پرش به محتوا

مائة منقبة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
| برگرداننده      =
| برگرداننده      =
| تصویر          = مأة منقبة.jpg
| تصویر          = مأة منقبة.jpg
| اندازه تصویر  = 220px
| اندازه تصویر  = 200px
| زیرنویس تصویر  =
| زیرنویس تصویر  =
[[پرونده:مأة منقبة.jpg|بندانگشتی|کتاب مأة منقبة تالیف ابن شاذان قمی ]]
[[پرونده:مأة منقبة.jpg|بندانگشتی|کتاب مأة منقبة تالیف ابن شاذان قمی ]]
خط ۳۰: خط ۳۰:
}}
}}


'''مائةُ مَنقَبَة مِن مَناقِب امیرالمؤمنین وَ الأئمة مِن وُلده (ع) مِن طَریقِ العامّة''' معروف به '''فضائل ابن شاذان''' کتابی است تالیف ابوالحسن محمد بن احمد بن علی، معروف به [[ابن شاذان قمی]] و از بزرگان [[شیعه]] در قرن چهارم و پنجم [[هجری قمری|هجری]]. در این کتاب، صد [[کرامت]] و فضیلت درباره [[حضرت علی]] (ع) برگرفته از منابع مختلف، ذکر شده است.
'''مائةُ مَنقَبَة مِن مَناقِب امیرالمؤمنین وَ الأئمة مِن وُلده(ع) مِن طَریقِ العامّة''' معروف به '''فضائل ابن شاذان''' کتابی است تالیف ابوالحسن محمد بن احمد بن علی، معروف به [[ابن شاذان قمی]] و از بزرگان [[شیعه]] در قرن چهارم و پنجم [[هجری قمری|هجری]]. در این کتاب، صد [[کرامت]] و فضیلت درباره [[حضرت علی]](ع) برگرفته از منابع مختلف، ذکر شده است.
 
== درباره مؤلف ==
== درباره مؤلف ==
{{اصلی|ابن شاذان قمی}}
{{اصلی|ابن شاذان قمی}}
ابوالحسن محمد بن احمد بن علی قمی معروف به ابن شاذان قمی، در میانه سال‌های ۳۷۴ تا ۴۶۰ق در قید حیات بوده است؛ بنابراین او از علمای قرن چهارم و پنجم هجری است.
ابوالحسن محمد بن احمد بن علی قمی معروف به ابن شاذان قمی، در میانه سال‌های ۳۷۴ تا ۴۶۰ق در قید حیات بوده است؛ بنابراین او از علمای قرن چهارم و پنجم هجری است. اولین محلی که برای زندگی او ذکر شده، شهر [[کوفه]] است که در آنجا در سال ۳۷۴ق از [[حسین بن احمد]] روایت شنیده است.
 
اولین محلی که برای زندگی او ذکر شده، شهر [[کوفه]] است که در آنجا در سال ۳۷۴ق از [[حسین بن احمد]] روایت شنیده است.


== درباره کتاب ==
== درباره کتاب ==
برخی این کتاب را همان «إيضاح دفائن النواصب في مأة منقبة من مناقب علي بن أبي طالب» دانسته‌اند؛ اما [[آقابزرگ تهرانی]]، مأة منقبة را کتابی در فضائل اهل بیت (ع) و «إيضاح دفائن النواصب» را کتابی دیگر از ابن شاذان و در ردّ مخالفین اهل بیت و شیعه می‌داند.<ref>الذریعة، ج ۲، ص ۴۹۴.</ref>
برخی این کتاب را همان «''إیضاح دفائن النواصب فی مأة منقبة من مناقب علی بن أبی طالب''» دانسته‌اند؛ اما [[آقابزرگ تهرانی]]، مأة منقبة را کتابی در فضائل اهل بیت(ع) و «''إیضاح دفائن النواصب''» را کتابی دیگر از ابن شاذان و در ردّ مخالفین اهل بیت و شیعه می‌داند.<ref>الذریعة، ج ۲، ص ۴۹۴.</ref>


