تیمم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تَیَمُّم''' عملی عبادی که در مواردی به جای [[وضو]] یا [[غسل]] واجب می‌شود. مراحل آن عبارتند از: زدن کف دو دست بر خاک و مالیدن آن بر پیشانی و پشت دست‌ها. نتایج شرعی تیمم مانند [[وضو]] و [[غسل]] است و تفاوتی با [[طهارت]] ناشی از آنها ندارد. به تیمم '''طهارت تُرابیّه''' نیز گفته می‌شود.

دو آیه در [[قرآن]]، به بیان کیفیت تیمم پرداخته و بیش از ۲۲۰ [[روایت]]، درباره تیمم در منابع حدیثی آمده است.

تیمم در لغت از ریشه «یم م» یا «ام م» به معنی «قصد کردن»،<ref>راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۸۹۳</ref> و در اصطلاح [[فقه|فقهی]] به معنی مسح پیشانی و پشت دست‌ها با خاک است.<ref>بحرانی، الحدائق الناضرة، ج۴، ص۲۴۳</ref> در مواردی که وضو یا غسل امکان نداشته باشد، تیمم جایگزین آن می‌شود. به تیمم «طهارت تُرابیه» و به وضو و غُسل «طهارت مائیه» گفته می‌شود.<ref>فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۲۴۳</ref>

قرآن در دو آیه به تیمم و احکام آن اشاره کرده است:

* آیه ۴۳ [[سوره نساء]] «{{عربی|وَإِن کنتُم مَّرْضَیٰ أَوْ عَلَیٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنکم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیمَّمُوا صَعِیدًا طَیبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکمْ وَأَیدِیکمْ}} : و اگر بیمارید یا در سفر، یا یکی از شما از قضای حاجت آمد یا با زنان آمیزش کرده‌اید و آب نیافتید، پس بر خاکی پاک تیمم کنید و صورت و دستهایتان را مسح نمایید»

* آیه ۶ [[سوره مائده]] «{{عربی|وَإِن کنتُم مَّرْضَیٰ أَوْ عَلَیٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنکم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیمَّمُوا صَعِیدًا طَیبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکمْ وَأَیدِیکم مِّنْهُ مَا یرِیدُ اللَّـهُ لِیجْعَلَ عَلَیکم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـٰکن یرِیدُ لِیطَهِّرَکمْ}}: و اگر بیمار یا در سفر بودید، یا یکی از شما از قضای حاجت آمد، یا با زنان نزدیکی کرده‌اید و آبی نیافتید؛ پس با خاک پاک تیمّم کنید، و از آن به صورت و دستهایتان بکشید. خدا نمی‌خواهد بر شما تنگ بگیرد، لیکن می‌خواهد شما را پاک گرداند»

در دو کتاب روایی [[وسایل الشیعه]] و [[مستدرک الوسائل]] بیش از ۲۲۰ حدیث درباره کیفیت و شرایط تیمم وجود دارد.