پرش به محتوا

قیام امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
اطلاعات کتابشناسی
جز (آماده سازی برای ترجمه)
جز (اطلاعات کتابشناسی)
خط ۸۰: خط ۸۰:


=== شکل‌گیری حرکت‌های اعتراضی علیه حکومت بنی‌امیه===
=== شکل‌گیری حرکت‌های اعتراضی علیه حکومت بنی‌امیه===
پس شهادت امام حسین(ع) حرکت‌های اعتراضی علیه امویان شکل گرفت. به گزارش [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] آغاز قیام علیه بنی‌امیه مربوط به سال ۶۱ق است که پس از شهادت امام حسین(ع) همواره گروهی از مردم برای گرفتن انتقام او اقداماتی انجام می‌دادند.<ref>طبری، تاریخ الامم والملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۵۵۸.</ref> نخستین اعتراض، برخورد [[عبدالله بن عفیف ازدی]] با ابن زیاد بود. او در مسجد کوفه به سخنرانی ابن‌ زیاد که امام حسین(ع) را کذاب خوانده بود اعتراض کرد و او و پدرش را دروغ‌گو خواند.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۵۹.</ref> همچنین بر اساس گزارشی در [[تاریخ سیستان (کتاب)|تاریخ سیستان]]، مردم سیستان با شنیدن خبر شهادت امام حسین(ع) علیه حاکم سیستان که برادر [[عبیدالله بن زیاد]] بود شورش کردند.<ref> تاریخ سیستان، ۱۳۶۶ش، ص۱۰۰.</ref> مردم [[مدینه]] نیز در [[سال ۶۳ هجری قمری|سال ۶۳ق]] به رهبری عبدالله بن حَنظَلة بن ابی‌‌عامر علیه حکومت یزید بن معاویه شورش کردند.<ref>الامامة و السیاسة، ج۱، ص۱۸۵؛ ابن سعد، کتاب عیون‌الاخبار، ج۱، ص۱.</ref> [[مسعودی]] قتل امام حسین(ع) را از عوامل شورش مردم مدینه می‌داند.<ref> مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۸-۶۹.</ref>
پس شهادت امام حسین(ع) حرکت‌های اعتراضی علیه امویان شکل گرفت. به گزارش [[تاریخ طبری (کتاب)|تاریخ طبری]] آغاز قیام علیه بنی‌امیه مربوط به سال ۶۱ق است که پس از شهادت امام حسین(ع) همواره گروهی از مردم برای گرفتن انتقام او اقداماتی انجام می‌دادند.<ref>طبری، تاریخ الامم والملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۵۵۸.</ref> نخستین اعتراض، برخورد [[عبدالله بن عفیف ازدی]] با ابن زیاد بود. او در مسجد کوفه به سخنرانی ابن‌ زیاد که امام حسین(ع) را کذاب خوانده بود اعتراض کرد و او و پدرش را دروغ‌گو خواند.<ref> طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۳۸۷ق، ج۵، ص۴۵۹.</ref> همچنین بر اساس گزارشی در [[تاریخ سیستان (کتاب)|تاریخ سیستان]]، مردم سیستان با شنیدن خبر شهادت امام حسین(ع) علیه حاکم سیستان که برادر [[عبیدالله بن زیاد]] بود شورش کردند.<ref> تاریخ سیستان، ۱۳۶۶ش، ص۱۰۰.</ref> مردم [[مدینه]] نیز در [[سال ۶۳ هجری قمری|سال ۶۳ق]] به رهبری عبدالله بن حَنظَلة بن ابی‌‌عامر علیه حکومت یزید بن معاویه شورش کردند.<ref>ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۳۰.</ref> [[علی بن حسین مسعودی]] تاریخ‌نگار قرن چهارم، قتل امام حسین(ع) را از عوامل شورش مردم مدینه می‌داند.<ref> مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۸-۶۹.</ref>


=== قیام توابین===
=== قیام توابین===
خط ۱۲۴: خط ۱۲۴:


