کاربر ناشناس
پاراچنار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Mahboobi جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Kmhoseini بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:پاراچنار.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:پاراچنار.jpg|بندانگشتی]] | ||
'''پاراچنار'''، شهری در ایالت [[سرحد]] در شمال غربی [[پاکستان]] است که بیشتر مردمان این شهر و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند. <ref> سرحدی، ص۸۲. </ref> | '''پاراچنار'''، شهری در ایالت [[سرحد]] در شمال غربی [[پاکستان]] است که بیشتر مردمان این شهر و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند. <ref> سرحدی، ص۸۲. </ref> | ||
==موقعیت جغرافیایی== | ==موقعیت جغرافیایی== | ||
این شهر در °۳۳و´۵۴ عرض شمالی و °۷۰و´۶ طول شرقی در مجاورت مرز [[افغانستان]] در درۀ سرسبز کُرَّم در فاصلۀ ۲۸۰ کیلومتری جنوب‌غربی [[پیشاور]] واقع است. <ref> «اطلس... ۱»، ۱۲۰، ۱۳۲، فهرست؛ سرحدی، ص۸۱. </ref> درۀ کُرم به دو بخش علیا و سفلی تقسیم می‌شود و پاراچنار مرکز کُرم علیاست. <ref> دویی، ص۳۱۱؛ «فرهنگ...، ص۲»، XVI/. ۵۰ </ref> | این شهر در °۳۳و´۵۴ عرض شمالی و °۷۰و´۶ طول شرقی در مجاورت مرز [[افغانستان]] در درۀ سرسبز کُرَّم در فاصلۀ ۲۸۰ کیلومتری جنوب‌غربی [[پیشاور]] واقع است. <ref> «اطلس... ۱»، ۱۲۰، ۱۳۲، فهرست؛ سرحدی، ص۸۱. </ref> درۀ کُرم به دو بخش علیا و سفلی تقسیم می‌شود و پاراچنار مرکز کُرم علیاست. <ref> دویی، ص۳۱۱؛ «فرهنگ...، ص۲»، XVI/. ۵۰ </ref> | ||
کُرم که خود سرزمینی کوهستانی است، به دره‌ای وسیع و گسترده ختم می‌شود و جلگه‌ای شیب‌دار تشکیل می‌دهد که پارچنار در این جلگه واقع است. <ref> پنل، ص۳۸؛ «فرهنگ»، ص XVI/. ۴۷-۴۸ </ref> | کُرم که خود سرزمینی کوهستانی است، به دره‌ای وسیع و گسترده ختم می‌شود و جلگه‌ای شیب‌دار تشکیل می‌دهد که پارچنار در این جلگه واقع است. <ref> پنل، ص۳۸؛ «فرهنگ»، ص XVI/. ۴۷-۴۸ </ref> | ||
بلندیهای این منطقه پوشیده از جنگل، و دارای روستاهایی خوش‌منظر است و دمای آن در تابستان‌ها از °۳۷ سانتی‌گراد تجاوز نمی‌کند. <ref> پنل، ص ۸۱؛ «فرهنگ»، ص XVI/. ۴۸ </ref> | بلندیهای این منطقه پوشیده از جنگل، و دارای روستاهایی خوش‌منظر است و دمای آن در تابستان‌ها از °۳۷ سانتی‌گراد تجاوز نمی‌کند. <ref> پنل، ص ۸۱؛ «فرهنگ»، ص XVI/. ۴۸ </ref> | ||
==علت نام گذاری پاراچنار== | ==علت نام گذاری پاراچنار== | ||
برخی علت‌نام‌گذاری این شهر را به سبب فراوانی درختان چنار در این منطقه، و برخی دیگر نام آن را برگرفته از نام قبیلۀ «پارا» دانسته‌اند. <ref> اردو...، ج۵، ص۳۴۸؛ سرحدی، ص ۸۰. </ref> اما به نظر می‌رسد قول نخست مقروق به صحت باشد. | برخی علت‌نام‌گذاری این شهر را به سبب فراوانی درختان چنار در این منطقه، و برخی دیگر نام آن را برگرفته از نام قبیلۀ «پارا» دانسته‌اند. <ref> اردو...، ج۵، ص۳۴۸؛ سرحدی، ص ۸۰. </ref> اما به نظر می‌رسد قول نخست مقروق به صحت باشد. | ||
