بیان السعادة فی مقامات العبادة (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بیان السعادة علاوه بر جنبه‌های [[عرفان|عرفانی]]، جنبه‌های [[روایت|روایی]]، [[فقه|فقهی]]، فلسفی، کلامی و ادبی نیز دارد. از جنبۀ نقلی و روایی و بحث دربارۀ شان نزول [[آیه|آیات]]، مباحث مستوفایی دارد و عمدۀ اقوال و مطالب منقول در آن مستند به احادیث و اخبار مروی از [[پيامبر اكرم‌(ص‌)|پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه وآله وسلّم]] و [[ائمه اطهار|ائمه اطهار علیهم السلام]] است.

== معرفی ==

بیان السعادة، تفسیر عرفانی و شیعی قرآن به عربی، تألیف حاج ملاسلطان محمد گنابادی (۱۲۵۱ـ۱۳۲۷)، ملقّب به سلطان علیشاه و مشهور به سلطانعلی گنابادی، از اقطاب متأخر [[سلسله نعمت اللهی|سلسلۀ نعمت اللهی]] است و نام کامل آن بیان السعادة فی مقامات العبادة است. مؤلف آن را به نام مرشد خود، حاج محمدکاظم اصفهانی ملقب به سعادت علیشاه، نوشته است.<ref>تابنده، ص۱۹۵؛ معصوم علیشاه، ج ۳، ص۵۴۰</ref> اهمیت این تفسیر از آن روست که یگانه تفسیر کامل قرآن به مذاق عرفانی [[شیعه]] است که برجای مانده است. سبب نگارش آن، چنانکه در مقدمه‌اش<ref>ج ۱، ص۲</ref> آمده، جمع آوری لطایف و نکات نغزی بوده که در اشارات قرآن و تلویحاتِ اخبار یافته و پیش از آن نه در کتابی دیده و نه از کسی شنیده بوده است. این تفسیر نیز، مانند اغلب آثار سلطان علیشاه، با مقدمه‌ای در حقیقت علم و علائم آن و جهل مرکب و ملازمت علم و عمل آغاز شده؛ سپس مؤلف مطالب جامعی دربارۀ قرآن و فضیلت آن، تفسیر، تنزیل و تأویل قرآن و دیگر مقدمات لازم برای [[تفسیر قرآن]] بیان کرده<ref>ج ۱، مقدمه، ص۳ـ۲۱</ref> و آن گاه به تفسیر تمامی آیات پرداخته است. البته گاه نیز، در ضمن تفسیر، به تناسب موضوع، مقالات مستقلی (غالباً عرفانی) تحت عنوان «تحقیق» نوشته است.