۱۶٬۹۸۵
ویرایش
صفیه دختر حیی بن اخطب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←پیش از اسلام) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==اسارت== | ==اسارت== | ||
پس از [[صلح حدیبیه]]، در | پس از [[صلح حدیبیه]]، در سال هفتم هجرت رسول‌خدا(ص) با یهودیان خیبر وارد جنگ شدند و این منطقه را فتح کردند. در این جنگ [[کنانة بن ربیع]] شوهر صفیه کشته شد.<ref>استیعاب، ج4، ص1871</ref> و غنائم بسیاری نصیب مسلمانان گردید. در جریان فتح قلعه قموص که یکی از قلاع هفتگانه خیبر و دژ فرزندان ابی‌الحقیق بود زنانی از جمله صفیه، به اسارت گرفته شدند.<ref> تاریخ اسلام، ج2، ص421؛ </ref> | ||
==ازدواج با پیامبر== | ==ازدواج با پیامبر== | ||
پیامبر صفیه را به دین اسلام دعوت کرد، او پذیرفت. حضرت او را آزاد کرد و سپس به همسری خویش برگزید.<ref>استیعاب، ج4، ص1872</ref> و دختر عموی او را به دحیه بخشید.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص444؛ طبری، ج3، ص9؛ السیرة النبویه، ج2، ص331</ref> | پیامبر صفیه را به دین اسلام دعوت کرد، او پذیرفت. حضرت او را آزاد کرد و سپس به همسری خویش برگزید.<ref>استیعاب، ج4، ص1872</ref> و دختر عموی او را به [[دحیه کلبی]] بخشید.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص444؛ طبری، ج3، ص9؛ السیرة النبویه، ج2، ص331</ref> | ||
به گفته منابع تاریخی، | به گفته منابع تاریخی، پیامبر بعد اسارت صفیه، در چهره او کبودی یافت از او پرسید: «این چیست؟» صفیه در پاسخ گفت: «ای رسول‌خدا(ص) در خواب دیدم که ماهی از سوی آسمان [[یثرب]] آمد و در دامنم قرار گرفت این موضوع را به شوهرم کنانه گفتم. او گفت گویا دوست داری همسر پادشاهی شوی که از مدینه می‌آید؟ پس ضربه‌ای بر من وارد کرد...».<ref> البدایه و النهایه، ج8، ص46، ج4، ص196؛ بنگرید: اسدالغابه، ج6، ص170، که به جای شوهرش از پدرش نام می برد.</ref> | ||
صفیه هفده ساله بود که به ازدواج پیامبر درآمد. ازدواج او پس از ازدواج حضرت با جویریه و در میان راه خیبر به مدینه اتفاق افتاد.<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> <ref> انساب الاشراف، ج1، ص444؛ البدایه و النهایه، ج4، ص196؛ السیرة النبویة، ج2، ص464؛ الطبقات الکبری، ج8، ص99</ref> | صفیه هفده ساله بود که به ازدواج پیامبر درآمد. ازدواج او پس از ازدواج حضرت با جویریه و صهباء در میان راه خیبر به مدینه اتفاق افتاد.<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> <ref> انساب الاشراف، ج1، ص444؛ البدایه و النهایه، ج4، ص196؛ السیرة النبویة، ج2، ص464؛ الطبقات الکبری، ج8، ص99</ref> | ||
پیامبر در مدینه صفیه را در خانه‌ای از خانه‌های انصار منزل داد. زنان انصار به دیدن او می‌رفتند. عایشه نیز از جمله زنانی بود که در حالی که نقاب زده بود به دیدن او رفته بود.<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> | پیامبر در مدینه صفیه را در خانه‌ای از خانه‌های انصار منزل داد. زنان انصار به دیدن او می‌رفتند. عایشه نیز از جمله زنانی بود که در حالی که نقاب زده بود به دیدن او رفته بود.<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> | ||
