پرش به محتوا

تکلیف مالایطاق: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۶۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ ژوئن ۲۰۱۶
اصلاح پاورقی
imported>Hasaninasab
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Baqer h
(اصلاح پاورقی)
خط ۳۲: خط ۳۲:
[[فخر رازی|فخرالدین رازی]] برای اثبات جایز بودن تکلیف مالایطاق، یک دلیل عقلی ارائه کرده است.
[[فخر رازی|فخرالدین رازی]] برای اثبات جایز بودن تکلیف مالایطاق، یک دلیل عقلی ارائه کرده است.
این دلیل بر اساس [[علم الهی|علم مطلق خداوند]] خداوند است. او بیان می‌کند که:
این دلیل بر اساس [[علم الهی|علم مطلق خداوند]] خداوند است. او بیان می‌کند که:
#خداوند در [[قرآن]] بیان کرده که [[کفر|کافران]] نمی‌توانند [[ایمان]] بیاورند؛<ref>بقره(:۶</ref>
#خداوند در [[قرآن]] بیان کرده که [[کفر|کافران]] نمی‌توانند [[ایمان]] بیاورند؛<ref>بقره:۶</ref>
#اگر ایمان آوردن کافر ممکن باشد، یعنی خداوند به این مسئله آگاه نبوده و خبر اشتباهی داده است؛
#اگر ایمان آوردن کافر ممکن باشد، یعنی خداوند به این مسئله آگاه نبوده و خبر اشتباهی داده است؛
#[[علم الهی|علم خداوند]] محدودیت ندارد و نسبت به همه امور آگاه است؛
#[[علم الهی|علم خداوند]] محدودیت ندارد و نسبت به همه امور آگاه است؛
خط ۵۱: خط ۵۱:


===دلایل عقلی عدلیه===
===دلایل عقلی عدلیه===
به عقیدۀ این متکلمان، قدرت، تمایل، اختیار و هر آنچه لازمه [[تکلیف]] است، برای [[کفر|کافر]] و [[ایمان|مؤمن]] پیش از انجام فعل به طور یکسان وجود دارد.<ref>مانکدیم، ص۴۱۹؛ طوسی، ص۱۲۱-۱۲۳</ref>
به عقیدۀ این متکلمان، قدرت، تمایل، اختیار و هر آنچه لازمه [[تکلیف]] است، برای [[کفر|کافر]] و [[ایمان|مؤمن]] پیش از انجام فعل به طور یکسان وجود دارد.<ref>مانکدیم، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، ۱۳۸۴، ص۴۱۹؛ طوسی، الاقتصاد، ۱۴۰۶، ص۱۲۱-۱۲۳</ref>
این افراد برای اثبات ادعای خود، چند دلیل عقلی نیز ارائه کرده‌اند.
این افراد برای اثبات ادعای خود، چند دلیل عقلی نیز ارائه کرده‌اند.
----
----
خط ۶۸: خط ۶۸:
#خداوند [[حکمت الهی|حکیم]] است؛
#خداوند [[حکمت الهی|حکیم]] است؛


در نتیجه، از آنجا که چنین دستوری با حکمت خداوند سازگار نیست، پس خدا چنین دستوری نمی‌دهد.<ref>مانکدیم، ص۳۰۱</ref><ref>عضدالدین، ص۳۳۱</ref><ref> تفتازانی، شرح العقائد النسفیه، ۲۰۰۵، ص۱۴۹</ref><ref>ابن میثم، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۳۹۸، ص۱۱۵</ref><ref> حمصی، ج۱، ص۲۰۳</ref><ref> علامۀ حلی، ص۱۵۲</ref><ref>طوسی، ص۱۰۵</ref>
در نتیجه، از آنجا که چنین دستوری با حکمت خداوند سازگار نیست، پس خدا چنین دستوری نمی‌دهد.<ref>مانکدیم، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، ۱۳۸۴، ص۳۰۱</ref><ref>عضدالدین ایجی، المواقف، بیروت، ص۳۳۱</ref><ref> تفتازانی، شرح العقائد النسفیه، ۲۰۰۵، ص۱۴۹</ref><ref>ابن میثم، قواعد المرام فی علم الکلام، ۱۳۹۸، ص۱۱۵</ref><ref> حمصی، المنقذ من التقلید، ۱۴۱۲، ج۱، ص۲۰۳</ref><ref>علامۀ حلی، انوار الملکوت، ۱۳۶۳، ص۱۵۲</ref><ref>طوسی، الاقتصاد، ۱۴۰۶، ص۱۰۵</ref>


----
----
خط ۷۶: خط ۷۶:
#دستور دادن به کسی که توانایی انجام آن کار را ندارد، لغو و بیهوده است؛
#دستور دادن به کسی که توانایی انجام آن کار را ندارد، لغو و بیهوده است؛


