پرش به محتوا

حرم عسکریین: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۴۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
*انتقال ضریح حرم امام حسین به سامرا در ۱۳۶۰ق
*انتقال ضریح حرم امام حسین به سامرا در ۱۳۶۰ق


==معماری حرم==
==معماری قبل از تخریب==
[[پرونده:نقشه حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|270px|نقشه حرم عسکریین]]
[[پرونده:نقشه حرم عسکریین.jpg|بندانگشتی|270px|نقشه حرم عسکریین]]
حرم قبل از تخریب دارای گنبدی بود که ۶۸ متر مساحت داشت و ۷۲ هزار کاشی طلا در آن به کار رفته بود. داخل گنبد آینه‌کاری و مزین به آیه‌های [[قرآن|قرآنی]] و نام [[ائمه]] با کاشی‌های هفت‌رنگ بود. در دو طرف آن دو گلدسته به ارتفاع ۳۶ قرار داشت و قسمت‌های بالای آن به طلا آراسته بود.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۹-۲۰۸.</ref> همچنین بر قبور ضریحی قرار داشت که توسط هنرمندان اصفهانی در سال ۱۳۷۵ق از طلا و نقره ساخته شده بود. طول این ضریح ۵/۳ و عرض شش گوشه آن ۲۶ متر بود.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۴-۲۰۳.</ref>  
حرم قبل از تخریب دارای گنبدی بود که ۶۸ متر مساحت داشت و ۷۲ هزار کاشی طلا در آن به کار رفته بود. داخل گنبد آینه‌کاری و مزین به آیه‌های [[قرآن|قرآنی]] و نام [[ائمه]] با کاشی‌های هفت‌رنگ بود. در دو طرف آن دو گلدسته به ارتفاع ۳۶ قرار داشت و قسمت‌های بالای آن به طلا آراسته بود.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۹-۲۰۸.</ref> همچنین بر قبور ضریحی قرار داشت که در سال ۱۳۷۵ق از طلا و نقره ساخته شده بود. طول این ضریح ۵/۳ و عرض شش‌گوشه آن ۲۶ متر بود.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۴-۲۰۳.</ref>  
[[پرونده:ضریح جدید عسکریین.jpg|بندانگشتی|250px|تصویری از ضریح جدید حرم عسکریین که در قم ساخته شده است.]]
[[پرونده:ضریح جدید عسکریین.jpg|بندانگشتی|250px|تصویری از ضریح جدید حرم عسکریین که در قم ساخته شده است.]]


در اطراف ضریح چهار رواق قرار داشت که به وسیله پنج در از جنس طلا و نقره به داخل روضه و حرم وصل می‌شد. سقف و دیوار رواق‌های حرم آینه‌کاری شده بود. مقابل درِ جنوبی حرم، ایوان مستطیل شکلی قرار دارد. این ایوان ۳۳ متر طول و ده متر عرض دارد که در قسمت جنوبی صحن واقع است و از شمال به رواق جنوبی حرم وصل می‌شود. دیواره‌ها تا یک متری از سنگ مرمر پوشیده‌اند. در دو طرف این ایوان نیز دو مناره ساخته شده است. کف رواق‌ها و ایوان‌ها نیز سنگ‌های مرمر است. ساختمان حرم و رواق‌ها از سه جهت به صحن‌بزرگ و وسیعی محاط است و ضلع بیرونی آن ۶۲ ایوان کوچک دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸-۲۰۷.</ref>
در اطراف ضریح چهار رواق قرار داشت که به وسیله پنج در از جنس طلا و نقره به داخل روضه وصل می‌شد. سقف و دیوار رواق‌های حرم آینه‌کاری شده بود. مقابل درِ جنوبی حرم، ایوان مستطیل شکلی قرار دارد. این ایوان ۳۳ متر طول و ده متر عرض دارد که در قسمت جنوبی صحن واقع است و از شمال به رواق جنوبی حرم وصل می‌شود. دیواره‌ها تا یک متری از سنگ مرمر پوشیده‌اند. در دو طرف این ایوان نیز دو مناره ساخته شده است. کف رواق‌ها و ایوان‌ها نیز سنگ‌های مرمر است. ساختمان حرم و رواق‌ها از سه جهت به صحن‌بزرگ و وسیعی محاط است و ضلع بیرونی آن ۶۲ ایوان کوچک دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸-۲۰۷.</ref>
==تخریب ==
{{اصلی|تخریب حرم عسکریین}}
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین (ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
[[پرونده:تکمیل عملیات بازسازی گنبد و گلدسته های حرم در شهرویور ۹۴.jpg|240px|بندانگشتی|بازسازی حرم عسکریین بعد از تخریب]]
تروریست‎‌های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش حرم عسکریین را منفجر کردند که به تخریب آن منجر شد. این اقدام، واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.
==بازسازی==
ستاد بازسازی عتبات عالیات [[ایران]] طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش [[حرم عسکریین(ع)]] را بازسازی کرد.


