پرش به محتوا

سید محمد موسوی عاملی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Naimi
imported>Naimi
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Naimi  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۲۷]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Naimi  }}
'''سید محمد بن علی موسوی عاملی''' (۱۰۰۹-۹۴۶ ق) معروف به صاحب [[مدارک الاحکام|مدارک]]، از فقهای مشهور [[شیعه]] و نوه دختری [[شهید ثانی]].
'''سید محمد بن علی موسوی عاملی''' (۱۰۰۹-۹۴۶ ق) معروف به صاحب [[مدارک الاحکام|مدارک]]، از فقهای مشهور [[شیعه]] و نوه دختری [[شهید ثانی]].
عالمان رجالی علم و تقوای وی را ستوده و او را محققی دقیق معرفی کرده‌اند. از اساتید وی می‌توان از پدرش سید نورالدین [[علی موسوی عاملی |علی موسوی عاملی]] و [[مقدس اردبیلی]] نام برد. سید محمد همچنین با دایی خود [[حسن بن زین الدین عاملی|حسن بن زین الدین]] معروف به صاحب [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین|معالم]] هم‌درس بود. وی شاگردان بسیاری از جمله [[محمدامین استرآبادی]] تعلیم داده است.  
 
سید محمد به عالم کثیرالتحقیق و قلیل التالیف معروف است ولی در عین حال آثار قابل توجهی مانند: [[مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام]]، حاشیه بر [[استبصار |استبصار]] و حاشیه بر [[تهذیب الاحکام]] از وی به جای مانده است. وی از جمله عالمان شیعه است که به [[واجب|وجوب عینی]] [[نماز جمعه]] در [[غیبت امام زمان|زمان غیبت]]، اعتقاد داشت و بر آن در تالیفاتش تصریح کرد. همچنین وی از جمله فقیهانی است که به لزوم تصدی و ولایت فقیه جامع الشرایط، در امور اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی حکم می‎کند.  صاحب مدارک در سال ۱۰۰۹ق و در سن ۶۲ سالگی درگذشت.
عالمان رجالی علم و تقوای وی را ستوده و او را محققی دقیق معرفی کرده‌اند. از اساتید وی می‌توان از پدرش سید نورالدین [[علی موسوی عاملی |علی موسوی عاملی]] و [[مقدس اردبیلی]] نام برد. سید محمد همچنین با دایی خود [[حسن بن زین الدین عاملی|حسن بن زین الدین]] معروف به صاحب [[معالم الدین و ملاذ المجتهدین|معالم]] هم‌درس بود. وی شاگردان بسیاری از جمله [[محمدامین استرآبادی]] تعلیم داده است.
 
سید محمد به عالم کثیرالتحقیق و قلیل التالیف معروف است ولی در عین حال آثار قابل توجهی مانند: [[مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام]]، حاشیه بر [[استبصار |استبصار]] و حاشیه بر [[تهذیب الاحکام]] از وی به جای مانده است. وی از جمله عالمان شیعه است که به [[واجب|وجوب عینی]] [[نماز جمعه]] در [[غیبت امام زمان|زمان غیبت]]، اعتقاد داشت و بر آن در تالیفاتش تصریح کرد؛ همچنین وی از جمله فقیهانی است که به لزوم تصدی و [[ولایت فقیه]] جامع الشرایط، در امور اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی حکم می‎کند.  صاحب مدارک در سال ۱۰۰۹ق و در سن ۶۲ سالگی درگذشت.


==ولادت و نسب==
==ولادت و نسب==
خط ۲۴: خط ۲۶:
وی به همراه صاحب معالم درس‎های منطق، [[مطوّل |مطوّل]]، [[حاشیة خطائی |حاشیة خطائی]]، [[حاشیه ملا عبدالله]]، کتاب [[تهذیب المنطق]] و همچنین [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد [[ملا عبد الله یزدی |ملا عبد الله یزدی]](صاحب حاشیه در منطق) فرا گرفتند. <ref>امین، اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۶.</ref>
وی به همراه صاحب معالم درس‎های منطق، [[مطوّل |مطوّل]]، [[حاشیة خطائی |حاشیة خطائی]]، [[حاشیه ملا عبدالله]]، کتاب [[تهذیب المنطق]] و همچنین [[فقه]] و [[حدیث]] را نزد [[ملا عبد الله یزدی |ملا عبد الله یزدی]](صاحب حاشیه در منطق) فرا گرفتند. <ref>امین، اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۶.</ref>