در بررسی پیشینۀ تاریخی این شهر به ناچار باید به تاریخ ناحیۀ کُرم نیز پرداخت. گذرگاههای درۀ کرم یکی از آسان‌گذار‌ترین راههایی بوده است که اقوام آریایی در ۴۰۰۰-۲۰۰۰ق‌م در مهاجرت بزرگ خود به [[هند]] از آن گذر می‌کرده‌اند. به گفتۀ راهبان بودایی- چینی که در سده‌های ۵-۷م از ناحیۀ کرم‌علیا دیدار کرده‌اند، اهالی این منطقه پیرو آیین بودایی بوده‌اند. <ref> تاریخ...، ص۳. </ref> | در بررسی پیشینۀ تاریخی این شهر به ناچار باید به تاریخ ناحیۀ کُرم نیز پرداخت. گذرگاههای درۀ کرم یکی از آسان‌گذار‌ترین راههایی بوده است که اقوام آریایی در ۴۰۰۰-۲۰۰۰ق‌م در مهاجرت بزرگ خود به [[هند]] از آن گذر می‌کرده‌اند. به گفتۀ راهبان بودایی- چینی که در سده‌های ۵-۷م از ناحیۀ کرم‌علیا دیدار کرده‌اند، اهالی این منطقه پیرو آیین بودایی بوده‌اند. <ref> تاریخ...، ص۳. </ref> | ||
==تاریخ سیاسی پاراچنار== | ==تاریخ سیاسی پاراچنار== | ||
بیشتر مردم پاراچنار و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند. <ref> سرحدی، ص۸۲. </ref> این منطقه در دورۀ اسلامی، نخست تحت استیلای [[غزنویان]] و سپس غوریان درآمد. سرانجام ضمیمۀ امپراتوری [[مغولان هند]] شد و به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های آنان بدل گشت. | بیشتر مردم پاراچنار و روستاهای اطراف آن پیرو مذهب [[شیعه|تشیع]] هستند. <ref> سرحدی، ص۸۲. </ref> این منطقه در دورۀ اسلامی، نخست تحت استیلای [[غزنویان]] و سپس غوریان درآمد. سرانجام ضمیمۀ امپراتوری [[مغولان هند]] شد و به یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های آنان بدل گشت. | ||
با رو به ضعف نهادن حاکمیت مغولان، این سرزمین بخشی از قلمرو حکام افغانی‌تبار شد. در ۱۱۵۱ق/۱۷۳۸م [[نادرشاه]] در مسیر خود به هند این منطقه را به تصرف درآورد. <ref> «درّه...، ص۴؛ «فرهنگ»، ص XVI/۴۹؛ «تاریخ»؛ بریتانیکا، ماکرو، ص XIII/. ۲۵۶ </ref> | با رو به ضعف نهادن حاکمیت مغولان، این سرزمین بخشی از قلمرو حکام افغانی‌تبار شد. در ۱۱۵۱ق/۱۷۳۸م [[نادرشاه]] در مسیر خود به هند این منطقه را به تصرف درآورد. <ref> «درّه...، ص۴؛ «فرهنگ»، ص XVI/۴۹؛ «تاریخ»؛ بریتانیکا، ماکرو، ص XIII/. ۲۵۶ </ref> | ||
در ۱۲۷۲ق/۱۸۵۶م نیروهای انگلیسی وارد آنجا شدند و آن را به تصرف خود درآوردند، اما درگیری‌ها میان نیروهای انگلیسی و طوایف افغان در آنجا ادامه داشت، تا آنکه در ۱۳۰۹ق به درخواست اقوام شیعه‌مذهبِ «توری» ساکن در محل، حاکمیت منطقه به دست انگلیسی‌ها افتاد <ref> «فرهنگ»، صXVI/. ۵۰ </ref> و سرانجام پاراچنار در ۱۳۱۰ق/۱۸۹۲م به قلمرو حکومت هند بریتانیا افزوده شد. <ref> اردو، دائرۀ معارف اسلامیه، ج۵، ص۳۴۸. </ref> پس از تجزیۀ هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م و تأسیس کشور پاکستان، پاراچنار ضمیمۀ پاکستان شد. <ref> بریتانیکا، میکرو، ص V/. ۹۵۰ </ref> | در ۱۲۷۲ق/۱۸۵۶م نیروهای انگلیسی وارد آنجا شدند و آن را به تصرف خود درآوردند، اما درگیری‌ها میان نیروهای انگلیسی و طوایف افغان در آنجا ادامه داشت، تا آنکه در ۱۳۰۹ق به درخواست اقوام شیعه‌مذهبِ «توری» ساکن در محل، حاکمیت منطقه به دست انگلیسی‌ها افتاد <ref> «فرهنگ»، صXVI/. ۵۰ </ref> و سرانجام پاراچنار در ۱۳۱۰ق/۱۸۹۲م به قلمرو حکومت هند بریتانیا افزوده شد. <ref> اردو، دائرۀ معارف اسلامیه، ج۵، ص۳۴۸. </ref> پس از تجزیۀ هند در ۱۳۲۶ش/۱۹۴۷م و تأسیس کشور پاکستان، پاراچنار ضمیمۀ پاکستان شد. <ref> بریتانیکا، میکرو، ص V/. ۹۵۰ </ref> | ||
