Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۲۶
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''کِفایَةُ الطّالب فی مَناقِب عَلیّ بْن اَبیطالب(ع)''' کتابی به زبان عربی اثر محمد بن یوسف گنجی (متوفای ۶۵۸ق)، عالم شافعیمذهب، درباره [[ | '''کِفایَةُ الطّالب فی مَناقِب عَلیّ بْن اَبیطالب(ع)''' کتابی به زبان عربی اثر محمد بن یوسف گنجی (متوفای ۶۵۸ق)، عالم شافعیمذهب، درباره [[فضائل علی بن ابیطالب(ع)]] است. در این کتاب از فرزندان علی بن ابیطالب نیز یاد شده است. کفایة الطالب مشتمل بر صد باب بوده و به دلیل رویکرد مؤلف در ذکر فضائل امام علی(ع) مورد توجه نویسندگان [[شیعه]] پس از خود قرار گرفته است. | ||
== شرح حال مؤلف == | == شرح حال مؤلف == | ||
حافظ فخرالدین ابوعبداللّه محمد بن یوسف بن محمد گنجی شافعی از عالمان بزرگ [[شافعی]] در | حافظ فخرالدین ابوعبداللّه محمد بن یوسف بن محمد گنجی شافعی از عالمان بزرگ [[شافعی]] در قرن هفتم هجری قمری است که نویسندگان معاجم از او با عناوینی چون [[محدث]] مفید، امام حافظ، ثقه عدل، دین، حافظ قرآن و [[سنت]] یاد کردهاند. | ||
او به خاطر اظهار علاقهای که به علی بن ابی طالب از خود نشان | او به خاطر اظهار علاقهای که به [[علی بن ابی طالب(ع)]] از خود نشان داد، مورد کینه و ذم و قدح گروهی اندک قرار گرفت و برخی چون [[ابن تغری]] و [[ابن کثیر]] وی را علیرغم جوانمردی و امانتداری در نقل [[احادیث]] و احتیاط در نقل آنها، [[رافضه|رافضی]] خبیث خواندند. سرانجام گنجی تحت فشار این گروه از [[موصل]] اخراج گردید و برای فراگرفتن حدیث رهسپار [[دمشق]] شد و در سال ۶۵۸ق در [[مسجد جامع دمشق]] به قتل رسید.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، ص ۱۴ و ۱۵.</ref> | ||
وی همچنین کتابی در مورد [[امام زمان | وی همچنین کتابی در مورد [[امام زمان(عج)]] به نام [[البیان فی اخبار صاحب الزمان]] دارد.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، ص ۳۲.</ref> | ||
== انگیزه تالیف == | ==انگیزه تالیف== | ||
مؤلف در مقدمه کتاب | مؤلف در مقدمه کتاب درباره انگیزه خود از نگارش این اثر چنین مینویسد: | ||
:: «''در انتهای مجلسی که در حصباء در شهر | :: «''در انتهای مجلسی که در حصباء در شهر موصل برگزار بود به نقل حدیث [[زید بن ارقم]] درباره [[واقعه غدیر خم|واقعه غدیر خُم]] و نیز حدیث [[عمار یاسر]] که از [[پیامبر اکرم(ص)]] خطاب به علی(ع) روایت کرده بود که: (طوبی لمن احبک و صدّق فیک) پرداختم و مورد طعن و قدح برخی از حاضران در مجلس که شناخت چندانی از دانش نقل حدیث نداشتند، قرار گرفتم. سپس به خاطر علاقه و محبت و تعصبی که به [[اهل بیت|خاندان عصمت و طهارت]] داشتم به املاء احادیثی که از محدثان شهرهای مختلف درباره مناقب آن بزرگواران شنیده بودم، پرداختم و آن را کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبیطالب نام نهادم''.»<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، ص ۱۲ و ۳۷.</ref> | ||
== ساختار و روش کتاب == | ==ساختار و روش کتاب == | ||
کفایة الطالب، مجموعه احادیثی را شامل میشود که از زبان | کفایة الطالب، مجموعه احادیثی را شامل میشود که از زبان پیامبر اکرم(ص) در بیان شأن، عظمت و [[مناقب امام علی(ع)]] نقل شده است. مؤلف تمام احادیث را با ذکر [[سلسله سند|سلسله اسناد]] نقل نموده و سپس با واژه «گفتم» توضیحی کوتاه پیرامون هر حدیث و سند آن، یک یا چند منبع از منابع معتبر نزد [[اهل سنت]] را برای آن معرفی کرده است.<ref>داداشنژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهلسنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۲۰۳.</ref> | ||