شیخ احمد بن حسن نباطی عاملی از دیگر استادان وی بوده است.  
شیخ احمد بن حسن نباطی عاملی از دیگر استادان وی بوده است.
او از محضر شیخ حسین بن عبد الصمد پدر شیخ بهایی که از شاگردان شهید ثانی بوده نیز بهره برد <ref>قمی، فوائدالرضویه، ج ۲، ص۸۷۲-۸۷۱.</ref>و روایاتی را به واسطه وی از شهید ثانی نقل نموده است. <ref>بحرانی، لولوه البحرین، ص۴۸. </ref>
او از محضر شیخ حسین بن عبد الصمد پدر شیخ بهایی که از شاگردان شهید ثانی بوده نیز بهره برد <ref>قمی، فوائدالرضویه، ج ۲، ص۸۷۲-۸۷۱.</ref>و روایاتی را به واسطه وی از شهید ثانی نقل نموده است. <ref>بحرانی، لولوه البحرین، ص۴۸. </ref>


پس از مدتی سید محمد به همراه دایی خود صاحب معالم برای تکمیل آموزش به [[نجف اشرف]] مهاجرت کرده و در درس مقدس اردبیلی حاضرشدند و از آن جهت که نمی‌توانستند مدت زیادی در [[عراق]] بمانند از استاد درخواست کردند روش خاصی را در تدریس به کار گیرد؛ به این صورت که آنان پیشاپیش درس را مطالعه کنند و استاد فقط مطالبی را که فهم نکردند برای آنان تدریس کند. مقدس اردبیلی این روش را پسندید و سید محمد و سید حسن نزد او برخی دروس از جمله [[اصول فقه|اصول]] و منطق و [[کلام]] و کتاب‌هایی مانند شرح مختصر عضدی و [[شرح شمسیة |شرح شمسیة]] و شرح [[المطالع]] را فرا گرفتند.  
پس از مدتی سید محمد به همراه دایی خود صاحب معالم برای تکمیل آموزش به [[نجف اشرف]] مهاجرت کرده و در درس مقدس اردبیلی حاضرشدند و از آن جهت که نمی‌توانستند مدت زیادی در [[عراق]] بمانند از استاد درخواست کردند روش خاصی را در تدریس به کار گیرد؛ به این صورت که آنان پیشاپیش درس را مطالعه کنند و استاد فقط مطالبی را که فهم نکردند برای آنان تدریس کند. مقدس اردبیلی این روش را پسندید و سید محمد و سید حسن نزد او برخی دروس از جمله [[اصول فقه|اصول]] و منطق و [[کلام]] و کتاب‌هایی مانند شرح مختصر عضدی و [[شرح شمسیة |شرح شمسیة]] و شرح [[المطالع]] را فرا گرفتند.