== دیدگاه اهل‌سنت ==
== دیدگاه اهل‌سنت ==
نویسندگان [[اهل‌سنت و جماعت|اهل‌سنت]] رویکرد واحدی نسبت به حرکت امام حسین(ع) ندارند. برخی همانند ابوبکر ابن عربی، آن را حرکتی نامشروع در مقابل حاکمیتی مشروع دانسته‌اند.<ref> خزعلی، «قیام امام حسین از دیدگاه علمای اهل‌سنت»، ص۵۸-۵۹.</ref> [[ابن‌تیمیه]] درباره قیام [[امام حسین(ع)]] معتقد است اگرچه امام مظلومانه [[شهید]] شد؛ ولی کار امام فاقد مصلحت دنیوی و اخروی بوده و [[قیام عاشورا]] را عامل ایجاد فتنه‌های زیادی در [[امت اسلام]] و خلاف [[سیره پیامبر اسلام|سیره پیامبر اسلام(ص)]] معرفی می‌کند.<ref>ابن تیمیه، منهاج‌السنه، ج۱، ص۵۳۰.</ref> به گفته حمید عنایت در صد سال اخیر و به خصوص پس از دوران [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، نگاه نویسندگان اهل‌سنت به واقعه عاشورا تغییر کرده و بسیاری از نویسندگان آنها حرکت امام حسین را تایید می‌کنند.<ref>عنایت، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ۱۳۶۵ش، ص۳۱۴.</ref> به گفته [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل رازی]] در کتاب [[نقض الوشیعة (کتاب)|نقض]] برخی از عالمان اهل‌سنت همچون [[محمد بن ادریس شافعی]] درباره امام حسین(ع) و [[شهدای کربلا]] مرثیه سروده‌اند.<ref>رازی، نقض، انجمن آثار ملی، ص۳۷۰-۳۷۱.</ref> از جمله مرثیه‌ای به شافعی منسوب است که با بیت زیر شروع می‌شود:
نویسندگان [[اهل‌سنت و جماعت|اهل‌سنت]] رویکرد واحدی نسبت به حرکت امام حسین(ع) ندارند. برخی همانند ابوبکر ابن عربی، آن را حرکتی نامشروع در مقابل حاکمیتی مشروع دانسته‌اند.<ref> خزعلی، «قیام امام حسین از دیدگاه علمای اهل‌سنت»، ص۵۸-۵۹.</ref> [[ابن‌تیمیه]] درباره قیام [[امام حسین(ع)]] معتقد است اگرچه امام مظلومانه [[شهید]] شد؛ ولی کار امام فاقد مصلحت دنیوی و اخروی بوده و [[قیام عاشورا]] را عامل ایجاد فتنه‌های زیادی در [[امت اسلام]] و خلاف [[سیره پیامبر اسلام|سیره پیامبر اسلام(ص)]] معرفی می‌کند.<ref>ابن تیمیه، منهاج‌السنه، ۱۴۰۶ق، ج۴، ص۵۳۰.</ref> به گفته حمید عنایت در صد سال اخیر و به خصوص پس از دوران [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، نگاه نویسندگان اهل‌سنت به واقعه عاشورا تغییر کرده و بسیاری از نویسندگان آنها حرکت امام حسین را تایید می‌کنند.<ref>عنایت، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ۱۳۶۵ش، ص۳۱۴.</ref> به گفته [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل رازی]] در کتاب [[نقض الوشیعة (کتاب)|نقض]] برخی از عالمان اهل‌سنت همچون [[محمد بن ادریس شافعی]] درباره امام حسین(ع) و [[شهدای کربلا]] مرثیه سروده‌اند.<ref>رازی، نقض، انجمن آثار ملی، ص۳۷۰-۳۷۱.</ref> از جمله مرثیه‌ای به شافعی منسوب است که با بیت زیر شروع می‌شود:


{{شعر۲
{{شعر۲
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
*ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم، منهاج السنة النبویة فی نقض کلام الشیعة القدریة، تحقیق محمد رشاد سالم، جامعة الامام محمد بن سعود الاسلامیه، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م
*امام خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۸۹ش.
*امام خمینی، سید روح‌الله، صحیفه امام، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۸۹ش.
*ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر محمد عبدالسلام تدمری،  بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۷م.، بی‌تا.
*ابن‌اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، تحقیق عمر محمد عبدالسلام تدمری،  بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۷م.، بی‌تا.
خط ۱۴۸: خط ۱۴۹:
*اسفندیاری، محمد، عاشوراشناسی پژوهشی درباره‌ هدف امام حسین(ع)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۷ش۱۴۳۰ق.
*اسفندیاری، محمد، عاشوراشناسی پژوهشی درباره‌ هدف امام حسین(ع)، قم، صحیفه خرد، ۱۳۸۷ش۱۴۳۰ق.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الاشراف، تحقیق: محمدباقر محمودی، احسان عباس، عبدالعزیز دوری، محمد حمیدالله، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
*بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الاشراف، تحقیق: محمدباقر محمودی، احسان عباس، عبدالعزیز دوری، محمد حمیدالله، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
*ابن‌قتیبه، عبدالله بن مسلم، الامامة و السیاسة، تصحیح علی شیری، دارالاضواء، بیروت، ۱۴۱۰ق/۱۹۹۰م.
*تاریخ سیستان، تصحیح محمدتقی بهار، تهران، پدیده خاور، ۱۳۶۶ش.
*تاریخ سیستان، تصحیح محمدتقی بهار، تهران، پدیده خاور، ۱۳۶۶ش.
*جعفرزاده، علیرضا، «[https://rasekhoon.net/article/show/195207 حماسه‌ی حسینی و تأثیر آن بر انقلاب اسلامی ایران(۱)]»، راسخون، مشاهده ۲۴ مرداد ۱۴۰۱ش.
*جعفرزاده، علیرضا، «[https://rasekhoon.net/article/show/195207 حماسه‌ی حسینی و تأثیر آن بر انقلاب اسلامی ایران(۱)]»، راسخون، مشاهده ۲۴ مرداد ۱۴۰۱ش.