پرش به محتوا

حفص بن سلیمان اسدی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۱: خط ۴۱:


==زیست نامه==
==زیست نامه==
وی در [[سال ۹۰ هجری قمری|سال ۹۰ قمری]] زاده شد.<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۴۰؛ ابن جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> از اهالی [[کوفه]] و پیشه‌اش بزازی بود.<ref>دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> حفص بن سلیمان، بنابر قول مشهور، در [[سال ۱۸۰ هجری قمری]] وفات یافت.<ref>ذهبی، ۱۴۰۴، ج۱، ص۲۱۴؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶؛ حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰.</ref> دانی سال وفات او را حدود [[سال ۱۹۰ هجری قمری|۱۹۰ق]] ذکر کرده است.<ref>دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref>
وی در [[سال ۹۰ هجری قمری|سال ۹۰ قمری]] زاده شد.<ref>حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۴۰؛ ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> از اهالی [[کوفه]] و پیشه‌اش بزازی بود.<ref>دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ ابن‌حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> حفص بن سلیمان، بنابر قول مشهور، در [[سال ۱۸۰ هجری قمری]] وفات یافت.<ref>ذهبی، ۱۴۰۴، ج۱، ص۲۱۴؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶؛ حموی، معجم الأدباء، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۱۱۸۰.</ref> دانی سال وفات او را حدود [[سال ۱۹۰ هجری قمری|۱۹۰ق]] ذکر کرده است.<ref>دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref>


== علم قرائت==
== علم قرائت==
شرح حال نگاران کنیه‌اش را ابوعمر ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۴۰؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref> او رَبیبِ (فرزند همسر) عاصم و در میان یاران و شاگردان عاصم از همه به قرائت او داناتر بود.<ref>ابن جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> ابن معین تنها [[حدیث صحیح|روایت صحیح]] از قرائت عاصم را روایت حفص دانسته است که عاصم، با واسطه ابوعبدالرحمان سُلَمی (متوفی ۷۴ یا ۷۵ق)، از [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] فرا گرفته بود.<ref>رجوع کنید به ابن ندیم بغدادی، الفهرست، بیروت، ص۴۳؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ همو، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref>
شرح حال نگاران کنیه‌اش را ابوعمر ذکر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید به ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۱۴۰؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶.</ref> او رَبیبِ (فرزند همسر) عاصم و در میان یاران و شاگردان عاصم از همه به قرائت او داناتر بود.<ref>ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref> ابن‌معین تنها [[حدیث صحیح|روایت صحیح]] از قرائت عاصم را روایت حفص دانسته است که عاصم، با واسطه ابوعبدالرحمان سُلَمی (متوفی ۷۴ یا ۷۵ق)، از [[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] فرا گرفته بود.<ref>رجوع کنید به ابن‌ندیم بغدادی، الفهرست، بیروت، ص۴۳؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵؛ همو، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref>


حفص را در علم قرائت بر ابوبکربن عیاش (دیگر راوی قرائت عاصم؛ متوفی ۱۹۴) ترجیح داده‌اند<ref>رجوع کنید به دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶.</ref> و حتی او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به ابن جزری، غایةالنهایة فی طبقات القراء، ج۱، ص۲۵۴؛ همو، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref>
حفص را در علم قرائت بر ابوبکربن عیاش (دیگر راوی قرائت عاصم؛ متوفی ۱۹۴) ترجیح داده‌اند<ref>رجوع کنید به دانی، کتاب التیسیر فی القراءات السبع، ۱۹۳۰م، ص۶؛ جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۶.</ref> و حتی او را داناترین فرد روزگارش به علم قرائت دانسته‌اند.<ref>رجوع کنید به ابن‌جزری، غایةالنهایة فی طبقات القراء، ج۱، ص۲۵۴؛ همو، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۶.</ref>


===تعلیم قرائت===
===تعلیم قرائت===
او در [[بغداد]] و [[مکه]] نیز به تعلیم قرائت (اِقْراء) مشغول گردید.<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵.</ref> ابن جزری<ref>ابن جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۲ـ۱۵۵.</ref> سلسله راویان قرائت حفص را ــ که از دو طریقِ عبیدبن صباح (متوفی ۲۳۵ق) و عمروبن صباح (متوفی ۲۲۱ق) می‌باشدــ به تفصیل ذکر کرده است. جز این دو، ابن جزری<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> از کسانی نام برده که قرائت را از او روایت کرده‌اند.
او در [[بغداد]] و [[مکه]] نیز به تعلیم قرائت (اِقْراء) مشغول گردید.<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵.</ref> ابن‌جزری<ref>ابن‌جزری، النشر فی القراءات العشر، مصر، ج۱، ص۱۵۲ـ۱۵۵.</ref> سلسله راویان قرائت حفص را ــ که از دو طریقِ عبیدبن صباح (متوفی ۲۳۵ق) و عمروبن صباح (متوفی ۲۲۱ق) می‌باشدــ به تفصیل ذکر کرده است. جز این دو، ابن‌جزری<ref>جزری، غایة النهایة فی طبقات القراء، ۱۴۲۹ق، ج۱، ص۳۸۵-۳۸۶.</ref> از کسانی نام برده که قرائت را از او روایت کرده‌اند.