پیامبر(ص) صفیه را ملزم به رعایت حجاب کرد و برای او هم‌مانند همسران دیگرش نوبت معین | پیامبر(ص) صفیه را ملزم به رعایت حجاب کرد و برای او هم‌مانند همسران دیگرش نوبت معین نمود.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص444 </ref>مورخین و سیره‌نویسان صفیه بنت اخطب را تنها همسر غیر عرب رسول‌خدا(ص) برشمردند. <ref>سبل الهدی، ج11، ص145؛ السیرة النبویة، ج2، ص649</ref> | ||
==خصوصیات== | ==خصوصیات== | ||
در تاریخ از او به عنوان زنی جمیله، فاضله، عاقله، و حلیمه یاد شده است.<ref>اسدالغابه، ج6، ص169؛ الاستیعاب، ج4، ص1872 ؛ البدایة و النهایة، ج8، ص64</ref> گفته شده هنگام ترک خیبر هنگامی که شتر پیامبر(ص) را آوردند تا از خیبر خارج شود پیامبر(ص) ران خود را رکاب قرار | در تاریخ از او به عنوان زنی جمیله، فاضله، عاقله، و حلیمه یاد شده است.<ref>اسدالغابه، ج6، ص169؛ الاستیعاب، ج4، ص1872 ؛ البدایة و النهایة، ج8، ص64</ref> گفته شده هنگام ترک خیبر هنگامی که شتر پیامبر(ص) را آوردند تا از خیبر خارج شود پیامبر(ص) ران خود را رکاب قرار داد تا صفیه پای بر آن نهد و سوار شتر شود، صفیه از روی ادب زانوی خود را بر ران حضرت نهاد و سوار شد.<ref> انساب الاشراف، ج1، ص443</ref> | ||
== پس از رحلت پیامبر== | == پس از رحلت پیامبر== | ||
پس از رحلت پیامبر(ص) [[عمر بن خطاب]] برای او شش هزار درهم مقرری سالیانه در نظر گرفت.<ref>انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> <ref>دلائل النبوه، ج7، ص286</ref> | |||
او در 35 ق و در پی محاصره خانه خلیفه سوم به کمک عثمان شتافت و از خانه خود تا خانه عثمان معبری گشود و از طریق آن آب و غذا به او و | |||
او در 35 ق و در پی محاصره خانه خلیفه سوم به کمک عثمان شتافت و از خانه خود تا خانه عثمان معبری گشود و از طریق آن آب و غذا به او و خانواده‌اش می‌رساند. | |||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
صفیه، در سال 50<ref>استیعاب، ج4، ص1872؛ انساب الاشراف، ج1، ص444؛ یعقوبی، ج2، ص238</ref> یا 36 ق<ref>اسدالغابه، ج6، ص 171؛ الکامل، ج2، ص309</ref> در مدینه درگذشت<ref>اعلام، ج3، ص206 </ref>؛ سعید بن عاص بر او [[نماز میت|نماز]] خواند<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> و در [[قبرستان بقیع]] به خاک سپرده شد.<ref>یعقوبی، ج2، ص238 </ref> او را آخرین همسران پیامبر دانسته اند که در گذشته است. <ref>الانبا، ص46</ref> | صفیه، در سال 50<ref>استیعاب، ج4، ص1872؛ انساب الاشراف، ج1، ص444؛ یعقوبی، ج2، ص238</ref> یا 36 ق<ref>اسدالغابه، ج6، ص 171؛ الکامل، ج2، ص309</ref> در مدینه درگذشت<ref>اعلام، ج3، ص206 </ref>؛ سعید بن عاص بر او [[نماز میت|نماز]] خواند<ref> انساب الاشراف، ج1، ص444</ref> و در [[قبرستان بقیع]] به خاک سپرده شد.<ref>یعقوبی، ج2، ص238 </ref> او را آخرین همسران پیامبر دانسته اند که در گذشته است.<ref>الانبا، ص46</ref> | ||
==روایت== | ==روایت== | ||
در کتب روایی ده حدیث از پیامبر روایت کرده است.<ref>الاعلام، ج3، ص206</ref> افراد ذیل نیز از او روایت نقل کرده‌اند: | |||
افراد ذیل از او روایت کرده‌اند: | |||
* امام سجاد(ع)<ref> اسدالغابه، ج6، ص171</ref> | * امام سجاد(ع)<ref> اسدالغابه، ج6، ص171</ref> | ||
* | * کنانه، غلام او<ref>انساب الاشراف، ج5، ص </ref> | ||
*یزید بن معتب، غلام او | |||
