پرش به محتوا

تکبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۸ مهٔ ۲۰۱۸
جز
اصلاح عنوان و تصحیح منبع
imported>S.J.Mosavi
جز (درج لینک زبان‌ها)
جز (اصلاح عنوان و تصحیح منبع)
خط ۷: خط ۷:
واژه تکبیر از صدر [[اسلام]] تا به امروز در جنگ‌ها و اجتماعات مسلمانان، به شعاری رایج بدل شده است و در پرچم کشورهای [[ایران]]، [[افغانستان]] و [[عراق]] به کار رفته است.
واژه تکبیر از صدر [[اسلام]] تا به امروز در جنگ‌ها و اجتماعات مسلمانان، به شعاری رایج بدل شده است و در پرچم کشورهای [[ایران]]، [[افغانستان]] و [[عراق]] به کار رفته است.


==در لغت و اصطلاح==
==مفهوم شناسی==
تکبیر در لغت به معنای بزرگ شمردن، بزرگ داشتن خداوند، به بزرگی یادکردن و اللّه اکبر گفتن است.<ref>زوزنی، ج ۲، ص۵۶۳؛ شاد، ذیل واژه</ref> در متون دینی، تکبیر به معنای بزرگ داشتن یا به بزرگی یادکردن [[خدا]] آمده و ظاهراً معنای لغوی این واژه متأثر از کاربرد دینی آن است.<ref>رجوع کنید به ابن منظور، ذیل «کبر»</ref> زیرا معنای لغوی تکبیر (به لحاظ ریشه اشتقاقی آن) بزرگ داشتن هر کس یا هر چیز است.<ref>جوهری، ذیل «کبر»</ref>
تکبیر در لغت به معنای بزرگ شمردن است.<ref>جوهری، الصحاح، ج‌۲، ص: ۸۰۲ُ، ذیل واژه کبر</ref> در متون دینی، تکبیر به معنای بزرگ داشتن یا به بزرگی یادکردن [[خدا]] آمده و ظاهراً معنای لغوی این واژه متأثر از کاربرد دینی آن است؛ زیرا معنای لغوی تکبیر (به لحاظ ریشه اشتقاقی آن) بزرگ داشتن هر کس یا هر چیز است.<ref>جوهری، ذیل «کبر»</ref>


==تکبیر در قرآن==
در قران نیز واژه تکبیر تنها یک بارآمده است.<ref>رجوع کنید به اسراء: ۱۱۱</ref> که به معنای تعظیم و بزرگ دانستن خداوند<ref>طبرسی، ج ۶، ص۶۸۹</ref> و مطابق برخی روایات، به معنای اللّه اکبر گفتن است؛<ref>رجوع کنید به حویزی، ج ۳، ص۲۳۹</ref> جمع میان این دو وجه امکان پذیر است.
ریشه کبر در باب‌های گوناگون (کبر، استکبار، تکبر، إکبار) در [[قرآن]] فراوان به کار رفته، اما واژه تکبیر تنها یک بارآمده است.<ref>رجوع کنید به اسراء: ۱۱۱</ref> مفسران در تفسیر آن گفته‌اند که به معنای تعظیم و بزرگ دانستن خداوند<ref>طبرسی، ج ۶، ص۶۸۹</ref> و مطابق برخی روایات، به معنای اللّه اکبر گفتن است؛<ref>رجوع کنید به حویزی، ج ۳، ص۲۳۹</ref> جمع میان این دو وجه امکان پذیر است.


در آیات دیگری از قرآن، واژه تکبیر در قالب صیغه امر بیان شده و عموماً [[پیامبر(ص)]] و مؤمنان مخاطبان آن هستند.<ref>رجوع کنید به بقره: ۱۸۵؛ حج: ۳۷؛ مدّثّر: ۳</ref> در همه این موارد، واژه تکبیر تنها درباره خداوند به کار رفته است و برای بزرگ داشتن غیرخداوند، به جای باب تفعیل، از باب اِفعال استفاده شده است.<ref>رجوع کنید به یوسف: ۳۱</ref>
==تکبیر در احادیث==
در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ اللّه اکبر گفتن یا بزرگ دانستن و تعظیم خداوند است؛ چنانکه در روایتی<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، ج ۷، ص۴۳۳</ref> به معنای بزرگ شمردن خداوند آمده، به سبب هدایتی که کرده و عافیتی که بخشیده است. در برخی روایات دیگر نیز واژه اللّه اکبر به این معناست که خداوند بزرگتر از آن است که در وهم و وصف بگنجد<ref>رجوع کنید به ابن بابویه، ۱۳۶۱ش، ص۱۱ـ۱۲</ref> یا با بت‌ها و خدایان دیگر قیاس شود.<ref>رجوع کنید به همو، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۲۳۹</ref>
در متون [[حدیث|حدیثی]]، تکبیر غالباً مترادفِ اللّه اکبر گفتن یا بزرگ دانستن و تعظیم خداوند است؛ چنانکه در روایتی<ref>رجوع کنید به حرّ عاملی، ج ۷، ص۴۳۳</ref> به معنای بزرگ شمردن خداوند آمده، به سبب هدایتی که کرده و عافیتی که بخشیده است. در برخی روایات دیگر نیز واژه اللّه اکبر به این معناست که خداوند بزرگتر از آن است که در وهم و وصف بگنجد<ref>رجوع کنید به ابن بابویه، ۱۳۶۱ش، ص۱۱ـ۱۲</ref> یا با بت‌ها و خدایان دیگر قیاس شود.<ref>رجوع کنید به همو، ۱۴۰۱، ج ۲، ص۲۳۹</ref>


۱۳۷

ویرایش