نسخه این کتاب تا قرن ۱۴ هجری در کتابخانه حاج [[میرزا یحیی اصفهانی]] موجود بوده اما هم اکنون اثری از آن یافت نمی‌شود.<ref>مقدمه کتاب.</ref>
نسخه این کتاب تا قرن ۱۴ هجری در کتابخانه حاج [[میرزا یحیی اصفهانی]] موجود بوده اما هم اکنون اثری از آن یافت نمی‌شود.<ref>مقدمه کتاب.</ref>


== انگیزه نگارش ==
== انگیزه نگارش ==
از مقدمه‌ای که مؤلف بر کتابش نوشته، چنین به دست می‌آید که گویا بعضی از دوستداران حضرت [[علی (ع)]] از او درخواست کردند کتابی در فضائل و مناقب حضرت علی بن ابیطالب (ع) بنویسد؛ لذا ابن شاذان در پاسخ او می‌نویسد:
از مقدمه‌ای که مؤلف بر کتابش نوشته، چنین به دست می‌آید که گویا بعضی از دوستداران حضرت [[علی(ع)]] از او درخواست کردند کتابی در فضائل و مناقب حضرت علی بن ابیطالب(ع) بنویسد؛ لذا ابن شاذان در پاسخ او می‌نویسد:
:ای برادر! از من درخواست کردی کتابی در مقام و شأن و فضائل امیرمؤمنان (ع) به رشته تحریر درآورم، من به این نیاز شما پاسخ می‌دهم و این کتاب را که شامل صد فضیلت از دریای بی‌پایان فضائل علی (ع) است، با استناد به دانشمندان اهل سنت روایت می‌کنم. به این کتاب چنگ بزن و آن را حفظ کن. خداوند ما را به راه صواب و سداد رهنمون سازد.<ref>مأة منقبة، ص ۱۸.</ref>
:''ای برادر! از من درخواست کردی کتابی در مقام و شأن و فضائل امیرمؤمنان(ع) به رشته تحریر درآورم، من به این نیاز شما پاسخ می‌دهم و این کتاب را که شامل صد فضیلت از دریای بی‌پایان فضائل علی(ع) است، با استناد به دانشمندان اهل سنت روایت می‌کنم. به این کتاب چنگ بزن و آن را حفظ کن. خداوند ما را به راه صواب و سداد رهنمون سازد''.<ref>مأة منقبة، ص ۱۸.</ref>


== نگارش کتاب ==
== نگارش کتاب ==
مؤلف از میان اخبار متعدد، یک‌صد روایت را گلچین کرده و این امر باعث شده روایاتی بسیار زیبا و بشارت دهنده به [[شیعیان]] جمع‌آوری گردد. مهم‌تر از آن، مقبولیت کتاب نزد مخالفان است. چنانکه بزرگانی از اهل تسنن به آن اعتماد کرده و مطالب و روایات آن را در کتاب‌هایشان آورده‌اند، مانند، [[موفق بن احمد خوارزمی|خوارزمی]] در دو اثرش [[مناقب خوارزمی|مناقب]] و [[مقتل خوارزمی|مقتل الحسین]] (ع)، [[ابوعبیدالله شافعی]] در [[کفایة الطالب]]، [[حمویی جوینی]] در [[فرائد السمطین|فرائد السِمطین]].<ref>مأة منقبة، ص ۱۶.</ref>
مؤلف از میان اخبار متعدد، یک‌صد روایت را گلچین کرده و این امر باعث شده روایاتی بسیار زیبا و بشارت دهنده به [[شیعیان]] جمع‌آوری گردد. مهم‌تر از آن، مقبولیت کتاب نزد مخالفان است. چنانکه بزرگانی از اهل تسنن به آن اعتماد کرده و مطالب و روایات آن را در کتاب‌هایشان آورده‌اند، مانند، [[موفق بن احمد خوارزمی|خوارزمی]] در دو اثرش [[مناقب خوارزمی|مناقب]] و [[مقتل خوارزمی|مقتل الحسین]](ع)، [[ابوعبیدالله شافعی]] در [[کفایة الطالب]]، [[حمویی جوینی]] در [[فرائد السمطین|فرائد السِمطین]].<ref>مأة منقبة، ص ۱۶.</ref>