==پاراچنار در عصر حاضر== | ==پاراچنار در عصر حاضر== | ||
پاراچنار به دلیل مجاورت با مرزهای افغانستان در زمان اشغال این کشور توسط ارتش شوروی، یکی از مراکز نفوذ مجاهدین افغانی به خاک افغانستان بود. از وقایع این شهر در دهه‌های اخیر درگیری‌های خونین میان [[اهل سنت|سنیان]] و شیعیان شهر بوده است. | پاراچنار به دلیل مجاورت با مرزهای افغانستان در زمان اشغال این کشور توسط ارتش شوروی، یکی از مراکز نفوذ مجاهدین افغانی به خاک افغانستان بود. از وقایع این شهر در دهه‌های اخیر درگیری‌های خونین میان [[اهل سنت|سنیان]] و شیعیان شهر بوده است. | ||
در ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م ژنرال [[ضیاءالحق]]، رئیس‌جمهور وقت پاکستان فرمان بیرون راندن شیعیان را از شهرِ تقسیم‌شدۀ پاراچنار صادر کرد. عاملان این امر مجاهدین سنی مذهب افغانی بودند که با سنیان محلی ارتباط داشتند. <ref> «اخبار...، ص۵». </ref> پس از سرنگونی حکومت طالبان در افغانستان، اعضای القاعده و طالبان از افغانستان به کشورهای هم‌جوار از جمله پاکستان فرار کردند و شهر پاراچنار یکی از پناهگاههای آنان شد. | در ۱۳۶۴ش/۱۹۸۵م ژنرال [[ضیاءالحق]]، رئیس‌جمهور وقت پاکستان فرمان بیرون راندن شیعیان را از شهرِ تقسیم‌شدۀ پاراچنار صادر کرد. عاملان این امر مجاهدین سنی مذهب افغانی بودند که با سنیان محلی ارتباط داشتند. <ref> «اخبار...، ص۵». </ref> پس از سرنگونی حکومت طالبان در افغانستان، اعضای القاعده و طالبان از افغانستان به کشورهای هم‌جوار از جمله پاکستان فرار کردند و شهر پاراچنار یکی از پناهگاههای آنان شد. | ||
در خرداد ۱۳۸۱/ژوئن۲۰۰۲ شماری از نیروهای پاکستانی و آمریکایی وارد شهر شدند و عملیاتی را برضد نیروهای القاعده و طالبان آغاز کردند. | در خرداد ۱۳۸۱/ژوئن۲۰۰۲ شماری از نیروهای پاکستانی و آمریکایی وارد شهر شدند و عملیاتی را برضد نیروهای القاعده و طالبان آغاز کردند. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{ستون-شروع}} | {{ستون-شروع}} | ||
{{col-begin}} | {{col-begin}} | ||
{{راست‌چین}} | {{راست‌چین}} | ||
<references /> | <references /> | ||
{{col-end}} | {{col-end}} | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*اردو دائرۀ معارف اسلامیه، لاهور، ۱۳۹۰ق/۱۹۷۱م. | *اردو دائرۀ معارف اسلامیه، لاهور، ۱۳۹۰ق/۱۹۷۱م. | ||
*سرحدی، عمرعامر، «در درۀ پاره‌چنار»، پاکستان، کراچی. | *سرحدی، عمرعامر، «در درۀ پاره‌چنار»، پاکستان، کراچی. | ||
=== منابع انگلیسی === | === منابع انگلیسی === | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23022/13/5441/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D9%86%D8%A7%D8%B1= دائره المعارف بزرگ اسلامی] | منبع مقاله: [http://lib.eshia.ir/23022/13/5441/%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7_%DA%86%D9%86%D8%A7%D8%B1= دائره المعارف بزرگ اسلامی] | ||
[[ar:view/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%B1]] | [[ar:view/%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D9%86%D8%A7%D8%B1]] | ||
{{شبه قاره هند}} | |||
[[رده:پاکستان]] | |||
[[رده:مکان ها]] | [[رده:مکان ها]] | ||
[[رده:شهرهای شیعی]] | [[رده:شهرهای شیعی]] | ||