کاربر ناشناس
مرو: تفاوت میان نسخهها
جز
←پیشینه تاریخی
imported>Hrezaei جزبدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Mgolpayegani جز (←پیشینه تاریخی) |
||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
این شهر در ۵۵۰ ق، ده کتابخانه بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها دوازده هزار جلد کتاب داشت. مردم مرو [[ایرانی]] و زبانشان [[فارسی]] بوده است.<ref>یادداشتهای دهخدا، به نقل دهخدا، ج ۱۳، ۱۳۷۷، ص ۲۰۷۱۱، مدخل مرو.</ref> | این شهر در ۵۵۰ ق، ده کتابخانه بزرگ عمومی داشت که یکی از آنها دوازده هزار جلد کتاب داشت. مردم مرو [[ایرانی]] و زبانشان [[فارسی]] بوده است.<ref>یادداشتهای دهخدا، به نقل دهخدا، ج ۱۳، ۱۳۷۷، ص ۲۰۷۱۱، مدخل مرو.</ref> | ||
مرو از مشهورترین، | مرو از مشهورترین، قدیمیترین و خوش منظرترین شهرهای [[خراسان]] بوده است. که [[ذوالقرنین]] آن را بنا نهاد.<ref>قزوینی، بیتا، ص ۴۵۶.</ref> به اعتبار اینکه مرو در کنار [[نیشابور]]، [[هرات]]، و [[بلخ]] یکی از چهار شهر بزرگ [[خراسان]] بوده است، این نام در دوره اعراب، یعنی در قرون وسطی، به یکی از چهار قسمت [[ایالت خراسان]] اطلاق میشده است. پس از فتوحات اول اسلامی، کرسی ایالت خراسان مرو و بلخ بود، ولی بعدها امرای سلسله [[طاهریان]] مرکز فرمانروایی خود را به ناحیه باختر برده؛ نیشابور را که شهری در غربیترین قسمتهای چهارگانه بود، مرکز امارت خویش قرار دادند.<ref>سرزمینهای خلافت شرقی ترجمه فارسی، ص ۴۰۸، به نقل دهخدا، ۱۳۷۷، ص ۹۶۳۴؛ مدخل خراسان.</ref> | ||
یعقوبی مینویسد: و از [[سرخس]] بر جادۀ اعظم تا مرو شش منزل راه است که اول آنها «اشتر مغاک» است و سپس «تلستانه» و سپس «دندانقان» و سپس «کنوکرد» املاک خاندان [[علی بن هشام بن فرّ خسرو]]، و این منازل در میان دشت و بیابان واقع است و هر منزلی از آنها دارای دژی است که اهل آن منزل از تعرض ترکان در آن متحصن میشوند، چه بسا که ترکان بر بعضی از این منازل شبیخون زنند | یعقوبی مینویسد: و از [[سرخس]] بر جادۀ اعظم تا مرو شش منزل راه است که اول آنها «اشتر مغاک» است و سپس «تلستانه» و سپس «دندانقان» و سپس «کنوکرد» املاک خاندان [[علی بن هشام بن فرّ خسرو]]، و این منازل در میان دشت و بیابان واقع است و هر منزلی از آنها دارای دژی است که اهل آن منزل از تعرض ترکان در آن متحصن میشوند، چه بسا که ترکان بر بعضی از این منازل شبیخون زنند و سپس مرو که مهمترین استانهای خراسان است و [[حاتم بن نعمان باهلی]] از طرف [[عبد اللّه بن عامر]] در خلافت [[عثمان]] آن را فتح کرد و گفته میشود که [[احنف بن قیس]] در فتح آن که در سال ۳۱ روی داد حضور داشت و مردم مرو اشرافی از دهقانان عجماند و نیز قومی از عرب از (قبائل) [[ازد]] و [[تمیم]] و [[جزانیان]] در آن سکونت دارند و والیان خراسان در اینجا منزل میکردند و نخستین کسی که در آن فرود آمد [[مأمون]] بود و سپس کسانی که بعدها حکومت خراسان یافتند، تا آنکه [[عبداللّه بن طاهر]] در [[نیشابور]] منزل گزید. | ||
آب آشامیدنی اهالی مرو از چشمههایی است که جریان دارد و از | آب آشامیدنی اهالی مرو از چشمههایی است که جریان دارد و از رودخانههایی، و [[خراج]] آن داخل در خراج [[خراسان]] است.<ref>یعقوبی، ۱۳۵۶، ص ۵۵.</ref> | ||
شهر مرو به واسطه نزدیکی به [[خوارزم]] و [[ماوراء النهر]] از یک طرف و اتصال آن به [[سرخس]] و [[نیشابور]] از طرف دیگر از نظر نظامی و تجاری مومقعیتی خاص داشته است به همین جهت در زمان [[ساسانیان]] و در دوره تسلط اعراب تا زمان [[مأمون]] همیشه این شهر دارالملک خراسان بوده است. [[طاهریان]] مرکز خراسان را به نیشابور انتقال دادند. [[سامانیان|سامانیها]] دارالملک را به [[بلخ]] و [[بخارا]] منتقل کردند ولی در موقع فرمانروائی [[سلجوقیان|سلجوقیها]] شهر مرو که در مجاورت یورت آنها بوده مرکز امپراطوری بزرگ سلجوقیها گردید پس از آن سلاطین تیموری شهر [[هرات]] را پایگاه فرمانروائی خود ساختند.<ref>دهخدا، ج۱۳، ۱۳۷۷، ص ۲۰۷۱۲؛ مدخل مرو.</ref> | شهر مرو به واسطه نزدیکی به [[خوارزم]] و [[ماوراء النهر]] از یک طرف و اتصال آن به [[سرخس]] و [[نیشابور]] از طرف دیگر از نظر نظامی و تجاری مومقعیتی خاص داشته است به همین جهت در زمان [[ساسانیان]] و در دوره تسلط اعراب تا زمان [[مأمون]] همیشه این شهر دارالملک خراسان بوده است. [[طاهریان]] مرکز خراسان را به نیشابور انتقال دادند. [[سامانیان|سامانیها]] دارالملک را به [[بلخ]] و [[بخارا]] منتقل کردند ولی در موقع فرمانروائی [[سلجوقیان|سلجوقیها]] شهر مرو که در مجاورت یورت آنها بوده مرکز امپراطوری بزرگ سلجوقیها گردید پس از آن سلاطین تیموری شهر [[هرات]] را پایگاه فرمانروائی خود ساختند.<ref>دهخدا، ج۱۳، ۱۳۷۷، ص ۲۰۷۱۲؛ مدخل مرو.</ref> |