===صحن حرم===
===صحن حرم===
مرقد عسکریین از سه صحن تشکیل شده است، یک صحن آن به سرداب اختصاص دارد، یک صحن در مقابل ایوان و صحن دیگر در کنار صحن اول قرار دارد. صحن‌ها به وسیله درهایی به هم وصل و به خارج مرتبط می‌شود. ضلع بیرونی ساختمان مشرف به صحن دارای ۶۲ ایوان است.
مرقد عسکریین از سه صحن تشکیل شده است،  
*صحن امامین: طول این صحن، که بزرگ‌ترین صحن است، ۷۸ و عرض آن ۷۷ متر است. در ضلع شرقی و غربی این صحن هجده ایوان قرار دارد و مصلای بزرگ آستان از طریق صحن ارتباط می‌یابد.


میرزا محمد تهرانی مقابل ایوان بزرگ حوضی ساخت که جلوۀ زیبایی داشت امّا بعدها این حوض را خراب کردند. طول صحن امامین، که بزرگ‌ترین صحن است، ۷۸ و عرض آن ۷۷ متر است. [[عبدالحسین تهرانی]] به دستور [[ناصر الدین شاه]] تعمیراتی در آن انجام داد و آن جا را کاشی کاری کرد. در ضلع شرقی و غربی این صحن هجده ایوان قرار دارد و مصلای بزرگ آستان از طریق صحن ارتباط می‌یابد.
*صحن مصلی به طول پنجاه و عرض چهل متر است.
 
*صحن الغیبه ۶۴ متر طول و ۶۱/۵ متر عرض دارد.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸.</ref>
صحن دوم؛ به نام صحن مصلی به طول پنجاه و عرض چهل متر است.
 
صحن سوم؛ به نام صحن الغیبه ۶۴ متر طول و ۶۱/۵ متر عرض دارد. در دوران اخیر، دیوار صحن‌ها را برداشته و دو سر صحن را به هم وصل کردند. چهار در نیز در آن تعبیه شد که یکی از آن‌ها را سلطان عبدالحمید عثمانی ساخته است. بر روی سر در مقابل ایوان، ساعتی نصب شده است.<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۸.</ref>


==مدفونان در حرم عسکریین==
==مدفونان در حرم عسکریین==
خط ۷۰: خط ۷۵:
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] در کتاب [[مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب)|مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء]] در حرم عسکریین، قبور [[نرجس]] مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]]، [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|مادر امام عسکری(ع)]]،  [[حسین بن علی الهادی]]، برادر امام عسکری(ع)، [[جعفر کذاب]] و [[ابوهاشم جعفری]] از نواده‌های [[جعفر طیار]] نیز قرار دارد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref>  
به گفته [[ذبیح‌الله محلاتی]] در کتاب [[مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء (کتاب)|مآثر الکبراء فی تاریخ سامراء]] در حرم عسکریین، قبور [[نرجس]] مادر [[حضرت مهدی(ع)]]، [[حکیمه دختر امام جواد(ع)]]، [[حدیث (مادر امام حسن عسکری)|مادر امام عسکری(ع)]]،  [[حسین بن علی الهادی]]، برادر امام عسکری(ع)، [[جعفر کذاب]] و [[ابوهاشم جعفری]] از نواده‌های [[جعفر طیار]] نیز قرار دارد.<ref> محلاتی، مآثر الکبرا، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref>  
[[سمانه مغربیه]] مادر امام هادی(ع)<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۶.</ref> و [[آقارضا همدانی]] از شاگردان [[میرزای شیرازی]] در سامرا که  پس از درگذشت وی، مرجعیت شیعیان را عهده‌دار شد نیز در این حرم مدفونند.
[[سمانه مغربیه]] مادر امام هادی(ع)<ref>قائدان، عتبات عالیات عراق، ص۲۰۶.</ref> و [[آقارضا همدانی]] از شاگردان [[میرزای شیرازی]] در سامرا که  پس از درگذشت وی، مرجعیت شیعیان را عهده‌دار شد نیز در این حرم مدفونند.
==تخریب و بازسازی حرم عسکریین==
 
{{اصلی|تخریب حرم عسکریین}}
[[پرونده:تخریب دوم حرم عسکریین.jpg|thumb|300px|تخریب [[حرمین عسکریین (ع)]] بر اثر انفجارهای تروریستی]]
[[پرونده:تکمیل عملیات بازسازی گنبد و گلدسته های حرم در شهرویور ۹۴.jpg|240px|بندانگشتی|بازسازی حرم عسکریین بعد از تخریب]]
تروریست‎‌های تکفیری در سال‌های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۶ش حرم عسکریین را منفجر کردند که به تخریب آن منجر شد. این اقدام، واکنش [[مراجع تقلید]] و [[شیعیان]] را در مناطق مختلف جهان در پی داشت و آن را محکوم کردند.
ستاد بازسازی عتبات عالیات [[ایران]] طی سال‌های ۱۳۸۹ش تا ۱۳۹۴ش [[حرم عسکریین(ع)]] را بازسازی کرد.
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}