== روش تألیف ==
== روش تألیف ==
مؤلف بر آن بوده که تنها از روایات [[اهل سنت]] در فضائل [[اهل بیت]] استفاده نماید و چنین کرده است.
مؤلف بر آن بوده که تنها از روایات [[اهل سنت]] در فضائل [[اهل بیت]] استفاده نماید و چنین کرده است.{{سخ}}
 
مؤلف نظم خاصی برای ذکر احادیث قرار نداده و تنها ترتیب مشخص برای کتاب همان عنوان روایات صدگانه است.{{سخ}}
مؤلف نظم خاصی برای ذکر احادیث قرار نداده و تنها ترتیب مشخص برای کتاب همان عنوان روایات صدگانه است.
محقق کتاب با افزودن مطالبی مفصل، حجم آن را اصل متن بیشتر کرده است. در این تحقیق تمام نسخه‌بدل‌های چند نسخه خطی مطابقت داده شده و هر یک از روایات به نقل از چندین منبع روایی آدرس‌دهی شده است. همچنین روایاتی که از طرق دیگر، غیر از سلسله سند این کتاب، آمده هم در تمام موارد آدرس‌دهی شده تا محقق به راحتی به تمام موارد دسترسی پیدا کند.{{سخ}}
 
از جمله در منقبت ۵۷ که [[حدیث منزلت]] آمده، محقق کتاب، فهرست راویان این حدیث را آورده که نزدیک به ۱۰۰نفر می‌باشند و پس از ذکر نام هر یک، سلسله سندهایی که به آن رسیده را با ذکر نام مأخذ و نشانی دقیق روایت آورده است. این روات شامل ۶ نفر از اهل بیت(ع) است و بقیه از [[صحابه]] و [[تابعین]]اند.<ref>کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.</ref>
محقق کتاب با افزودن مطالبی مفصل، حجم آن را اصل متن بیشتر کرده است. در این تحقیق تمام نسخه‌بدل‌های چند نسخه خطی مطابقت داده شده و هر یک از روایات به نقل از چندین منبع روایی آدرس‌دهی شده است. همچنین روایاتی که از طرق دیگر، غیر از سلسله سند این کتاب، آمده هم در تمام موارد آدرس‌دهی شده تا محقق به راحتی به تمام موارد دسترسی پیدا کند.
 
از جمله در منقبت ۵۷ که [[حدیث منزلت]] آمده، محقق کتاب، فهرست راویان این حدیث را آورده که نزدیک به ۱۰۰نفر می‌باشند و پس از ذکر نام هر یک، سلسله سندهایی که به آن رسیده را با ذکر نام مأخذ و نشانی دقیق روایت آورده است. این روات شامل ۶ نفر از اهل بیت (ع) است و بقیه از [[صحابه]] و [[تابعین]]‎اند.<ref>کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.</ref>


== اهمیت و جایگاه کتاب ==
== اهمیت و جایگاه کتاب ==
خط ۶۴: خط ۶۰:
# نسخه کتابخانه آیت‌الله سید مصطفی خوانساری.
# نسخه کتابخانه آیت‌الله سید مصطفی خوانساری.
# نسخه [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی|کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]].<ref>مأة منقبة، ص ۱۵.</ref>
# نسخه [[کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی|کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی]].<ref>مأة منقبة، ص ۱۵.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|اندازه=ریز|3}}
{{پانویس|اندازه=ریز|۳}}
 
== منابع ==
== منابع ==
* تهرانی، آقابزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دارالأضواء، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* تهرانی، آقابزرگ، الذریعة الی تصانیف الشیعة، دارالأضواء، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* ابن شاذان قمی، محمد بن احمد، مائة منقبة، قم، مدرسة الإمام المهدی (ع)، ۱۴۰۷ق.
* ابن شاذان قمی، محمد بن احمد، مائة منقبة، قم، مدرسة الإمام المهدی(ع)، ۱۴۰۷ق.
* کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.
* کتاب شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور.
{{فضائل اهل بیت}}
{{فضائل اهل بیت}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش