Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
جز (←محتوای عریضهها) |
|||
خط ۶: | خط ۶: | ||
ماهیت عریضه نوعی [[توسل]] و [[دعا]] است که در آن به جای به زبان آوردن خواستهها، آنها را در نامهای نوشته و به طور نمادین در جوار قبر [[امام]](ع) یا در آب یا چاه میاندازند، بدون اینکه امام نیاز به باز کردن و خواندن آن نامه داشته باشد. این کار به دلیل اینکه شامل نوعی عرض حاجت و نگاشتن آن است به «عریضه نویسی» مشهور شده است.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۵۶</ref> [[علامه مجلسی]] نمونههایی از عریضهها را در کنار سایر [[توسل|توسلات]] در [[بحار الانوار]] آورده است.<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۹۹، ص۲۳۱، باب کتابة الرقاع للحوائج الی الائمه.</ref> | ماهیت عریضه نوعی [[توسل]] و [[دعا]] است که در آن به جای به زبان آوردن خواستهها، آنها را در نامهای نوشته و به طور نمادین در جوار قبر [[امام]](ع) یا در آب یا چاه میاندازند، بدون اینکه امام نیاز به باز کردن و خواندن آن نامه داشته باشد. این کار به دلیل اینکه شامل نوعی عرض حاجت و نگاشتن آن است به «عریضه نویسی» مشهور شده است.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۵۶</ref> [[علامه مجلسی]] نمونههایی از عریضهها را در کنار سایر [[توسل|توسلات]] در [[بحار الانوار]] آورده است.<ref>ر.ک: مجلسی، بحار الانوار، ج۹۹، ص۲۳۱، باب کتابة الرقاع للحوائج الی الائمه.</ref> | ||
== تاریخچه و سند | == تاریخچه و سند عریضهنویسی == | ||
رسم | رسم عریضهنویسی، در ادیان پیش از [[اسلام]] نیز وجود داشته و مهمترین و قابل توجهترین مورد آن، عریضهنویسی [[یهودیت|یهودیان]] در پای دیوار ندبه است. آنها نامههای خود را با مضون دعا و درخواست، خطاب به خدا نوشته و با آرزوی اجابت، آن را در شیارهای این دیوار قرار میدهند.<ref>Sperling, Avraham Yitzchak (1999). Sefer Tamei Ha-minhagim U’mekorei Ha-dinim; Inyanei Hilula D’Rashbi, p. 270. Jerusalem: Shai Le-morah Publishing</ref> | ||
موارد متعددی از سنت | موارد متعددی از سنت عریضهنویسی یا همان نامه نوشتن و درخواست حاجت از [[امامان]] در زمان حضور ایشان نقل شده است و این کار در زمان [[غیبت صغرا]] نیز با تحویل این نامهها به [[نواب اربعه|نائبان خاص]] امام زمان (عج) ادامه داشت؛ یکی از مشهورترین این عریضهها، ماجرای به دنیا آمدن [[شیخ صدوق]] است.<ref>الغیبة، ص۲۰۱؛ به نقل الربانی الشیرازی، عبدالرحیم، مقدمه «معانی الاخبار» در: الشیخ الصدوق، ۱۳۶۱ه.ش.، ص۷۳.</ref> | ||
در برخی کتابهای دعا و منابع حدیثی عریضههایی عمومی نقل شده است که میتوان در هر زمانی به خداوند یا امامان عرض حاجت داشت و نامه نگاشت.<ref>بحار الانوار، بیروت، ج۹۹، ص۲۳۲ و مصباح کفعمی، چاپ دارالرضی، ص۳۹۹–۴۰۵</ref> این احادیث و عریضهها از محتوایی مقبول برخوردارند ولی سند معتبری ندارند و بیشتر آنها در منابع متأخر حدیثی مانند [[المصباح کفعمی|مصباح]] کفعمی و [[بحارالانوار]] نقل شدهاند.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۵۷</ref> | در برخی کتابهای دعا و منابع حدیثی عریضههایی عمومی نقل شده است که میتوان در هر زمانی به خداوند یا امامان عرض حاجت داشت و نامه نگاشت.<ref>بحار الانوار، بیروت، ج۹۹، ص۲۳۲ و مصباح کفعمی، چاپ دارالرضی، ص۳۹۹–۴۰۵</ref> این احادیث و عریضهها از محتوایی مقبول برخوردارند ولی سند معتبری ندارند و بیشتر آنها در منابع متأخر حدیثی مانند [[المصباح کفعمی|مصباح]] کفعمی و [[بحارالانوار]] نقل شدهاند.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۵۷</ref> | ||
عریضه نوشتن و حاجت گرفتن، از برخی عالمان دینی مانند آیت الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]]،<ref>شیفتگان حضرت مهدی، قاضی زاهدی، ص۲۳۶</ref> [[میرزای نائینی]]<ref>عریضهنویسی به اهل بیت و امام زمان، ص۴۲–۷۴</ref> و آیت الله [[محمدجواد صافی گلپایگانی|محمدجواد صافی]] نیز نقل شده است.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۶۴</ref> در [[ایران]] | عریضه نوشتن و حاجت گرفتن، از برخی عالمان دینی مانند آیت الله [[سید محمدرضا گلپایگانی]]،<ref>شیفتگان حضرت مهدی، قاضی زاهدی، ص۲۳۶</ref> [[میرزای نائینی]]<ref>عریضهنویسی به اهل بیت و امام زمان، ص۴۲–۷۴</ref> و آیت الله [[محمدجواد صافی گلپایگانی|محمدجواد صافی]] نیز نقل شده است.<ref>دانشنامه امام مهدی (عج)، ج۶، ص۳۶۴</ref> در [[ایران]] عریضهنویسی اختصاص به [[مسجد جمکران]] نداشته و در برخی مساجد شهرهای دیگر مانند [[اصفهان]] و [[کرمان]] نیز چنین سنتی رایج است. در مسجد جامع [[اردکان یزد]] نیز چاهی بوده که نزد مردم آن سامان مقدس بوده است اما امروزه آن را پوشاندهاند.<ref>پیری اردکانی، ص۱۰۱</ref> این سنت در میان برخی شیعیان [[هند]]، [[پاکستان]] و [[بنگلادش]] نیز مرسوم بوده و در شب [[نیمه شعبان]] برای [[امام زمان]] (عج) عریضههایی نوشته و به دریا میاندازند.<ref>[http://ejtemaee.ir/چاه-عريضة-مسجد-جمکران-از-خرافه-تا-واقعي/ فصلنامه علمی پژوهشی شیعه شناسی، بهار ۱۳۹۱، شماره ۳۷، مقاله چاه عریضه جمکران، از خرافه تا واقعیت، ص۱۷۸]</ref> | ||
== محتوای عریضهها == | == محتوای عریضهها == |