صفیه دختر حیی بن اخطب: تفاوت میان نسخه‌ها

'''صَفیَّه بنت حُیَّی بن اخطب بن سعیة بن ثعلبة بن عبید،''' تنها همسر غیر عرب رسول خدا.

صفیه پیش از اسلام، دو بار ازدواج کرده بود، او در [[جنگ خیبر]] پس از کشته شدن همسرش، به اسارت مسلمانان درآمد، پیامبر او را به همسری برگزید. منابع تاریخی او را ستوده‌ و گزارش هایی از رنجش خاطر او از برخی [[همسران پیامبر]] نقل کرده‌اند.

 

 

صفیه، در کودکی بسیار مورد توجه [[حیی بن اخطب|پدر]] و عمویش ابویاسر بن اخطب که از سران یهود بنی‌نضیر و از اشراف [[مدینه]] به شمار می‌آمدند قرار داشت.<ref> السیرة النبویه، ج۱، ص۵۱۸-۵۱۹ </ref> با هجرت رسول‌خدا(ص) به مدینه پدر و عمویش در زمره دشمنان پیامبر(ص) درآمدند.

مادرش «بره» دختر سموئیل نام داشت<ref> استیعاب، ج۴، ص۱۸۷۱؛ اسدالغابه، ج۶، ص۱۶۹</ref>؛ او خواهر رفاعة بن سموئیل از شاخه یهودیان [[بنی قریظه]] بود.<ref>اسدالغابه، ج۲، ص۷۶</ref>

صفیه در [[مدینه]] متولد شد؛ او نخست با سلام بن مشکم قریظی ازدواج کرد؛ ولی پس از مدتی از او جدا شد، به همسری کنانة بن ربیع بن ابی‌الحقیق در آمد.<ref> استیعاب، ج۴، ص۱۸۷۱؛ اسدالغابه، ج۶، ص۱۶۹</ref>

پیامبر صفیه را به دین [[اسلام]] دعوت کرد، او پذیرفت. سپس او را آزاد کرده و به همسری برگزید<ref>استیعاب، ج۴، ص۱۸۷۲</ref>، و دختر عموی او را به [[دحیه کلبی]] بخشید.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ طبری، ج۳، ص۹؛ السیرة النبویه، ج۲، ص۳۳۱</ref>

صفیه بیش از هفده سال نداشت که به ازدواج پیامبر درآمد.<ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۲</ref> ازدواج او در میان راه خیبر به مدینه اتفاق افتاد.<ref> انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴</ref><ref> انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ البدایه و النهایه، ج۴، ص۱۹۶؛ السیرة النبویة، ج۲، ص۴۶۴؛ الطبقات الکبری، ج۸، ص۹۹</ref> پیامبر در مدینه صفیه را در خانه‌ حارثة بن نعمان منزل داد. زنان انصار به دیدن او می‌رفتند. عایشه نیز به دیدن او رفته بود.<ref> انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ الطبقات الکبری، ج۸، ص ۱۰۰</ref>

پیامبر(ص) صفیه را ملزم به رعایت حجاب کرد و برای او هم‌مانند همسران دیگرش نوبت معین نمود.<ref>انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴ </ref>مورخین و سیره‌نویسان صفیه بنت اخطب را تنها همسر غیر عرب رسول‌خدا(ص) برشمردند.<ref>سبل الهدی، ج۱۱، ص۱۴۵؛ السیرة النبویة، ج۲، ص۶۴۹</ref>

به گفته منابع تاریخی، پس از اسارت صفیه، پیامبر در چهره صفیه اثری از کبودی یافت از او پرسید: «این چیست؟» صفیه در پاسخ گفت: «ای رسول‌خدا(ص) در خواب دیدم که ماهی از سوی آسمان [[یثرب]] آمد و در دامنم قرار گرفت این موضوع را به شوهرم کنانه گفتم. او گفت گویا دوست داری همسر پادشاهی شوی که از مدینه می‌آید؟ پس ضربه‌ای بر من وارد کرد...».<ref> البدایه و النهایه، ج۸، ص۴۶، ج۴، ص۱۹۶؛ بنگرید: اسدالغابه، ج۶، ص۱۷۰، که به جای شوهرش از پدرش نام می برد.</ref>

گزارش‌هایی از آزار برخی از همسران پیامبر نسبت به او در منابع آمده است.<ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۲؛ طبقات الکبری، ج۲، ص۲۳۹، ج۸، ص۱۰۱؛ اسدالغابه، ج۶، ص۱۷۱</ref> از جمله روزی پیامبر از علت گریه او پرسید: وی در پاسخ گفت دو تن از همسرانت با زبان خویش مرا آزرده‌اند، آنان می‌گویند ما از صفیه برتریم چون دختران عموهای رسول خدا و همسران او هستیم. پیامبر به او فرمود: چرا نگفتی پدرم موسی عمویم هارون و شوهرم محمد است؟<ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۱؛ اسدالغابه، ج۶، ص۱۷۰</ref>

صفیه، در ۳۶<ref>اسدالغابه، ج۶، ص ۱۷۱؛ الکامل، ج۲، ص۳۰۹</ref> یا ۵۰<ref>استیعاب، ج۴، ص۱۸۷۲؛ انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴؛ یعقوبی، ج۲، ص۲۳۸</ref> و یا ۵۲ ق<ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۲ </ref>در مدینه درگذشت<ref>اعلام، ج۳، ص۲۰۶ </ref>؛ سعید بن عاص بر او [[نماز میت|نماز]] خواند<ref> انساب الاشراف، ج۱، ص۴۴۴</ref> و در [[قبرستان بقیع]] به خاک سپرده شد.<ref> یعقوبی، ج۲، ص۲۳۸ </ref> او را آخرین همسران پیامبر دانسته‌اند که درگذشته است.<ref> الانبا، ص۴۶</ref>

در کتب روایی ده حدیث از پیامبر نقل کرده است.<ref> الاعلام، ج۳، ص۲۰۶</ref><ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۲</ref> افراد ذیل و دیگران از او روایت نقل کرده‌اند:

* کنانه، غلام او<ref> انساب الاشراف، ج۵، ص </ref>

*اسحاق بن عبدالله بن حارث<ref> الاصابه، ج۸، ص۲۱۲</ref>