علویان (طبرستان): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←زمینههای پیدایش حکومت علویان
Ahmadnazem (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==زمینههای پیدایش حکومت علویان== | ==زمینههای پیدایش حکومت علویان== | ||
برخی از گزارش‌ها تاریخ ورود علویان به [[ایران]] را اوائل [[قرن ۲ هجری قمری|قرن ۲ هجری]] ذکر کردهاند. بر اساس این | برخی از گزارش‌ها تاریخ ورود علویان به [[ایران]] را اوائل [[قرن ۲ هجری قمری|قرن ۲ هجری]] ذکر کردهاند. بر اساس این گزارش‌ها زمانی که [[یحیی بن زید]] با حدود هفتاد نفر از یارانش در [[سبزوار]] علیه [[امویان]] قیام کرد و در [[سال ۱۲۵هجری قمری|سال ۱۲۵ق]] و به نقلی [[سال ۱۲۶هجری قمری|سال ۱۲۶ق]] کشته شد مردم آن منطقه در سوگ کشته شدن وی نام فرزندان خود را یحیی گذاشتند.<ref>هارونی، الإفاده فی تاریخ الأئمة الزیدیة، ۱۴۳۵ق، ص۴۴-۴۷.</ref> | ||
پس از وی نیز یحیی بن عبدالله بن حسن برادر [[نفس زکیه]] به عنوان اولین علوی است که پس از شرکت در قیام [[شهید فخ]] در [[سال ۱۶۹ هجری قمری|۱۶۹ق]] در [[حجاز]] و شکست آن، به همراه [[حج|حجاج]] ایرانی به [[ایران]] آمد، به صورت مخفیانه در [[دیلم]] اقامت کرد و مردمان آن دیار را به [[امامت]] خود دعوت کرد و توانست یارانی را دور خود جمع کند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۱۹ق، ص۳۹۰-۴۳۳.</ref> | پس از وی نیز یحیی بن عبدالله بن حسن برادر [[نفس زکیه]] به عنوان اولین علوی است که پس از شرکت در قیام [[شهید فخ]] در [[سال ۱۶۹ هجری قمری|۱۶۹ق]] در [[حجاز]] و شکست آن، به همراه [[حج|حجاج]] ایرانی به [[ایران]] آمد، به صورت مخفیانه در [[دیلم]] اقامت کرد و مردمان آن دیار را به [[امامت]] خود دعوت کرد و توانست یارانی را دور خود جمع کند.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ۱۴۱۹ق، ص۳۹۰-۴۳۳.</ref> | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
اما قیام او به دلیل تهدید و تطمیع شدن یارانش توسط فضل بن یحیی برمکی فرمانده لشکر اعزامی از سوی [[هارون الرشید]] به شکست منجر شد و یحیی مجبور به مصالحه با وی شده و به [[بغداد]] برگشت و پس از چندی به دستور هارون الرشید به زندان افکنده شد و در سال ۱۷۶ق در همانجا از دنیا رفت.<ref>ابنعنبه، احمدبن علی، عمدة الطالب فی انساب آل‌ابی‌طالب، قم، انصاریان، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۶-۱۳۸.</ref> | اما قیام او به دلیل تهدید و تطمیع شدن یارانش توسط فضل بن یحیی برمکی فرمانده لشکر اعزامی از سوی [[هارون الرشید]] به شکست منجر شد و یحیی مجبور به مصالحه با وی شده و به [[بغداد]] برگشت و پس از چندی به دستور هارون الرشید به زندان افکنده شد و در سال ۱۷۶ق در همانجا از دنیا رفت.<ref>ابنعنبه، احمدبن علی، عمدة الطالب فی انساب آل‌ابی‌طالب، قم، انصاریان، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش، ص۱۳۶-۱۳۸.</ref> | ||
اگرچه [[زیدیه]] با این | اگرچه [[زیدیه]] با این قیام‌ها نتوانست تا [[قرن سوم هجری قمری|قرن سوم هجری]] جایگاه تثبیت شدهای در ایران پیدا کند اما دست کم با این اقدامات زمینههای پیدایش زیدیه در ایران رقم خورده و زمینهساز تثبیت و گسترش این فرقه در قرن سوم هجری و بعداز آن شد.<ref>مادلونگ، فرقه‌های اسلامی، ۱۳۸۱ش، ص۱۴۱ و۱۴۲.</ref> | ||
{{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | {{حکومت‌های ایران پس از اسلام}} | ||
==تأسیس حکومت علویان در طبرستان== | ==تأسیس حکومت علویان در طبرستان== | ||
با دعوت مردم طبرستان از [[حسن بن زید بن محمد|حسن بن زید]] ملقب به [[داعی کبیر]] وی در سال ۲۵۰ق از [[ری]] به آنجا رفته و از مردم بیعت گرفت و پس از شکست عامل [[طاهریان]] وارد [[آمل]] شد. حکومت بیست ساله داعی کبیر همیشه با جنگ و گریز همراه بود اما او توانست در نامههایی به مردم مناطق مختلف شمال ایران شمار زیادی را که تا آن دوره اسلام را نپذیرفته بودند، به اسلام شیعی دعوت نماید. در نامههای او همواره بر شعائر شیعی، تفضیل [[امام علی (ع)]] بر دیگر صحابه، نقد شدید جبرگرایی، [[تشبیه صفات|تشبیه]] و [[تجسیم]] تأکید شده است.<ref>فرمانیان / موسوی‌نژاد، زیدیه تاریخ و عقاید، ۱۳۸۹ش، ص۶۷.</ref> | با دعوت مردم طبرستان از [[حسن بن زید بن محمد|حسن بن زید]] ملقب به [[داعی کبیر]] وی در سال ۲۵۰ق از [[ری]] به آنجا رفته و از مردم بیعت گرفت و پس از شکست عامل [[طاهریان]] وارد [[آمل]] شد. حکومت بیست ساله داعی کبیر همیشه با جنگ و گریز همراه بود اما او توانست در نامههایی به مردم مناطق مختلف شمال ایران شمار زیادی را که تا آن دوره اسلام را نپذیرفته بودند، به اسلام شیعی دعوت نماید. در نامههای او همواره بر شعائر شیعی، تفضیل [[امام علی (ع)]] بر دیگر صحابه، نقد شدید جبرگرایی، [[تشبیه صفات|تشبیه]] و [[تجسیم]] تأکید شده است.<ref>فرمانیان / موسوی‌نژاد، زیدیه تاریخ و عقاید، ۱۳۸۹ش، ص۶۷.</ref> | ||