Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۱۷۴
ویرایش
غیبت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←منابع) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== حکم غیبت == | == حکم غیبت == | ||
حرمت غیبت [[اجماع|اجماعی]] | حرمت غیبت [[اجماع|اجماعی]] و از ضروریات [[فقه]] دانسته شده است.<ref>امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۳۰۳.</ref> گوش کردن به غیبت نیز [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] است{{مدرک}} و این جمله که این حرف را در حضور خود او هم خواهم گفت ماهیت غیبت را تغییر نمی‌دهد.{{مدرک}} | ||
===حق الناس و حق الله=== | ===حق الناس و حق الله=== | ||
برپایه روایات، غیبت، علاوه بر آنکه جنبه [[حق الله]] دارد، جنبه [[حق الناس]] هم دارد و خداوند غیبت‌کننده را نمی‌آمرزد مگر اینکه غیبت‌شونده از او راضی شود.<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۶۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۹، ص۲۰۶.</ref> | |||
===موارد جواز غیبت=== | ===موارد جواز غیبت=== | ||
{{اصلی|غیبت جایز}} | {{اصلی|غیبت جایز}} | ||
بر اساس [[احادیث]] ائمه(ع)، در موارد ویژه‌ای که پای مصلحت و خیر انسان‌ها در میان باشد و هدفی مشروع و عقلایی دارد که مفاسد آن را جبران می‌کند غیبت جایز است.{{مدرک}} برخی از موارد غیبت‌های مجاز عبارتند از: | |||
#دادخواهی از ظالم | #دادخواهی از ظالم | ||
#[[نهی از منکر]] | #[[نهی از منکر]] | ||
#پرسش و [[استفتا]] | #پرسش و [[استفتا]] | ||
#اهل [[بدعت]] | #اهل [[بدعت]] | ||
#کسی که علناً گناه می‌کند، در همان گناه، نه گناهانی که مخفیانه انجام می‌دهد. | #کسی که علناً گناه می‌کند، در همان گناه، نه گناهانی که مخفیانه انجام می‌دهد.{{مدرک}} | ||
در موارد جواز نیز ترک کردن غیبت بهتر است مگر مواردی که لازم است و در صورت سکوت ضرر مهمی به فرد دیگری یا جامعه وارد شود.<ref>امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۳۱۴.</ref> | در موارد جواز غیبت نیز ترک کردن غیبت بهتر است مگر مواردی که لازم است و در صورت سکوت ضرر مهمی به فرد دیگری یا جامعه وارد شود.<ref>امام خمینی، شرح چهل حدیث، ۱۳۸۰ش، ص۳۱۴.</ref> | ||
==غیبت در قرآن و روایات== | ==غیبت در قرآن و روایات== | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
[[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] یکی از ریشه‌های این گناه را [[حسد]] دانسته<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۱۲۱.</ref> و غیبت مؤمن را عامل خروج از [[ولایت]] خدا و وارد شدن در ولایت [[شیطان]] معرفی می‌کند.<ref> صدوق، ألامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۳.</ref> | [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] یکی از ریشه‌های این گناه را [[حسد]] دانسته<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۱۲۱.</ref> و غیبت مؤمن را عامل خروج از [[ولایت]] خدا و وارد شدن در ولایت [[شیطان]] معرفی می‌کند.<ref> صدوق، ألامالی، ۱۳۷۶ش، ص۱۰۳.</ref> | ||
در [[حدیث|حدیثی]] [[رسول خدا(ص)]] فرمود هرکس از برادرش غیبتی را دفع کند خداوند هزار باب شر را از او در دنیا و آخرت خواهد بست.<ref>صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ۱۴۰۶ق، ص۲۸۴.</ref> | |||
==آثار اجتماعی غیبت== | ==آثار اجتماعی غیبت== | ||
به گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، غیبت و بدگویی افراد پشت سر هم موجب نفرت و قطع رابطه افراد شده و به تدریج با تأثیرگذاری در جامعه و محیط اجتماعی، موجب فساد جامعه می‌شود؛ همانند خوره‌ای که در بدن انسان افتاده و اعضای او را یکی یکی بخورد تا جایی که رشته حیاتش را به کلی قطع کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۲۳ و ۳۲۴.</ref> | به گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، غیبت و بدگویی افراد پشت سر هم موجب نفرت و قطع رابطه افراد شده و به تدریج با تأثیرگذاری در جامعه و محیط اجتماعی، موجب فساد جامعه می‌شود؛ همانند خوره‌ای که در بدن انسان افتاده و اعضای او را یکی یکی بخورد تا جایی که رشته حیاتش را به کلی قطع کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۲۳ و ۳۲۴.</ref> | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۶: | ||
==راهکارهای ترک غیبت== | ==راهکارهای ترک غیبت== | ||
عالمان اخلاق برای ترک | عالمان اخلاق برای ترک غیبت، راه‌کارهایی چون تفکر در [[آیه|آیات]] و [[روایات]] مذمت غیبت و دقت در آنها، تفکر در مرگ، ترک زمینه غیبت، [[مراقبه]] و [[محاسبه]] بیان کرده‌اند.{{مدرک}} امام خمینی بر اساس احادیث، دو راه علمی و عملی برای حل این مشکل اخلاقی ارائه کرده، می‌گوید که با عمل به این مسائل انسان می‌تواند از این گناه کبیره منزجر و متنفر شود: | ||
[[پرونده:کتاب کشف الریبه.jpg|بندانگشتی|170px|کتاب کشف الریبه]] | [[پرونده:کتاب کشف الریبه.jpg|بندانگشتی|170px|کتاب کشف الریبه]] | ||
::::* '''راه علمی''' | ::::* '''راه علمی''' | ||
تفکر در نتایج سوء این عمل که در احادیث بیان شده و سنجش آن با میزان عقل؛ برخی از آثار سویی که در احادیث آمده چنین است: | تفکر در نتایج سوء این عمل که در احادیث بیان شده و سنجش آن با میزان عقل؛ برخی از آثار سویی که در احادیث آمده چنین است: | ||
* رسوایی در میان مردم | * رسوایی در میان مردم | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
* خلود در آتش | * خلود در آتش | ||
* انتقال حسنات غیبت کننده به فرد مورد غیبت | * انتقال حسنات غیبت کننده به فرد مورد غیبت | ||
* انتقال سیئات غیبت شونده به غیبت کننده | * انتقال سیئات غیبت شونده به غیبت کننده. | ||
::::* '''راه عملی''' | ::::* '''راه عملی''' | ||
* تربیت نفس برای خودداری از غیبت | * تربیت نفس برای خودداری از غیبت | ||
* مهار زبان | * مهار زبان | ||