کاربر ناشناس
رکن‌الدین جرجانی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←آثـار) |
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| اندازه جعبه = | | اندازه جعبه = | ||
| عنوان = محمد بن علی بن محمد استرآبادی | | عنوان = محمد بن علی بن محمد استرآبادی | ||
| نام = | | نام = | ||
| زادروز = | | زادروز = | ||
| مکان تولد = | | مکان تولد = | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = | ||
| آرامگاه = | | آرامگاه = | ||
|عرض جغرافیایی محل دفن= | |عرض جغرافیایی محل دفن= | ||
|طول جغرافیایی محل دفن= | |طول جغرافیایی محل دفن= | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> | <!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب--> | ||
|longd=|longm=|longs=|longEW=E | |longd=|longm=|longs=|longEW=E | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| ملیت = ایرانی | | ملیت = ایرانی | ||
| نژاد = | | نژاد = | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| شهر خانگی = | | شهر خانگی = | ||
| تلویزیون = | | تلویزیون = | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| حزب = | | حزب = | ||
| جنبش = | | جنبش = | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| مکتب = | | مکتب = | ||
| آثار = الابحاث فی تقویم الاحداث، غایة البادئ، ترجمۀ اوصاف الاشراف ... | | آثار = الابحاث فی تقویم الاحداث، غایة البادئ، ترجمۀ اوصاف الاشراف ... | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس = | ||
| گفتاورد = | | گفتاورد = | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
از منابع موجود اطلاعات دقیقی از زندگی جرجانی به دست نمی‌آید. تاریخ خاتمۀ برخی از آثارش سالهای ۶۹۷ و ۷۲۸ق را نشان می‌دهد <ref>آقابزرگ،ج ۱،ص۶۳ و ج ۲ص۴۲۳</ref> | از منابع موجود اطلاعات دقیقی از زندگی جرجانی به دست نمی‌آید. تاریخ خاتمۀ برخی از آثارش سالهای ۶۹۷ و ۷۲۸ق را نشان می‌دهد.<ref>آقابزرگ،ج ۱،ص۶۳ و ج ۲ص۴۲۳</ref> وی مدتی در [[حله]] بود و نزد [[علامه حلی]] (درگذشت۷۲۶ق/۱۳۲۶م) به دانش‌اندوزی پرداخت.<ref>امین،ج ۹،ص۴۲۵</ref> از تنوع عناوین آثارش برمی‌آید که از علوم مختلف زمانۀ خویش بهرۀ کافی داشته است. | ||
در مقدمۀ ناشر بر [[قواعد الاحکام]] علامۀ حلی <ref>علامه حلی ج۱،ص۲۶</ref> و همچنین در مقدمه بر [[نهایة الاحکام]] | در مقدمۀ ناشر بر [[قواعد الاحکام]] علامۀ حلی<ref>علامه حلی ج۱،ص۲۶</ref> و همچنین در مقدمه بر [[نهایة الاحکام]] او،<ref> نک: رجایی،ج ۱،ص۹</ref> نام جرجانی در زمرۀ شاگردانی نقل شده که از وی اجازۀ روایت یافته‌اند. | ||
