پرش به محتوا

جزیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۴ مارس ۲۰۲۳
خط ۹۹: خط ۹۹:
==انواع جزیه==
==انواع جزیه==
شماری‌ از فقهای‌ اهل‌ سنّت‌ جزیه‌ را بر اساس‌ رضایت‌ یا عدم‌ رضایت‌ ذمی‌، به‌ جزیه «صُلْحِیه‌» و «عَنْوِیه‌» تقسیم‌ کرده‌اند. چنین‌ تقسیمی‌ در [[فقه|فقه‌ امامی‌]]، [[مذهب شافعی|شافعی‌]] و [[حنبلی‌]] وجود ندارد، زیرا این‌ مذاهب‌ حکم‌ جزیه‌ را فقط‌ در سرزمینهایی‌ که‌ با صلح‌ به‌ دست‌ مسلمانان‌ افتاده‌ است‌، جاری‌ می‌دانند. <ref> رجوع کند به جصاص‌، ج‌ ۳، ص‌ ۹۷؛ ابوالصلاح‌ حلبی‌، ص‌ ۲۶؛ طوسی‌، ۱۳۸۷، ج‌ ۲، ص‌ ۳۵ـ۳۶ </ref>
شماری‌ از فقهای‌ اهل‌ سنّت‌ جزیه‌ را بر اساس‌ رضایت‌ یا عدم‌ رضایت‌ ذمی‌، به‌ جزیه «صُلْحِیه‌» و «عَنْوِیه‌» تقسیم‌ کرده‌اند. چنین‌ تقسیمی‌ در [[فقه|فقه‌ امامی‌]]، [[مذهب شافعی|شافعی‌]] و [[حنبلی‌]] وجود ندارد، زیرا این‌ مذاهب‌ حکم‌ جزیه‌ را فقط‌ در سرزمینهایی‌ که‌ با صلح‌ به‌ دست‌ مسلمانان‌ افتاده‌ است‌، جاری‌ می‌دانند. <ref> رجوع کند به جصاص‌، ج‌ ۳، ص‌ ۹۷؛ ابوالصلاح‌ حلبی‌، ص‌ ۲۶؛ طوسی‌، ۱۳۸۷، ج‌ ۲، ص‌ ۳۵ـ۳۶ </ref>
* صلحیه: هرگاه‌ عقد ذمه‌ بر پایه صلح‌ و رضایت‌ طرفین‌ انعقاد یافته‌ باشد، مقدار جزیه‌ بر اساس‌ توافق‌ دو طرف‌ تعیین‌ می‌شود که‌ به‌ آن‌ جزیه صلحیه‌ می‌گویند. <ref> کاسانی‌، ج‌ ۷، ص‌ ۱۱۱؛ مَرغینانی‌، همان؛ ابن‌رشد، ج‌ ۱، ص‌ ۳۲۵؛ ابن‌جزی‌، ج‌ ۱۷، ص‌ ۱۰۵ </ref>
* صلحیه: هرگاه‌ عقد ذمه‌ بر پایه صلح‌ و رضایت‌ طرفین‌ انعقاد یافته‌ باشد، مقدار جزیه‌ بر اساس‌ توافق‌ دو طرف‌ تعیین‌ می‌شود که‌ به‌ آن‌ جزیه صُلحیه‌ می‌گویند. <ref> کاسانی‌، ج‌ ۷، ص‌ ۱۱۱؛ مَرغینانی‌، همان؛ ابن‌رشد، ج‌ ۱، ص‌ ۳۲۵؛ ابن‌جزی‌، ج‌ ۱۷، ص‌ ۱۰۵ </ref>
* عنویه: اگر حاکم‌ اسلامی‌ در سرزمینهایی‌ که‌ با زور و غلبه‌ به‌ تصرف‌ لشکر اسلام‌ در آمده‌ است‌، جزیه‌ای‌ وضع‌ کند(مانند سرزمین‌ سواد عراق‌) به‌ آن‌ جزیه عنویه‌ گفته‌ می‌شود. <ref> ابن‌رشد، ه‌مان؛ ابن‌عابدین‌، ج‌ ۴، ص‌ ۱۸۰؛ دسوقی‌، ج‌ ۲، ص‌ ۲۰۱ </ref>
* عنویه: اگر حاکم‌ اسلامی‌ در سرزمین‌هایی‌ که‌ با زور و غلبه‌ به‌ تصرف‌ لشکر اسلام‌ در آمده‌ است‌، جزیه‌ای‌ وضع‌ کند(مانند سرزمین‌ سواد عراق‌) به‌ آن‌ جزیه عَنویه‌ گفته‌ می‌شود. <ref> ابن‌رشد، ه‌مان؛ ابن‌عابدین‌، ج‌ ۴، ص‌ ۱۸۰؛ دسوقی‌، ج‌ ۲، ص‌ ۲۰۱ </ref>
* عشریه: برخی‌ از فقهای [[اهل‌سنّت|اهل‌سنّت‌]] نیز قائل‌اند که‌ از مال‌ التجاره ذمیان‌ مالیات‌ گرفته‌ می‌شود و آن‌ را جزیه عشْریه‌ نام‌ نهاده‌اند. <ref> رجوع کنید به ابن‌جزی‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۰۵؛ قرطبی‌، ج‌ ۴، جزء ۸، ص‌ ۱۱۲ـ۱۱۳؛ نیز رجوع کنید به زکات‌ </ref>
* عشریه: برخی‌ از فقهای [[اهل‌سنّت|اهل‌سنّت‌]] نیز قائل‌اند که‌ از مال‌ التجاره ذمیان‌ مالیات‌ گرفته‌ می‌شود و آن‌ را جزیه عُشْریه‌ نام‌ نهاده‌اند. <ref> رجوع کنید به ابن‌جزی‌، ج‌ ۳، ص‌ ۱۰۵؛ قرطبی‌، ج‌ ۴، جزء ۸، ص‌ ۱۱۲ـ۱۱۳؛ نیز رجوع کنید به زکات‌ </ref>


==نحوه دریافت جزیه==
==نحوه دریافت جزیه==
۱۷٬۰۱۴

ویرایش