== جایگاه اثر == | ==جایگاه اثر== | ||
کفایه الطالب از گذشته به عنوان مرجع قابل توجه برای نویسندگانی چون[[ابن طاووس]]، [[اربلی]]، [[علامه حلی]]، [[سید علی بن عبدالکریم نیلی|نیلی]]، [[بیاضی]] و [[محمدباقر مجلسی]] | کفایه الطالب از گذشته به عنوان مرجع قابل توجه برای نویسندگانی چون [[ابن طاووس]]، [[اربلی]]، [[علامه حلی]]، [[سید علی بن عبدالکریم نیلی|نیلی]]، [[بیاضی]] و [[محمدباقر مجلسی]] بوده است؛ زیرا نظرات مؤلف درباره امام علی مورد تأیید شیعه است.{{مدرک}} اثر گنجی در میان اهل سنت رواج چندانی نداشته و تنها ابن صباغ مالکی در کتاب الفصول المهمة از آن مطالبی نقل کرده است <ref>داداشنژاد، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهلسنت، ۱۳۹۵ش، ج۱، ص۲۰۸.</ref> | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
این کتاب مشتمل بر | این کتاب مشتمل بر صد باب در مناقب امام علی(ع) است که شامل مباحثی نظیر صحت [[خطبه غدیر]]، محبت و دوستی علی(ع) و فضیلت آن، بیان شدت محبت خدا و رسول خدا(ص) به علی(ع)، کفر بودن سبّ و دشنام به علی(ع)، ویژگیهای اختصاصی علی(ع) و... است.{{مدرک}} | ||
گنجی در میان بابها افزون بر فضایل و مناقب امام (ع)، بخشهایی پیرامون شأن و فضیلت همسر آن امام یعنی [[فاطمه زهرا | گنجی در میان بابها افزون بر فضایل و مناقب امام علی(ع)، بخشهایی پیرامون شأن و فضیلت همسر آن امام یعنی [[فاطمه زهرا(س)]] و نیز دو فرزند ایشان، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] سخن رانده شده است.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، فهرست کتاب.</ref> همچنین روایاتی مربوط به [[واقعه کربلا]] و شهادت امام حسین(ع) آورده شده و نیز نام یاران آن حضرت که در [[روز عاشورا]] در رکاب ایشان به درجه [[شهادت]] نایل گشتند، برده شده است.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، فهرست کتاب.</ref> | ||
== نسخهشناسی == | == نسخهشناسی == | ||
از نسخههای خطی این اثر اطلاعی در دست نیست. اما این کتاب، بار نخست در [[مصر]] با حذف [[سند احادیث]] به طبع رسید و سپس در سال ۱۳۵۶ق/۱۹۳۷ م در قطع وزیری به صورت مسند در [[نجف اشرف]] به چاپ رسیده است.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، | از نسخههای خطی این اثر اطلاعی در دست نیست. اما این کتاب، بار نخست در [[مصر]] با حذف [[سند احادیث]] به طبع رسید و سپس در سال ۱۳۵۶ق/۱۹۳۷ م در قطع وزیری به صورت مسند در [[نجف اشرف]] به چاپ رسیده است.<ref>گنجی شافعی، کفایة الطالب، ۱۳۶۲ ش، ص۳۴.</ref> این نسخه بعدها با تحقیق [[محمدهادی امینی]] فرزند [[علامه امینی]] در [[تهران]] منتشر شد. | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | |||
* گنجی شافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تهران،دار إحیاء تراث أهل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۴ ق- ۱۳۶۲ ش. | * گنجی شافعی، محمد بن یوسف، کفایة الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب، تهران،دار إحیاء تراث أهل البیت علیهم السلام، ۱۴۰۴ ق- ۱۳۶۲ ش. | ||
* داداشنژاد، منصور، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهلسنت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۵ش. | * داداشنژاد، منصور، سیمای دوازده امام در میراث مکتوب اهلسنت، قم، بوستان کتاب، ۱۳۹۵ش. | ||
{{پایان}} | |||
{{فضائل امام علی}} | {{فضائل امام علی}} | ||
{{کتابشناسی امام علی (ع)}} | {{کتابشناسی امام علی (ع)}} |