جرجانی با [[خواجه نصیرالدین طوسی]] قریب العصر بود و نسبت به آثار وی اظهار شیفتگی می‌کرد، چندان که خواجه را افضل المحققین و رئیس‌العلماء و الحکماء المتبحرین می‌خواند و می‌گوید: «کتب بسیاری از تألیفات پیشینیان را که در علوم مختلف ساخته‌اند، مطالعه کـردم و هیچ‌یک را بـه مـانند کلام خواجـه نـدیدم.<ref>نک: جرجانی، مقدمه بر ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی</ref> جرجانی شخصیت علامۀ حلی و کیفیت درس و بحث او را نیز سخت ستوده است.<ref>امین،ج ۹،ص۴۲۵</ref> | جرجانی با [[خواجه نصیرالدین طوسی]] قریب العصر بود و نسبت به آثار وی اظهار شیفتگی می‌کرد، چندان که خواجه را افضل المحققین و رئیس‌العلماء و الحکماء المتبحرین می‌خواند و می‌گوید: «کتب بسیاری از تألیفات پیشینیان را که در علوم مختلف ساخته‌اند، مطالعه کـردم و هیچ‌یک را بـه مـانند کلام خواجـه نـدیدم.<ref>نک: جرجانی، مقدمه بر ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی</ref> جرجانی شخصیت علامۀ حلی و کیفیت درس و بحث او را نیز سخت ستوده است.<ref>امین،ج ۹،ص۴۲۵</ref> | ||
==آثـار== | ==آثـار== | ||
جرجانی نویسندۀ پرکاری بوده است، چندان که در یکی از دست نوشته‌های خود فهرست آثار خود را بیش از ۳۰ عنوان ذکر کرده است. <ref>نک: امین،ج ۹،ص۴۲۶</ref> | جرجانی نویسندۀ پرکاری بوده است، چندان که در یکی از دست نوشته‌های خود فهرست آثار خود را بیش از ۳۰ عنوان ذکر کرده است.<ref>نک: امین،ج ۹،ص۴۲۶</ref> | ||
جرجانی بسیاری از آثار نصیرالدین طوسی را به زبان عربی بازنگاشت و آثار علامۀ حلی را شرح کرد. از متون به یادگار مانده از او می‌توان به: | جرجانی بسیاری از آثار نصیرالدین طوسی را به زبان عربی بازنگاشت و آثار علامۀ حلی را شرح کرد. از متون به یادگار مانده از او می‌توان به: | ||
*الابحاث فی تقویم الاحداث اشاره کرد. وی در این کتاب در عین حال که به اثبات امامت ائمه اثنا عشری، اثبات غیبت امام زمان و رد شبهات مربوط به آن پرداخته است، عقاید زیدیه را نیز در این باب رد کرده است. <ref>آقابزرگ، ج1،ص63</ref> نسخه‌ای از این کتاب در کتابخانۀ [[آستان قدس رضوى|آستان قدس]] موجود است. <ref>نک: آستان قدس، ۱۵</ref> | *الابحاث فی تقویم الاحداث اشاره کرد. وی در این کتاب در عین حال که به اثبات امامت ائمه اثنا عشری، اثبات غیبت امام زمان و رد شبهات مربوط به آن پرداخته است، عقاید زیدیه را نیز در این باب رد کرده است.<ref>آقابزرگ، ج1،ص63</ref> نسخه‌ای از این کتاب در کتابخانۀ [[آستان قدس رضوى|آستان قدس]] موجود است.<ref>نک: آستان قدس، ۱۵</ref> | ||
*ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی از دیگر آثار بر جای ماندۀ جرجانی است. اوصاف الاشراف رسالۀ مختصری است در اخلاق و قواعد اهل سیر و سلوک. دو نسخه از متن عربی این کتاب به شماره‌های ۱۲۰ و ۱۲۱ در کتابخانۀ آستان قدس رضوی و نسخۀ دیگری از این کتاب در کتابخانۀ [[دانشگاه تهران]] موجود است. <ref>مدرس رضوی،ص ۴۵۸</ref> | *ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی از دیگر آثار بر جای ماندۀ جرجانی است. اوصاف الاشراف رسالۀ مختصری است در اخلاق و قواعد اهل سیر و سلوک. دو نسخه از متن عربی این کتاب به شماره‌های ۱۲۰ و ۱۲۱ در کتابخانۀ آستان قدس رضوی و نسخۀ دیگری از این کتاب در کتابخانۀ [[دانشگاه تهران]] موجود است.<ref>مدرس رضوی،ص ۴۵۸</ref> | ||
