Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۸۱
ویرایش
تشت‌گذاری (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها
ویرایش شناسه
جز (←منابع) |
(ویرایش شناسه) |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| پانویس جعبه = | | پانویس جعبه = | ||
}} | }} | ||
'''تشت‌گذاری یا تشت‌گردانی''' از | '''تشت‌گذاری یا تشت‌گردانی''' از آیین‌های [[عزاداری امام حسین|عزاداری]] در ایران، به‌ویژه در مناطق آذری‌نشین است. این آیین پیش از آغاز [[محرم]] در روزهای [[۲۷ ذی‌الحجه]] تا [[۳۰ ذی‌الحجه]] و در [[مسجد|مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] برگزار می‌شود. | ||
در این مراسم عزاداران تشت‌های آب را که نمادی از رود [[فرات]] است با خود حمل می‌کنند و به درون مسجد می‌آورند و با خواندن عبارات و نوحه‌هایی عملا مراسم عزاداری برای [[امام حسین(ع)]] را آغاز می‌کنند. برخی این آیین را برگرفته از رفتار سپاه امام حسین(ع) در مقابل سپاه [[حر بن یزید]]، در [[۲۷ ذی‌الحجه]] می‌دانند که در آن آب مشک‌ها را داخل تشت‌هایی ریخته، سپاه حر و اسبان‌شان را سیراب کردند. | |||
==زمان و شیوه برگزاری== | ==زمان و شیوه برگزاری== | ||
تشت‌گذاری هر سال پیش از محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] برگزار می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ص۳۲۹.</ref> در تشت‌گذاری، تشت‌های مخصوصی با احترام توسط بزرگان و ریش‌سفیدان وارد [[مساجد]] و [[حسینیه]] | تشت‌گذاری هر سال پیش از شروع ماه محرم و بین روزهای ۲۷ تا ۳۰ [[ذی‌الحجة|ذی‌الحجه]] برگزار می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ص۳۲۹.</ref> در تشت‌گذاری، تشت‌های مخصوصی با احترام توسط بزرگان و ریش‌سفیدان وارد [[مساجد]] و [[حسینیه|حسینیه‌ها]] می‌شود. سپس دعای تشت‌گذاری که عباراتی فارسی و ترکی و عربی است خوانده شده و تشت‌ها را از آب پر می‌کنند. در این مراسم نوحه‌های مربوط به عزای حسینی خوانده شده و عملا مراسم [[عزاداری امام حسین]] آغاز می‌شود. مردم دست در آب تشت‌ها می‌زنند و آن را نوعی [[بیعت]] با حسین(ع) می‌دانند؛ سپس از این آب به عنوان [[تبرک]] می‌برند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۳۷۶ش، ص۲۷۲.</ref> در مساجد [[اردبیل]]، از سده‌های پیش، جایی برای قرار دادن تشت‌ها وجود داشته است. | ||
== نمادی از سیراب‌کردن سپاه کوفه== | == نمادی از سیراب‌کردن سپاه کوفه== | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۱: | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
سابقه تشت‌گذاری به دوران [[صفویه]] بازمی‌گردد و وجود تشتی در مسجد بازار چاقوسازان [[اردبیل]]، متعلق به دوران [[شاه عباس]] (۱۰۳۸ق) مؤید این مطلب است.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۳۰.</ref> در دوران [[قاجار]] این مراسم فقط در [[مسجد جامع اردبیل]] برگزار می‌شد؛ اما بعدها به دیگر محلات شهر و دیگر شهرهای ترک‌زبان گسترش یافت. در سال‌های اخیر در اکثر شهرهای آذربایجان و [[زنجان]] این مراسم برگزار می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت‌گذاری»]، سایت مشرق‌نیوز.</ref> | سابقه تشت‌گذاری به دوران [[صفویه]] بازمی‌گردد و وجود تشتی در مسجد بازار چاقوسازان [[اردبیل]]، متعلق به دوران [[شاه عباس]] (۱۰۳۸ق) مؤید این مطلب است.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، ۱۳۹۵ش، ص۳۳۰.</ref> در دوران [[قاجار]] این مراسم فقط در [[مسجد جامع اردبیل]] برگزار می‌شد؛ اما بعدها به دیگر محلات شهر و دیگر شهرهای ترک‌زبان گسترش یافت. در سال‌های اخیر در اکثر شهرهای آذربایجان و [[زنجان]] این مراسم برگزار می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت‌گذاری»]، سایت مشرق‌نیوز.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت گذاری»، در سایت مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۵ آذر ۱۳۹۰ش، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۳۹۶ش.] | * [http://www.mashreghnews.ir/fa/news/81361 «تاریخچه آیین تشت گذاری»، در سایت مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۵ آذر ۱۳۹۰ش، تاریخ بازدید: ۱۱ آذر ۱۳۹۶ش.] | ||
| خط ۴۸: | خط ۵۱: | ||
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
| شناسه = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | |||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||