* اسحاق بن عبدالله بن حارث | * اسحاق بن عبدالله بن حارث | ||
* صُخَیرَه بنت جفیر بصری | * صُخَیرَه بنت جفیر بصری | ||
* صافیه | * صافیه | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۸: | ||
==مطالعه بیشتر== | ==مطالعه بیشتر== | ||
صفیه بنت حی بن اخطب، نویسنده، محمد علی قطب، بیروت، دارالقلم، ۱۴۰۸ق. | صفیه بنت حی بن اخطب، نویسنده، محمد علی قطب، بیروت، دارالقلم، ۱۴۰۸ق. | ||
[http://www.lib.ir/libview/DocView.aspx?did=ZWwZKBZHPZAPANnAPFDHPAPWwPZH ] | <ref>[http://www.lib.ir/libview/DocView.aspx?did=ZWwZKBZHPZAPANnAPFDHPAPWwPZH معرفی کتاب]</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس|۳}} | {{پانویس|۳}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* الاستيعاب فى معرفة الأصحاب، | * ابن عبدالبر، يوسف بن عبد الله، الاستيعاب فى معرفة الأصحاب، تحقيق على محمد البجاوى، بيروت، دارالجيل، ط الأولى، 1412ق/1992م. | ||
*سبل الهدى و الرشاد فى سيرة خير العباد، | * صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الهدى و الرشاد فى سيرة خير العباد، تحقيق عادل احمد عبد الموجود و على محمد معوض، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى، 1414ق/1993م. | ||
* | * ابن اثیر جزری، علی بن محمد، اسد الغابة فى معرفة الصحابة، بيروت، دارالفكر، 1409ق/1989م. | ||
* الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، | * زرکلی، خیرالدین، الأعلام قاموس تراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، بيروت، دارالعلم للملايين، ط الثامنة، 1989م. | ||
* الإنباء فى تاريخ الخلفاء، | * ابن عمرانی، محمد بن علی، الإنباء فى تاريخ الخلفاء، تحقيق قاسم السامرائى، القاهرة، دار الآفاق العربية، ط الأولى، 1421ق/201lم. | ||
*السيرة النبوية، | *ابن هشام حمیری، عبدالملک، السيرة النبوية، تحقيق مصطفى السقا و ابراهيم الأبيارى و عبد الحفيظ شلبى، بيروت، دارالمعرفة، بى تا. | ||
*تاريخ اليعقوبى، | *یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاريخ اليعقوبى، بيروت، دارصادر، بى تا. | ||
*كتاب جمل من انساب الأشراف، | *بلاذری، احمد بن یحیی، كتاب جمل من انساب الأشراف، تحقيق سهيل زكار و رياض زركلى، بيروت، دارالفكر، ط الأولى، 1417ق/1996م. | ||
* البداية و النهاية، | * ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البداية و النهاية، بيروت، دارالفكر، 1407ق/1986م. | ||
*دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة، | *بیهقی، احمد بن حسین، دلائل النبوة و معرفة أحوال صاحب الشريعة، تحقيق عبد المعطى قلعجى، بيروت، دار الكتب العلمية، ط الأولى، 1405ق/1985م. | ||
*الكامل في | *ابن اثیر، علی بن ابی کرام، الكامل في التاريخ، بيروت، دارصادر، بيروت، 1385ق/1965م. | ||
*الطبقات الكبرى، | *ابن سعد هاشمی بصری، محمد بن سعد، الطبقات الكبرى، تحقيق محمد عبدالقادر عطا، بيروت، دارالكتب العلمية، ط الأولى، 1410ق/1990م. | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
منبع مقاله: [http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=38890 سایت پژوهه] | منبع مقاله: [http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=38890 سایت پژوهه] | ||