*غایـة‌البادئ یکی دیگر از آثار جرجانی است. این کتاب شرح مبادئ الاصول علامۀ حلی است که حاصل تلاش سالهای نخست فعالیت او ست. (۶۷۹ ق) <ref>نک: کحاله،ج ۱۰،ص۴۶</ref> این کتاب در زمان حیات علامه به پایان رسید و جرجانی آن را به نام عمیدالدین ابوطالب عبدالمطلب حسینی شرح کرد <ref>آقابزرگ،ج ۱۶،ص۱۰،و ج ۲۴،ص۳۹۷</ref>. دو نسخه از این کتاب در کتابخانۀ آستان قدس رضوی به شماره‌های ۲۹۲۰ و ۲۹۲۱ موجود است. <ref>آستان قدس،ص ۴۱۶</ref> | *غایـة‌البادئ یکی دیگر از آثار جرجانی است. این کتاب شرح مبادئ الاصول علامۀ حلی است که حاصل تلاش سالهای نخست فعالیت او ست. (۶۷۹ ق) <ref>نک: کحاله،ج ۱۰،ص۴۶</ref> این کتاب در زمان حیات علامه به پایان رسید و جرجانی آن را به نام عمیدالدین ابوطالب عبدالمطلب حسینی شرح کرد <ref>آقابزرگ،ج ۱۶،ص۱۰،و ج ۲۴،ص۳۹۷</ref>. دو نسخه از این کتاب در کتابخانۀ آستان قدس رضوی به شماره‌های ۲۹۲۰ و ۲۹۲۱ موجود است.<ref>آستان قدس،ص ۴۱۶</ref> | ||
نسخه‌هایی از این کتاب با عنوان نهایة البادئ در دست است و از این‌رو، برخی به خطا آن را به کس دیگری منسوب کرده‌اند. <ref>آقابزرگ،ج ۲۴،ص۳۹۷</ref> | نسخه‌هایی از این کتاب با عنوان نهایة البادئ در دست است و از این‌رو، برخی به خطا آن را به کس دیگری منسوب کرده‌اند.<ref>آقابزرگ،ج ۲۴،ص۳۹۷</ref> | ||
*جرجانی کتاب [[فصول نصیریه]] [[خواجه نصیرالدین طوسی]] را نیز ترجمه کرده است. نویسنده چنان‌که خود ذکر می‌کند، پس از فراغت از تألیف کتاب الابحاث به ترجمۀ آن پرداخته است. | *جرجانی کتاب [[فصول نصیریه]] [[خواجه نصیرالدین طوسی]] را نیز ترجمه کرده است. نویسنده چنان‌که خود ذکر می‌کند، پس از فراغت از تألیف کتاب الابحاث به ترجمۀ آن پرداخته است. | ||
فصول کتاب مختصری در اصول عقاید است و جرجانی در ابتدای ترجمه پس از ستایش کتاب می‌گوید: «بر خود واجب دیدم کتاب را از پوشش لباسهای پدری‌اش درآورده، و آن‌را در کسوت لباسهای عربی جلو‌ه‌گر سازم تا دانش‌پژوهان عرب نیز از آن بهره‌مند گردند» <ref>کنتوری،ص ۱۱۸-۱۱۹</ref> | فصول کتاب مختصری در اصول عقاید است و جرجانی در ابتدای ترجمه پس از ستایش کتاب می‌گوید: «بر خود واجب دیدم کتاب را از پوشش لباسهای پدری‌اش درآورده، و آن‌را در کسوت لباسهای عربی جلو‌ه‌گر سازم تا دانش‌پژوهان عرب نیز از آن بهره‌مند گردند».<ref>کنتوری،ص ۱۱۸-۱۱۹</ref> نسخه‌ای از این کتاب در کتابخانۀ آستانۀ قدس به شمارۀ ۸۱۷ <ref>آستان قدس ص ۶۶۳</ref> و دو نسخۀ دیگر در کتابخانۀ وزیری یزد در مجموعه‌های شمارۀ ۲۲۷۹ و ۲۴۸۷ موجود است. <ref>شیروانی،ص ۱۲۲۹، ۱۳۱۳</ref> | ||