در نتیجه، اگر ایمان آوردن کافر، ممکن نباشد و خداوند به او دستور بدهد که ایمان بیاورد، خداوند کار بیهوده‌ای انجام داده است و چون انجام کار بیهوده در مورد خداوند غیر ممکن است پس خدا چنین کاری را انجام نمی‌دهد.<ref>مانکدیم، ص۵۱۰ </ref><ref>علامۀ حلی، ص۱۵۰</ref>
در نتیجه، اگر ایمان آوردن کافر، ممکن نباشد و خداوند به او دستور بدهد که ایمان بیاورد، خداوند کار بیهوده‌ای انجام داده است و چون انجام کار بیهوده در مورد خداوند غیر ممکن است پس خدا چنین کاری را انجام نمی‌دهد.<ref>مانکدیم، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، ۱۳۸۴، ص۵۱۰ </ref><ref>علامۀ حلی، انوار الملکوت، ۱۳۶۳، ص۱۵۰</ref>
=== نقد دلایل اشاعره===
=== نقد دلایل اشاعره===
نقد دلایل اشاعره به شرح ذیل است:
نقد دلایل اشاعره به شرح ذیل است:
*نقد دلیل نقلی اشاعره
*نقد دلیل نقلی اشاعره
این افراد برخلاف [[اشاعره]] معتقدند که ایمان آوردن کافران ممکن است و آنها می‌توانند [[ایمان]] بیاورند. اما اینکه ایمان نمی‌آوردند به این دلیل است که خودشان چنین خواسته‌اند، نه اینکه [[خدا|خداوند]] جلوی ایمان آوردن آنان را گرفته باشد.<ref>مانکدیم، ص۴۱۹</ref><ref> طوسی، ص۱۲۱-۱۲۳</ref>
این افراد برخلاف [[اشاعره]] معتقدند که ایمان آوردن کافران ممکن است و آنها می‌توانند [[ایمان]] بیاورند. اما اینکه ایمان نمی‌آوردند به این دلیل است که خودشان چنین خواسته‌اند، نه اینکه [[خدا|خداوند]] جلوی ایمان آوردن آنان را گرفته باشد.<ref>مانکدیم، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، ۱۳۸۴، ص۴۱۹</ref><ref>طوسی، الاقتصاد، ۱۴۰۶، ص۱۲۱-۱۲۳</ref>


*نقد دلیل عقلی
*نقد دلیل عقلی
خط ۸۹: خط ۸۹:
نتیجه معنای اینکه خداوند می‌داند که کافر ایمان می‌آورد یا نه، این است که خدا می‌داند که کافر با توانایی و انتخاب خود، ایمان را انتخاب می‌کند یا کفر را.
نتیجه معنای اینکه خداوند می‌داند که کافر ایمان می‌آورد یا نه، این است که خدا می‌داند که کافر با توانایی و انتخاب خود، ایمان را انتخاب می‌کند یا کفر را.


پس هیچ گاه علم خدا به جهل مبدّل نمی‌شود، بلکه خدا از [[ازل]] می‌داند که هر شخص به اختیار خودش ایمان می‌آورد یا ایمان نمی‌آورد.<ref>مانکدیم، ص۵۱۳-۵۱۴</ref>
پس هیچ گاه علم خدا به جهل مبدّل نمی‌شود، بلکه خدا از [[ازل]] می‌داند که هر شخص به اختیار خودش ایمان می‌آورد یا ایمان نمی‌آورد.<ref>مانکدیم، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، ۱۳۸۴، ص۵۱۳-۵۱۴</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
*باقلانی، محمد، التمهید، به کوشش مکارتی، بیروت، ۱۹۵۷م
*باقلانی، محمد، التمهید، به کوشش مکارتی، بیروت، ۱۹۵۷م
*تفتازانی، مسعود، شرح العقائد النسفیه، به کوشش محمدعدنان درویش، بیروت، ۲۰۰۵م
*تفتازانی، مسعود، شرح العقائد النسفیه، به کوشش محمدعدنان درویش، بیروت، ۲۰۰۵م
*همو، شرح المقاصد، به کوشش عبدالرحمان عمیره، بیروت، ۱۴۰۹ق/ ۱۹۸۹م
*تفتازانی، مسعود، شرح المقاصد، به کوشش عبدالرحمان عمیره، بیروت، ۱۴۰۹ق/ ۱۹۸۹م
*حمصی،محمود، المنقذ من التقلید، قم، ۱۴۱۲ق
*حمصی، محمود، المنقذ من التقلید، قم، ۱۴۱۲ق
*شهرستانی، محمد، الملل و النحل، به کوشش ویلیام کیورتن، لایپزیگ، ۱۹۲۳م
*شهرستانی، محمد، الملل و النحل، به کوشش ویلیام کیورتن، لایپزیگ، ۱۹۲۳م
*طوسی، محمد، الاقتصاد، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
*طوسی، محمد، الاقتصاد، بیروت، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
*فخر‌الدین رازی، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربی
*فخر‌الدین رازی، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربی
*فخرالدین رازی، المطالب العالیه، به کوشش احمد حجازی سقا، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م
*فخرالدین رازی، المطالب العالیه، به کوشش احمد حجازی سقا، بیروت، ۱۴۰۷ق/۱۹۸۷م
*مانکدیم، احمد، ]تعلیق[ شرح الاصول الخمسه، به کوشش عبدالکریم عثمان، قاهره، ۱۳۸۴ق/ ۱۹۶۵م
*مانکدیم، احمد، (تعلیق) شرح الاصول الخمسه، به کوشش عبدالکریم عثمان، قاهره، ۱۳۸۴ق/ ۱۹۶۵م
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
کاربر ناشناس