Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۹۶۶
ویرایش
imported>Dayyani جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جز (←انکار انتساب) |
||
خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
برخی، صحت انتساب این تفسیر را به حاج ملاسلطان محمد انکار کردند، اما توجه به این نکات در رفع این شبهه ضرورت دارد: | برخی، صحت انتساب این تفسیر را به حاج ملاسلطان محمد انکار کردند، اما توجه به این نکات در رفع این شبهه ضرورت دارد: | ||
'''اولاً'''، چنانکه کیوان سمیعی (ص ۱۳۵) میگوید، مقام عرفانی و علمی و ادبی مؤلف برتر از آن بوده که بتوان نسبت انتحال به وی داد، زیرا او عاجز از تألیف چنین تفسیری نبوده است، و با توجه به تبحّر وی در علم و عرفان چنانچه این تفسیر بدون نام مؤلف نیز چاپ میشد، اهل فن میتوانستند بفهمند که این کتاب از اوست؛ | |||
'''ثانیاً'''، روش بیان مطالب و جمع نکات عقلی، نقلی و قلبی در این تفسیر با سایر آثار مؤلف مشابهت کامل دارد؛ | |||
'''ثالثاً'''، [[معصوم علیشاه]]، صاحب [[طرائق الحقائق]] که در ۱۳۰۳ و ۱۳۰۴ در گناباد نزد مؤلف بوده، از این تفسیر یاد کرده، تصریح میکند که در دوران تألیف آن، گاه بخشهایی از آن را به درخواست مؤلف ملاحظه میکرده است.<ref>ج ۳، ص۵۴۰</ref> اصولاً یکی از جهات اشتهار علمی و عرفانی مؤلف در زمان حیات، که غالب مورخان آن دوران ذکر کردهاند، تألیف همین کتاب بوده است.<ref>فرصت شیرازی، ج ۲، ص۸۹۰، پانویس ۲؛ نیز رجوع کنید به آقابزرگ طهرانی، ج ۳، ص۱۸۲؛ تابنده، ص۲۱۰، پانویس ۱</ref> اشتباه دیگر دربارۀ تفسیر بیان السعادة را خاورشناس مشهور گلدتسیهر مرتکب شده است؛ وی <ref>ص ۲۷۹</ref> از تفسیری به نام «بیان السعادة فی مقامات العبادة» نوشتۀ سلطان محمدبن حیدرالبَیدَختی<ref>بیدُختی؛ چاپ تهران، ۱۳۱۴</ref> نام برده و آن را کهنترین تفسیر [[شیعه]] خوانده و تاریخ اتمامش را ۳۱۱ هجری یاد کرده است. به نظر میرسد که اشتباه او ناشی از غلط خواندن تاریخ اتمام این تفسیر (۱۳۱۱ هجری)، بوده است. در ترجمۀ عربی کتاب گلدتسیهر<ref>ص ۳۰۴</ref> نیز، «حیدر» به «حجر» و «البیدختی» به «البجختی» تصحیف شده است. اما در هیچ یک از منابع متقدم و متأخر شیعه، نشانهای از این تفسیر و مؤلف آن با مشخصاتی که گلدتسیهر ذکر کرده است به چشم نمیخورد. | |||
== چاپهای کتاب == | == چاپهای کتاب == |