*[[اخلاق ناصری]] از دیگر کتابهایی است که جرجانی از آثار خواجه نصیرالدین طوسی به زبان عربی برگردانده است. به ترجمۀ [[اساس الاقتباس]] و شرح ثمرۀ بطلمیوس خواجه نیز در مقدمۀ اوصاف الاشراف اشاره شده است. <ref>نک: جرجانی، مقدمه...، بـرای بـررسی دیگر آثـار وی، نک: امین، ج ۹ص۴۲۶؛ قمـی،ص ۵۷۷؛ مدرس،ج ۱،ص۴۰۳</ref> | *[[اخلاق ناصری]] از دیگر کتابهایی است که جرجانی از آثار خواجه نصیرالدین طوسی به زبان عربی برگردانده است. به ترجمۀ [[اساس الاقتباس]] و شرح ثمرۀ بطلمیوس خواجه نیز در مقدمۀ اوصاف الاشراف اشاره شده است.<ref>نک: جرجانی، مقدمه...، بـرای بـررسی دیگر آثـار وی، نک: امین، ج ۹ص۴۲۶؛ قمـی،ص ۵۷۷؛ مدرس،ج ۱،ص۴۰۳</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
{{col-begin}} | {{col-begin}} | ||
*آستان قدس، ف، | *آستان قدس، ف، فهرست. | ||
*[[آقا بزرگ|محمد محسن آقابزرگ طهرانی]]، [[الذریعة الی تصانیف الشیعة]]، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳ / | *[[آقا بزرگ|محمد محسن آقابزرگ طهرانی]]، [[الذریعة الی تصانیف الشیعة]]، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳ / ۱۹۸۳. | ||
*امین، محسن، اعیان الشیعة، به کوشش حسن امین، بیروت، | *امین، محسن، اعیان الشیعة، به کوشش حسن امین، بیروت، ۱۹۵۹م. | ||
*جرجانی، محمد، مقدمه بر ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی، نسخۀ خطی موجود در | *جرجانی، محمد، مقدمه بر ترجمۀ اوصاف الاشراف نصیرالدین طوسی، نسخۀ خطی موجود در مرکز. | ||
*رجایی، مهدی، مقدمه بر نهایة الاحکام علامۀ حلی، قم، | *رجایی، مهدی، مقدمه بر نهایة الاحکام علامۀ حلی، قم، ۱۴۱۰ق. | ||
*شیروانی، محمد، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ وزیری، یزد، | *شیروانی، محمد، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ وزیری، یزد، ۱۳۵۸ش. | ||
*قمی، عباس، الفوائد الرضویه، تهران، | *قمی، عباس، الفوائد الرضویه، تهران، ۱۳۲۷ش. | ||
*کحاله، عمررضا، معجم‌المؤلفین، دمشق، ۱۳۸۰ق/ | *کحاله، عمررضا، معجم‌المؤلفین، دمشق، ۱۳۸۰ق/۱۹۶۰م. | ||
*کنتوری، اعجاز حسینی، کشف الحجب و الاستار، قم، | *کنتوری، اعجاز حسینی، کشف الحجب و الاستار، قم، ۱۴۰۹ق. | ||
*مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تبریز، | *مدرس، محمدعلی، ریحانة الادب، تبریز، ۱۳۶۹ش. | ||
*مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، | *مدرس رضوی، محمدتقی، احوال و آثار خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ۱۳۳۴ش. | ||
*مقدمۀ ناشر بر قواعد الاحکام علامۀ حلی، قم، ۱۴۱۳ق. | *مقدمۀ ناشر بر قواعد الاحکام علامۀ حلی، قم، ۱۴۱۳ق. | ||
{{col-end}} | {{col-end}} | ||