاریخ طبری و تاریخ یعقوبی، ص۷۳-۷۴.</ref> | ||
* نقل حدیث [[غدیر خم]] و [[حدیث ثقلین]].<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۱۲.</ref> | * نقل حدیث [[غدیر خم]] و [[حدیث ثقلین]].<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۱۲.</ref> | ||
* ارائه گزارشی از [[سقیفه]] که نشان دهنده وجود گرایشهای شیعی و طرفداران خلافت علی(ع) در آن زمان است.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۲۳.</ref> | * ارائه گزارشی از [[سقیفه]] که نشان دهنده وجود گرایشهای شیعی و طرفداران خلافت علی(ع) در آن زمان است.<ref>یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۱۲۳.</ref> | ||
* همدلی با قیامهای علویان. | * همدلی با قیامهای [[علویان]]. | ||
اشاره به زندگی نامه بیشتر امامان شیعه به ترتیبی که مورد قبول شیعیان دوازدهامامی است، شاهدی در اثبات این فرضیه است که یعقوبی بر مذهب شیعه دوازدهامامی بوده است.<ref>جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ص۱۵۵-۱۵۶؛ عزیزی، ابن واضح یعقوبی و آثار او در میراث مکتوب، ص۸۲؛ منتظری مقدم، بررسی زندگانی و آثار احمد بن واضح یعقوبی، ص۲۱۸-۲۱۹.</ref> با وجود همه این موارد، گرایش شیعی یعقوبی را نباید با [[تشیع]] اعتقادی تکامل یافته نزد شیعیان سدههای بعد مقایسه کرد.<ref> حضرتی، مشکله فرهنگ در تاریخنگاری یعقوبی، ص۸۷.</ref> این را نیز باید در نظر داشت که یعقوبی با خلفای عباسی نزدیکی و وابستگی داشته است و گزارشهایش با رعایت ملاحظاتی درباره عباسیان نگاشته شده است؛ از همین روست که برخی از روایاتش با روایات مشهور و پذیرفته شده نزد شیعه، مطابق نیست. برای نمونه وی با اینکه به زندانی بودن [[امام کاظم(ع)]] اشاره کرده اما از شهادت او به دستور [[هارون عباسی]] و یا شهادت [[امام رضا(ع)]] به دست [[مامون]] سخن نگفته<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۵۳.</ref> و از دولت عباسی تمجید کرده است.<ref>عزیزی، ابن واضح یعقوبی و اثار او در میراث مکتوب، ص۸۱.</ref> | اشاره به زندگی نامه بیشتر امامان شیعه به ترتیبی که مورد قبول شیعیان دوازدهامامی است، شاهدی در اثبات این فرضیه است که یعقوبی بر مذهب شیعه دوازدهامامی بوده است.<ref>جعفریان، منابع تاریخ اسلام، ص۱۵۵-۱۵۶؛ عزیزی، ابن واضح یعقوبی و آثار او در میراث مکتوب، ص۸۲؛ منتظری مقدم، بررسی زندگانی و آثار احمد بن واضح یعقوبی، ص۲۱۸-۲۱۹.</ref> با وجود همه این موارد، گرایش شیعی یعقوبی را نباید با [[تشیع]] اعتقادی تکامل یافته نزد شیعیان سدههای بعد مقایسه کرد.<ref> حضرتی، مشکله فرهنگ در تاریخنگاری یعقوبی، ص۸۷.</ref> این را نیز باید در نظر داشت که یعقوبی با خلفای عباسی نزدیکی و وابستگی داشته است و گزارشهایش با رعایت ملاحظاتی درباره عباسیان نگاشته شده است؛ از همین روست که برخی از روایاتش با روایات مشهور و پذیرفته شده نزد شیعه، مطابق نیست. برای نمونه وی با اینکه به زندانی بودن [[امام کاظم(ع)]] اشاره کرده اما از شهادت او به دستور [[هارون عباسی]] و یا شهادت [[امام رضا(ع)]] به دست [[مامون]] سخن نگفته<ref>تاریخ الیعقوبی، ج۲، ص۴۵۳.</ref> و از دولت عباسی تمجید کرده است.<ref>عزیزی، ابن واضح یعقوبی و اثار او در میراث مکتوب، ص۸۱.</ref> | ||
خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
{{مورخان شیعه}} | {{مورخان شیعه}} | ||
[[en:Al-Ya'qubi]] | [[en:Al-Ya'qubi]] | ||
[[Category:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[Category:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | |||
[[Category:مقالههای بدون اولویت]] | |||
[[رده:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | [[رده:مورخان شیعه قرن ۳ (قمری)]] | ||
[[رده:مقالههای بدون اولویت]] | [[رده:مقالههای بدون اولویت]] |