===اختلاف قرائت او با عاصم===
===اختلاف قرائت او با عاصم===
خط ۵۹: خط ۵۹:
[[شیخ طوسی]] او را در شمار [[فهرست اصحاب امام باقر(ع)|اصحاب امام باقر(ع)]] و [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|امام صادق(ع)]]<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۱۸۹.</ref> آورده است، و بزرگان [[شیعه]]، غالباً با اکتفا به گفته شیخ، از او به شیعه تعبیر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید: خویی، معجم رجال الحدیث، قم، ج۷، ص۱۴۸؛ شوشترى، قاموس الرجال‏، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۵۸۲.</ref>
[[شیخ طوسی]] او را در شمار [[فهرست اصحاب امام باقر(ع)|اصحاب امام باقر(ع)]] و [[فهرست اصحاب امام صادق(ع)|امام صادق(ع)]]<ref>طوسی، رجال طوسی، ۱۴۱۵ق، ص۱۸۹.</ref> آورده است، و بزرگان [[شیعه]]، غالباً با اکتفا به گفته شیخ، از او به شیعه تعبیر کرده‌اند.<ref>رجوع کنید: خویی، معجم رجال الحدیث، قم، ج۷، ص۱۴۸؛ شوشترى، قاموس الرجال‏، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۵۸۲.</ref>
=== اهل سنت===
=== اهل سنت===
ارزش و اعتبار حفص در دانش حدیث در میان [[اهل سنت و جماعت|اهل تسنن]]، برخلاف جایگاه والای او در علم قرائت است. شرح حال نگاران سنی، عموماً با پذیرش مقام والایش در دانش قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک الحدیث]]<ref>رجوع کنید به عُقیلی، کتاب الضعفاءالکبیر، ۱۴۰۴ق، سفر۱، ص۲۷؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۱۸۳؛ مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ۱۴۲۲ق، ج۷، ص۱۳ـ۱۴.</ref> و ضعیف<ref>ابن عدی، الکامل فی ضعفاءالرجال، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۲۶۸.</ref> شمرده‌اند.
ارزش و اعتبار حفص در دانش حدیث در میان [[اهل سنت و جماعت|اهل تسنن]]، برخلاف جایگاه والای او در علم قرائت است. شرح حال نگاران سنی، عموماً با پذیرش مقام والایش در دانش قرائت، او را [[حدیث متروک|متروک الحدیث]]<ref>رجوع کنید به عُقیلی، کتاب الضعفاءالکبیر، ۱۴۰۴ق، سفر۱، ص۲۷؛ خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۱۸۳؛ مِزّی، تهذیب الکمال فی اسماءالرجال، ۱۴۲۲ق، ج۷، ص۱۳ـ۱۴.</ref> و ضعیف<ref>ابن‌عدی، الکامل فی ضعفاءالرجال، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۲۶۸.</ref> شمرده‌اند.


ابن حِبّان او را کسی معرفی کرده که در سند احادیث دست می‌برده و ابن خراش او را کذاب و جاعل حدیث شناسانده است.<ref>رجوع کنید به حلبی، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، ۱۹۸۴م، ص۱۵۴.</ref> نام او در بیشتر کتاب‌های شرح حال راویان ضعیف آمده است<ref>برای نمونه رجوع کنید به دارقطنی، کتاب الضُعفاء و المتروکین، ۱۴۰۶ق، ص۷۸؛ ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸، ج۱، ص۲۱۴.</ref> ابن حجر عسقلانی<ref>ابن حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> برخی از کسانی را که او از آنان روایت کرده و نیز شماری از راویان او را ذکر کرده است.<ref>نیز رجوع کنید به ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۱۴.</ref>
ابن‌حِبّان او را کسی معرفی کرده که در سند احادیث دست می‌برده و ابن‌خراش او را کذاب و جاعل حدیث شناسانده است.<ref>رجوع کنید به حلبی، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، ۱۹۸۴م، ص۱۵۴.</ref> نام او در بیشتر کتاب‌های شرح حال راویان ضعیف آمده است<ref>برای نمونه رجوع کنید به دارقطنی، کتاب الضُعفاء و المتروکین، ۱۴۰۶ق، ص۷۸؛ ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸، ج۱، ص۲۱۴.</ref> ابن‌حجر عسقلانی<ref>ابن‌حجر عسقلانی، کتاب تهذیب التهذیب، ۱۳۲۵ق، ج۲، ص۳۶۴.</ref> برخی از کسانی را که او از آنان روایت کرده و نیز شماری از راویان او را ذکر کرده است.<ref>نیز رجوع کنید به ذهبی، دیوان الضعفاء و المتروکین، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۱۴.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۶۸: خط ۶۸:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، کتاب تهذیب التهذیب، بیروت، دار صادر، ۱۳۲۵ق.
* ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، کتاب تهذیب التهذیب، بیروت، دار صادر، ۱۳۲۵ق.
* ابن عدی، الکامل فی ضعفاءالرجال، محقق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، ۱۴۱۸ق.
* ابن‌عدی، الکامل فی ضعفاءالرجال، محقق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، ۱۴۱۸ق.
* ابن ندیم بغدادی، محمد بن إسحاق، الفهرست، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
* ابن‌ندیم بغدادی، محمد بن إسحاق، الفهرست، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
* برهان الدین حلبی، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، محقق: صبحی سامرائی، بغداد، ۱۹۸۴م.
* برهان الدین حلبی، الکشف الحثیث عَمّن رُمی بوضع الحدیث، محقق: صبحی سامرائی، بغداد، ۱۹۸۴م.
* جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، مصحح: سید مجدی فتحی‏، شرف جمال‌‏الدین محمد، مصر، دار الصحابة للتراث‏، ۱۴۲۹ق.
* جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة فی طبقات القراء، مصحح: سید مجدی فتحی‏، شرف جمال‌‏الدین محمد، مصر، دار الصحابة للتراث‏، ۱۴۲۹ق.
Automoderated users، confirmed، templateeditor
۵۱۱

ویرایش