پرش به محتوا

حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۲: خط ۳۲:
==تاریخچه==
==تاریخچه==
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
[[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]]، امام دهم و یازدهم شیعیان پس از [[شهادت]] در منزلشان در سامرا به خاک سپرده شدند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> امام هادی این خانه را از دلیل بن یعقوب نصرانی خریده بود.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۲۲ق، ج۱۳، ص۵۱۸.</ref>
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی]]، ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه را نخستین کسی دانسته که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد او در سال ۳۲۸ق به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی در حرم عسکریین انجام شده است. [[معزالدوله دیلمی]] و [[عضدالدوله دیلمی]] از حاکمان آل بویه، ارسلان بساسیری، سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی، احمد الناصر لدین‌الله، المستنصر بالله، سلطان [[شیخ حسن جلایری]]، سلطان حسین صفوی، احمدخان دنبلی، حسنقلی‌خان دنبلی، [[ناصرالدین شاه قاجار]]، [[میرزای شیرازی]] و آیت‌الله بروجردی از افرادی بودند که به دستور آنها حرم عسکریین تعمیر یا بازسازی شده است.
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]]، خانه‌ای که امامین عسکریین در آن دفن بودند تا سال ۳۲۸ق به همان حالت اولیه بود البته پنجره‌ای بر آن نصب شده بود و برخی از مردم از همان بیرون خانه قبر امامان را زیارت می‌کردند.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۷.</ref> محلاتی با استناد به سروده [[محمد سماوی]]، ناصرالدوله حمدانی از حاکمان منطقه را نخستین کسی دانسته که بر این مرقد تعمیراتی انجام داد او در سال ۳۲۸ق به مرقد قبه‌ای ساخت.<ref>محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۸.</ref> پس از آن تعمیرات و بازسازی‌هایی مختلفی در حرم عسکریین انجام شده است. [[معزالدوله دیلمی]] و [[عضدالدوله دیلمی]] از حاکمان آل بویه، ارسلان بساسیری، سلطان بکیارق بن ملکشاه سلجوقی، احمد الناصر لدین‌الله، المستنصر بالله، سلطان [[سلطان حسن جلایری]]، [[سلطان حسین صفوی]]، احمدخان دنبلی، حسنقلی‌خان دنبلی، [[ناصرالدین شاه قاجار]]، [[میرزای شیرازی]] و [[آیت‌الله بروجردی]] از افرادی بودند که به دستور آنها حرم عسکریین تعمیر یا بازسازی شده است.{{مدرک}}
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
{{گاهشمار حرم عسکریین(ع)}}  
 
==تخریب و بازسازی==
{{اصلی|تخریب حرم عسکریین}}
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین(ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
[[پرونده:تکمیل عملیات بازسازی گنبد و گلدسته های حرم در شهرویور ۹۴.jpg|240px|بندانگشتی|بازسازی حرم عسکریین بعد از تخریب]]
حرم عسکریین در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش در عملیات‌های تروریستی گروه‌های تکفیری منفجر شد که به تخریبآن انجامید. این اقدام واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت. ستاد بازسازی عتبات عالیات ایران طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش حرم را بازسازی کرد.
==معماری قبل از تخریب==
==معماری قبل از تخریب==
[[پرونده:نقشه حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|270px|نقشه حرم عسکریین]]
[[پرونده:نقشه حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|270px|نقشه حرم عسکریین]]
خط ۴۱: خط ۴۵:


در اطراف ضریح چهار رواق قرار داشت که به وسیله پنج در از جنس طلا و نقره به داخل روضه وصل می‌شد. سقف و دیوار رواق‌های حرم آینه‌کاری شده بود. مقابل درِ جنوبی حرم، ایوان مستطیل شکلی قرار دارد. این ایوان ۳۳ متر طول و ده متر عرض دارد که در قسمت جنوبی صحن واقع است و از شمال به رواق جنوبی حرم وصل می‌شود. دیواره‌ها تا یک متری از سنگ مرمر پوشیده‌اند. در دو طرف این ایوان نیز دو مناره ساخته شده است. کف رواق‌ها و ایوان‌ها نیز سنگ‌های مرمر است. ساختمان حرم و رواق‌ها از سه جهت به صحن‌بزرگ و وسیعی محاط است و ضلع بیرونی آن ۶۲ ایوان کوچک دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸-۲۰۷.</ref>
در اطراف ضریح چهار رواق قرار داشت که به وسیله پنج در از جنس طلا و نقره به داخل روضه وصل می‌شد. سقف و دیوار رواق‌های حرم آینه‌کاری شده بود. مقابل درِ جنوبی حرم، ایوان مستطیل شکلی قرار دارد. این ایوان ۳۳ متر طول و ده متر عرض دارد که در قسمت جنوبی صحن واقع است و از شمال به رواق جنوبی حرم وصل می‌شود. دیواره‌ها تا یک متری از سنگ مرمر پوشیده‌اند. در دو طرف این ایوان نیز دو مناره ساخته شده است. کف رواق‌ها و ایوان‌ها نیز سنگ‌های مرمر است. ساختمان حرم و رواق‌ها از سه جهت به صحن‌بزرگ و وسیعی محاط است و ضلع بیرونی آن ۶۲ ایوان کوچک دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸-۲۰۷.</ref>
==تخریب و بازسازی==
===معماری پس از تخریب ===
{{اصلی|تخریب حرم عسکریین}}
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین (ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
[[پرونده:تکمیل عملیات بازسازی گنبد و گلدسته های حرم در شهرویور ۹۴.jpg|240px|بندانگشتی|بازسازی حرم عسکریین بعد از تخریب]]
تروریست‎‌های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش حرم عسکریین را منفجر کردند که به تخریب آن منجر شد. این اقدام، واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.
 
ستاد بازسازی عتبات عالیات [[ایران]] طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش [[حرم عسکریین(ع)]] را بازسازی کرد.
 
==معماری پس از تخریب ==
مرقد عسکریین از سه صحن تشکیل شده است،  
مرقد عسکریین از سه صحن تشکیل شده است،  
*صحن امامین: طول این صحن، که بزرگ‌ترین صحن است، ۷۸ و عرض آن ۷۷ متر است. در ضلع شرقی و غربی آن هجده ایوان قرار دارد.
*صحن امامین: طول این صحن، که بزرگ‌ترین صحن است، ۷۸ و عرض آن ۷۷ متر است. در ضلع شرقی و غربی آن هجده ایوان قرار دارد.