جزیه: تفاوت میان نسخه‌ها
←تفاوت جزیه با خراج
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==تفاوت جزیه با خراج== | ==تفاوت جزیه با خراج== | ||
مفهوم اصطلاح [[خراج|خراج]] با جزیه تفاوت دارد، اما کاربرد هر یک از این دو واژه به معنای دیگری در منابع، <ref> برای نمونه رجوع کنید به ماوردی، ص | مفهوم اصطلاح [[خراج|خراج]] با جزیه تفاوت دارد، اما کاربرد هر یک از این دو واژه به معنای دیگری در منابع، <ref> برای نمونه رجوع کنید به ماوردی، الأحكام السلطانية والولايات الدينية،۱۳۸۶ق، ص ۱۴۲؛ ابن‌قدامه، ج ۱، ص ۱۰۰ </ref> موجب شده که برخی بر آن شوند که این دو واژه، دست کم در قرن اول هجری، تمایز معنایی نداشته‌اند. <ref> رجوع کنید به ولهاوزن، ص ۲۷۶ـ۲۷۷؛ دِنِت، ص ۳۹، ۴۱، ۶۰، ۱۷۶؛ نیز رجوع کنید به بِکِر، ج ۱، ص ۲۰۱ـ۲۶۲ </ref> | ||
===از نظر مفهومی=== | ===از نظر مفهومی=== | ||
به نظر برخی مؤلفان، <ref> رجوع کنید به دوری، ص ۷۶؛ صالح احمدعلی، ص ۱۳ </ref> تفاوت در کاربرد دو واژه جزیه و خراج در مناطق گوناگون جهان اسلام، موجب تداخل مفهومی این دو کلمه شده است. مثلاً، واژه خراج در ولایت های شرقی ایران هم به معنای مالیات بر زمین بوده هم به معنای جزیه‌ای که از همه ساکنان یک منطقه یا شهر گرفته می‌شده است. بر پایه استدلالی دیگر، <ref> مدرسی طباطبائی، ج ۲، ص ۱۴۹، ۱۵۱ </ref> در آغاز تشریع خراج در اسلام، چون مالیات به زمینهایی تعلق می‌گرفت که در تصرف غیرمسلمانان باقی‌مانده بود، فق‌ها آن را نوعی جزیه بر زمین دانستند و جزیه را خراج بر رئوس تعریف کردند و بعد‌ها خراجِ اراضی عهد را خراج جزیه نامیدند و خراج اراضی عنوه را خراج اجرت خواندند. | به نظر برخی مؤلفان، <ref> رجوع کنید به دوری، ص ۷۶؛ صالح احمدعلی، ص ۱۳ </ref> تفاوت در کاربرد دو واژه جزیه و خراج در مناطق گوناگون جهان اسلام، موجب تداخل مفهومی این دو کلمه شده است. مثلاً، واژه خراج در ولایت های شرقی ایران هم به معنای مالیات بر زمین بوده هم به معنای جزیه‌ای که از همه ساکنان یک منطقه یا شهر گرفته می‌شده است. بر پایه استدلالی دیگر، <ref> مدرسی طباطبائی، ج ۲، ص ۱۴۹، ۱۵۱ </ref> در آغاز تشریع خراج در اسلام، چون مالیات به زمینهایی تعلق می‌گرفت که در تصرف غیرمسلمانان باقی‌مانده بود، فق‌ها آن را نوعی جزیه بر زمین دانستند و جزیه را خراج بر رئوس تعریف کردند و بعد‌ها خراجِ اراضی عهد را خراج جزیه نامیدند و خراج اراضی عنوه را خراج اجرت خواندند. | ||