حضور این دو در نجف مصادف با زمانی بود که مقدس اردبیلی مشغول تالیف شرحی بر کتاب ارشاد بود؛ وی بخش‌هایی از نوشته هایش را برای اصلاح به آنان می‌سپرد تا عبارات غیرفصیح را اصلاح کنند. <ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات، ج ۷، ص۴۸.</ref>
حضور این دو در نجف مصادف با زمانی بود که مقدس اردبیلی مشغول تالیف شرحی بر کتاب ارشاد بود؛ وی بخش‌هایی از نوشته هایش را برای اصلاح به آنان می‌سپرد تا عبارات غیرفصیح را اصلاح کنند. <ref>موسوی خوانساری، روضات الجنات، ج ۷، ص۴۸.</ref>
خط ۶۴: خط ۶۶:
* حاشیه بر شرح الفیة [[ابن ناظم قمی |ابن ناظم قمی]]. <ref>فوائدالرضویه، ج ۲، ص۸۷۱.</ref>
* حاشیه بر شرح الفیة [[ابن ناظم قمی |ابن ناظم قمی]]. <ref>فوائدالرضویه، ج ۲، ص۸۷۱.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
بنابر تحقیق [[محسن امین]] در کتاب [[اعیان الشیعه]]، انتساب دو کتاب آخر به سید محمد اشتباهی فاحش است و مولفان این دو کتاب افراد دیگری هستند.امین، <ref>اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۷.</ref>  
بنابر تحقیق [[محسن امین]] در کتاب [[اعیان الشیعه]]، انتساب دو کتاب آخر به سید محمد اشتباهی فاحش است و مولفان این دو کتاب افراد دیگری هستند.امین، <ref>اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۷.</ref>
<ref group="یادداشت"> و قد اشتهر أن له شرح الشواهد [شواهد] شرح الالفیة لابن الناظم حتی أن الکتاب طبع فی النجف ۰ سنة ۱۳۴۴ علی أنه لصاحب المدارک و هو خطا فاحش لأن الکتاب تألیف السید محمد بن علی بن محیی الدین الموسوی العاملی قاضی المشهد المقدس الرضوی و قد صرح فی أمل الآمل فی ترجمته بنسبة الکتاب الیه و أنه من تلامذة السید بدر الدین الحسینی العاملی الأنصاری المدرس بطوس و من تلامذة السید حسین ابن صاحب المدارک.  
<ref group="یادداشت"> و قد اشتهر أن له شرح الشواهد [شواهد] شرح الالفیة لابن الناظم حتی أن الکتاب طبع فی النجف ۰ سنة ۱۳۴۴ علی أنه لصاحب المدارک و هو خطا فاحش لأن الکتاب تألیف السید محمد بن علی بن محیی الدین الموسوی العاملی قاضی المشهد المقدس الرضوی و قد صرح فی أمل الآمل فی ترجمته بنسبة الکتاب الیه و أنه من تلامذة السید بدر الدین الحسینی العاملی الأنصاری المدرس بطوس و من تلامذة السید حسین ابن صاحب المدارک.
و الذی أوقع فی الاشتباه قول المؤلف فی خطبة الکتاب:و بعد فیقول العبد الفقیر إلی الله تعالی ۱ محمد بن علی الموسوی مقتصرا علی ذلک فلاشتراکه مع صاحب المدارک فی الاسم و اسم الأب و النسب و البلاد و شهرة صاحب المدارک ظن أنه هو و نسب الکتاب الیه مع أنه قد صرح فی مقدمته بأنه صنفه بامر شیخه المذکور و فی آخر بأنه فرغ منه فی المشهد المقدس الرشوی [الرضوی] ۱ سنة ۱۰۵۷ اه و صاحب المدارک لم یدخل المشهد الرضوی و لا فی مشائخه من اسمه السید بدر الدین و کانت وفاته قبل تألیف الکتاب بثمانیة و أربعین سنة و مؤلف الکتاب من تلامذة ابنه.  
و الذی أوقع فی الاشتباه قول المؤلف فی خطبة الکتاب:و بعد فیقول العبد الفقیر إلی الله تعالی ۱ محمد بن علی الموسوی مقتصرا علی ذلک فلاشتراکه مع صاحب المدارک فی الاسم و اسم الأب و النسب و البلاد و شهرة صاحب المدارک ظن أنه هو و نسب الکتاب الیه مع أنه قد صرح فی مقدمته بأنه صنفه بامر شیخه المذکور و فی آخر بأنه فرغ منه فی المشهد المقدس الرشوی [الرضوی] ۱ سنة ۱۰۵۷ اه و صاحب المدارک لم یدخل المشهد الرضوی و لا فی مشائخه من اسمه السید بدر الدین و کانت وفاته قبل تألیف الکتاب بثمانیة و أربعین سنة و مؤلف الکتاب من تلامذة ابنه.
کما أنه وقد [وقع] الاشتباه فی نسبة شرح القصائد السبع العلویات لابن أبی الحدید الیه و قد طبع هذا الشرح فی ایران و طبع فی صیدا علی أنه لصاحب المدارک و هو اشتباه و انما هو للسید محمد بن الحسن بن أبی الرضا العلوی البغدادی و لم یذکر أحد هذین الشرحین أعنی شرح الشواهد و شرح العلویات فی مؤلفات صاحب المدارک لا صاحب أمل الآمل و لا غیره. امین، اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۷. </ref>
کما أنه وقد [وقع] الاشتباه فی نسبة شرح القصائد السبع العلویات لابن أبی الحدید الیه و قد طبع هذا الشرح فی ایران و طبع فی صیدا علی أنه لصاحب المدارک و هو اشتباه و انما هو للسید محمد بن الحسن بن أبی الرضا العلوی البغدادی و لم یذکر أحد هذین الشرحین أعنی شرح الشواهد و شرح العلویات فی مؤلفات صاحب المدارک لا صاحب أمل الآمل و لا غیره. امین، اعیان الشیعه، ج ۱۰، ص۷. </ref>


کاربر ناشناس