قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه به کلمات، عبارات و یا جملاتی از قرآن می‌گویند که [[سوره]] از آنها تشکیل می‌شود.<ref>مجتهد شبستری، آیه، ۱۳۷۰ش، ص۲۷۶.</ref> هر سوره تعداد معینی آیه دارد.<ref>مجتهد شبستری، «آیه»، ص۲۷۶.</ref> آیات قرآن به لحاظ حجم با هم متفاوت‌اند. آیه ۲۸۲ [[سوره بقره]] بلندترین آیه قرآن است. کوتاه‌ترین آیه قرآن را نیز آیاتی چون «مُدهامَّتان»(سوره الرحمن، آیه۶۴)، «والضُّحی» سوره ضحی، آیه۱)، «والفَجر»(سوره فجر، آیه۱) و یا فواتح سوره‌ها دانسته‌اند.<ref>مجتهد شبستری، «آیه»، ص۲۷۶.</ref>  

آیات قرآن به لحاظ میزانِ وضوح معنا، به دو دسته [[محکم و متشابه]] تقسیم می‌شود. منظور از آیات محکم، آیاتی‌اند که معنای‌شان به‌اندازه‌ای روشن است که جای تردید در آنها نیست؛ به آیاتی‌ که درباره معنای آنها احتمالات مختلفی داده می‌شود، متشابه می‌گویند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۱؛مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۴۳۳.</ref> این دسته‌بندی را خود قرآن ارائه کرده است.<ref>سوره آل عمران، آیه ۷.</ref>

تقسیم دیگری نیز برای آیات بیان شده است: به آیه‌ای از قرآن که حکم موجود در آیه دیگر را باطل می‌کند، آیه [[ناسخ]] و به آیه‌ای که حکمش باطل شده است، [[منسوخ]] می‌گویند.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۲۹۴.</ref>